Γ. Στάσσης στο Eurelectric Power Summit 2024: Οικονομικότητα-βιωσιμότητα-ενεργειακή ασφάλεια το τρίπτυχο για την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης

Στην ευρωπαϊκή ενότητα και στους τρεις βασικούς πυλώνες σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την επιτάχυνση της «πράσινης» μετάβασης, οικονομικότητα-βιωσιμότητα-ενεργειακή ασφάλεια, αναφέρθηκε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου ΔΕΗ Γ. Στάσσης, μιλώντας στο συνέδριο Power Summit 2024 της Eurelectric, που για πρώτη φορά φέτος πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα με οικοδεσπότη τον

Το Power Summit 2024 “Lights ON” πραγματοπιήθηκε στο Grand Resort Lagonissi στις 22-23 Μαΐου, όπου οι συμμετέχοντες συζήτησαν ποικίλα θέματα – από τους ενεργειακούς στόχους έως το 2040, μέχρι και την ασφαλή διανομή ρεύματος όπως διαμορφώνεται μέσα στο νέο γεωπολιτικό σκηνικό.

Μάλιστα στην αρχή του συνεδρίου μίλησε και ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στην εντυπωσιακή μεταμόρφωση όπως είπε, της ΔΕΗ υπό την ηγεσία του κ. Γ. Στάσση με αποτέλεσμα η εταιρεία που βρισκόταν το 2019 στο χείλος της χρεοκοπίας να αποτελεί σήμερα περιφερειακό ενεργειακό “παίκτη”.

Από τα πιο ενδιαφέροντα πάνελ του συνεδρίου ήταν αυτό της δεύτερης ημέρας με τίτλο EXECUTIVE DIALOGUE – Lighting the way, όπου συμμετείχαν – εκτός του επικεφαλής του Ομίλου ΔΕΗ και Αντιπροέδρου της Eurelectric κ. Στάσση – οι κκ Attila Steiner State Secretary for Energy and Climate Policy, Ministry of Energy, Hungary, Markus Rauramo CEO, Fortum and VP, Eurelectric και Károly Mátrai CEO, MVM Group, με την κα Sasha Twining σε ρόλο moderator.

Η βασική θεματολογία του πάνελ ήταν η βιομηχανική ανταγωνιστικότητα, η υλοποίηση των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, καθώς και το λεγόμενο ενεργειακό τρίλημμα προσιτή-ασφαλής-απελευθερωμένη ενέργεια τα επόμενα πέντε χρόνια.

Στην ερώτηση σχετικά με τις επικείμενες ευρωεκλογές και ποια θα πρέπει να είναι η πορεία μας ο κ. Στάσσης τόνισε τη λέξη ενότητα, ως την πιο σημαντική παράμετρο για την ευρωπαϊκή πράσινη μετάβαση, κάτι το οποίο, όπως ανέφερε, αναδείχθηκε ακόμα περισσότερο από την πρόσφατη ουκρανική κρίση και την επιτυχή διαχείριση εκ μέρους της Ευρώπης.

Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ Στάσσης: «Για όλους μας είναι αναγκαίος ένας ισχυρός εξηλεκτρισμός και συνεπώς όλοι μαζί ενωμένοι θα πρέπει να πιέσουμε προς αυτή την κατεύθυνση και να ενταθούν οι σχετικές ενέργειες – ρυθμιστικό πλαίσιο, ευρωπαϊκή νομοθεσία». Κατά την τοποθέτησή του, τόνισε επίσης το ζήτημα της κοινωνικής αποδοχής και της συμπερίληψης, ως κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας του νέου μαζικού εξηλεκτρισμού, με την εκπαίδευση των πολιτών για το κλίμα και τη σημασία των ΑΠΕ να είναι απαραίτητη για το νέο «πράσινο κοινωνικό συμβόλαιο». Τέλος, συνόψισε τους βασικούς πυλώνες για την ενεργειακή μετάβαση και την ανάπτυξη των δικτύων διανομής ενέργειας στην Ευρώπη στο τρίπτυχο οικονομικότητα-βιωσιμότητα-ενεργειακή ασφάλεια.

