Η Χριστίνα Σουγιουλτζή μιλά για τον μεθαυριανό «Ερωτόκριτο» στο θέατρο Βράχων, από το τρίο ΧΑΪΝΗΔΩΝ – ΨΑΡΑΝΤΩΝΗ – ομάδας «κι όμΩς κινείται»

Με την υπόσχεση για μια ανάγνωση του Ερωτόκριτου διαφορετική από τις συνηθισμένες απο τους Χαΐνηδες και την ομάδα «Κι όμΩς κινείται», και με τη συμμετοχή του Ψαραντώνη, δύο μόλις μέρες πριν τη μεγάλη βραδιά στο θέατρο Βράχων, η Χριστίνα Σουγιουλτζή μας ξεδιπλώνει πτυχές της εναλλακτικής αυτής προσέγγισης…

– Η εναλλακτική τραγουδαφήγηση του δημοφιλούς και αγαπημένου Ερωτόκριτου που παρουσιάζετε φέτος έρχεται να «εκμοντερνίσει» την ιδέα του ή απλώς είναι μια διαφορετική αναπαράσταση;

Το σκεφτήκαμε με τον πιο απλό τρόπο: Γίνεται η αφήγηση (με λόγο ή με λόγο μπλεγμένο σε μελωδικά μοτίβα, ή με τραγούδι) μερών του Ερωτόκριτου, έτσι ώστε να γίνεται κατανοητή η υπόθεση του έργου. Καθ΄ολη σχεδόν τη διάρκεια της αφήγησης υπάρχει στη σκηνή η ομάδα κι όμΩς κινείται η οποία είτε τονίζει την αφήγηση σχηματίζοντας εικόνες, εμφανίζοντας σε στιγμιότυπα τους χαρακτήρες, δραματοποιώντας την ένταση, είτε χορεύει /ακροβατεί με την απόσταση που θα κρατούσε από την “παντομίμα’ της απόδοσης του σεναρίου, ένας συγχρονος ερμηνευτής. Ο στόχος μας είναι να αφηγηθούμε τον Ερωτόκριτο σε κάποιον που ίσως δεν έτυχε να έχει προηγούμενη σχέση με το έργο, αλλά και να το μοιραστούμε με αυτόν που το ακούει από μωρό στην κούνια του.

– Χρειάζεται, τελικά, να «έρθει στο σήμερα» ο Ερωτόκριτος;

Είναι στο σήμερα, όχι από απόφαση δική μας, είναι ετσι κι αλλιώς, χωνευμένος από τη μνήμη και το βίωμα. Είναι σημείο αναφοράς. Η γλώσσα του γέννησε το παρόν της γλώσσας που μιλάμε. Οι μελωδίες του είναι χιλιο τραγουδισμένες. Οι μορφές του Ερωτόκριτου, της Αρετούσας, της νένας, του βασιλιά, του πατέρα, της μάνας, του “αγαπημένου”, της αγαπημένης, της πιστής/ου συντρόφου, των αστεριών, των μάγων, των θηρίων, του πολεμιστή , του ατρόμητου, αλύγιστου και τελικά νικητή ήρωα, υπάρχουν σήμερα. Σίγουρα όχι με την εικονογράφηση του τότε. Ουσιαστικά ψαχνουμε νέους τρόπους αφήγησης, και η αφήγηση δε γίνεται μόνο με το λόγο, που στην περίπτωση του Ερωτόκριτου είναι σφραγισμένος, γίνεται με τη γενικότερη αισθητική. Τους τρόπους, που επιλέγει η καλλιτεχνική ομάδα, να φέρει στη σκηνή πρόσωπα , δράσεις, συναισθήματα , μνήμες αλλά και απόσταση. Απόσταση από το γλυκερό και το τετριμμένο, το σίγουρο μιας “ παραδοσιακής’ εκβιαστικής παρέλασης μελωδιών, ντοπιολαλιών, ερμηνειών. Απόσταση από την αναπόληση των πολύ ή λίγο περασμένων χρυσών, ή έστω πολύ καλύτερων, εποχών.

