Ολέθρια θεωρεί ο Σαρρής ότι υπήρξε η αργοπορία συνομολόγησης Δανειακής Σύμβασης

Λανθασμένη χαρακτήρισε την οικονομική πολιτική της διακυβέρνησης Χριστόφια ο τέως Υπουργός Οικονομικών της Κυβέρνησης Αναστασιάδη και πρώην Υπουργός Οικονομικών (επί 30 μήνες) στην Κυβέρνηση Παπαδόπουλου, Μιχάλης Σαρρής, ο οποίος θεωρεί ότι υπήρξε ολέθρια για την οικονομία της Κύπρου η αργοπορία που υπήρξε στην έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων για τη συνομολόγηση Δανειακής Σύμβασης με την Τρόικα.

Σε κατάθεση του σήμερα ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για την Οικονομία, στο Συνεδριακό Κέντρο “Φιλοξενία” της Λευκωσίας, ο κ. Σαρρής αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στη λανθασμένη πολιτική υπερδιπλασιασμού των κοινωνικών και άλλων παροχών, στην υπερπροστασία κεκτημένων υψηλόμισθων του δημόσιου τομέα, αλλά και στο ιστορικό της πρόσκλησης που του έγινε για να αναλάβει τη διοίκηση της Λαϊκής Τράπεζας, καθώς και στην αποπομπή του λίγο αργότερα, δίδοντας παράλληλα διευκρινίσεις σχετικά με την απόρριψη αιτήματος της Ομόνοιας για δάνειο 2 εκατομμυρίων ευρώ από τη Λαϊκή Τράπεζα.

Απαντώντας σε ερωτήσεις του Προέδρου της Ερευνητικής Επιτροπής για την Οικονομία, Γ ι ώ ρ γ ο υ Πική, ο κ. Σαρρής έδωσε λεπτομέρειες για τα όσα διαδραματίσθηκαν στις κρίσιμες συσκέψεις του Γιούρογκρουπ και στο παρασκήνιο των συσκέψεων τον περασμένο Μάρτιο πριν την απόφαση για “κούρεμα” των καταθέσεων, αλλά και για την εκπλήρωση των κριτηρίων του Μάαστριχτ από την Κυπριακή Δημοκρατία κατά την ένταξη της Κύπρου το 2008 στην ευρωζώνη και για το πλεόνασμα που επέτυχε να παραδώσει η Κυβέρνηση Παπαδόπουλου στην Κυβέρνηση Χριστόφια.

Υπήρχε ο κατάλληλος χρόνος όταν φάνηκαν τα πρώτα σημεία του άσχημου καιρού, είπε ο κ. Σαρρής, προσθέτοντας πως “θα μπορούσαμε να κάνουμε προσαρμογές”, όμως “δεν τις κάναμε” και, όταν ήρθε η ώρα να γίνει η πραγματική διαπραγμάτευση, η “δαμόκλειος σπάθη” ήταν ορατή και η διαπραγματευτική δυνατότητα της Κύπρου πάρα πολύ περιορισμένη.

Παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες, δήλωσε ο τέως Υπουργός Οικονομικών, “είχαμε χάσει κάθε αξιοπιστία και, ακόμα εάν τους λέγαμε ότι είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε νηστεία για δέκα έτη προκειμένου να πληρώσουμε τα χρέη μας, δεν μας πίστευαν”.

Έτσι, είπε ο κ. Σαρρής, η Κύπρος βρέθηκε τον Μάρτιο του 2013 σε δραματική κατάσταση, η αξιοπιστία της Κύπρου ήταν κάτω του μηδενός και η διάθεση των Ευρωπαίων για θυματοποίηση της Κύπρου στο μεγαλύτερό της σημείο.

Ο κ. Σαρρής δήλωσε ότι, με το επίτευγμα της Κυβέρνησης Παπαδόπουλου να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα και το δημόσιο χρέος, καθώς και τον πληθωρισμό, καθιστώντας έτσι πλήρως ανταγωνιστική την κυπριακή οικονομία, η Κυπριακή Δημοκρατία μπήκε “με το σπαθί της” στην ευρωζώνη και εξουδετερώθηκαν οι προθέσεις για πιέσεις, από τη Γερμανία κυρίως, για διασύνδεση της εισόδου στη ζώνη του ευρώ με την επίλυση του Κυπριακού.

