Που οφείλεται η πνευμονική υπέρταση

Οι πιέσεις που επικρατούν στην πνευμονική αρτηρία, υπό φυσιολογικές συνθήκες, είναι σημαντικά χαμηλότερες από τις πιέσεις που επικρατούν στην συστηματική (μεγάλη) κυκλοφορία. Όταν όμως η πίεση στην πνευμονική κυκλοφορία αυξάνεται ανωμάλως, τότε αυτή η κατάσταση αναφέρεται σαν πνευμονική υπέρταση.

Αυτή η κατάσταση, τις περισσότερες φορές συμβαίνει όταν αυξάνεται η πίεση στις πνευμονικές φλέβες, οπότε ονομάζεται φλεβική πνευμονική υπέρταση (PVH).Το αποτέλεσμα είναι αυξημένη πίεση σε όλη την πνευμονική κυκλοφορία. Ένα μέρος αυτής, είναι αποτέλεσμα της άμεσης μετάδοσης πίεσης από το φλεβικό

σύστημα προς τα πίσω, ενώ ένα άλλο μέρος, αποτελεί αποτέλεσμα αντιδραστικής σύσπασης των πνευμονικών αρτηριών.

Λιγότερο συχνά, πνευμονική υπέρταση προκύπτει από σύσπαση ή σκλήρυνση των πνευμονικών αρτηριών, οι οποίες μεταφέρουν το αίμα στους πνεύμονες. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται αρτηριακή πνευμονική υπέρταση (PAH).

Είτε πρόκειται για PVH είτε για PAH, καθίσταται δύσκολο για την καρδιά να εξωθήσει αποτελεσματικά το αίμα προς τους πνεύμονες. Αυτή η επιπλέον προσπάθεια (stress) της καρδιάς, οδηγεί σε διόγκωση του δεξιού τμήματος της καρδιάς και τελικά, μπορεί να αρχίσει να συσσωρεύεται υγρό στο ήπαρ και σε άλλους ιστούς, όπως είναι τα κάτω άκρα.

Πρωτοπαθής και δευτεροπαθής πνευμονική υπέρταση

Σύμφωνα με την συμβατική ταξινόμηση, η πνευμονική υπέρταση, η οποία ονομάζεται επίσης και πνευμονική αρτηριακή υπέρταση, διακρίνεται σε δύο κύριες κατηγορίες:

• Πρωτοπαθής πνευμονική υπέρταση: Δεν οφείλεται σε άλλη νόσο ή κατάσταση.

• Δευτεροπαθής πνευμονική υπέρταση: Προκαλείται από κάποιαν άλλη υποκείμενη κατάσταση.

Η δευτεροπαθής πνευμονική υπέρταση, είναι πολύ συχνότερη από την πρωτοπαθή πνευμονική υπέρταση.

Νεώτερη κατάταξη

Μια νεώτερη κατάταξη αυτής της κατάστασης, βασίζεται στην κύρια υποκείμενη αιτία της πνευμονικής υπέρτασης. Αυτό το σύστημα, ταξινομεί την κατάσταση ανάλογα με το πού οφείλεται:

• Πνευμονική υπέρταση από μια ποικιλία αιτίων, μερικών γνωστών και άλλων αγνώστων, όπως είναι:

- Πνευμονική αρτηριακή υπέρταση λόγω φαρμάκων

- Πνευμονική αρτηριακή υπέρταση λόγω αγγειακής νόσου του κολλλαγόνου, HIV, ή σχιστοσωμίασης (παρασιτικής νόσου)

- Πνευμονική αρτηριακή υπέρταση αγνώστου αιτιολογίας (ιδιοπαθής πνευμονική αρτηριακή υπέρταση).

• Πνευμονική αρτηριακή υπέρταση από νόσο του αριστερού τμήματος της καρδιάς. Συχνά αναφέρεται σαν πνευμονική φλεβική υπέρταση, στην οποία περιλαμβάνεται πάχυνση του καρδιακού μυός, μειωμένη εξωθητική λειτουργία της καρδιάς και διαταραχές των καρδιακών βαλβίδων.

• Πνευμονική αρτηριακή υπέρταση, που οφείλεται σε νόσο του πνεύμονα και/ή σε επίμονη πτώση των επιπέδων του οξυγόνου (υποξία), όπου περιλαμβάνονται:

- Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (Χ.Α.Π.)

- Άπνοια του ύπνου

- Πνευμονική ίνωση

- Διαβίωση σε μεγάλο υψόμετρο

• Πνευμονική αρτηριακή υπέρταση, λόγω διαταραχών πήξεως του αίματος, με αποτέλεσμα πνευμονικές εμβολές, ή σχηματισμό θρόμβων απ’ ευθείας στις πνευμονικές αρτηρίες, κατάσταση η οποία είναι γνωστή και σαν χρόνια θρομβοεμβολική πνευμονική υπέρταση.

• Πνευμονική αρτηριακή υπέρταση, λόγω ποικίλων αιτίων, με αδιευκρίνιστους πολυπαραγοντικούς μηχανισμούς. Εδώ περιλαμβάνονται διάφορες ασθένειες, όπως:

- Σαρκοείδωση

- Απόφραξη λόγω όγκου

- Μεταβολικές διαταραχές (νόσος αποθήκευσης γλυκογόνου/glycogen storage disease)

- Ηπατική ανεπάρκεια, που ιδιαίτερα ονομάζεται πύλαιο-πνευμονική υπέρταση.