Αληθινή ζωή & επιστημονική φαντασία, που όμως δεν αγγίζουν την τελειότητα

Από τον Κώστα Νταλιάνη & την Άντα Κουγιά

SPOTLIGHT

(Δραματική, 2015, διάρκεια: 128΄). Αμερικανική ταινία σε σκηνοθεσία του Τομ Μακάρθι, με τους Μαρκ Ράφαλο, Μάικλ Κήτον, Ρέιτσελ ΜακΆνταμς, Λιβ Σράιμπερ, Στάνλει Τούτσι.
Το χρονικό της δημοσιογραφικής έρευνας, που έφερε στο φως ένα καλά κρυμμένο σκάνδαλο στη Βοστώνη, με θύματα σεξουαλικής κακοποίησης παιδιά και θύτες ιερείς της Καθολικής Εκκλησίας.

Ταινία περιεχομένου, η οποία ενδιαφέρεται να προβάλει

την –αληθινή- ιστορία, με περιεκτικό σενάριο, ερμηνείες που πηγάζουν από στέρεους ρόλους, μοντάζ που βοηθά τον θεατή να παρακολουθήσει το θέμα απερίσπαστος και «ουδέτερο» ύφος ρεπορτάζ. Αυτό που με κράτησε στην ταινία ήταν η λεπτομερής αφήγηση και η ακρίβεια των αναπαριστώμενων περιστατικών. Πολύ καλή ήταν η φωτογραφία του Masanobu Takayanagi, που συλλαμβάνει άψογα την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της εποχής. Ένα ακόμα πράγμα, που κάνει καλά η ταινία, είναι ο τρόπος με τον οποίο εξηγεί στο κοινό την –σχεδόν μεταφυσική- επιρροή, που έχει ένας καθολικός παπάς στο ποίμνιό του.

Η έλλειψη δράσης, όμως, και το τσουνάμι των διαλόγων δημιουργεί μια κατάσταση στην οποία υπερφορτώνεσαι με πληροφορίες και ονόματα, τα οποία, συχνά, δυσκολεύεσαι να ταυτοποιήσεις με πρόσωπα.
Το κύριο πρόβλημα, όμως, της ταινίας είναι η απουσία κινδύνου ή έντασης. Δεν γίνεται να μην έρθει στο μυαλό σου το «Όλοι οι άνθρωποι του προέδρου», που πετυχαίνει, επειδή έχει μια παλλόμενη αίσθηση κινδύνου καθ’ όλη την διάρκεια της ταινίας. Επίσης, σε ένα συγγενές φιλμ, το «The insider» -το οποίο αφηγείται την δημοσιογραφική έρευνα σχετικά με τις καπνοβιομηχανίες- ο κύριος χαρακτήρας της ταινίας υφίσταται απειλές κατά της ίδιας της ζωής του και της οικογένειάς του, εξυψώνοντας την ένταση. Στο «Spotlight» η δραματική ένταση προέρχεται από το ερώτημα, αν η εφημερίδα Μπόστον θα προλάβει να δημοσιεύσει τα ντοκουμέντα πριν από την εφημερίδα Χέραλντ… Το προφανές τέλος -από το πρώτο κάδρο–αυτό το μειονέκτημα, βέβαια, καλύπτεται από την ταμπέλα του «based on a true story».

Η ταινία είναι –κατά παράξενο τρόπο- αποστασιοποιημένη και απρόσωπη, κάνοντας σε να σκεφτείς ότι η θερμή της υποδοχή οφείλεται, κυρίως, στην επιλογή του θέματος, παρά στις κινηματογραφικές της επιδόσεις. Χαμηλόφωνες, ευαίσθητες κι αυθεντικές ερμηνείες. Πρώτος και καλύτερος ο Μάικλ Κήτον, που έχει αναβιώσει για τα καλά την καριέρα του. Πέρσι του έκλεψαν το Όσκαρ για το «Birdman», φέτος δεν ήταν καν υποψήφιος. Σε δεύτερους ρόλους οι πάντα καλοί Λιβ Σράιμπερ και Στάνλεϊ Τούτσι. Ειδικά ο δεύτερος έχει τον πιο «ζουμερό» ρόλο του σεναρίου (έναν ρόλο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του Ντάστιν Χόφμαν). Ο Μαρκ Ράφαλο, στον ρόλο του Μάικ Ρεζέντες, αποδεικνύεται πολύ καλή επιλογή. Η Ρέητσελ ΜακΆνταμς, ως το μόνο θηλυκό μέλος της ομάδας, περνά απαρατήρητη, καταφεύγοντας σε μανιερίστικες εκφράσεις.