Σε ερώτηση του μέλους της Επιτροπής Ηλιάνας Νικολάου, εάν ήταν θετικές οι συνέπειες του ρωσικού δανείου ή εάν λειτούργησε αποπροσανατολιστικά ως προς την αντιμετώπιση των ορατών δυσκολιών στην κυπριακή οικονομία, ο κ. Σαρρής είπε ότι “το ρωσικό δάνειο μάς επέτρεψε να συνεχίσουμε, με τις δαπάνες να είναι μεγαλύτερες από τα έσοδα και στο να αποφύγουμε διαρθρωτικές αλλαγές”.

Από όσα μπορούσαν να συμβούν στην Κύπρο, δήλωσε ο κ. Σαρρής, το χειρότερο ήταν να οδηγηθεί η Κύπρος σε ένα τέτοιου είδους μηχανισμό, ο οποίος αποπροσανατόλισε την Κύπρο και “έδωσε την ευκαιρία, αντί να πάμε στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης άμεσα και με ένα πρόγραμμα, να συνεχίσουμε για ακόμα 18 μήνες τη λανθασμένη οικονομική πολιτική».

Απαντώντας σε ερώτηση του κ. Κραμβή για το πού θεωρεί ότι έπρεπε να γίνονταν άμεσα παρεμβάσεις από την κυπριακή Κυβέρνηση και δεν έγιναν εγκαίρως, ο κ. Σαρρής δήλωσε ότι οι κοινωνικές δαπάνες του κράτους είχαν αυξηθεί, κατά το 2008 μέχρι το 2010, από 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ σε 3 δισεκατομμύρια ευρώ και αυτό σε ένα κράτος που ήδη παρείχε στους έχοντες αυξημένες οικονομικές ανάγκες και που “δεν μπορούσε να κατηγορηθεί ότι ήταν άσπλαχνο πριν το 2008″.

Δεν είχαν εμφανισθεί ξαφνικά τέτοιες αυξημένες κοινωνικές ανάγκες ούτε είχαμε σημαντική αύξηση ανεργιακών επιδομάτων, είπε ο κ. Σαρρής, προσθέτοντας ότι “επινοήσαμε αστόχευτες κοινωνικές δαπάνες και σπαταλήσαμε πολλά λεφτά”.

Όταν άρχισαν να επιβραδύνονται οι ρυθμοί ανάπτυξης στην Κύπρο, μειώθηκαν τα έσοδα του κράτους και φάνηκαν τα πρώτα σημεία άσχημων εξελίξεων, πρόσθεσε, έπρεπε να είχαν ληφθεί μέτρα και να προσαρμοσθούν αναλόγως οι δημόσιες δαπάνες, όπως οι κοινωνικές παροχές και το μισθολόγιο στο δημόσιο τομέα, καθώς και για τον αριθμό των προσλήψεων.

Όταν του ζητήθηκε από τον κ. Πική να δώσει το ιστορικό της ανάληψης της διοίκησης της Λαϊκής Τράπεζας, ο κ. Σαρρής ανέφερε πως τον Δεκέμβριο του 2011 τον προσέγγισε ο τότε Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας και Μέλη του ΔΣ της Λαϊκής και του είπαν ότι, κάτω από τις δύσκολες περιστάσεις (μόλις είχε γίνει η απομείωση των ελλαδικών ομολόγων που επέφεραν ζημιά 72% – 80%) το ηθικό των εργαζομένων ήταν σε πολύ χαμηλό επίπεδο και ότι θα ήταν μια καλή προσέγγιση να αποδεχθεί τη θέση αυτή.

“Εγώ, μετά πολλή σκέψη, διότι ήξερα ότι ήταν πολύ δύσκολο το έργο, θεώρησα”, δήλωσε ο κ. Σαρρής, “ότι δεν μπορούσα να πω όχι, συνομίλησα και με τον τότε Υπουργό Οικονομικών, Κίκη Καζαμία, ο οποίος μάλιστα πήρε και τη σύμφωνη γνώμη του Προέδρου (Χριστόφια) και ήθελα να είμαι βέβαιος ότι κάτι που αναλάμβανα είχε την οικονομική και πολιτική στήριξη”.

