Μαγειρεύουν «όμορφες ατάκες»

Συνεδριάζουν οι Υπουργοί Εξωτερικών των 28, με την Τουρκία να βρίσκεται στο κάδρο
Η Αυστρία ανήκει στο κλαμπ των σκληρών σε ό,τι αφορά το θέμα αυτό μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία τον Ιούλιο, το οποίο ακολούθησε μαζική καταστολή και δεκάδες χιλιάδες συλλήψεις

Η Αυστρία θα αντιταχθεί στη συνέχιση των διαπραγματεύσεων για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα θέμα που θα βρίσκεται στην ατζέντα του συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. που θα πραγματοποιηθεί αυτή

την εβδομάδα, δήλωσε το Σάββατο ο Αυστριακός Υπουργός Εξωτερικών Σεμπάστιαν Κουρτς. "Δεν είμαστε έτοιμοι να εγκρίνουμε στην παρούσα μορφή το προσχέδιο συμπερασμάτων (της συνόδου), το οποίο, κατά τη γνώμη μου, δεν περιέχει την απαραίτητη αντίδραση στα όσα συμβαίνουν στην Τουρκία", σχολίασε ο Κουρτς σε συνέντευξή το στο αυστριακό πρακτορείο APA.

Το συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. αναμένεται να συζητήσει αύριο την πρόοδο της διαδικασίας διεύρυνσης της Ένωσης, η οποία αφορά πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Τουρκία. Ο Κουρτς επιθυμεί να αναφέρεται στο κείμενο των συμπερασμάτων της συνόδου "το πάγωμα των διαπραγματεύσεων" με την Τουρκία.

"Έχουμε ήδη πει στους εταίρους μας ότι η Αυστρία δε μπορεί να υιοθετήσει το προσχέδιο των συμπερασμάτων στην παρούσα μορφή", διευκρίνισε ο Αυστριακός Υπουργός, ο οποίος κατήγγειλε τα πλήγματα που έχει επιφέρει η τουρκική κυβέρνηση "στο κράτος δικαίου, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα".

Στοπ για 6 μήνες
Η κυβέρνηση της Ολλανδίας ένωσε τη φωνή της με εκείνες εντός της Ε.Ε., που ζητούν να παγώσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, ανέφεραν χθες Ευρωπαίοι διπλωμάτες, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα να αποφασίσουν ένα τέτοιο μέτρο οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής.

Η ολλανδική πρόταση που εξετάστηκε από την Ε.Ε. προβλέπει τη διακοπή της ενταξιακής διαδικασίας για έξι μήνες, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την καταστολή από τις τουρκικές Αρχές μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου. Μια τέτοια ενέργεια θα ανταποκρινόταν στο αίτημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και θα έστελνε ένα πολιτικό -αλλά συμβολικό- μήνυμα στην Άγκυρα, που θα αντικατόπτριζε το γεγονός ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις έχουν ντε φάκτο μπει στην αναμονή εδώ και μήνες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι περισσότερες χώρες-μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, απορρίπτουν μέχρι στιγμής τις πιέσεις για την αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, τονίζοντας ότι θα προτιμούσαν να συνεχίσουν τον διάλογο με την Τουρκία, παρά τις ανησυχίες που διατυπώνονται για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όμως οι διπλωμάτες λένε ότι η παρέμβαση της Ολλανδίας, ενός από τα ιδρυτικά μέλη της Ε.Ε., προσθέτει ιδιαίτερο βάρος στο αίτημα εκείνων που τάσσονται υπέρ του παγώματος, κάτι για το οποίο ήδη συνηγορεί η Αυστρία.

Τι περιελάμβανε το ψήφισμα του ΕΚ
Στα τέλη Νοεμβρίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε εγκρίνει με μεγάλη πλειοψηφία την κατ' αρχάς αναστολή των διαπραγματεύσεων, ένα ψήφισμα που δεν είναι δεσμευτικό. Η Τουρκία υπέβαλε επίσημο αίτημα για την ένταξή της στην Ε.Ε. το 1987 και οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν το 2005.

