Ιστορική χειραψία Ομπάμα με Ραούλ Κάστρο

Η Αμερική διέκοψε τις διπλωματικές σχέσεις με την κομμουνιστική Κούβα το 1961, δύο χρόνια μετά την επανάσταση – Άγνωστο τι είπαν στο περιθώριο της επιμνημόσυνης δέησης για τον Νέλσον Μαντέλα. Γιατί ο Κουβανός ηγέτης ευχαρίστησε τον “πλανητάρχη” με μια κίνηση του χεριού του. Η στιγμή που ξεχώρισε ήταν αναμφισβήτητα εκείνη ανάμεσα στον Μπαράκ Ομπάμα και του προέδρου της Κούβας, Ραούλ Κάστρο, όταν οι δύο άνδρες έσφιξαν τα χέρια.

Ο αδελφός του Φιντέλ Κάστρο, αν και αρχικά

φάνηκε πως αιφνιδιάστηκε όταν είδε τον Αμερικανό πρόεδρο να πλησιάζει τείνοντάς του το χέρι χαμογελαστός, δευτερόλεπτα αργότερα, ανταποκρίθηκε θερμά. Μάλιστα, ο Κάστρο τοποθέτησε το αριστερό του χέρι στο στήθος του, σαν να θέλει να ευχαριστήσει τον Ομπάμα. Οι δύο άνδρες είχαν σύντομη συνομιλία, πριν ο Αμερικανός πρόεδρος χαιρετήσει και την ομόλογό του της Βραζιλίας, Ντίλμα Ρούσεφ, με την οποία οι σχέσεις έχουν παγώσει έπειτα από τις αποκαλύψεις για την κατασκοπεία των τηλεφωνικών συνομιλιών της από την NSA, εξαιτίας των οποίων ακύρωσε ταξίδι στις ΗΠΑ.

Με την κίνησή αυτή, ο Ομπάμα έστειλε ένα μήνυμα, όπως αυτό του Μαντέλα, για συμφιλίωση, ενώ αυτομάτως η σκηνή ταξίδεψε σε ολόκληρο τον κόσμο μέσω των τόπων κοινωνικής δικτύωσης και έπειτα, από τα μεγαλύτερα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Με τη χειραψία αυτή ο Ομπάμα δείχνει να επιθυμεί την προσέγγιση με χώρες που βρίσκονται σε αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ, την ώρα που η εικόνα της Αμερικής έχει αλλάξει, έπειτα από τη στάση της κυβέρνησης στο ζήτημα των πυρηνικών του Ιράν και της Συρίας.

Αυτή η χειραψία ανάμεσα στον Μπαράκ Ομπάμα και τον Ραούλ Κάστρο είναι η πρώτη που ανταλλάσσουν δημοσίως πρόεδροι αυτών των δύο χωρών μετά την Επανάσταση στην Κούβα, το 1959. Οι δύο χώρες διέκοψαν τις επίσημες διπλωματικές σχέσεις τους το 1961.

Την ίδια στιγμή, και από την πλευρά της Κούβας μπορεί η κίνηση αυτή να σημαίνει ότι το πρόσωπο της χώρας παίρνει άλλη μορφή, πραγματοποιεί βήματα φιλελευθεροποίησης, δίνει ελευθερίες στους πολίτες της που δεν είχαν εδώ και δεκαετίες και ίσως αποτελεί σημάδι σημαντικής αλλαγής.

Βέβαια, μετά τη μικρή αυτή κίνηση πρέπει να ακολουθήσουν άλλες μεγαλύτερες και όπως είχε πει ο ίδιος ο Μαντέλα: «Έχω περπατήσει το μακρύ δρόμο της ελευθερίας. Έχω προσπαθήσει να μην λυγίσω. Έχω κάνει λάθος βήματα στη διαδρομή. Αλλά ανακάλυψα το μυστικό ότι αφότου ανέβεις ένα μεγάλο λόφο βρίσκεις μόνο ότι υπάρχουν πολλοί ακόμη λόφοι να σκαρφαλώσεις».

Σύμφωνα με τον ανταποκριτή της Telegraph, Κόλιν Φρίμαν, κάτω από το αυστηρό διπλωματικό πρωτόκολλο, ο πρόεδρος της Κούβας και οι εκπρόσωποι της Ουάσιγκτον σπάνια προσκαλούνται σε κοινές εκδηλώσεις. Αν, ωστόσο, προσκληθούν, έχει οριστεί συγκεκριμένη «χορογραφία» ώστε οι δυο πλευρές να μη συναντηθούν.

«Ο άνθρωπος που άλλαξε την ανθρωπότητα», «Ένας γίγαντας της ιστορίας», «Ο άνθρωπος που απελευθέρωσε όχι μόνο τον φυλακισμένο, αλλά και τον φύλακα»… ήταν λίγα από όσα είπε ο Αμερικανός πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, στην επιμνημόσυνη δέηση του Νέλσον Μαντέλα στην Πρετόρια της Νοτίου Αφρικής. Το μήνυμα της αλληλεγγύης, της δικαιοσύνης, της ελευθερίας, της ενότητας, πέρασε στο πλήθος που είχε συγκεντρωθεί στο στάδιο FNB του Σοβέτο, όχι μόνο από τα λόγια του Ομπάμα, που έσταζαν από συγκίνηση για τον σπουδαίο Μαντίμπα, αλλά και από μία ιστορικής σημασίας χειραψία.

Αυτή η κίνηση, που έρχεται από μισό αιώνα εντάσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές, θυμίζει τη χειραψία ανάμεσα στον Φιντέλ Κάστρο και τον τότε Αμερικανό πρόεδρο, Μπιλ Κλίντον, το 2000 κατά τη διάρκεια συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη. Τότε, μάλιστα, ο Λευκός Οίκος είχε αρνηθεί ότι οι δύο άνδρες χαιρετήθηκαν δια χειραψίας, ωστόσο αργότερα διευκρινίστηκε ότι ο ίδιος ο Κάστρο πλησίασε τον Κλίντον τείνοντάς του το χέρι.

Πάντως, όπως και να συνέβη ο ιστορικός χαιρετισμός, δεν υπάρχουν φωτογραφικά ντοκουμέντα. Η είδηση ήταν αρκετή, όμως, για να ξεσπάσει θύελλα αντιδράσεων, με πολλούς ακτιβιστές κατά του Κάστρο να προτείνουν στον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ να ελέγξει τα χέρια του, γιατί «του Κάστρο είναι βουτηγμένα στο αίμα», χαρακτηρίζοντας την απόφαση του Κλίντον «ανεύθυνη».