Dune II

Η γενέτειρα των real-time strategy!

Το Dune είναι ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας, με lore που αποτελεί μέχρι σήμερα υπόδειγμα προς μίμηση. Εμπνευστής του Dune είναι ο Frank Herbert, ο οποίος δημιούργησε το ομώνυμο βιβλίο το 1965, κερδίζοντας δύο βραβεία καλύτερης νουβέλας την αμέσως επόμενη χρονιά, το πρώτο Nebula Award κι ένα από τα πρώτα Hugo Awards. Έκτοτε ο Herbert συνέχισε με τον

ίδιο ρυθμό, χαρίζοντάς μας άλλες πέντε νουβέλες μέχρι και τον θάνατό του σε ηλικία 65 ετών. Πρόλαβε ωστόσο να δει το δημιούργημά του να παίρνει σάρκα και οστά στη μεγάλη οθόνη με την ταινία Dune το 1984, η οποία παρά το cult στοιχείο της εποχής και το φτωχό cast, διακρίθηκε λόγω της βαρύτητας του ονόματός της.

Το έργο του Frank Herbert συνέχισε μετά θάνατον ο γιος του, Brian, με νέες νουβέλες στις οποίες επικεντρώθηκε στο να μας παρουσιάσει τον πλανήτη Dune, τις φυλές που τον αποικούν, καθώς και ότι άλλο μπορούμε να συναντήσουμε σε αυτόν. Βέβαια, η οικογένεια Herbert δεν φανταζότανε ποτέ ότι από τα βιβλία και το cinema το έργο τους θα ήταν ο λόγος που θα δημιουργούνταν σήμερα αυτό που ονομάζουμε "real-time strategy".

"I must not fear. Fear is the mind-killer."
Σύμφωνα με την υπόθεση η οποία διεξάγεται στο μακρινό μέλλον, ο Dune είναι ένας ερημικός πλανήτης ο οποίος αντί για χώμα έχει στο έδαφός του μόνο άμμο. Οι κλιματικές συνθήκες επιτρέπουν την ζωή, αλλά λόγω της απουσίας χώματος και θάλασσας είναι αδύνατο για τους ανθρώπους να καταφέρουν να βρουν εύκολα τροφή και νερό. Ειδικά το τελευταίο είναι είδος υπό εξαφάνιση, πωλείται ακριβά, ενώ το να φτύσεις κάποιον, έστω και εχθρό σου, αποτελεί ύψιστη τιμή καθότι θα έχεις μόλις ξοδέψει το σάλιο σου!

Σε αυτό τον αφιλόξενο πλανήτη κατοικούν δύο φυλές. Οι ευγενείς Atreides, οι επίσης ευγενείς αλλά μοχθηροί Harkonnen. Είναι μια μάχη του καλού με το κακό, στην οποία εμπλέκονται ακόμη οι πρώτοι κάτοικοι του πλανήτη, οι Fremen (που έχουν μια αρχέγονη αλλά πρωτοποριακή τεχνολογία), καθώς και τα sandworms, ογκώδη και τεράστια σκουλήκια εκατοντάδων μέτρων, τα οποία μπαίνουν και βγαίνουν από την άμμο όποτε θέλουν, καταπίνοντας ομάδες ανθρώπων ή ακόμα και οχήματα.

Επειδή όμως οι μάχες σε κάθε πλανήτη δίδονται για τα "καλά φιλέτα" που διαθέτει, όπως η γη έχει το πετρέλαιο, έτσι αντίστοιχα ο Dune ξεχωρίζει για το spice melange. Πρόκειται για ένα συστατικό το οποίο είναι περιζήτητο σε επίπεδο που να υποκαθιστά κατά μία έννοια ακόμα και τον χρυσό στις συναλλαγές των ανθρώπων. Βρίσκεται μέσα στην άμμο και αν αξιοποιηθεί σωστά (και όχι σε μεγάλες δόσεις) δίνει μεγαλύτερη κύκλο ζωής στον ανθρώπινο οργανισμό. Μόλις λοιπόν οι δύο φυλές αντιληφθούν τη σπουδαιότητά του τότε αρχίζουν τον πόλεμο μεταξύ τους για το ποια θα επικρατήσει.

