Αθήνα: Οι... Βookarazzi «καραδοκούν» στο Μετρό και στα Λεωφορεία

Αν ανήκετε σε αυτούςπου καταναλώνουν αρκετό χρόνο από τηζωή τους για τις μετακινήσεις τους μετα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και τοναξιοποιούν διαβάζοντας, σίγουρα θαέχετε παρατηρήσει κάποιο "περίεργο"βλέμμα να καρφώνεται επάνω σας. Μόνοπου το "αντικείμενο του πόθου" ίσωςνα μην είστε εσείς αλλά... ο τίτλος τουβιβλίου που κρατάτε στα χέρια σας!

Της Κωνσταντίνας Βρεττού

Μπορεί να είσαι ευγενικός,διακριτικός και να κρατάς

όλους τουςτύπους της σωστής συμπεριφοράς στουςδημόσιους χώρους. Όταν όμως το μάτι σουπέσει πάνω στο βιβλίο που διαβάζεικάποιος συνεπιβάτης σου σε κοντινήακτίνα, οι κανόνες του σαβουάρ βίβρ«δραπετεύουν» από το παράθυρο του μέσουπου χρησιμοποιείς.

Εσύ ακίνητος, ο διπλανόςαναγνώστης ανυποψίαστος (;). Το μάτι σουμε μια "κομψή" αλλά επίπονη στάσηστις 45 μοίρες από την ευθεία, προσπαθείνα διακρίνει τον τίτλο του βιβλίου καιδεν ηρεμείς μέχρι να τα καταφέρεις.

Αν αυτές οι γραμμές σουθυμίζουν κάτι, μην ανησυχείς: Ανήκειςστο άλλο στρατόπεδο και δεν είσαι ομόνος!

Για πολύ καιρό, τιςίδιες ανησυχίες είχε και ο ΓιώργοςΤσακνιάς: Ιστορικός και ΜεταφραστήςΛογοτεχνίας οπωσδήποτε είχε έναν λόγοπαραπάνω για να αναρωτηθεί: «Τί διαβάζουνοι άνθρωποι στο μετρό και στα λεωφορεία;Ε;».

Από το 2011, αυτή ακριβώςη ερώτηση αποτελεί τον τίτλο του γκρουπτο οποίο ο ίδιος ίδρυσε στο Facebook. Προςέκπληξη του κ. Τσακνιά, σύντομα τα μέληανήλθαν σε εκατοντάδες και σήμερα έχουνφτάσει τις 5.583.

Σαν να μην έφτανε αυτό,δεν είναι λίγοι οι... bookarazzi (κατά τοpaparazzi) οι οποίοι δεν διστάζουν ακόμη καινα φωτογραφίσουν με το κινητό τους, τουςτίτλους των βιβλίων τα οποία συνοδεύουντους αναγνώστες τους μέσα σε βαγόνια,σε στάσεις και λεωφορεία.

Αν, πάλι, αναρωτιέστεγια το πού πηγαίνουν όλες αυτές οιφωτογραφίες και φυσικά για το τί επιτέλουςδιαβάζουν οι Αθηναίοι στα ΜΜΜ, δεν έχετεπαρά να επισκεφθείτε το γκρουπ στοfacebook.

Προς το παρόν, ιδού ησυνέντευξη που παραχώρησε ο ΓιώργοςΤσακνιάς στον Αθήνα 9.84 και την εκπομπή«Αθήνα a la carte».

-Πότε ιδρύθηκε το γκρουπ;Ποια ήταν η αφορμή για τη δημιουργίατου;

Γ.Τ.: «Το γκρουπδημιουργήθηκε το Νοέμβριο του 2011 καιαφορμή στάθηκε η "περιέργεια τουγυμνασιόπαιδου που αντιγράφει". Καθαρήπεριέργεια λοιπόν και επίσης η περιέργειαγια τη διερεύνηση των δυνατοτήτων τωνsocial media. Στo facebook έχεις τη δυνατότητα ναφτιάχνεις γκρουπ και μάλιστα ειδικάγκρουπ. Τα γενικά γκρουπ, όπως όλοιέχουμε δει, «πεθαίνουν». Δηλαδή τα γκρουπμε θέμα γενικώς ''Φωτογραφία'' ή γενικώς''Ποίηση'' συνήθως δεν κρατούν το ενδιαφέρονενώ όταν το θέμα τους είναι ειδικόκρατούν περισσότερο».

-Περιμένατε αυτήν τηνανταπόκριση; Το γκρουπ σας αριθμεί πάνωαπό 5.000 μέλη μέχρι σήμερα.

Γ.Τ: «Η αλήθεια είναιπως όχι. Η αρχική πρόσκληση απευθυνότανσε φίλους από την πραγματική ζωή, όχιμόνο απ' το facebook, με τους οποίους ήξεραότι μοιραζόμασταν την ίδια περιέργεια.Πολλοί μάλιστα ήταν επαγγελματίες απότο χώρο του βιβλίου δηλαδή συγγραφείς,μεταφραστές, επιμελητές, εκδότες,δημοσιογράφοι με διάφορους τρόπουςεμπλεκόμενοι στο βιβλίο.