– Πόσο δύσκολο ήταν να αποδοθεί το νόημα του θησαυρού του Κορνάρου κινησιολογικά, δεδομένου ότι ο Δ. Αποστολάκης στο σημείωμά του κάνει λόγο για ανάγκη παρουσίας χορού στην παράσταση;

Συνδεθήκαμε με τη δυναμική της αφήγησης, δεν προσπαθήσαμε να αποδώσουμε το νόημα. Δε δείχνουμε την Αρετούσα να κλαίει στη φυλακή, ακούμε τα πουλιά έξω απο τη φυλακή να της καλαηδούν ότι το σύμπαν την προστατεύει. Ναι ,εμφανίζεται μια γυναικεία μορφή , να ακουμπίσει, αν κάποιος το χρειάζεται, πάνω της τον λόγο, αλλά δεν φέρεται σαν ηθοποιός που ερμηνεύει το θρήνο της Αρετούσας. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι σνομπάρουμε την αφήγηση ή τη συναισθηματική κατάσταση των ηρώων. Ο χορός έχει τις δικές του γέφυρες με τη μουσική, έξω από το νόημα του κειμένου. Ο Ερωτόκριτος δεν είναι μόνο η διήγηση της ιστορίας των δύο νέων. είναι και η μουσική του, ο ρυθμός του, ο ήχος των λέξεών του , το ηχόχρωμα και οι αναπνοές του ανθρώπου που τον αφηγείται, η ένταση των ήχων, οι μεταβάσεις από τη μια κατάσταση σε μια άλλη….είναι και οι χιλιάδες Αρετούσες και Ερωτόκριτοι, οι τόσες χιλιάδες έρωτες που εμφανίστηκαν και θα εμφανιστούν, οι τόσες και τόσες χιλιάδες μάχες, δισταγμοί, γενναίες αποφάσεις, προδοσίες, υποσχέσεις, καταστροφές και θαύματα ….είναι και μια αφήγηση της μιας και μοναδικής ζωής, εντελώς απαράλλαχτο,απόλυτα -ισοπεδωτικά ίδιο δεδομένο, όλων των ανθρώπων/ζώων /φυτών/αστεριών/πλανητών/…… αυτού του σύμπαντος που κυμματίζει, υπό την βασιλεία του χρόνου.

– Τι θα δούμε, δηλαδή, στο θέατρο Βράχων του Βύρωνα την Κυριακή; Μια κατεξοχήν χορογραφική προσέγγιση του “Ερωτόκριτου»;

Πιστεύουμε πολύ στη συνθήκη των παράλληλων δράσεων, δηλαδή μπορεί κανείς να παρακολουθεί τον τραγουδιστή, τον μουσικό ή το χορευτή/ακροβάτη, ή να βλέπει τον ουρανό κι απλώς να ακούει τον ήχο ή να παρατηρεί την κίνηση , παραμερίζοντας την προσοχή στη διήγηση. Η ελευθερία του θεατή να επιλέξει το δικό του δρόμο στη διαδικασία κατανόησης και συναίσθησης της παράστασης.

– Θα επιχειρήσετε σύντομα και άλλες παρόμοιες προσεγγίσεις εμβληματικών έργων;

Προς το παρόν η ομάδα θα ξαναδουλέψει το Νουάρ (παράσταση που ανέβηκε στην πρώτη εκδοχή της, την ανοιξη στο θέατρο Τέχνης).

Επίσης, ετοιμάζεται, σε συνεργασία με τον Μιχάλη Σιγανίδη,“Η εκδίκηση του Πυριτίου”/ μια παράσταση επιστημονικής φαντασίας σε σενάριο του Δ. Αποστολάκη από το βιβλίο Φτου Ξελευτερία σε όλους.

*Follow on Twitter: @VagLiak