Ισπανία: Τι αναμένεται να γίνει μετά τις νέες εκλογές

Ο κίνδυνος οι εκλογές της Ισπανίας τον Ιούνιο να μετατραπούν σε μία απογοητευτική επανάληψη της αδιέξοδης ψηφοφορίας του Δεκεμβρίου έχει υποχωρήσει, λόγω μίας νέας εξέλιξης στην Αριστερά, που αποτελεί ιδιαίτερη απειλή για τον Σοσιαλιστή Πέδρο Σάντσες, ο οποίος παραλίγο να γίνει πρωθυπουργός. Το Podemos, ένα κόμμα διαμαρτυρίας, το οποίο ήρθε τρίτο τον Δεκέμβριο, πίσω από τον πρωθυπουργό του Λαϊκού Κόμματος Μαριάνο Ραχόι και το PSOE του Σάντσες, έχει αλλάξει πλεύση δραματικά εν όψει των εκλογών της 26ης Ιουνίου,

Ο ηγέτης του Podemos Πάμπλο Ιγκλέσιας, απαντώντας στην σταθερή απώλεια υποστήριξης του κόμματος στους μήνες που μεσολάβησαν, σχεδιάζει την εκλογική συμμαχία με τις πολιτικές δυνάμεις της περισσότερο Αριστεράς, με τις οποίες έχει τη δυνατότητα να κερδίσει το PSOE φτάνοντας στη δεύτερη θέση, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις. Στόχος του είναι να μείνει ο Σάντσες με μια τρομακτική επιλογή: είτε να κάνει τον Ραχόι ή κάποιον άλλον συντηρητικό πρωθυπουργό, ή να χρίσει τον Ιγκλέσιας, ο οποίος κάνει ό,τι μπορεί για να υπονομεύσει την ηγεμονία του PSOE πάνω στην Αριστερά, καθιστώντας απολύτως σαφές ότι θέλει την κορυφαία θέση.

"Θα είμαι ευτυχής αν γίνω πρωθυπουργός" δήλωσε ο Ιγκλέσιας σε συγκέντρωση στη Μαδρίτη την Κυριακή, χλευάζοντας το PSOE και χαιρετίζοντας τα σχέδιά του για εκλογική συμμαχία με την κομμουνιστική Ενωμένη Αριστερά (IU) ως "ιστορική στιγμή". Το Podemos, είπε, δεν έχει "τον παραμικρό φόβο για τις εκλογές". Κατά τη διάρκεια των αποτυχημένων διαπραγματεύσεων για το σχηματισμό κυβέρνησης μετά την ψηφοφορία του Δεκεμβρίου, όταν ο Ραχόι έχασε την πλειοψηφία και στη συνέχεια αρνήθηκε την πρόσκληση του βασιλιά Φελίπε να σχηματίσει κυβέρνηση, ο Σάντσες κατάφερε να ρίξει τουλάχιστον μέρος της ευθύνης στον Ιγκλέσιας, επειδή αρνήθηκε να δανείσει στο Podemos την υποστήριξη για τη συμφωνία του με το κεντρώο Ciudadanos του Αλμπερ Ριβέρα, για να σχηματίσουν μια κεντροαριστερή κυβέρνηση.

Η προθεσμία για τις συνομιλίες συνασπισμού έληξαν αυτή την εβδομάδα, όταν ο βασιλιάς δήλωσε ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση παρά να ζητήσει από τους Ισπανούς να ψηφίσουν για μια ακόμη φορά. Στους τέσσερις μήνες από τις τελευταίες εκλογές, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μια αύξηση της στήριξης στο Ciudadanos και μια πτώση στην υποστήριξη του Podemos, με μια ελαφρά άνοδο στο PP και σταθερό το PSOE. Τα πιθανά οφέλη για την Ενωμένη Αριστερά είναι σαφή. Κέρδισε περισσότερες από 900.000 ψήφους τον Δεκέμβριο - σχεδόν το ένα πέμπτο από αυτές έλαβε από το Podemos - αλλά σύμφωνα με το εκλογικό σύστημα της Ισπανίας, το οποίο επιβραβεύει τη γεωγραφική συγκέντρωση των ψήφων, αυτό απέδωσε μόνο δύο έδρες στο Κογκρέσο.

Ο Ιγκλέσιας και ο ηγέτης της Ενωτικής Αριστεράς Αλμπέρτο Γκαρσόν δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν σε μια κοινή πλατφόρμα για τις εκλογές του Δεκεμβρίου. Αν είχαν κατέβει μαζί στις εκλογές, οι κοινές προσπάθειες τους θα είχαν κερδίσει το PSOE με πάνω από μισό εκατομμύριο ψήφους, οι οποίες θα τους έδιναν μόλις τρεις έδρες λιγότερες από τους Σοσιαλιστές, των οποίων η ισχύς σε αραιοκατοικημένες αγροτικές περιοχές είναι ένα πλεονέκτημα στο ισπανικό εκλογικό σύστημα - στην επαρχία Σόρια, για παράδειγμα, περίπου 12.000 ψήφοι ήταν αρκετοί για να εκλέξουν έναν εκπρόσωπο, σε αντίθεση με τις 95.000 ψήφους που απαιτούνται στη Μαδρίτη.