Στο συνέδριο παρουσιάστηκε και η έρευνα “Grids for Speed” της Eurelectric, η σημαντικότερη από όσες διεξάγει ο θεσμός και συγκεκριμένα πώς μπορούν να προετοιμαστούν οι υποδομές και τα δίκτυα, ώστε να ανταπεξέλθουν στον μαζικό εξηλεκτρισμό των μεταφορών, των νοικοκυριών και της βιομηχανίας, με στόχο να επιτευχθούν οι Ευρωπαϊκοί στόχοι για το κλίμα και την ενέργεια.

Γενικότερα από τα σημαντικά συμπεράσματα του συνεδρίου ήταν ότι τα δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρώπης πρέπει επειγόντως να εκσυγχρονιστούν, ώστε να καταστεί εφικτός ο μαζικός εξηλεκτρισμός των μεταφορών, της θέρμανσης και της βιομηχανίας. Σύμφωνα με τους ομιλητές είναι επίσης κρίσιμο να ενσωματωθούν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να αντέξουν συχνότερες ακραίες καιρικές συνθήκες και απειλές στον κυβερνοχώρο.

Η έρευνα της Eurelectric Grids for Speed δείχνει ότι οι επενδύσεις στο δίκτυο θα πρέπει να αυξηθούν από 33 δισεκατομμύρια ευρώ κατά μέσο όρο σε 67 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως από το 2025 έως το 2050, που αντιστοιχεί στο 20% περίπου των δαπανών της ΕΕ για εισαγωγές ορυκτών καυσίμων το 2023.

Ο εκσυγχρονισμός των δικτύων θα μειώσει σημαντικά τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων, θα δημιουργήσει περισσότερες από 2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, θα επιφέρει μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας και θα παρέχει πιο αξιόπιστη διανομή ενέργειας, επιταχύνοντας ταυτόχρονα την αποανθρακοποίηση της Ευρωπαϊκής οικονομίας.

Οι κοινωνικές αλλαγές μεταβάλλουν το ενεργειακό σύστημα της Ευρώπης με αιφνίδιο και απότομο τρόπο. Μέχρι το 2050, η ηλεκτρική ενέργεια θα αποτελεί το 60% της συνολικής χρήσης ενέργειας συγκριτικά με το 23% σήμερα. Η δυναμικότητα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας θα έχει εξαπλασιαστεί έως τότε εν συγκρίσει με το 2020, με το 70% της παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές να συνδέεται σε επίπεδο διανομής. Τα αιτήματα σύνδεσης αυξάνονται ταχύτερα από τον εκσυγχρονισμό των δικτύων και θα συνεχίσουν να αυξάνονται καθώς προχωρά ο εξηλεκτρισμός νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Αυτές οι εξελίξεις ασκούν πίεση στα ηλεκτρικά δίκτυα.

Για να αποσυμπιεστούν, οι ετήσιες επενδύσεις σε νέες και εκσυγχρονισμένες υποδομές, συμπεριλαμβανομένης της ψηφιοποίησης, θα πρέπει να φτάσουν τα 67 δισεκατομμύρια ευρώ στο διάστημα 2025-2050, περίπου στο 0,4% του ΑΕΠ της ΕΕ. Καινοτόμες στρατηγικές για τα δίκτυα, όπως οι προληπτικές επενδύσεις, η βέλτιστη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων και η φιλική προς το δίκτυο ευελιξία, θα μπορούσαν να μειώσουν αυτό το ποσό στα 55 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, εάν εφαρμοστούν σωστά. Η απουσία επενδύσεων θα έθετε σε κίνδυνο το 74% των μελλοντικών συνδέσεων σε βασικές τεχνολογίες αποανθρακοποίησης, όπως τα ηλεκτρικά οχήματα (EVs), οι αντλίες θερμότητας και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι επενδύσεις, αντίθετα, θα επιταχύνουν τον εξηλεκτρισμό και θα συμβάλλουν στο να εξοικονομεί η ΕΕ 309 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο από εισαγωγές ορυκτών καυσίμων για το διάστημα 2040-2050.