«Hunger Games»

Το «Επανάσταση – Μέρος 2» ολοκληρώνει τον κύκλο της τριλογίας «Hunger Games» (εμπνευσμένο από την ομότιτλη λογοτεχνική τριλογία της Σούζαν Κόλινς). Στο κινηματογραφικό φινάλε της σειράς, η αντίσταση της Περιοχής 13 απέναντι στον πρόεδρο Σνόου κορυφώνεται, με την Πάνεμ να αφυπνίζεται, να επαναστατεί και να πολεμάει απέναντι στην Capitol. Παρά την απαγόρευση συμμετοχής της Κοτσυφόκισσας στη μάχη από τη νέα εκκολαπτόμενη πρόεδρο Alma Coin (Julianne Moore), η Κάτνις αποφασίζει να μπει κανονικά στο παιχνίδι, γιατί το να βρει τον Σνόου η ίδια είναι προσωπική υπόθεση.. Μαζί με τον Γκέιλ, τον αναξιόπιστο πλέον Πίτα, τον Φίνικ και την Ομάδα 451 παίρνουν το δρόμο προς την Κάπιτολ για να δώσουν την τελική μάχη. Στη μεγάλη μάχη οι θρυλικοί Αγώνες Πείνες παίρνουν σάρκα και οστά μέσα την ίδια την Capitol.

Ομολογουμένως, πολυαναμενόμενο για τους αναρίθμητους fans της τριλογίας ανά την υφήλιο (συμπεριλαμβανομένης και εμού), όμως, το φινάλε της σειράς δεν νομίζω ότι μας ικανοποίησε απόλυτα. Η ταινία περιείχε πολλές στιγμές «φλυαρίας» μέχρι τη στιγμή της μεγάλης μάχης στην Capitol – η οποία ευτυχώς μας κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον μας. Το επικό φινάλε, με την παρουσίαση της προέδρου Coin, ως ένα νέο εξίσου διεφθαρμένο πρόσωπο της εξουσίας και την Κάτνις να το αντιλαμβάνεται και να βάζει τα πράγματα στη θέση τους, επισημαίνει τον κεντρικό ρόλο που έπαιξε η ταινία στο κινηματογραφικό τοπίο.

Μέσα από το μεταμοντέρνo σκηνικό και την επιστημονική φαντασία που θυμίζει «1984», η ταινία παραλληλίζει τους Αγώνες Πείνας με τους νέους κανόνες της σύγχρονης κοινωνίας. Από την πρώτη κιόλας ταινία όλοι σκεφτήκαμε πόσο το περιβάλλον, στο οποίο διαδραματίζεται η ταινία, θυμίζει τη σύγχρονη εποχή στην υπερβολή της: επικράτηση του «εγώ» μέσα από το σύνθημα «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα», πλήρης ανικανότητα διαφοροποίησης απέναντι στο πολιτικό κατεστημένο, διαφθορά της εξουσίας, προπαγάνδα κ.λ.π. Η Κάτνις ήταν το διαφορετικό, το οποίο ήρθε και μας δικαίωσε.
Και φυσικά, μας δικαίωσε ακόμη μια φορά η ερμηνεία της Jennifer Laurence που ξεχώριζε. Απογοητευτικό το τελευταίο 10λεπτο της ταινίας όπου, για κάποιο λόγο που δεν κατάλαβα, έπρεπε να δούμε το σύμβολο της επανάστασης, Κάτνις Έβερντιν, παντρεμένη με παιδί, να ζει χαρούμενη στην εξοχή… Ίσως γιατί μιλάμε για Hollywood και δε νοείται ταινία χωρίς ρομαντικό τέλος;
Θα αρκεστώ, όμως, να πιστέψω ότι μετά από όλα όσα πέρασε έπρεπε να επέλθει η κάθαρση. Η δική μας και η δική της.

ΕΠΙΛΟΓΕΣ:

TRUMBO (Δραματική, 2015, σκηνοθεσία Τζέι Ρόουτς)
Η αληθινή –αν και στρογγυλεμένη και politically correct- ιστορία του σεναριογράφου Ντάλτον Τράμπο, ενός από τα μεγαλύτερα ονόματα στον χώρο της συγγραφής κινηματογραφικών σεναρίων, ο οποίος διώχθηκε ανελέητα για τις κομμουνιστικές απόψεις του την δεκαετία του 1950 στο Χόλυγουντ. Οι ερμηνείες της ταινίας είναι άψογες και ο Μπράιαν Κράνστον έχασε άδικα το Όσκαρ, φέτος, για τον ανεπανάληπτο τρόπο, με τον οποίο ενσάρκωσε τον θρυλικό συγγραφέα.

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΥΠΝΟΣ (Φιλμ νουάρ, 1946, διάρκεια: 114’)

Ο σκηνοθέτης Χάουαρντ Χοκς μεταφέρει ατμοσφαιρικά στην οθόνη τον δαιδαλώδη, γεμάτο σκιές, κόσμο του συγγραφέα Ρέιμοντ Τσάντλερ (ο οποίος ανέλαβε και το σενάριο της ταινίας), διατηρώντας ακέραιο τον κυνισμό, το μυστήριο και το σασπένς. Στο πρόσωπο του Χ.Μπόγκαρτ συναντούμε τον ιδανικό Φίλιπ Μάρλοου. Μια κλασσική ταινία, που αξίζει να ανακαλύψετε.