Η εξέλιξη σε strategy
H Virgin Interactive εξασφάλισε τα δικαιώματα του franchise για να το μεταφέρει στα video games, εμπιστευόμενη την νεοσύστατη γαλλική Cryo Interactive. Το αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία ενός Adventure με ελάχιστα στοιχεία στρατηγικής, το οποίο δεν ενθουσίασε τους fans της σειράς. Το Dune μπορεί να κυκλοφόρησε το 1992, αλλά μόλις λίγους μήνες αργότερα ήρθε η σειρά του Dune II: Battle for Arrakis.

Είναι μία από τις σπάνιες φορές που publisher δίνει εντολή για ανάπτυξη sequel τόσο γρήγορα. Τα ηνία λοιπόν ανέλαβε η Westwood Studios, η οποία ήταν ήδη γνωστή στην πιάτσα από το 1988, ενώ την συγκεκριμένη περίοδο βρισκόταν στο "peak" της με το RPG EyE of the Beholder. Αυτό που θα ακολουθούσε όμως τώρα δεν είχε προηγούμενο.

Η Westwood επηρεάστηκε τόσο από τις νουβέλες του Frank Herbert, όσο και από την ταινία Dune του 1984, σκηνοθεσίας David Lynch (Mulholland Drive), ο οποίος τότε έκανε τα πρώτα του βήματα στο cinema. Η ομώνυμη cult movie δημιούργησε ένα πολεμικό σκηνικό ανάμεσα στις δύο φυλές, την έννοια της "βάσης" καθώς και την περισυλλογή του spice melange. Αυτού του είδους την περισυλλογή των resources την είχαμε δει στο SimAnt της Maxis (δημιουργού του SimCity) ακριβώς ένα χρόνο πριν, το 1991, τότε σε ένα Life Simulation game. Δεν ήθελε και πολύ σκέψη λοιπόν για το πως θα κατάστρωνε η Westwood την στρατηγική της. Το θέμα όμως είναι ότι την υλοποίησε με ανεπανάληπτο τρόπο όπως κανείς άλλος δεν είχε σκεφτεί εκείνη την εποχή.

Αυτό που διαφοροποίησε το σενάριο σε σχέση με τα βιβλία αλλά και την ταινία είναι η ύπαρξη μιας νέας φυλής, των Ordos. Εδώ ο designer της Westwood, Joseph Bostic, αποφάσισε να εμπνευστεί απ' την The Dune Encyclopedia του 1984 όπου γινόταν απλή αναφορά των Ordos, να προσθέσει μερικά δικά του στοιχεία και αλλαγή στη μορφή κι έτσι να δημιουργήσει τους "τεχνοκράτες" του παιχνιδιού. Έτσι, επέκτεινε την αντοχή σημαντικά, με τρία campaigns, καθότι το Dune II, ως πρωτάρης του είδους, δεν διέθετε multiplayer mode. Οι Ordos λοιπόν ήταν μια εξωγήινη φυλή (ή μάλλον...καλύτερα) που χρησιμοποιούσε ειδική τεχνολογία και υποτίθεται σύμφωνα με την Westwood ότι εισέβαλε μετέπειτα στον πλανήτη για να εκμεταλλευτεί κι αυτή με τη σειρά της το spice melange.

Κάπως έτσι λοιπόν δημιουργήθηκε το Dune II: Battle for Arrakis, το οποίο αποτελεί το πρώτο πραγματικό real-time strategy. Του οφείλουμε ένα σεβασμό όχι μόνο λόγω της τεράστιας πορείας που έχει δημιουργήσει το συγκεκριμένο είδος στη βιομηχανία, αλλά και γιατί ήταν πολύ μπροστά για την εποχή του.