Όπως είπε ο κ. Σαρρής, υπηρέτησε σε αυτήν τη θέση μέχρι τις 9 Αυγούστου 2012, οπόταν ο Διοικητής της ΚΤ Πανίκος Δημητριάδης, σε επικοινωνία μαζί του, άφησε να εννοηθεί ότι “ο καινούργιος μέτοχος”, δηλαδή το κράτος, που είχε ενισχύσει τη ρευστότητα της Λαϊκής με 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ, είχε πρόθεση να προβεί σε “μιαν αλλαγή”.

Ο κ. Δημητριάδης, μάλιστα, με επιστολή του προς τον κ. Σαρρή, έλεγε ότι ήσαν “ζημιογόνα για την Κύπρο” σχόλια του κ. Σαρρή ότι χρειάζονται προσαρμογές στην τότε οικονομική πολιτική του κράτους, όπως και ότι η προσέγγιση που είχε κάνει ο κ. Σαρρής προς το Διοικητή της Τραπέζης Ελλάδος για να του επιτρέψει να κάνει θυγατρική τη Λαϊκή της Ελλάδας και, γενικώς, ο Διοικητής της ΚΤ Κύπρου, είπε ο κ. Σαρρής, ομιλώντας εκ μέρους της Κυβέρνησης Χριστόφια και επικαλούμενος διάφορους λόγους, ζητούσε την αποχώρησή του από τη διοίκηση της Λαϊκής.

Ο κ. Πικής αναφέρθηκε σε δημοσιεύματα που έκαναν λόγο για συσχέτιση της παραίτησής του από τη Λαϊκή με την απόρριψη αίτησης δανείου της Ομόνοιας, ζητώντας από τον κ. Σαρρή όχι να τοποθετηθεί επ’ αυτού αλλά να αναφέρει στην Επιτροπή εάν όντως υπεβλήθη αίτηση για δάνειο και απορρίφθηκε.

“Όντως υπήρξε αυτό το αίτημα” για περίπου δύο εκατομμύρια ευρώ, ήταν η απάντηση του κ. Σαρρή, όμως, πρόσθεσε η πολιτική της Τράπεζας είναι να μη δανείζει χρήματα σε ποδοσφαιρικά σωματεία και ότι, εάν κάποια μέλη του Συμβουλίου της Ομόνοιας είναι αξιόχρεα και επιθυμούν να δανεισθούν για να βοηθήσει την ομάδα, θα μπορούσε να εξετασθεί το αίτημα, όμως δεν κατέστη δυνατό και το αίτημα της Ομόνοιας απορρίφθηκε και το ίδιο θα συνέβαινε είτε ήταν ο ΑΠΟΕΛ είτε οποιοδήποτε άλλο σωματείο.

Κληθείς από τον κ. Πική να διευκρινίσει κατά πόσον σε περίπτωση χρεοκοπίας κυπριακών τραπεζών, θα υπήρχε ζήτημα παραμονής της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ευρωζώνη, ο τέως Υπουργός Οικονομικών δήλωσε πως, εφόσον μικρότερες τράπεζες θα εξακολουθούσαν να λειτουργούν, τότε η χρεοκοπία θα σήμαινε ότι θα έχαναν λεφτά είτε μέτοχοι είτε καταθέτες και θα μπορούσε να πει κανείς ότι θα δεχόταν ένα “τρομερό πλήγμα” η κυπριακή οικονομία, όμως δεν θα υπήρχε κατ’ ανάγκη έξοδος από την ευρωζώνη.

Δίδοντας περαιτέρω πληροφορίες στην Ερευνητική Επιτροπή για τις αρνητικές διαθέσεις της Γερμανίας έναντι της Κύπρου, ο κ. Σαρρής ανέφερε πως η Κύπρος, ως κράτος, έκανε, μεταξύ άλλων, επικίνδυνο ελιγμό με το να αφήσει την έναρξη διεξαγωγής ουσιαστικών διαπραγματεύσεων για τη Δανειακή Σύμβαση σε ημερομηνίες πολύ κοντά στις γερμανικές βουλευτικές εκλογές, που είναι προγραμματισμένες για τον Σεπτέμβριο του 2013.