«Για μία επιτυχημένη ενεργειακή μετάβαση, η ΕΕ χρειάζεται μία τεράστια επαύξηση χωρητικότητας των δικτύων. Οι επενδύσεις από τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς και διανομής πρέπει να διπλασιαστεί. Αν και αυτό θα απαιτήσει σημαντική αύξηση των επενδύσεων, το κόστος της μη επένδυσης είναι ακόμη υψηλότερο. Για να πετύχουμε, χρειαζόμαστε ελκυστικές αποδόσεις για τους επενδυτές ώστε να έχει νόημα να αναλάβουν τη χρηματοδότηση, τεχνολογία καθώς και γρήγορη ηλεκτροδότηση, για να διαχειριστούν το κόστος διανομής.» – αναφέρει ο Πρόεδρος της Eurelectric και Διευθύνων Σύμβουλος της E.ON, Leonhard Birnbaum.

Η κλιμάκωση των επενδύσεων στα δίκτυα απαιτεί διπλή προσπάθεια. Οι αρχές θα πρέπει να εφαρμόσουν τη συμφωνηθείσα νομοθεσία – όπως για παράδειγμα για τις προληπτικές επενδύσεις – προσαρμόζοντας παράλληλα το ρυθμιστικό πλαίσιο για να υποστηρίξουν την αύξηση των επενδύσεων. Αυτό σημαίνει εξάλειψη των ανώτατων ορίων επενδύσεων, επιτάχυνση της αδειοδότησης και των προμηθευτικών διαδικασιών σχετικά με τα δίκτυα, καθώς και ελαχιστοποίηση κινδύνου επενδύσεων στοχεύοντας στην τόνωση της ιδιωτικής χρηματοδότησης, ενώ παράλληλα δυνατότητα δημόσιας χρηματοδότησης μέσω του προϋπολογισμού της ΕΕ.

Η προετοιμασία των δικτύων για το μέλλον εξαρτάται επίσης και από την ικανότητα επέκτασης της αλυσίδας εφοδιασμού. Ακόμη και αν εκπληρωθούν οι απαραίτητες επενδύσεις, οι τρέχουσες ελλείψεις χαλκού, το έλλειμμα ταλέντων, οι εκτεταμένοι χρόνοι παραγωγής και το κόστος των μετασχηματιστών μπορούν να παρεμποδίσουν την ανάπτυξη των υποδομών. Τέτοια εμπόδια πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσω στρατηγικού σχεδιασμού, στενής συνεργασίας μεταξύ των υπευθύνων χάραξης πολιτικής και των βιομηχανιών, καθώς και με νέες πρωτοβουλίες εκπαίδευσης που στοχεύουν στην ανάπτυξη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού.

Η Eurelectric καλεί τους υπευθύνους χάραξης πολιτικής, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να διασφαλίσουν τις επενδύσεις στα δίκτυα, να ισχυροποιήσουν την εφοδιαστική αλυσίδα και να ξεκλειδώσουν τα κοινωνικά οφέλη των Grids for Speed.

Όπως αναφέρθηκε εκτενώς από αρκετούς εισηγητές στο συνέδριο, τα δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρώπης υφίστανται έναν μαζικό μετασχηματισμό, ως απόρροια του φιλόδοξoυ σχεδίου της απανθρακοποίησης.

Ένα νέο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας αναδύεται από το παραδοσιακό, βαρύ μοντέλο μεταφοράς. Στο νέο σύστημα οι μικρής κλίμακας Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τα ηλεκτρικά οχήματα και οι αντλίες θερμότητας συνδέονται απευθείας στο επίπεδο διανομής. Για να καταστεί δυνατή αυτή η εξέλιξη, οι Διαχειριστές των Συστημάτων Διανομής (ΔΣΔ) πρέπει να επεκτείνουν, να εκσυγχρονίσουν και να ψηφιοποιήσουν το δίκτυο.

H Eurelectric διεξήγαγε έρευνα για να αξιολογήσει την ψηφιακή ωριμότητα των Ευρωπαϊκών ΔΣΔ. Η ψηφιοποίηση μπορεί να βελτιώσει σε μεγάλο βαθμό την απόδοση κατά την κατασκευή, τη λειτουργία και τη συντήρηση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά αρκετές δυσκολίες εμποδίζουν την πλήρη αξιοποίησή του. 