Intro και χειρισμός
Όσο κι αν ακουστεί περίεργο, το 1992 η Westwood πραγματικά όρισε το αρχέτυπο των real-time strategy, φροντίζοντας να εισάγει ένα σωρό πρωτοποριακά στοιχεία, τα περισσότερα εκ των οποίων συναντάμε μέχρι σήμερα στα σύγχρονα RTS. Καταρχήν ξεκινάτε επιλέγοντας ένα από τα τρία διαθέσιμα επίπεδα δυσκολίας και μία από τις φυλές Atreides, Ordos και Harkonnen. Στη συνέχεια η εκάστοτε αποστολή παρουσιάζεται από τον αντίστοιχο εκπρόσωπο των παραπάνω. Η εικόνα είναι στατική, με κίνηση μόνο στα μάτια, αλλά το briefing σύντομο και περιεκτικό, με δυνατότητα παράκαμψης. Ενίοτε παρεμβάλλονται και ελάχιστα cutscenes.

Για αρχή ξεκινάτε με την βάση σας ήδη ανοιχτή και μερικές μονάδες τριγύρω. Στη πορεία θα συναντήσετε ακόμα και σύνθετα σενάρια με προκατασκευασμένες βάσεις και συγκεκριμένα objectives, ενώ υπήρχε από τότε η δυνατότητα κατασκευής MCV (Mobile Contruction Vehicle) με το οποίο χτίζετε νέα βάση σε άλλο μέρος του χάρτη. Ο χειρισμός είναι εφάμιλλος του Command & Conquer που κυκλοφόρησε το 1995, με μερικές διαφορές. Καταρχήν πριν χτίσετε θα πρέπει να τοποθετήσετε τα "θεμέλια" των κτιρίων (concrete slab) στο έδαφος και στη συνέχεια το κτίριο από πάνω τους. Τα θεμέλια είναι φυσικά πολύ φθηνά, ενώ όσο λιγότερα βάλετε τόσο θα μειωθεί η αρχική ενέργεια του κτιρίου, άρα θα είναι πιο ευάλωτο στις επιθέσεις (η απουσία θεμελίων σημαίνει -50% στην αρχική ενέργεια).

Από εκεί και πέρα θα πρέπει να αναπτύξετε το στρατό σας όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και να επιτεθείτε στην αντίπαλη βάση. Τα κτίρια θα πρέπει να χτίζονται ακριβώς δίπλα σε σχέση με τα υπόλοιπα (κάτι που δημιουργούσε πρόβλημα όταν δεχόσασταν). Αντί για Power Plants εδώ συναντάμε τα Windtraps, δηλαδή ανεμογεννήτριες που παγιδεύουν τον πολύ ισχυρό αέρα του πλανήτη Dune και τον μετατρέπουν σε ενέργεια. Στην πορεία αναπτύσσετε τα κλασικά Barracks, WOR (War Factory), ραντάρ για να βλέπετε το χάρτη κάτω δεξιά στο minimap και άλλα συναφή τα οποία θα αναλύσουμε εκτενέστερα παρακάτω.

Ο χειρισμός έχει ένα βασικό μειονέκτημα. Σε αντίθεση με τα σύγχρονα RTS όπου χρησιμοποιούμε μία φορά το αριστερό και το δεξί κλικ του mouse για τις εντολές, στο Dune II θα πρέπει να κάνετε αριστερό κλικ σε μία μονάδα και από το μενού που θα εμφανιστεί στα δεξιά της οθόνης να δώσετε εντολή για μετακίνηση, επίθεση σε άλλη μονάδα, περιφρούρηση περιοχής ή οπισθοχώρηση στη βάση. Δυστυχώς ακόμη χειρότερα δεν υπάρχει δυνατότητα επιλογής πολλών μονάδων μαζί με σύρσιμο του ποντικιού, άρα η λειτουργία αυτή θα πρέπει να γίνει σε κάθε μονάδα ξεχωριστά. Το φαινόμενο είναι να δημιουργούνται ετεροχρονισμένες επιθέσεις και καθυστερημένες οπισθοχωρήσεις, πράγμα που για εμάς τους χρήστες (και όχι για την CPU) σημαίνει επιπλέον απώλειες.

