Τσαντάκηδες «από κούνια»

Δεκατετράχρονος και δεκαεξάχρονος συνελήφθησαν για σωρεία κλοπών
Το φαινόμενο είναι πολύπτυχο και τα βαθύτερα αίτια εμφάνισης παραβατικής και αντικοινωνικής συμπεριφοράς είναι πολλαπλά, ενώ πηγάζουν τόσο από το οικογενειακό, όσο και από το σχολικό περιβάλλον, επεσήμανε ο Ανδρέας Καπαρδής

Πολύ κοντά στην εξιχνίαση υποθέσεων κλοπών τσαντών από γυναίκες, βρίσκεται η Αστυνομία, μετά τη σύλληψη ενός 14χρονου και ενός 16χρονου. Η σύλληψή

τους έγινε χθες το πρωί, δυνάμει δικαστικού εντάλματος που εκδόθηκε μετά από μαρτυρία που εξασφαλίστηκε εναντίον τους για υπόθεση απόπειρας ληστείας που διαπράχθηκε στη Λεμεσό, στις 4 Αυγούστου 2015. Ανακρινόμενοι οι δύο συλληφθέντες ανήλικοι, φέρονται να ομολόγησαν τη διάπραξη και άλλων αδικημάτων παρόμοιας φύσης, τα οποία διαπράχθηκαν τον τελευταίο μήνα επίσης στη Λεμεσό. Σε έρευνα, που διενεργήθηκε στην οικία τους, εντοπίστηκαν και κατασχέθηκαν ως τεκμήρια κινητά τηλέφωνα και ένα ρολόι.

Πονοκέφαλος τα περιστατικά νεανικής παραβατικότητας
Πονοκέφαλο προκαλούν στους αρμόδιους φορείς τα φαινόμενα νεανικής παραβατικότητας, σε όλους τους τομείς, μεταξύ αυτών στο σχολείο, στην οικογένεια, στα γήπεδα, στις διαρρήξεις και κλοπές όπως επίσης και στη χρήση των ναρκωτικών που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο. Αν και, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Αστυνομίας, ο αριθμός των ανηλίκων που εμπλέκονται σε ποινικά αδικήματα έχει μειωθεί συγκριτικά με το 2013 (295 ανήλικοι το 2012, 213 ανήλικοι το 2014), εντούτοις τα νούμερα δεν είναι καθησυχαστικά.

Τα περιστατικά προκαλούν ανησυχία στις αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους, αφού ένα άτομο που παρουσιάζει τέτοιου είδους συμπεριφορά ως έφηβος, δύναται να εξακολουθεί να παραβαίνει τον νόμο και ως ενήλικος, σε ακόμη χειρότερη μορφή. Εκπρόσωπος των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας Κύπρου ανέφερε στη «Σημερινή» ότι το κράτος διαθέτει μηχανισμούς αντιμετώπισης τέτοιων περιστατικών, και χειρίζεται με πάσα εχεμύθεια και ευαισθησία, περιστατικά που τυχόν θα αναφερθούν στις Υπηρεσίες. «Η παρακολούθηση εφήβων που παρουσιάζουν αντικοινωνική συμπεριφορά γίνεται με τη βοήθεια κοινωνικών λειτουργών και πάντοτε σε συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων μερών, συμπεριλαμβανομένης της οικογένειας και του σχολείου», ανέφερε η εκπρόσωπος.

Αταξική η βία
Η πρόεδρος του Συνδέσμου Κοινωνικών Λειτουργών Κύπρου, Μάρω Αντωνίου, κληθείσα από την εφημερίδα μας να σχολιάσει το ζήτημα, είπε πως «εν μέρει είναι λάθος να επικρατεί η άποψη ότι έφηβοι που παρουσιάζουν αντικοινωνική συμπεριφορά προέρχονται κατ’ επέκτασιν από "προβληματικές" οικογένειες». Η ίδια θεωρεί, όπως ανέφερε, ότι η οικογένεια, αν και αποτελεί ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο ένας νέος μπορεί να αποκτήσει παραβατική συμπεριφορά, είναι λάθος να γενικεύεται το ζήτημα, αφού η βία είναι αταξική και παρουσιάζεται σε όλες τις κοινωνικές τάξεις, ενώ το έγκλημα δεν έχει καμία σχέση με τη φτώχια.

