«Εντροπία» και ρευστότητα

Η στρατηγική διαχείρισης της οικονομικής κρίσης- δια της μεθόδου της γενικής υποτίμησης- έχει καταρρεύσει κατά κοινή ομολογία. Η εξέλιξη αυτή, δε συγκροτεί απλά την κατίσχυση της κεϋνσιανής προσέγγισης έναντι της φιλελεύθερης οπτικής-όπως πολλοί διατείνονται- αλλά περικλείει, επίσης, ευρύτερα και μείζονα ζητήματα επαναπροσδιορισμού της πολιτικής κατεύθυνσης της χώρας σχετικά με την προοπτική της οικονομικής και νομισματικής ένωσης.

Τα φαινόμενα αυτά αναδεικνύουν ότι η αναποτελεσματικότητα των ρυθμιστικών παρεμβάσεων στις «προβληματικές» χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τείνει να διαμορφώσει

μια ενδημική κατάσταση, η οποία αποσκοπεί στον ασφυκτικό εγκλωβισμό τους και ταυτοχρόνως είναι απειλητική για τη θέση της στο διεθνή καταμερισμό.

Στον πυρήνα αυτής της διατύπωσης ανιχνεύονται οι διαρθρωτικές στρεβλώσεις του εγχειρήματος της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, το οποίο υπό την πίεση της οικονομικής κρίσης ωθείται σε πλήρη πολιτική αβουλία, οικονομική παλινδρόμηση και εκτεταμένη κοινωνική αποδόμηση.

Η παγκόσμια οικονομία υπό την επίδραση της κρίσης και του διεθνούς ανταγωνισμού απελευθερώνει δαιμονικές πιέσεις, οι οποίες αυξάνουν την «οικονομική εντροπία», καταλύουν τις δυνάμεις της εργασίας και ωθούν σε ανακατανομή της ισχύος και ως εκ τούτου στον επαναπροσδιορισμό των διεθνών οικονομικών σχέσεων.

Αν η διαπίστωση αυτή είναι αληθής, είναι πρόδηλο ότι η κατάσταση αυτή κινητοποιεί μια ραγδαία ρευστοποίηση της πολιτικής, της οικονομίας και της κοινωνίας. Υπό το πρίσμα αυτό, το πρόβλημα της χώρας από στρατηγική άποψη συνδέεται με τη θέση και τις δυνατότητες διαχείρισης και ελέγχου των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών επιπτώσεων της κρίσης από μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες- επί του παρόντος- παραμένουν ατελέσφορες.

Όμως, είναι προφανές ότι το ατελές εγχείρημα της οικονομικής και νομισματικής ένωσης αντικατοπτρίζει την αμφιβουλία ανάμεσα στην αναζήτηση μιας ομοσπονδιακής λύσης και τη διατήρηση της εθνικής ιδιαιτερότητας μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, πράγμα το οποίο ερμηνεύει- εν τίνι μέτρω- τους περιορισμούς και τις δυσχέρειες απεμπλοκής από τη δίνη της οικονομικής κρίσης.

Εν πάση περιπτώσει, η παραπαίουσα στρατηγική του ευρωπαϊκού διευθυντηρίου επιβάλλει μια εναλλακτική (και επικουρική) προσέγγιση από τη χώρα μας. Υπό την έννοια αυτή, η εθνική στόχευση δεν μπορεί να είναι μονοδιάστατη, δεδομένου ότι ο κίνδυνος κατάρρευσης- πλην των ενδημικών διαρθρωτικών προβλημάτων- είναι προδήλως εξωγενής, όπως αποδεικνύεται από την ανάγνωση των αποτελεσμάτων της διαχείρισης της κρίσης. Επιπροσθέτως, η πολιτική εγκλωβισμού εμποδίζει την οικονομική σταθεροποίηση και την ανάπτυξη, παρακωλύει την ομαλή πολιτική λειτουργία και πυροδοτεί την κοινωνική έκρηξη.

Πρόκειται για τη στρατηγική αμφοτερόπλευρης εξάρτησης, η οποία – πλην των βλαπτικών επιπτώσεων στη χώρα- υπονομεύει την προοπτική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Εκ τούτου, η έγερση ενστάσεων για την ακολουθητέα πολιτική –από την πλευρά της αριστεράς- δεν συνιστούν παρά μια συμπληρωματική (και ενδεχομένως χρήσιμη) συνιστώσα της εθνικής στρατηγικής και αποτροπής της πολιτικής και κοινωνικής ρευστοποίησης.

Η διατύπωση αυτή σχετίζεται βεβαίως με τα αναδυόμενα (μείζονα και κρίσιμα) πολιτικά ζητήματα, τα οποία αιτούν την ανάκτηση της εθνικής αυτοεκτίμησης και την επαναθεμελίωση της κοινωνικής συνοχής.

Αναμφιβόλως, είναι η (ιστορική) στιγμή της πολιτικής για τον απεγκλωβισμό της χώρας.