Ούτε το user interface βοηθάει ιδιαίτερα στο χειρισμό, καθότι με τις χαμηλές αναλύσεις της τότε εποχής εμφανίζει μία μονάδα ή ένα κτίριο κάθε φορά σε μια λεπτή στήλη στα δεξιά της οθόνης για να το δημιουργήσετε. Για να επιλέξετε κάτι το διαφορετικό θα πρέπει να κάνετε κλικ πάνω στη Construction Yard, μετά στην εικόνα της και τέλος από μια νέα οθόνη το κτίριο που επιθυμείτε. Αντίστοιχη λειτουργία ακολουθείται και για την κατασκευή μονάδων, αφού πρώτα κάνετε κλικ στο αντίστοιχο κτίριο.

Κτίρια και μονάδες
Αν όσα διαβάσετε μέχρι εδώ σας φέρνουν ένα "άρωμα" από το Command & Conquer που ακολούθησε τότε διαβάστε και αυτό. Το Dune II περιέχει ένα υπερπλήρες ρόστερ μονάδων και κτιρίων που ακολούθησαν ως παράδειγμα τα επόμενα real-time strategy, κυρίως φυσικά αυτά της Westwood. Καταρχήν εξ αρχής θα πρέπει να χτίσετε ένα Refinery, το οποίο θα αποτελεί τη βασική πηγή εσόδων σας. Τα harvesters θα αναλάβουν να περισσυλέξουν το spice melange, , το πολύτιμο υλικό που αποτελεί τα credits σας με τα οποία χτίζετε μονάδες. Εδώ έχετε τη δυνατότητα να χτίσετε πάνω από ένα harvester για ταχύτερη περισυλλογή, καθώς επίσης να δεχθείτε επίθεση ή να επιτεθείτε οι ίδιοι στα harvesters του εχθρού για να του δημιουργήσετε προβλήματα στην παραγωγή.

Όταν γεννήθηκε ο πατέρας του Command & Conquer...

Πέρα από τα κλασικά Barracs και WOR που βγάζουν στρατιώτες και οχήματα αντίστοιχα, υπάρχει repair facility όπου επιδιορθώνετε τα οχήματά σας, Spice Silo που διατηρεί περισσότερο spice (διαφορετικά αν φτάσετε το όριο του refinery τότε το υπόλοιπο πάει χαμένο), τα House of IX και Palace που υποκαθιστούν το αντίστοιχο "Tech center" αφού δημιουργούν τις ανώτερες μονάδες και όπλα και τέλος κάτι μοναδικό, το Startport. Πρόκειται για μια μεγάλη εγκατάσταση που πιάνει 9 θέσεις στο χάρτη και μέσω της οποίας αγοράζετε ότι μονάδες θέλετε σε τιμές... χρηματιστηρίου. Κοινώς, ανάλογα με την προσφορά και την ζήτηση που υπάρχει στη μάχη οι τιμές αυξομειώνονται. Η παραγγελία στο Starport έρχεται σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και μαζικά. Δηλαδή αν παραγγείλετε 5 τανκς (αν υπάρχει απόθεμα φυσικά) τότε θα σας έρθουν μαζεμένα, άρα κερδίζετε πολύτιμο χρόνο. Το κτίριο αυτό απουσίασε απ' τα μετέπειτα strategy της Westwood, μάλλον διότι μας έδινε σημαντικό πλεονέκτημα.

Πέρα από τα στάνταρ κτίρια και τις μονάδες, κάθε φυλή διαθέτει τις δικές τις, αποκλειστικές μονάδες, που δίνουν ένα ξεχωριστό πλεονέκτημα. Στους Atreides έχουμε το Sonic Tank το οποίο δημιουργεί ένα ευθύ κύμα παλμών που χτυπάει όποια μονάδα βρει στο δρόμο του. Ακολούθως, συναντάμε τους Fremen, μια ειδική φυλή που παίζει ιδιαίτερο ρόλο στις νουβέλες του Herbert και στη ταινία Dune. Αποτελείται από καμουφλαρισμένες μονάδες πεζικού, με αντοχή στη ζημιά, που ελέγχονται απ' τον υπολογιστή (καθότι θεωρούνται ανεξάρτητη φυλή) και επιτίθενται κατά βούληση στον εχθρό.

