Πράσινη Οικονομία και Εθνική Ανταγωνιστικότητα

Όλο και περισσότερο έδαφος κερδίζει πλέον η πράσινη στροφή στην οικονομία, αφού το μέχρι τώρα παραδοσιακό μοντέλο ανάπτυξης αποδείχτηκε αποτυχημένο, αλλά το πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι αποδείχτηκε αντικοινωνικό. Θα χαρακτήριζε κανείς την «πράσινη οικονομία» ως την «στρατηγική των γαλάζιων ωκεανών» που θα δώσει πρόσβαση σε ανεκμετάλλευτες αγορές αλλά και επαναδημιουργία αγορών όπως, για παράδειγμα, ο πρωτογενής τομέας.

Κάποιοι, όταν έρχονται για πρώτη φορά αντιμέτωποι με την έννοια της “πράσινης οικονομίας” ή της “πράσινης ανάπτυξης”, θεωρούν ότι πρόκειται για κάτι το μη υλοποιήσιμο

αφού - κατά τη γνώμη τους - αντικρούεται από την όποια αναπτυξιακή δραστηριότητα. Αντιθέτως, αυτό που θα πρέπει να γίνει αντιληπτό είναι το γεγονός ότι η πραγματική ανάπτυξη (πραγματική με την έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης), βρίσκεται ακριβώς στον πυρήνα της πράσινης οικονομίας. Ένας θεωρητικός αλλά και πρακτικός διαχωρισμός της πράσινης οικονομίας από το παραδοσιακό μοντέλο μπορεί να γίνει μέσα από την έννοια του “οικονομισμού”, εννοώντας την κυρίαρχη ιδεολογία αλλά και πρακτική που στηρίζεται στην άτακτη παραγωγή του πλούτου, ακολουθώντας απλώς την αλυσίδα: παραγωγή - εργασία - κατανάλωση. Βέβαια, αυτό το μοντέλο χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες στο πλαίσιο μιας παγκοσμιοποιημένης και καταναλωτικής κοινωνίας, η οποία όμως σήμερα έφτασε στα όριά της.

Αυτό το μοντέλο λοιπόν του “οικονομισμού” όχι μόνο απέτυχε, αλλά αδυνατεί να επανατοποθετηθεί και να εφαρμόσει λύσεις πραγματικής ανάκαμψης ή – καλύτερα – βιώσιμες λύσεις.

Η πράσινη οικονομία με τη σειρά της προτείνει ανάπτυξη με επίκεντρο τον άνθρωπο (ανθρωποκεντρική προσέγγιση) και όχι με επίκεντρο την οικονομική ελίτ των τραπεζών ή άλλων κέντρων οικονομικής εξουσίας.

Σε κοινωνικό επίπεδο, αυτό μπορεί να γίνει, για παράδειγμα, με την αναδιανομή του πλούτου από πάνω προς τη βάση της κοινωνίας, αναδιανομή των συνθηκών εργασίας, ανασυγκρότηση των πιστωτικών ιδρυμάτων στη βάση αναγκών της κοινωνία και των πολιτών της.

Σε οικονομικό επίπεδο, με κίνητρα στους νέους για ανάπτυξη καινοτόμων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, βιώσιμη οργάνωση της τοπικής αυτοδιοίκησης, επιστροφή στην τοπική παραγωγή και διάθεση προϊόντων, εναλλακτικούς τρόπους συναλλαγών και σχεδιασμό για βιώσιμο και εναλλακτικό τουρισμό.

Τέλος, υπάρχει και ένας τρίτος πυλώνας αρκετά σημαντικός τον οποίο πολλοί δεν τον “αγγίζουν” όσο θα έπρεπε και είναι αυτός του πολιτισμού. Μέσα από τον πολιτισμό μπορεί να υπάρξει μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή δραστηριότητα, συνδυάζοντας μια τέτοια προοπτική με την ποιοτική αναβάθμιση του συστήματος παιδείας.

*Ακαδημαϊκός – Σχολή Οικονομικών &Διοίκησης, Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου.

Tα σχόλια αντιπροσωπεύουν την προσωπική γνώμη των συγγραφέων τους και όχι αυτή του Sigmalive.com