Η κ. Αντωνίου εξέφρασε, παράλληλα, μια ενδιαφέρουσα άποψη για το πώς ένας έφηβος αντιδρά αντικοινωνικά, θεωρώντας ότι αυτό αποτελεί μια μορφή αντίδρασης και αντίστασης του εφήβου ως προς την πραγματικότητα την οποία βιώνει. Την πραγματικότητα της ανεργίας, της οικονομικής κρίσης και των κοινωνικών προβλημάτων. Δήλωσε, δε, ότι το κράτος, για να επιληφθεί τέτοιων περιστατικών, πρέπει να δεχτεί επίσημη καταγγελία ή αναφορά, είτε από την Αστυνομία είτε από φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είτε από το σχολείο.

Μια άλλη οπτική
Σύμφωνα με τον καθηγητή του Τμήματος Νομικής Πανεπιστημίου Κύπρου, Αντρέα Καπαρδή, ο όρος νεανική παραβατικότητα δεν είναι ορθός, αντιθέτως ο σωστός όρος για περιγραφή τέτοιου είδους περιστατικών, είναι ο όρος αντικοινωνική συμπεριφορά. Το φαινόμενο είναι πολύπτυχο και τα βαθύτερα αίτια εμφάνισης παραβατικής και αντικοινωνικής συμπεριφοράς είναι πολλαπλά, ενώ πηγάζουν τόσο από το οικογενειακό, όσο και από το σχολικό περιβάλλον, με μερικούς από τους γενεσιουργούς παράγοντες να είναι ιδιαίτερα υψηλού κινδύνου.

Το λυπηρό στοιχείο με τους εφήβους που παρουσιάζουν τέτοιου είδους συμπεριφορά, επεσήμανε ο κ. Καπαρδής, είναι ότι, κατά την άποψή του, δεν υπάρχει επαρκής και ολοκληρωμένος μηχανισμός αντιμετώπισης αντικοινωνικής συμπεριφοράς από τις κρατικές υπηρεσίες, και συνήθως τα πλείστα περιστατικά, μερικά εξ αυτών ιδιαίτερα σοβαρά, δεν καταγγέλλονται ποτέ στις αρμόδιες υπηρεσίες, επομένως δεν γνωστοποιούνται για να μπορέσουν να αντιμετωπιστούν.

Κωλυσιεργεί το κράτος
Ο κ. Καπαρδής ανέφερε ότι μία από κυριότερες αιτίες εμφάνισης τέτοιων παραβατικών συμπεριφορών είναι το οικογενειακό περιβάλλον. Ο θεσμός της οικογένειας έχει αδυνατίσει, και οι παραδοσιακοί κοινωνικοί έλεγχοι έχουν σπάσει. Όταν σε μια οικογένεια οι καβγάδες και η βία αποτελούν συχνές μεθόδους έκφρασης των γονιών, είναι πολύ πιθανό να εμφανίσει και το παιδί τέτοιου είδους συμπεριφορά, την οποία θα διοχετεύσει με τη σειρά του εντός του σχολικού του περιβάλλοντος, δήλωσε ο κ. Καπαρδής.

Παράλληλα, όταν δεν υπάρχει επαρκής αστυνόμευση σε μια οικογένεια ως προς τις παρέες του εφήβου, τι ώρα φεύγει και επιστρέφει στο σπίτι, αλλά ούτε και ηθικές αρχές ανάπτυξης, είναι δυνατόν το παιδί ν' αναπτύξει αντικοινωνική συμπεριφορά. Σύμφωνα πάντοτε με τις τελευταίες μελέτες επί του θέματος, σχολίασε ο κ. Καπαρδής, οι δύο βασικότερες αιτίες εμφάνισης αντικοινωνικής συμπεριφοράς είναι οι παρέες που κάνει ένας έφηβος, όπως επίσης και τα χαρακτηριστικά του σχολείου στο οποίο φοιτά.

Όσον αφορά στο πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν τέτοιου είδους περιστατικά, ο κ. Καπαρδής δήλωσε πως επειδή το κράτος κωλυσιεργεί στην αντιμετώπιση περιστατικών εφηβικής αντικοινωνικής συμπεριφοράς, το βάρος πέφτει στην οικογένεια, η οποία και η ίδια στις πλείστες των περιπτώσεων χρειάζεται βοήθεια από τις κρατικές υπηρεσίες. Ο κ. Καπαρδής συνέστησε όπως μέσω του εθελοντισμού βοηθηθούν οι έφηβοι που παρουσιάζουν αντικοινωνική συμπεριφορά, ενώ εισηγήθηκε και την εισαγωγή παρεμβατικών προγραμμάτων στα σχολεία, που εφαρμόζονται σε πολλά σχολεία του κόσμου, τα οποία κατόπιν συνεργασίας σχολείου, οικογένειας και εφήβου, συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της αντικοινωνικής συμπεριφοράς.