Τομ ΜακΜίλεν: Ένας σκεπτόμενος «ρήτορας» των παρκέ

Το γήπεδο μπάσκετμπολ που δημιούργησε ο Μπαράκ Ομπάμα σε προαύλιο του Λευκού Οίκου (σε σημείο όπου μέχρι το 1992 υπήρχε ένα φιλέ του τένις) παρουσιάζεται συνήθως σε κοινό και Τύπο όταν τον χώρο επισκέπτονται άνθρωποι του αθλήματος. Ή όταν ο Πρόεδρος των Η.Π.Α. αποφασίζει να χαλαρώσει με μερικά σουτ, υπό το αδιάκριτο -αλλά και επικοινωνιακά απαραίτητο- βλέμμα και φλας των φωτογράφων. Ο «πλανητάρχης», πάντως, όσο κι αν έχουν υπάρξει ή όχι υπερβολές για τις μπασκετικές ικανότητές του, έχει αποδειχθεί ιδιαιτέρως συνετός και προνοητικός, ώστε να μην προκαλέσει ποτέ σε αγώνα τον υψηλότερο (πρώην)

εκπρόσωπο της Γερουσίας... Ο Τομ ΜακΜίλεν είναι καλός φίλος του κ. Ομπάμα. Είναι επίσης διορισμένος πρόεδρος του Ιδρύματος του Προέδρου για τον αθλητισμό, την φυσική κατάσταση και τη διατροφή. Αλλά κυρίως, εκτός από άλλοτε μέλος του Κονγκρέσου (ως μέλος του κόμματος των Δημοκρατικών, στην 4η Περιφέρεια του Μέριλαντ), είναι πρώην παίκτης του ΝΒΑ και μάλιστα με μπόλικα «παράσημα».

Ο ύψους 2,10μ. ΜακΜίλεν, που την Κυριακή (24/11) θα γίνει και επισήμως μέλος του Hall Of Fame του αμερικάνικου Κολεγιακού Μπάσκετμπολ (που εδρεύει στο Κάνσας Σίτι), δεν έγινε γνωστός στις Η.Π.Α. για τις ρητορικές ικανότητές του στο βήμα της Γερουσίας ή κάποιας άλλης ομιλίας. Δεν έγινε διάσημος ή εκατομμυριούχος από τις επιχειρήσεις του. Ούτε καν είναι αναγνωρίσιμος απλώς για το επίτευγμά του να κερδίσει σαν μαθητής του πανεπιστημίου του Μέριλαντ την περίφημη υποτροφία Rhodes Scholarship, για το φημισμένο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Τιμή που θεωρείται η μεγαλύτερη για ξένους μαθητές στην Αγγλία! Ο ΜακΜίλεν είχε από μικρός μεγάλες φιλοδοξίες και οι πρώτες από αυτές αναπηδούσαν στο μυαλό του όπως η μπάλα του μπάσκετμπολ στα γυμνασιακά παρκέ. Αν και το 1970 στην Αμερική ξεχώριζε το μπόι, το ταμπεραμέντο και το ταλέντο ενός ψηλόλιγνου νεαρού που άκουγε στο όνομα Μπιλ Ουόλτον, ο ΜακΜίλεν, παίκτης-μαθητής του γυμνασίου Μάνσφιλντ στην Πενσιλβάνια, αναδείχθηκε κορυφαίος παίκτης των χάι-σκουλ της χώρας και βρέθηκε στο εξώφυλλο του περιοδικού «Sports Illustrated»!

