Το Δημόσιο σε ψηφιακή εποχή

Στην Ελλάδα τις τελευταίες δύο δεκαετίες χάσαμε πολλές φορές το τρένο

Από τον
Χρίστο Δήμα

Ουρές, γραφειοκρατία, χαμένες επενδύσεις, καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης. Η χαμηλή ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών του δημόσιου τομέα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα απαρχαιωμένα μέσα που χρησιμοποιεί. Ηδη, όμως, η ψηφιακή εποχή, για την οποία εμείς σήμερα μιλάμε, είναι πραγματικότητα

Στην Ελλάδα, τις τελευταίες δύο δεκαετίες χάσαμε πολλές φορές το τρένο της ψηφιακής εποχής. Ναι, γίνονται κάποια βήματα, όμως μεμονωμένα, δίχως συνοχή και προοπτική. Δεν παύουν συνεπώς να αποτελούν νησίδες εκσυγχρονισμού, σε ένα σύστημα που παραμένει ξεπερασμένο.

Η επόμενη κυβέρνηση, όμως, της Νέας Δημοκρατίας, έχει μπροστά της μια μεγάλη πρόκληση. Πέρα από μια σειρά άμεσης προτεραιότητας νομοθετικών πρωτοβουλιών, είναι αναγκαίο να δρομολογήσει τη συνολική μετάβαση του δημόσιου τομέα στην ψηφιακή εποχή μέσα από δύο κινήσεις: την ενοποίηση των βάσεων δεδομένων για τη δημιουργία ενός προσβάσιμου -από όλες τις υπηρεσίες- δικτύου και, δεύτερον, τον σημαντικό περιορισμό των συναλλαγών με το Δημόσιο, οι οποίες απαιτούν φυσική παρουσία.

Αρχικά, όσο συντομότερα πετύχουμε την ενοποίηση των βάσεων δεδομένων μέσα από ένα κοινό δίκτυο τόσο συντομότερα θα εξαλείψουμε τις καθυστερήσεις στην έκδοση τυπικών αποφάσεων. Με τον τρόπο αυτό θα διευκολύνουμε τους δημοσίους υπαλλήλους στην άσκηση της υπηρεσίας τους, αλλά κυρίως τους πολίτες που σήμερα ταλαιπωρούνται.

Η υποχρεωτική πραγματοποίηση ηλεκτρονικών συναλλαγών με το Δημόσιο στην αρχή θα έχει δυσκολίες, όμως τα οφέλη θα είναι σημαντικά: λιγότερες επισκέψεις σε κρατικές υπηρεσίες, μικρότερο διοικητικό κόστος, περισσότερη ευελιξία για τους δημοσίους υπαλλήλους και προφανώς λιγότερη διαφθορά. Για να φτάσουμε ως εκεί, όμως, απαιτούνται συγκεκριμένα βήματα:

Απλούστευση διαδικασιών, με την ευθύνη της αναζήτησης των δημόσιων εγγράφων που απαιτούνται ως δικαιολογητικά να περνά στο Δημόσιο και να παύει να είναι ευθύνη του πολίτη.

Μοναδική καταχώριση δεδομένων και ηλεκτρονική διαχείριση όλων των εγγράφων. Κάθε έγγραφο να καταχωρίζεται από τον πολίτη στη βάση του Δημοσίου μία φορά και έπειτα -ύστερα από έλεγχο της εγκυρότητάς του από την αρμόδια Αρχή- να καθίσταται αυτόματα διαθέσιμο στις υπόλοιπες υπηρεσίες του Δημοσίου. Αυτό σημαίνει ότι ο πολίτης δεν θα χρειάζεται να το υποβάλει εκ νέου σε οποιαδήποτε άλλη συναλλαγή του με το Δημόσιο.

Συνεχής ενημέρωση και λογοδοσία. Κάθε πολίτης οφείλει να γνωρίζει σε πραγματικό χρόνο σε ποιο στάδιο βρίσκεται η υπόθεσή του και πότε θα διεκπεραιωθεί. Με τον τρόπο αυτό τα στελέχη της Δημόσιας Διοίκησης επωμίζονται αναλογικό φόρτο εργασίας και ο πολίτης θα γνωρίζει πότε θα έχει ικανοποιηθεί το αίτημά του και αν όχι την αιτιολογία. Η διαδικασία προσφέρει τη δυνατότητα να μειωθούν σημαντικά οι επισκέψεις στις δημόσιες υπηρεσίες, ενισχύει τη διαφάνεια και συνεισφέρει στην αξιολόγηση του προσωπικού κάθε υπηρεσίας.

Εύλογα θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι η εποχή που περιγράφω είναι μια ουτοπική περίοδος που ίσως κάποτε φτάσει η χώρα. Δεν ισχύει αυτό. Με τόλμη, αποφασιστικότητα και υιοθέτηση καλών πρακτικών από το εξωτερικό, θα μπορούσε το πλαίσιο που παρουσιάζω να είναι το αποτέλεσμα της φιλοσοφίας μας για έναν σύγχρονο δημόσιο τομέα.

Ενα πεδίο, όπου χρειάζεται να κερδίσουμε ξανά την εμπιστοσύνη των πολιτών, όχι ακολουθώντας παλιές κακές κομματικές συνήθειες, αλλά μέσα από το πέρασμα στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Ενός εργαλείου, όχι μόνο εκσυγχρονισμού του ίδιου του κράτους, αλλά στην πραγματικότητα θωράκισης της διαφάνειας, ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας, της λογοδοσίας, αλλά, ουσιαστικά, της ίδιας της δημοκρατίας.

*Βουλευτής Κορινθίας, Αναπληρωτής Τομεάρχης Οικονομίας και Ανάπτυξης της ΝΔ