Οι Ordos διαθέτουν το "βαρύ" τανκ Devastator και το Death Hand, μία πυρηνική βόμβα που διαλύει κτίρια της αντίπαλης βάσης (τέτοια έβλεπε ο Kane από τους NOD στο Command & Conquer και εμπνεύστηκε). Οι Ordos δεν έχουν τόση "ωμή" δύναμη αλλά βασίζονται στην τεχνογνωσία τους. Έχουν τρεις ειδικές μονάδες, το ταχύτατο αλλά τυπικά άχρηστο Ordos Raider, τον Deviator που χτυπάει με αέρια νεύρων τα οποία μπερδεύουν τις μονάδες σας οι οποίες χτυπιούνται μεταξύ τους και τον Saboteur, έναν στρατιώτη που καταλαμβάνει ή παίρνει τον έλεγχο οποιουδήποτε χτιρίου. Κάτι σαν μείξη commando και engineer ένα πράμα!

"There is no escape—we pay for the violence of our ancestors"
Στόχος σας, με την επιλογή κάθε φυλής, είναι να κυριαρχήσετε πάνω στον πλανήτη Dune και να αλλάξετε τη ροή της ιστορίας προς όφελός σας. Η κατάκτηση των περιοχών εμφανίζεται στον κλασικό χάρτη της Westwood, που επίσης δανείστηκε το Command & Conquer, ενώ σε ορισμένες αποστολές θα χρειαστεί να πολεμήσετε περισσότερες από μία φυλές. Ενίοτε πάντως σας δίνεται και η δυνατότητα επιλογής αποστολής.

Το Dune II διαθέτει υψηλή A.I. η οποία πραγματικά θα σας καθηλώσει. Οποιαδήποτε κίνησή σας στο χάρτη γίνεται εύκολα αντιληπτή από τον αντίπαλο, ιδιαίτερα στο Hard level, που αποτελεί σταυρόλεξο για...δυνατούς λύτες. Μέσα στη μάχη, στα σημεία όπου υπάρχει άμμος, κάνει την εμφάνισή του το Sandworm, το οποίο καταπίνει μονάδες, ακριβώς όπως στην ταινία. Θεωρητικά μπορεί να νικηθεί, αλλά δεν σας το προτείνουμε διότι αφενός μεν είναι πολύ δύσκολο να το στοχεύσετε, αφετέρου τα sandworms θα εξακολουθήσουν να έρχονται στην πορεία. Αποτελούν πάντως αστάθμητο παράγοντα σε μια μάχη, καθώς μπορούν να καταβροχθήσουν από harvesters μέχρι βαριές και πολύτιμες μονάδες. Απ' τη μία θα τα μισήσετε όταν βλέπετε τα credits σας να χάνονται κι απ' την άλλη θα τα συμπαθήσετε όταν δείτε τον εχθρό να κατασπαράζεται λίγο πιο έξω από τη βάση σας.

Στόχος σας στις αποστολές του Dune II, είναι να καταστρέψετε την βάση του εχθρού. Δεν συναντάμε την ποικιλία αποστολών που ακολούθησε στα επόμενα strategy της Westwood του στυλ "Προστάτεψε τη βάση μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα" ή "Κατέλαβε αυτό το κτίριο". Απλά πράγματα, εξολοθρεύστε όλα τα κτίρια ή χαθείτε στην άμμο. Η πρόκληση είναι ιδιαίτερα υψηλή και θα μείνετε κολλημένοι για δεκάδες ώρες στην οθόνη σας. Προσωπικά είχα καταφέρει τότε να το τερματίσω και με τις τρεις φυλές στο Hard, αλλά μετά από πολύ κόπο και μπόλικα Load/Save. Online mode φυσικά δεν υφίσταται καθότι το 1991 ελάχιστοι στον κόσμο είχαν Internet, το LAN στα games δεν είχε διαδοθεί και το όποιο split-screen θα παιζόταν με μεγεθυντικούς φακούς.

Κάπως έτσι στήθηκαν όλα
Το πλήθος των μονάδων σε μία οθόνη αλλά και ο περιορισμός που έθεταν το 1991 τα PC δεν μπόρεσαν να ξεδιπλώσουν πλήρως το τότε ταλέντο της Westwood. Τα γραφικά είχαν συμπαθητικό σχεδιασμό, αλλά τα bitmaps και τα οπτικά εφέ υστερούσαν σε σύγκριση με άλλα games της εποχής. Οι developers ίσως να μην επιχείρησαν κάτι καλύτερο, καθώς ήδη σε μάχες με πολλές μονάδες, το frame rate παρουσίαζε μικρές πτώσεις.