Ο συνδυασμός μπασκετικών και ακαδημαϊκών γνώσεων του ΜακΜίλεν επιβεβαιώθηκε, καθώς στο κείμενο του «Sports Illustrated» αναφέρθηκε χαρακτηριστικά πως «όχι μόνο μπορεί να τρέξει, να σουτάρει, να πασάρει, να σκοράρει, όπως πολλοί νεαροί σταρ των γυμνασίων, αλλά μπορεί να συλλαβίσει και το όνομά του»!!! Το 1969 οδήγησε το σχολείου του στην κατάκτηση του τίτλου της Πολιτείας, την επόμενη σεζόν είχε 47,7π. μ.ο.(!) και 76% ποσοστό ευστοχίας και ολοκλήρωσε το 1971 το γυμνάσιο με 3.608π., με 17 αγώνες με +50π. και ρεκόρ 67π. -σε μόλις 19΄ συμμετοχής(!!!)- στη νίκη 151-42 επί του Έλκλαντ, στις 16/12/69! Σε μία πρόσφατη συνέντευξή του, μάλιστα, ο ΜακΜίλεν θεώρησε πως «αν αγωνιζόμουν σήμερα, θα σκόραρα με μεγαλύτερη ευκολία, γιατί τότε τη στιγμή που έπαιρνα τη μπάλα οι μισοί αντίπαλοι ήταν πάνω μου. Ενώ τώρα η γραμμή του τριπόντου και οι άμυνες ζώνης έχουν διευρύνει το πεδίο των καλών σκόρερ. Εγώ δεν είχα αυτή την πολυτέλεια».

Το ρεκόρ της ομάδας του ΜακΜίλεν στην 4ετία του στο γυμνάσιο ήταν 92-10, αλλά μία από αυτές τις 10 ήττες ήρθε στον τελικό του 1970, κόντρα στο Πάουερ Μεμόριαλ Ακάντεμι. Και απέναντι στον μετέπειτα συμπαίκτη του στο Μέριλαντ, Λεν Έλμορ, που θεωρούνταν ο τρίτος καλύτερος καλαθοσφαιριστής γυμνασίων στις Η.Π.Α.! Ο ΜακΜίλεν είχε 40π.-5ριμπ. έναντι 20π.-7ριμπ. του Έλμορ, αλλά μετά την ήττα γκρίνιαξε λέγοντας πως «οι διαιτητές προστατεύουν τον Έλμορ και την ομάδα του και δεν σέβονται εμάς, γιατί μας θεωρούν ακόμη “αγελαδούπολη” και ο πληθυσμός μας (σ.σ.: τότε 4.000 κατοίκων) θα χωρούσε σε μία γειτονιά στη Νέα Υόρκη». Εκείνη η ήττα δεν «τσαλάκωσε», πάντως, την φήμη του ΜακΜίλεν, που αν και αρχικά είχε αποφασίσει να εγγραφεί στο Νορθ Καρολάινα του κόουτς Ντιν Σμιθ, άλλαξε γνώμη και προτίμησε το Μέριλαντ του «Λέφτι» Ντρίσελ. «Ο Σμιθ είχε έρθει σπίτι μου περίπου... 75 φορές και με συγκίνησε, όμως ο Ντρίσελ με έπεισε την τελευταία στιγμή», θυμάται ο ΜακΜίλεν. Όμως ο προπονητής του παραδέχθηκε πως ο «Τομ μας προτίμησε γιατί το κολέγιο ήταν πιο κοντά στο σπίτι του και ξέροντας πως ο πατέρας του ήταν άρρωστος, ήθελε να έχει την ευκαιρία να τον δει να παίζει μπάσκετμπολ, οδηγώντας μέχρι το Μέριλαντ μία απόσταση 4-5 ωρών»...

Φτάνοντας στο Μέριλαντ, ο ΜακΜίλεν επιβεβαίωσε άμεσα πως όσο σοβαρά λαμβάνει τον ρόλο του παίκτη, άλλο τόσο πιστεύει τον αντίστοιχο του φοιτητή. «Κάθε παίκτης που έρχεται στην ομάδα είναι υποχρεωμένος να μου γράψει σε ένα χαρτί τους στόχους του», αναπόλησε ο κόουτς Ντρίσελ. Συμπληρώνοντας πως «ο Τομ ανέφερε πως θέλει να γίνει All-American στο μπάσκετμπολ και να λάβει την υποτροφία “Rhodes Scholar” για την Οξφόρδη (σ.σ.: όπως μόνο ο Μπιλ Μπράντλεϊ του Πρίνστον -και μετέπειτα των Νικς- είχε κατορθώσει). Εγώ του έλεγα να γίνει πρόεδρος του μαθητικού συμβουλίου, αλλά εκείνος δεν ήθελε, ωστόσο πέτυχε σε ό,τι έβαλε στο μυαλό του». Ο ΜακΜίλεν τελείωσε το πανεπιστήμιο με μόλις ένα «Β» στην βαθμολογία του (φήμες λένε πως ο μόνος καθηγητής που δεν του έβαλε άριστα άνηκε στο κίνημα των χίπις!) και ενώ σε κάθε ταξίδι οι συμπαίκτεςτου διάβαζαν κόμικς, ο ίδιος είχε στη μασχάλη του το περιοδικό «Newsweek» και την εφημερίδα «Wall Street Journal»!