Μια πρόσφατη δημοσκόπηση που δημοσίευσε η El País προέβλεψε ότι μια συμμαχία Podemos-IU θα ξεπεράσει το PSOE σε ψήφους, αλλά όχι κατ 'ανάγκη σε έδρες. Μία άλλη για την El Mundo προέβλεψε ότι οι Σοσιαλιστές θα διατηρήσουν το προβάδισμά τους τόσο σε ψήφους όσο και σε βουλευτές.

"Απελπισμένοι ελιγμοί"

Προηγούμενες προσπάθειες απέτυχαν εν μέρει επειδή ο Ιγκλέσιας επέμεινε στην τοποθέτηση στελεχών του IU στους εκλογικούς καταλόγους του δικού του κόμματός, απορρίπτοντας μια ισότιμη σχέση. Το IU σχηματίστηκε από το 94 ετών Κομμουνιστικό Κόμμα της Ισπανίας και άλλες μικρότερες ομάδες το 1986 - καθιστώντας το 28 χρόνια μεγαλύτερο από το Podemos, που αναπτύχθηκε από το κίνημα αγανακτισμένων ενάντια στις πολιτικές της ανισότητας, της διαφθοράς και της λιτότητας κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης στην Ισπανία και την ευρωζώνη.

H Κλάρα Αλόνσο, επικεφαλής του IU, δήλωσε ότι το Podemos τώρα φαίνεται έτοιμο να δεχθεί μια ισότιμη εταιρική σχέση, η οποία θα πρέπει να σφραγιστεί πριν από τις 13 Μαΐου. Οι λεπτομέρειες της προγραμματισμένης συμμαχίας παραμένουν ατελείς. Το Podemos έχει προσεγγίσει επίσης το κόμμα των δικαιωμάτων των ζώων Pacma, το οποίο πήρε 220.000 ψήφους και κανέναν βουλευτή το Δεκέμβριο.

Δημοσίως, οι Σοσιαλιστές απορρίπτουν τη νέα συμμαχία του Ιγκλέσιας, την οποία ο εκπρόσωπος του PSOE στο Κογκρέσο, Αντόνιο Χερνάντο χαρακτήρισε "απελπισμένο ελιγμό" για να ανακτήσουν την υποστήριξη. Ωστόσο, μια πηγή στη νυν Σοσιαλιστική ηγεσία είπε ότι πολλοί στο κόμμα ανησυχούν για τη νέα συμφωνία. Μια άλλη πηγή στο κόμμα, που δεν είναι οπαδός της ηγεσίας Σάντσες, δήλωσε ότι οι Σοσιαλιστές είναι πιθανό να έρθουν τρίτοι τον Ιούνιο, πίσω από το PP και την ακροαριστερά υπό το Podemos. Πρόκειται για μια επικίνδυνη νέα στρατηγική του Podemos, το οποίο μετά τις εκλογές στις 20 Δεκεμβρίου είχε προσπαθήσει σκληρά να αποφύγει να φαίνεται σαν ένα κόμμα της άκρας αριστεράς, παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως ένα νέο κόμμα, μακριά από το "σάπιο πολιτικό σύστημα" όπου κυριάρχησαν για δεκαετίες το PP και το PSOE.

Ο 37χρονος Ιγκλέσιας, ένα καθηγητής πανεπιστημίου με αλογουρά που ξέρει να διαχειρίζεται τα media, υποστήριξε πειστικά ότι οι παλιές διακρίσεις μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς δεν ήταν πλέον σημαντικές, και ως εκ τούτου το κόμμα έφτασε το 20,6 τοις εκατό των ψήφων - διπλάσιο από το καλύτερο αποτέλεσμα που έχει επιτευχθεί ποτέ από την Ενωμένη αριστερά. Η νέα συμμαχία με ένα από τα παλαιότερα κόμματα της Ισπανίας θα σήμαινε κατά πάσα πιθανότητα ότι πανό με το σφυροδρέπανο θα κυμάτιζαν στην κοινή προεκλογική εκστρατεία τους - ένας συμβολισμό δύσκολο να αγνοηθεί σε μια χώρα που εξακολουθεί να διαφωνεί για την κληρονομιά του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου.