Σήμερα, οι ΔΣΔ πρέπει να εξασφαλίζουν αξιόπιστη παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, να διευκολύνουν τις συνδέσεις δικτύου και να διασφαλίζουν την προστασία των προσωπικών δεδομένων των πελατών και την κυβερνοασφάλεια κατά τη ροή δεδομένων. Ωστόσο, ο ρυθμός επέκτασης των δικτύων της Ευρώπης υστερεί συγκριτικά με τη ζήτηση για νέες συνδέσεις πελατών. Τα υφιστάμενα συστήματα υποδομής και τεχνολογίας είναι συχνά περασμένων δεκαετιών και δεν είναι πλήρως εξοπλισμένα για να αξιοποιήσουν τα αμέτρητα στοιχεία δεδομένων που προστίθενται στο σύστημα. Ακόμη, η ευέλικτη διαχείριση δεν είναι αρκετά ώριμη, για να ανταποκριθεί στις μελλοντικές ανάγκες.

Εν τω μεταξύ, ένα υψηλότερο μερίδιο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας απαιτεί διεύρυνση σχεδιασμού δικτύων και ακριβέστερες προβλέψεις, λόγω της μεταβλητής και αποκεντρωμένης φύσης τους. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΑΠΕ θα αποτελούν το 42,5% της τελικής χρήσης ενέργειας στην Ευρώπη έως το 2030, μια ολοκληρωμένη ψηφιακή υποδομή αποτελεί κρίσιμη προϋπόθεση.

«Υπάρχουν σήμερα πολλές ευκαιρίες για την ψηφιοποίηση της κατασκευής, της λειτουργίας και συντήρησης των δικτύων, αλλά για να αξιοποιηθούν πλήρως, οι διαχειριστές των δικτύων πρέπει να υποστηρίζονται από σαφές νομοθετικό πλαίσιο, ώστε να καταφέρουν να μετατρέψουν σε ψηφιακή τη λειτουργία τους» – λέει ο Γενικός Γραμματέας της Eurelectric, Kristian Ruby.

Στο πλαίσιο της μελέτης Wired for Tomorrow, διεξήχθη έρευνα στην οποία συμμετείχαν 30 Ευρωπαϊκοί Διαχειριστές Συστημάτων Διανομής. Το νομοθετικό πλαίσιο αναγνωρίστηκε ως η μεγαλύτερη πρόκληση του εξωτερικού περιβάλλοντος για τα ψηφιοποιημένα δίκτυα, με την έλλειψη δεξιοτήτων να ακολουθεί. Αντίθετα, όπου η νομοθεσία ήταν σαφής και φιλική προς τις επενδύσεις, όπως στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, η ωριμότητα της ψηφιοποίησης ήταν στο υψηλότερο επίπεδο, για όλους τους ΔΣΔ.

Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να ενθαρρύνουν τις επενδύσεις ψηφιοποίησης εξασφαλίζοντας κατάλληλη αποζημίωση για τους ΔΣΔ. Παράλληλα, οι νέοι νόμοι που έρχονται προς ψήφιση σχετικά με το δίδυμο πράσινη και ψηφιακή μετάβαση – από τον σχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, έως την Οδηγία για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και τον Νόμο για τα δεδομένα και την τεχνητή νοημοσύνη – πρέπει να εφαρμόζονται με συνέπεια σε όλους τους κλάδους, αποφεύγοντας επικαλύψεις και ασυνέπειες.

Τέλος, ένα ψηφιοποιημένο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να λειτουργήσει επιτυχώς μόνο με εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, ικανό να το διαχειριστεί. Η ΕΕ μπορεί να συμβάλλει στη γεφύρωση του σημερινού χάσματος δεξιοτήτων τυποποιώντας την εκπαίδευση, αναπτύσσοντας νέες πρωτοβουλίες για τις τεχνικές δεξιότητες και καθιερώνοντας μία πιστοποίηση, που να αναγνωρίζεται σε ολόκληρη την ΕΕ.

Διαβάστε επίσης:

HIG Capital: Σε εξέλιξη project 600 εκατ. ευρώ – Πώς αναπτύσσονται ξενοδοχεία και logistics

Η ΗΛΕΚΤΩΡ στην κορυφαία έκθεση IFAT Munich 2024

Ασύμφορα για τους περισσότερους ιδιοκτήτες κατοικιών τα «φωτοβολταϊκά στη στέγη» με το net billing