Η παρουσία των ΜακΜίλεν-Έλμορ και φυσικά του Τζον Λούκας έφερε το Μέριλαντ μέχρι το Νο2 στις προβλέψεις, σε μία πρόκριση στα προημιτελικά του τελικού τουρνουά του NCAA(τότε μόνο 25 ομάδες έφταναν στον λεγόμενο «Μεγάλο Χορό») και στον τίτλο του NIT το 1972. Στην 3ετή θητεία του στους «Terrapins», ο ΜακΜιλεν είχει 20,5π.-9,8ριμπ. μ.ο. και το 1974 επιλέχθηκε στο Νο9 του ντραφτ του ΝΒΑ (Νο1 ο Ουόλτον) από τους Μπάφαλο Μπρέιβς (νυν Λ.Α. Κλίπερς) και στο No9 του ντραφτ του ΑΒΑ από την Βιρτζίνια (στο Νο1 ήταν ο Τζον Λούκας). Ωστόσο, για μία σεζόν προτίμησε την Ευρώπη και διέπρεψε με τη φανέλα της Βίρτους Μπολόνια, προτού επιστρέψει στις Η.Π.Α. και επιλέξει το ΝΒΑ. Το 1972 ήταν μέλος της Ολυμπιακής ομάδας της χώρας του, που αγωνίστηκε στους Αγώνες του Μονάχου και στον περιβόητο και αμφιλεγόμενο «τελικό των 3΄΄». Ο ΜακΜίλεν, μάλιστα, έκοψε τον Σεργκέι Μπέλοφ στην προτελευταία επίθεση των Σοβιετικών που οδήγησε στο κλέψιμο και τις δύο εύστοχες βολές του Νταγκ Κόλινς.

Τα 3΄΄ τελευταία δευτερόλεπτα, όμως, επαναλήφθηκαν τρις μέχρι να σκοράρει ο συχωρεμένος Αλεξάντερ Μπέλοφ για το 51-50 (ενώ νωρίτερα οι Σοβιετικοί απέτυχαν αρχικά και χρειάστηκε η παρέμβαση του τότε Γ.Γ. της FIBA, Ουίλιαμ Τζόουνς για να γυρίσει το χρονόμετρο στα 3΄΄ και να πασάρει από το ένα καλάθι στο άλλο στον Μπέλοφ ο -σέντερ αλλά και παράλληλα... παίκτης χάντμπολ- Ίβαν Εντέσκο) και την σοβιετική νίκη. Οι Αμερικανοί αρνήθηκαν να παραλάβουν τα ασημένια μετάλλιά τους, τα οποία βρίσκονται ακόμη σε τραπεζική θυρίδα στην Ελβετία και ο τότε αρχηγός, Κένι Ντέιβις είχε αποκαλύψει πως έχει συντάξει διαθήκη με την οποία απαγορεύει στους συγγενείς του να το παραλάβουν, μετά το θάνατό του!