Ακόμα και με αυτά τα δεδομένα όμως, τα ελάχιστα cutscenes με τα καρτουνίστικα γραφικά μας έχουν μείνει ακόμη στο μυαλό, όπως επίσης και οι φάτσες των αντιπροσώπων κάθε φυλής, με τον καράφλα των Harkonnen να θυμίζει τον κλασικό "σπιούνο" που θα αρπάξει ότι χρήμα βρει μπροστά του. Το user interface μπορεί να μην ήταν πλήρως λειτουργικό και να σας δυσκολέψει με τις παραξενιές του, αλλά για τα δεδομένα της εποχής και καθότι τα games με τη χρήση του mouse δεν είχαν διαδοθεί, μπορεί να χαρακτηριστεί τιμητικά "πρωτοποριακό".

Voice acting...για σεμινάριο
Αν αναρωτιέστε από που προέρχονται τα "Reporting", "Construction complete", "Affirmative" και τα άλλα συναφή που έχετε δει στα strategy της Westwood, τότε μην πάτε μακριά. Δημιουργήθηκαν για πρώτη φορά στο Dune II! Οι developers έκαναν εξαίσια δουλειά στο σπικάζ των οδηγιών που σας δίνονται, ώστε να έχετε πλήρη αντίληψη του τι συμβαίνει γύρω σας.

Τα δε ηχητικά εφέ, με τα μέσα της εποχής, ήταν άκρως προσεγμένα και για κάθε περίσταση. Το σκουλήκι που αναδύεται από την άμμο, τα πυρά και οι καταστροφές των κτιρίων, μας ταξίδευαν πολύ μπροστά στο χρόνο με την τότε ποιότητά τους. Δυστυχώς η έκδοση του 1992 στην Amiga αποτελεί port της αντίστοιχης PC έκδοσης. Αν η Westwood είχε επιλέξει την Amiga ως βάση σχεδιασμού του Dune II τότε ίσως να μιλούσαμε για ένα video game με πολύ ανώτερα για την εποχή γραφικά και ήχο.

“He who controls the spice controls the universe”
Το Dune II: Battle for Arrakis έχει τα περισσότερα από τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν ένα δυνατό real-time strategy. Όσοι έχετε διαβάσει τα βιβλία ή έχτε δει την ταινία του '84 (σ.σ. οι υπόλοιπες ήταν "σούπες") πραγματικά θα το λατρέψετε, ενώ αν δεν έχετε ασχοληθεί με το Dune θα σας δοθεί το έναυσμα να το κάνετε μέσω του δημιουργήματος της Westwood που άρχισε να την καθιερώνει ως την πρωτοπόρο του είδους στην αγορά, πολύ πριν η Blizzard σκεφτεί τα Warcraft και StarCraft. Δοκιμάστε λοιπόν να κατεβάσετε το Dune II στο PC σας και να το τρέξετε με DOSBox emulator ή ακόμη πιο εύκολα να το παίξετε μέσω του Play-Dune.com. Πραγματικά θα το αγαπήσετε.

Θετικά:
- Πρωτοποριακό και εθιστικό gameplay
- Κορυφαίο σπικάζ
- Πλήθος μονάδων και κτιρίων
- Προσεγμένα ηχητικά εφέ και ατμοσφαιρική μουσική
- Υψηλό A.I.
- Οι τρεις φυλές κι η επιλογή αποστολής προσδίδουν τεράστιο replayability

Αρνητικά:
- Η ποιότητα γραφικών μπορούσε να είναι καλύτερη
- Η μικροδιαχείριση αποτελεί πονοκέφαλο

Βαθμολογία
Γραφικά: 8
Ήχος: 10
Gameplay: 9
Αντοχή: 9
Γενικά: 9

Ο τίτλος που χάραξε το δρόμο στα μετέπειτα παιχνίδια στρατηγικής!

Μάνος Γρυπάρης