Βενεζουέλα: Επόμενο βήμα η έξοδος από την κρίση

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΑΛΙΜΗΣΗ

Τέλος εποχής και νέο κεφάλαιο για τη Βενεζουέλα. Ο Ούγκο Τσάβες, σε μια πορεία υγείας προδιαγεγραμμένη από καιρό, άφησε πλέον πίσω του μια κληρονομιά, η οποία δίχασε τον λαό, ωστόσο η ευρεία λαϊκή μάζα παραδέχεται ότι ήταν ένας χαρισματικός ηγέτης.
Από εδώ και πέρα, η χώρα καλείται να εκλέξει νέα ηγεσία στις εκλογές

που θα πραγματοποιηθούν σε περίπου έναν μήνα. Τα πολλά ιατρικά ανακοινωθέντα πριν από τον θάνατο του Τσάβες δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένα είδος προετοιμασίας των πολιτών ότι το χειρότερο έρχεται. Αποτέλεσαν, ουσιαστικά, μια προσπάθεια να αποτραπεί ξαφνική αναταραχή με απρόβλεπτες συνέπειες. Δεν αποκλείεται όμως και ο ίδιος να επιθυμούσε να νικηθεί από την επάρατο νόσο, παρά να ηττηθεί σε εκλογική διαδικασία, ή ακόμα να έχει την τύχη των Αράβων ηγετών.
Για τον επόμενο μήνα, ο αντιπρόεδρος Νίκολα Μαντούρο θα είναι ο υπεύθυνος, εκείνος που θα οδηγήσει τη χώρα ομαλά προς την εκλογική διαδικασία του Απριλίου. Η αποστολή του είναι να επαναφέρει τη διακυβέρνηση σε ομαλή ροή και να καλύψει το κενό εξουσίας και τις εκκρεμότητες που άφησε ο Τσάβες κατά την πολύμηνη θεραπεία του στην Κούβα. Ωστόσο, η αποστολή του νέου προέδρου θα είναι η έξοδος από την οικονομική κρίση χωρίς, όμως, να αμφισβητηθεί το θετικό κομμάτι του έργου του προκάτοχου του, με το οποίο στηρίχτηκαν και βγήκαν από την αφάνεια τα φτωχά λαϊκά στρώματα.
Μια, όμως, από τις πλέον δύσκολες αποστολές της επόμενης εξουσίας θα είναι η διατήρηση του οικονομικού μοντέλου, το οποίο ενέπνεε τις συμμαχίες της χώρας και διατηρούσε το κύρος της ανάμεσα στα κράτη της περιοχής.

ΟΜΠΑΜΑ: Θα κρύψει κάτω από το χαλί τα εγκλήματα;

Ακριβώς δέκα χρόνια μετά την εισβολή στο Ιράκ και λόγω των εγκλημάτων πολέμου που ακολούθησαν, ο ΟΗΕ πιέζει την κυβέρνηση Ομπάμα να βγάλει στο φως ντοκουμέντα που αποδεικνύουν τα εγκλήματα που διέπραξαν Αμερικανοί και Βρετανοί αξιωματούχοι της CIA και του στρατού, κατά τη διάρκεια των ανακρίσεων «τρομοκρατών».
Μέχρι τώρα, τα όποια ρεπορτάζ δυτικών ΜΜΕ, που ξεσκέπαζαν θηριωδίες, κατέληγαν στο αρχείο και αποτελούσαν ταμπού. Ο υπεύθυνος του γραφείου του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Μπεν Έμμερσον, ανακίνησε το πολύκροτο αυτό θέμα, στηριζόμενος στη φαινομενικά καλή διάθεση της ηγεσίας Ομπάμα, αλλά και στην υπόσχεση που είχε δώσει παλιότερα για απονομή δικαιοσύνης.
Ωστόσο, ήδη από το 2011 εκκρεμούν καταδικαστικές αποφάσεις από το δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Κουάλα Λουμπούρ, από ομάδα δικηγόρων με επικεφαλής τον Φράνσις Μπόιλ, καθηγητή διεθνούς δικαίου στο πανεπιστήμιο του Σικάγο. Ο ίδιος ηγήθηκε των κατηγοριών εναντίον της συμμαχίας και κατήγγειλε την αδιαφορία του διεθνούς δικαστηρίου να βάλει στο σκαμνί την τότε αμερικανική και βρετανική ηγεσία. Μάλιστα, ο Μπόιλ είχε δηλώσει τότε, ίσως και προφητικά, ότι «η Δύση ξέρει να κυνηγά μαύρους κακοποιούς στην Αφρική, ενώ δεν κάνει τίποτα για τους αδικημένους Παλαιστινίους».
Μπορεί η πρωτοβουλία Μπόιλ να έφερε μεμονωμένη καταδικαστική απόφαση, όμως, δεν αποκλείεται να παρακίνησε ανθρώπους στον ΟΗΕ, ώστε να πείσει τον Ομπάμα να σπάσει τη σιωπή. Άλλωστε, ο νομπελίστας Αμερικανός πρόεδρος είχε καταδικάσει προεκλογικά το Γκουαντάναμο και τα γεγονότα στις φυλακές του Ιράκ. Ωστόσο, το πιο πιθανό είναι η αμερικανική ηγεσία να διαλέξει τον δρόμο της μυστικότητας, για να μην εκτεθούν τα ηχηρά ονόματα που λέγεται ότι αναφέρονται στα έγγραφα των μυστικών υπηρεσιών.

ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΗΓΕΣΙΑ: Σταθερά προσηλωμένη στον… εκτουρκισμό

Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν κατά τη διάρκεια συνομιλιών που είχε η κυβέρνησή του με τον φυλακισμένο ηγέτη των Κούρδων, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, δήλωσε ότι δεν θα δώσει αμνηστία στους αντάρτες που βρίσκονται υπό κράτηση. Ωστόσο, πρότεινε τη φυγή τους από τη χώρα, αν το επιθυμούν και μάλιστα με μέριμνα της τουρκικής κυβέρνησης! Με λίγα λόγια, ας πάνε όπου θέλουν, αρκεί να φύγουν από εδώ. Σίγουρα οι Κούρδοι της Τουρκίας έχουν πάρει τα διδάγματα της ιστορίας και φαίνεται πως είναι αποφασισμένοι να μη συναινέσουν.
Δεν θα ήταν όμως και η καλύτερη λύση για την Τουρκία να αρχίσει να απελαύνει «τρομοκράτες». Ο Τούρκος πρωθυπουργός διώχνοντάς τους θα καταφέρει να δημιουργήσει ένα πιο σκληρό κουρδικό κίνημα στο εσωτερικό, αφού οι «διωγμένοι» θα μπορούσαν, εκμεταλλευόμενοι τη συριακή κρίση, να αναδιοργανωθούν και να πραγματοποιούν επιθέσεις από τα συριακά σύνορα ή ακόμα και από το Ιράκ. Αν η πρόταση Ερντογάν υλοποιηθεί, τότε θα μιλάμε ίσως για το μεγαλύτερο στρατηγικό ατόπημα που έχει κάνει πολιτικός.
Οι τουρκικές προτάσεις – μεθοδεύσεις δείχνουν ότι στην Τουρκία κάθε μειονότητα πρέπει σταδιακά να «εκτουρκίζεται», όπως γινόταν και στο «ένδοξο» παρελθόν. Το μόνο πρόβλημα της τούρκικης ελίτ είναι ότι οι Κούρδοι αριθμούν 20 εκατομμύρια. Και, φυσικά, έχουν την ατυχία να «κάθονται» πάνω σε περιοχή που αναμένεται να γίνει κόμβος ενεργειακών περασμάτων. Και αυτός είναι ένας λόγος παραπάνω οι Κούρδοι πολίτες να τάσσονται όλο και περισσότερο με τους αυτονομιστές.
Την ίδια στιγμή που ο Ερντογάν και ο νεο-οθωμανικός περίγυρος απειλούν τους πάντες στο όνομα των «τουρκικών» μειονοτήτων και διεκδικούν την προστασία τους, οι ίδιοι δεν κάνουν τίποτα για να δώσουν το καλό παράδειγμα.

ΜΠΕΡΙΣΑ: Ονειρεύεται τη «μεγάλη Αλβανία»

Μετά το εθνικιστικό παραλήρημα και τις πολιτικές θεωρίες που ανέπτυξε ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Σαλί Μπερίσα, ήρθε και η πράξη. Οι Αλβανοί του Κοσόβου έλαβαν την υπόσχεση για χορήγηση αλβανικής υπηκοότητας σε μέλλοντα χρόνο, κάνοντας ουσιαστικά το πρώτο βήμα για την ένωση της πρώην σερβικής επαρχίας με τη μητέρα Αλβανία. Η αναπάντεχη αυτή εξέλιξη δεν συνάντησε καμία αντίδραση, καθότι η αλβανική κυβέρνηση θεωρεί –και έτσι είναι– ότι έχει τη μόνιμη στήριξη των ΗΠΑ. Λίγο πολύ ήταν αναμενόμενο ότι τα Τίρανα θα προέβαιναν σε αυτή την κίνηση ίσως για να πιέσουν τους Σέρβους να χαλαρώσουν τις απαιτήσεις τους για τη σερβική μειονότητα του Κοσόβου.
Την ίδια στιγμή, η Δύση χειροκροτεί τους Σέρβους που αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για συνομιλίες με Κοσοβάρους. Συνομιλίες, που μετά από αυτή την εξέλιξη, ουσιαστικά θα είναι χωρίς αντίκρισμα. Η προφανής δικαιολογία είναι ότι η αλβανική υπηκοότητα δόθηκε για να επιτρέπει πιο… άνετα ταξίδια των Κοσοβάρων στην αλβανική επικράτεια. Η υλοποίηση του «αλβανικού σχεδίου» θα γίνει μόνο όταν τελειώσουν οι διαπραγματεύσεις με την ΕΕ, όπου και θα επιτραπεί η ελεύθερη διακίνηση Κοσοβάρων, έστω και αν δεν είναι πολίτες της ΕΕ!
Έτσι, λοιπόν, ένα κρατίδιο που δεν έχει τη συγκατάθεση από όλα τα μέλη του ΟΗΕ είναι έτοιμο για «ένταξη» στην ευρωπαϊκή… οικογένεια. Η ιθαγένεια αναδεικνύεται ίσως το μεγαλύτερο όπλο των Τιράνων στα φιλόδοξα σχέδια για αλλαγή συνόρων. Και υπάρχει κίνδυνος η εθνικιστική έξαρση της αλβανικής ηγεσίας να έχει και συνέχεια.