Στο ΝΒΑ, ο ΜακΜίλεν αγωνίστηκε με τις φανέλες των Μπρέιβς, Νικς, Χοκς και Μπούλετς, με επίδοση 8,1π.-4ριμπ. μ.ο. σε 11 σεζόν. Την περίοδο που βρέθηκε στην Ατλάντα ζητούσε διαρκώς από τον ιδιοκτήτη των Χοκς, Τεν Τέρνερ, ανταλλαγή στην Ουάσινγκτον. Αρχικά γιατί είχε αγοράσει ένα σπίτι στην περιοχή Κρόφτον της πρωτεύουσας και κυρίως διότι είχε ξεκινήσει να έχει πολιτικές βλέψεις. Το 1983 έγινε ανταλλαγή στους Μπούλετς και αμέσως μετά την αποχώρησή του, το 1986, εκλεχθηκε για τρεις διαδοχικές θητείες 2 ετών (1987-1993) εκπρόπωπος των Δημοκρατικών στην Γερουσία! Στα 62 χρόνια του, πλέον, παραμένει ενεργός πολιτικά και διορισμένος πρόεδρος του Ιδρύματος του Προέδρου Ομπάμα για τον αθλητισμό, την φυσική κατάσταση και τη διατροφή. Αν και επιχειρηματικά βίωσε προσωρινές δυσκολίες, αφού μία εταιρεία με συσκευές τηλε-ειδοποίησης που ίδρυσε στς αρχές της δεκαετίας του ’90 απέτυχε απρόσμενα και κήρυξε πτώχευση...

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ: Γεννήθηκε στις 26 Μαΐου 1951 στην περιοχή Έλμιρα της Νέας Υόρκης. Φοίτησε και έπαιξε στο γυμνάσιο Μάνσφιλντ της Πενσιλβάνια και στο πανεπιστήμιο Μέριλαντ. Κέρδισε την περίφημη υποτροφία «Rhodes Scholar» για το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και μετά το πέρασμά του από την ιταλική Βίρτους Μπολόνια, αγωνίστηκε στο ΝΒΑ σε Μπάφαλο, Νέα Υόρκη, Ατλάντα και Ουάσινγκτον. Το 1986 αποχώρησε από την ενεργό δράση και την επόμενη χρονιά εκλέχθηκε εκπρόπωπος των Δημοκρατικών στην Γερουσία, στην 4η Περιφέρεια του Μέριλαντ. Πλέον, είναι διορισμένος πρόεδρος του Ιδρύματος του Προέδρου Ομπάμα για τον αθλητισμό, την φυσική κατάσταση και τη διατροφή και έχει γράψει και το βιβλίο «Out Of Bounds», μίας κριτικής ματιάς στην επιρροή του αθλητισμού σε θέματα ηθικής και δεοντολογίας. Ενώ διετέλεσε μέλος και της επιτροπής του ιδρύματος «Knight Foundation», για διερεύνηση πιθανών καταχρήσων στο NCAA. Στο Hall Of Fame του αμερικανικού Κολεγιακού Μπάσκετμπολ θα γίνει μέλος μαζί με τους Μάρκους Τζόνσον (UCLA-κορυφαίος παίκτης του NCAAτο 1977), τους κόουτς Τζιν Κίντι (Περντιού) και Ρόλι Μασιμίνο (Βιλανόβα, UNLV), τον Μπομπ Χόπκινς, τους Τζορτζ Ράβελινγκ (Nike) και Τζορτζ Κίλιαν (FIBA), αλλά και την ομάδα του πανεπιστημίου Λογιόλα, του 1963.

ΕΙΠΕ:

- «Η μεγαλύτερη τιμή που έλαβα ήταν η υποτροφία «Rhodes Scholar».

- «Δεν έπρεπε να παίξουμε την τελευταία επανάληψη που μας ζήτησαν στον τελικό του Ολυμπιακού τουρνουά του 1972. Ήταν απαράδεκτο αυτό που έγινε. Ώρες-ώρες σκέφτομαι πως θα ήταν ιδανικό ή ειρωνικό να δοθεί το χρυσό μετάλλιο με... στρίψιμο του νομίσματος»!

- «Ο τελικός του 1972 είναι η επιτομή της αλλαγής συναισθημάτων τόσο άμεσα. Ήμουν τόσο ευτυχισμένος όταν πίστεψα πως νικήσαμε και τόσο απογοητευμένος, όταν ηττηθήκαμε με αυτό τον τρόπο».