Μαζί με την αναμφισβήτητα αριστερή γλώσσα που ήδη σέρνεται στις δημόσιες διακηρύξεις του Ιγκλέσιας και τη σαφή απόρριψη του PSOE του Σάντσες ως δυνητικού εταίρου και πρωθυπουργού, αυτό θα μπορούσε να μειώσει το ιδεολογικό "πορώδες" που υπήρξε ένα από τα ατού του Podemos. Ο Ιγκλέσιας κινδυνεύει να παρουσιαστεί ως ακροαριστερός.

"Ζοφεροί αριστεροί"

"Το Podemos έχει πλέον τοποθετηθεί με μεγαλύτερη σαφήνεια στο πολύ αριστερό μέρος του ιδεολογικού φάσματος και ως εκ τούτου θα έχει περισσότερα προβλήματα με τους κεντροαριστερούς ψηφοφόρους" δήλωσε ο Χορχε Γκαλίντο, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης και συντάκτης της ιστοσελίδας Politikon. Η στρατηγική φέρει επίσης κίνδυνο για το κόμμα κατά του κατεστημένου, που γεννήθηκε το 2014 εν μέσω μιας καταστροφικής οικονομικής κρίσης που άφησε έναν στους τέσσερις ισπανούς εργαζόμενους άνεργους. Ο Ιγκλέσιας, ο οποίος ανήκε στην κομμουνιστική νεολαία μέχρι τα 21 του και εργάστηκε ως σύμβουλος του IU το 2011, θα πρέπει να καταπιεί την περηφάνια του και να ασχοληθεί με τους πρώην συντρόφους του, τους οποίους περιέγραψε στο Público τον περασμένο Ιούνιο ως "βαρετούς, πικραμένους και ζοφερούς αριστερούς" που ασχολούνται περισσότερο με το πώς θα κρατούν την κόκκινη σημαία και θα τραγουδούν τη "Διεθνή", παρά πώς θα εργαστούν για την αλλαγή.

Δεδομένων των κακών σχέσεων μεταξύ των ηγετών των δύο κομμάτων ανά καιρούς, η σχεδιαζόμενη συμμαχία αντιμετωπίζει αντιπολίτευση από μερικά από τα πιο επιφανή μέλη της. Ο πρώην ηγέτης του IU Γκασπάρ Γιαμαθάρες έχει εκφράσει τις αντιρρήσεις του δημόσια, ενώ ο Ινιγκο Ερεχόν, ο οποίος ηγήθηκε της εκστρατείας του Podemos στις εκλογές του Δεκεμβρίου, αλλά έχει διαφωνήσει με τον Ιγκλέσιας, είναι θερμός υποστηρικτής της αποφυγής ντεμοντέ αριστερών κλισέ, προκειμένου να προσελκύσουν ένα ευρύτερο κοινό. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, δεν έχει επικρίνει δημοσίως μια πιθανή συμφωνία με το IU.

Το Podemos θα πρέπει επίσης να επαναδιαπραγματευθεί τις περιφερειακές συμμαχίες στην Καταλονία, τη Γαλικία και τη Βαλένθια, οι οποίες δίνουν κοντά στο 40 τοις εκατό των 69 εδρών του κόμματος στο Κογκρέσο. Αυτοί οι εταίροι θα παλέψουν για την επιρροή και τη δύναμη στο νέο συνασπισμό, όπως και το IU, που σημαίνει ότι ο Ιγκλέσιας πρέπει να επιτύχει μια δύσκολη ισορροπία μεταξύ του να κερδίσει τις περισσότερες ψήφους και να μην χάσει τον έλεγχο, δήλωσε ο Γκαλίντο.

Με το 30 τοις εκατό του εκλογικού σώματος να υποστηρίζει ότι θα αποφασίσει τι να ψηφίσει κατά τη διάρκεια της νέας εκστρατείας, ο Ιγκλέσιας δεν είναι ο μόνος ηγέτης που έχει τη δυνατότητα να ανατρέψει το σημερινό αδιέξοδο στο Κογκρέσο, όπου η κεντροδεξιά (PP και Ciudadanos) έχει τώρα 163 έδρες και η κεντροαριστερά (PSOE, Podemos και IU) έχει 161 έδρες. Μερικά δημοσκοπήσεις προβλέπουν, για παράδειγμα, ότι το ΡΡ και το Ciudadanos θα μπορούσαν να σχηματίσουν μια κυβερνητική πλειοψηφία, η οποία θα μειώσει την μόχλευση του Ιγκλέσιας στο PSOE. Η στρατηγική του παραμένει, ωστόσο - όπως ο ίδιος την όρισε σε ένα πολύ-σχολιασμένο κομμάτι στο περιοδικό New Left Review - να θέσει τον Σάντσες και το PSOE σε μια κατάσταση όπου θα πρέπει είτε να "αποδεχθεί την ηγεσία του Podemos" ή "να αυτοκτονήσει πολιτικά" υποστηρίζοντας το ΡΡ.

politico.eu

Διαβάστε περισσότερα