ΜΑΛΙ: Μόλις τώρα αρχίζει ο πόλεμος

Η γαλλική επέμβαση στο Μάλι ήταν καταλυτικό γεγονός για τον αναδιοργανωμένο στρατό της χώρας, ώστε να σημειώσει τη μεγαλύτερη έως τώρα επιτυχία του, τον θάνατο του Νο2 της Αλ Κάιντα, του περιβόητου Μοχτάρ Μπελμοχτάρ. Ο Μπελμοχτάρ θεωρείται ο εγκέφαλος του μακελειού στα διυλιστήρια της Αλγερίας με τους 37 νεκρούς. Σίγουρα πρόκειται για ένα δυνατό χτύπημα γοήτρου στο ακραίο Ισλάμ της περιοχής, ωστόσο ο πόλεμος εναντίον του Τζιχάντ τώρα αρχίζει για τους συμμάχους.
Οι Αρχές του Μάλι αλλά και οι Γάλλοι, ακόμα δεν ξέρουν τον αριθμό των μαχητών της Αλ Κάιντα που δρουν στην περιοχή, ενώ κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι οι Τζιχαντιστές δεν θα πάρουν εκδίκηση πιθανότατα εναντίον αμάχων. Και αυτό θα είναι μεγάλο πλήγμα για τους Γάλλους και για τη Δύση, που προσδοκούν τερματισμό των επιχειρήσεων με το μικρότερο δυνατό κόστος. Δηλαδή, όσο το δυνατόν πιο χειρουργικά και ταχύτερα χτυπήματα που δεν θα αφήνουν περιθώρια στην Αλ Κάιντα να αναδιοργανώνεται.
Ο Γάλλος καθηγητής και διπλωμάτης Μαρκ Πιερινί κρούει τον κώδωνα, υποστηρίζοντας ότι «η γαλλική επιχείρηση με τους συμμάχους αποτελεί ένα πολυπρόσωπο τεστ για τη Γαλλία, την ΕΕ και τη Δύση ως σύνολο, καθότι η όποια θριαμβολογία μπορεί να καταλήξει σε μακελειό, το οποίο θα στρέψει τα αισθήματα των ντόπιων εξ ολοκλήρου υπέρ των τρομοκρατών». Ταυτόχρονα, δεν είναι σίγουρο το κατά πόσο οι ΗΠΑ και η Αγγλία, αλλά και οι υπόλοιπες αφρικανικές χώρες, θα υποστηρίζουν πολύπλευρα τους Γάλλους σε περίπτωση που ο πόλεμος παραταθεί.

ΒΟΡΕΙΑ ΚΟΡΕΑ: Σφίγγουν τον κλοιό ΗΠΑ και Κίνα

Με μυστικότητα Κινέζοι και Αμερικανοί διπλωμάτες συμφώνησαν να λάβουν σκληρότερα μέτρα έναντι της Βόρειας Κορέας. Η αφορμή για την «απόρρητη» συνάντηση ήταν η πρόσφατη πυρηνική δοκιμή του καθεστώτος, η τρίτη τα τελευταία επτά χρόνια. Είναι γνωστό όμως ότι οι Κινέζοι έχουν κωλύματα, όταν συζητούν την τιμωρία της Βόρειας Κορέας μέσω των εξοντωτικών, πλην αναποτελεσματικών, εμπάργκο. Ουσιαστικά, οι συνομιλίες αυτές ήταν το ίδιο έργο σε επανάληψη, γιατί όλοι ξέρουν ότι η Κίνα θεωρεί τη Βόρεια Κορέα ως το μοναδικό ανάχωμά της, στην προσπάθεια προώθησης της επιρροής των Αμερικανών στα κινεζικά σύνορα.
Μπορεί η Ουάσινγκτον να ευελπιστεί ότι η νέα κινεζική ηγεσία θα είναι πιο διαλλακτική και θα πράττει τα όσα υπόσχεται, όμως, προοπτική για άρδην αλλαγή πολιτικής δεν υπάρχει. Η Πιονγκ Γιανγκ δίνει γη και ύδωρ στην Κίνα, ώστε να παραμείνει ζωντανή και η τελευταία ελπίδα επιβίωσης του καθεστώτος. Η Πιονγκ Γιανγκ ξέρει ότι οι πυρηνικές δοκιμές ενοχλούν και την Κίνα, ωστόσο, στηρίζεται στο γεγονός ότι το Πεκίνο δεν θα μπορεί να ελέγξει αποτελεσματικά πιθανή αστάθεια κοντά στα σύνορά του, αν ενδώσει στα αμερικανικά σχέδια.