Το πολύ ευχάριστο είναιότι αυτή η ιδέα "τράβηξε" και άλλουςεπαγγελματίες του χώρου, αλλά κυρίωςτους αναγνώστες. Αν και στην Ελλάδα δεδιαβάζουμε πολύ, τουλάχιστον αυτό λένεοι στατιστικές. Απ' την άλλη όμως, ηκοινότητα των αναγνωστών είναι δυνατήαπ' ό,τι φαίνεται. Υπάρχουν και άλλα είδη"αναγνωστών" σαν κι εμάς. Υπάρχουν οιBookcrossers που ανταλλάζουν βιβλία, υπάρχουνλέσχες ανάγνωσης και φαίνεται ότι οιίδιοι οι αναγνώστες οργανώνονται γιανα αντιμετωπίσουν τυχόν ελλείμματαστην πολιτική για το βιβλίο. Τα μέλη τουγκρουπ έχουν δημιουργήσει και δική τους''διάλεκτο'' και ''κανόνες''. Έχουμε μέχρικαι φανατικούς που την ώρα που επιστρέφουναπ' τη δουλειά τους, στην οποία πήγανκαι ήρθαν με το μετρό, ανεβάζουν καθημερινόρεπορτάζ: Πόσοι διάβαζαν, τι διάβαζανκτλ. Μετά πιάνουμε την κουβέντα για τοβιβλίο και η συζήτηση "ανοίγει". Το νατραβήξεις φωτογραφία το βιβλίο πουδιαβάζει ο άλλος είναι προαιρετικό. Τοβασικό είναι η πληροφορία. Πχ: ''ποιοβιβλίο διάβαζε κάποιος ,σε ποια γραμμήτου μετρό , τί ώρα κτλ».

-Ισχύει ότι υπάρχειανταπόκριση ακόμα και από το εξωτερικό;

Γ.Τ.: «Βεβαίως. Καιμάλιστα στο Λονδίνο έχουμε και μία απ'τις φανατικότερες ΜVP του γκρουπ. Έχουμεμέλη στην Ολλανδία, στη Νέα Ζηλανδία,Σουηδία και σε άλλες χώρες του κόσμου.

-Τί διαβάζουν τελικάοι άνθρωποι στα ΜΜΜ;

Γ.Τ.: «Διαβάζουν ταπάντα. Και τα ευπώλητα best sellers και πιο"ψαγμένα" βιβλία. Καινούργιες εκδόσειςαλλά και παλαιότερες. Ελληνική και ξένηλογοτεχνία αλλά και άλλα είδη εκτός τηςλογοτεχνίας. Πολλοί διαβάζουν ιστορία.Οι δικηγόροι διαβάζουν τις δικογραφίεςτους, οι φοιτητές τις σημειώσεις τους.Ιδιαίτερα στο μετρό που δεν μπορείς να"χαζέψεις" έξω είναι ένας "νεκρόςχρόνος" που προσφέρεται για να διαβάσεις».

-Φαντάζομαι ότι οιαναγνώστες θα μπορούσαν να χαρακτηρίσουνως "αδιάκρισία" το να τους παρακολουθείκανείς την ώρα που διαβάζει με σκοπό ναδουν τον τίτλο του βιβλίου.

Γ.Τ.: «Έχει ένα είδοςαδιακρισίας. Και μάλιστα υπάρχουν πολλοίαναγνώστες που καλύπτουν το εξώφυλλοτου βιβλίου, κάτι το οποίο για μας είναι....καταστροφή»!

-Ποιο εκτιμάτε ότι είναιτο μέλλον του βιβλίου; Θεωρείτε ότι οκόσμος διαβάζει αρκετά; Υπάρχει κάποιακίνηση αλλά είναι αρκετή;

Γ.Τ.: «Όχι δεν είναιαρκετή. Τουλάχιστον σε σχέση με τιςστατιστικές και σε σχέση με το πόσοδιαβάζουν οι άνθρωποι σε άλλες χώρες.Είναι μεγάλη η ιστορία της φιλαναγνωσίας.Έχει να κάνει και με την ιστορία και τηνπαράδοση της κάθε χώρας αλλά είναι καιζήτημα πολιτικής. Υπάρχει μεγάλο πρόβλημαστην Ελλάδα και γίνεται ακόμη μεγαλύτερο.Είδαμε να διαλύεται το Εθνικό ΚέντροΒιβλίου το οποίο έκανε μία δουλειά,ελλειμματική μεν αλλά χρειαζόταν έναςθεσμός για το βιβλίο. Η Εθνική Βιβλιοθήκηβρίσκεται σε τραγική κατάσταση, δενείχε ρεύμα πρόσφατα. Η μεγάλη ΕθνικήΒιβλιοθήκη που φτιάχνεται στο ΔέλταΦαλήρου κινδυνεύει πριν καν φτιαχτείνα ναυαγήσει ως σχέδιο από αβελτηρίατου δημόσιου και όχι του ιδιωτικού τομέαπου συμπράττει σε αυτό. Η ανάγνωση είναιμία προσωπική υπόθεση. Όλες οιδραστηριότητές μας προσωπικές υποθέσειςείναι, αλλά το κράτος φτιάχνει πλαίσιαώστε να τις αναπτύσσουμε καλύτερα. Δενείναι μόνο θέμα ατομικής βούλησης καιελεύθερης αγοράς. Είναι πολλά τα πράγματαπου μπορούν να γίνουν. Απλώς μην ξεχνάμεότι ζούμε στη χώρα όπου ''οι ποιητέςείναι λαπάδες''. Αυτό το έχει πει υπουργόςπριν από πολλά χρόνια. Θέλω να πω ότι σεμία χώρα, όπου το πρότυπο είναι "ναείσαι άντρας και να φοράς παντελόνιακαι να φας τους Τούρκους" το βιβλίο καιο πολιτισμός δεν είναι πρώτες αξίες.Αυτό πρέπει να το αντιμετωπίσει τοκράτος αν κρίνει ότι πρέπει να το κάνει.Αν δηλαδή, το κράτος θεωρεί πολιτισμόμόνο την επιστροφή των "Μαρμάρων" αυτόσημαίνει ότι είναι βαθιά νυχτωμένο».