- «Όταν οι Παλαιστίνιοι σκότωσαν τους 11 Ισραηλινούς αθλητές στο Ολυμπιακό Χωριό, το 1972, προειδοποίησα τους συμπατριώτες μου πως η τρομοκρατία κατευθύνεται στις Η.Π.Α.».

- «Δεν έχω καταφέρει να παίξω ακόμη μπάσκετμπολ εναντίον του Προέδρου Ομπάμα. Αλλά μαθαίνω πως είναι καλός».

- «Τα μαλλιά μου έγιναν γκρι πριν καν αποφοιτήσω από το Μέριλαντ. Αλλά, φανταστείτε, πως το κεφάλι των δύο αδερφών μου είχε ασπρίσει πολύ νωρίτερα! Όταν μου είπαν πως θα γίνω μέλος στο Hall Of Fame του αμερικάνικου Κολεγιακού Μπάσκετμπολ, σκέφτηκα αυθόρμητα πως θέλουν να προσθέσουν λίγη γοητεία γκρίζων μαλλιών στην φωτογραφία των νέων μελών»!!!

- «Οι γονείς μου ήθελαν να γίνω γιατρός. Νομίζω πως κατάφερα να προσφέρω σε ένα άλλο, γενικότερο πλαίσιο».

- «Διάλεξα το κόμμα των Δημοκρατικών από αυτό των Ρεπουμπλικάνων γιατί οι πρώτοι έχουν αίσθηση δικαιοσύνης και ανθρωπισμού. Θέλουν να βελτιώσουν τον κόσμο, ενώ οι δεύτεροι κοιτούν να διαφυλάξουν τους εαυτούς τους από άλλες τάξεις και φυλές».

- «Όταν έπαιξα στην Μπολόνια και παράλληλα φοιτούσα στην Οξφόρδη, δεν έχασα ούτε ματς ούτε διάλεξη. Θυμάμαι πως κοιμόμουν ή μελετούσα σε αεροπλάνα και αυτοκίνητα, αλλά πήγα ακόμη και στο Τελ Αβίβ και στο Λένινγκραντ»!

- «Μικρός είχα διαρρήξει πολλάκις το κλειστό στο Μάνσφιλντ, για να παίξω μπάσκετ. Ένιωθα εγκληματίας, αλλά όλοι ήξεραν πως το έκανα συχνά. Αν ένα παιδί από ένα γκέτο κάνει το ίδιο, θα του συμπεριφερθούν σαν βάνδαλο. Ένας από τους σκοπούς μου σαν πολιτικός ήταν να μην γίνονται τέτοιες διακρίσεις και να μην εξαιρείται κανείς από τίποτε».

ΕΙΠΑΝ ΓΙΑ ΕΚΕΙΝΟΝ:

- «Ήταν σοφιστικέ τύπος τόσο στο παρκέ, σκοράροντας με διαφορετικούς τρόπους, όσο και στον χαρακτήρα του. Γι’ αυτό και αποφάσισε να ακολουθήσει και πολιτική καριέρα» (Λεν Έλμορ, συμπαίκτης του στο Μέριλαντ).

- «Είχα προβλέψει πως θα γίνει πολιτικός. Μάλιστα, στο κολέγιο τον φωνάζαμε «TheSenator» (=“Ο Γερουσιαστής”) γιατί είχε φιλοδοξίες και ευρύ πεδίο γνώσεων και ενδιαφέροντος» (Λεν Έλμορ).

- «Αν και ήρθε στο ΝΒΑ σαν ένας εξαιρετικός σκόρερ, έγινε ένας σπουδαίος αμυντικός και αυτό είναι ένα μεγάλο εύσημο για εκείνον» (Μάικ Φρατέλο, άλλοτε ασίσταντ κόουτς στους Χοκς)

«Ο Τομ επιβεβαίωσε τις αξίες της παράδοσης και της υπερηφάνειας, που πρεσβεύει το πανεπιστήμιό μας» (Μαρκ Τέρτζεον, νυν κόουτς του Μέριλαντ).

[email protected]