Το θέμα παροχής βοήθειας από τη Γερμανία και τους Γερμανούς φορολογούμενους προς τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου αποτελεί ένα από τα σοβαρά ζητήματα αντιπαράθεσης μεταξύ των κομμάτων και της Καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, όπως δήλωσε ο κ. Σαρρής, προσθέτοντας πως επιδίωξη αντιπολιτευομένων κομμάτων είναι να παρουσιάσουν την κ. Μέρκελ ότι είναι “μαλακή προς τους Νότιους” και έτοιμη να δώσει με ευκολία χρήματα των πολιτών της χώρας της.

Η στάση των Γερμανών, όπως είπε ο κ. Σαρρής, κατέστη όλο και σκληρότερη έναντι της Κύπρου με το πλησίασμα της ημερομηνίας των εκλογών και ο Γερμανός Υπουργός Οικονομικών Βόλφανγκ Σόιμπλε, με τον οποίο ο ίδιος είχε επανειλημμένως ιδιαίτερες συναντήσεις, έλεγε πως ποτέ δεν θα ήθελε να ευρίσκεται στη θέση του κ. Σαρρή, επειδή καταλάβαινε πόσο δύσκολη ήταν η θέση της κυπριακής Κυβέρνησης.

Θέση, την οποία διατύπωνε ο κ. Σόιμπλε στις συναντήσεις αυτές, συνέχισε ο κ. Σαρρής, ήταν πως υπήρχε η δυνατότητα να φορτωθούν 17 δισεκατομμύρια ευρώ στις επόμενες γενιές των Κυπρίων και να φορολογηθούν από τη νυν Κυβέρνηση τα παιδιά και τα εγγόνια των σημερινών πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας, για να αποπληρώσουν αυτά τα χρέη.

Η άλλη επιλογή, έλεγε ο κ. Σόιμπλε στον τέως Υπουργό Οικονομικών της Κύπρου, είναι να χάσουν κάποια χρήματα μη Κύπριοι, να χάσουν περισσότερα οι πλουσιότεροι από όσα οι φτωχότεροι και “οι καταθέτες, οι οποίοι πέρασαν καλά” κατά τα τελευταία δέκα – δεκαπέντε έτη, σε σύγκριση με την επόμενη γενιά που άλλως πως θα κληθεί να πληρώσει το χρέος.

Ήταν αποκρυσταλλωμένο στο μυαλό των Γερμανών, είπε ο κ. Σαρρής, ότι ήταν για αυτούς πολιτικώς ορθό, αλλά και οικονομικώς ορθό, να υπάρξει μια λύση, με την οποία θα εμπλέκονταν και οι Κύπριοι καταθέτες.

Ερωτηθείς από τον κ. Πική εάν η κυπριακή πλευρά, κατά τη σύσκεψη του περασμένου Μαρτίου οπόταν αποφασίσθηκε η επιβολή ειδικού τέλους επί των καταθέσεων, έθεσε το ζήτημα παραβίασης θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των καταθετών, ο κ. Σαρρής ανέφερε ότι έγινε αυτό, ιδιαιτέρως σχετικά με το δικαίωμα της περιουσίας και των καταθέσεων.

Υπάρχουν πολίτες της ΕΕ, είπε ο κ. Σαρρής, των οποίων οι Κυβερνήσεις έκαναν λάθη οικονομικής πολιτικής για τα οποία κλήθηκαν να πληρώσουν, τόσο για παραβιάσεις συμβάσεων για συντάξεις ή μισθούς.

Για την Κύπρο, συνέχισε ήταν κάτι το διαφορετικό, διότι αφορούσε θέμα προσωπικής περιουσίας και ετέθη από την κυπριακή Κυβέρνηση σε σχέση με τις αρχές της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Όλα αυτά, είπε ο τέως Υπουργός Οικονομικών, οι Ευρωπαίοι εταίροι μας τα είχαν υπ` όψη, όμως, με τους δικούς των υπολογισμούς, τοποθετούσαν τον άνθρωπο του σήμερα στην ίδια μοίρα με τον άνθρωπο του αύριο και, με τη δική τους λογική για το ποιά είναι η περισσότερο δίκαιη κατανομή των βαρών και προκειμένου να μην καταστραφεί ολόκληρη η οικονομία της Κύπρου, θεώρησαν ότι ο υπεύθυνος πολιτικός είναι αυτός που λαμβάνει μέτρα, τα οποία ναι μεν καταπατούν ορισμένες από αυτές τις αρχές, αλλά τις καταπατούν ολιγότερο από ό,τι εάν άφηναν τα πράγματα να εκτροχιασθούν.