Πιο συγκεκριμένα, το ψήφισμα που ψήφισαν σχεδόν όλες οι ευρωομάδες και έγινε αποδεκτό με συντριπτική πλειοψηφία, στεκόταν στα παρακάτω σημεία:

1. καταδικάζει απερίφραστα τα δυσανάλογα μέτρα καταστολής που εφαρμόζονται στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του Ιουλίου 2016· διατηρεί τη δέσμευση να παραμείνει η Τουρκία προσδεδεμένη στην ΕΕ? καλεί, ωστόσο, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προχωρήσουν σε προσωρινή αναστολή των εν εξελίξει ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία.

2. δεσμεύεται να επανεξετάσει τη θέση του όταν αρθούν τα δυσανάλογα μέτρα που έχουν ληφθεί στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης στην Τουρκία, θα έχει ως βάση για την επανεξέτασή του το κατά πόσον θα αποκατασταθούν το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ολόκληρη τη χώρα, θεωρεί ότι η κατάλληλη χρονική στιγμή για τη δρομολόγηση της επανεξέτασης θα είναι όταν θα αρθεί η κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

3. επαναλαμβάνει ότι η επαναφορά της θανατικής ποινής από την τουρκική κυβέρνηση θα οδηγούσε αναγκαστικά σε επίσημη διακοπή της ενταξιακής διαδικασίας·

4. σημειώνει ότι μέχρι σήμερα η Τουρκία δεν έχει εκπληρώσει 7 από τα 72 σημεία αναφοράς του χάρτη πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων, ορισμένα από τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά·

5. σημειώνει ότι η αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης είναι σημαντική για την Τουρκία· τονίζει ότι η αναστολή των εργασιών για την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης θα είχε σοβαρές οικονομικές συνέπειες για τη χώρα·

6. καλεί την Επιτροπή να μελετήσει, στο πλαίσιο της ενδιάμεσης έκθεσης επισκόπησης του MΠB που έχει προγραμματιστεί για το 2017, τις πρόσφατες εξελίξεις στην Τουρκία· ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο να αυξήσει τη βοήθεια από το ευρωπαϊκό μέσο για τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου προς την τουρκική κοινωνία των πολιτών·

7. προτρέπει την Επιτροπή, το Συμβούλιο της Ευρώπης και την Επιτροπή της Βενετίας να παράσχουν πρόσθετη δικαστική συνδρομή στις τουρκικές αρχές·

8. υπογραμμίζει τη στρατηγική σημασία που έχουν οι σχέσεις Ε.Ε.-Τουρκίας και για τις δύο πλευρές· αναγνωρίζει ότι, παρότι η Τουρκία αποτελεί σημαντικό εταίρο της Ε.Ε., στο πλαίσιο μιας εταιρικής σχέσης πρέπει να υπάρχει εκατέρωθεν πολιτική βούληση για συνεργασία· εκτιμά ότι η Τουρκία δεν επιδεικνύει αυτή την πολιτική βούληση, δεδομένου ότι οι ενέργειες της κυβέρνησης εκτρέπουν ακόμη περισσότερο την Τουρκία από την ευρωπαϊκή της πορεία?

9. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, το Συμβούλιο, την Επιτροπή, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και στο κοινοβούλιο και την κυβέρνηση της Τουρκίας.

Πώς μπορούν να ανασταλούν στην πράξη οι διαπραγματεύσεις;
Αν και το ψήφισμα και ο συμβολισμός του έχουν τη σημασία τους, το διαπραγματευτικό πλαίσιο ορίζει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί η Ε.Ε. να αναστείλει τις συζητήσεις προς ένταξη με την Άγκυρα. Συγκεκριμένα, η παράγραφος 5 αυτού του πλαισίου προβλέπει ότι, «σε περίπτωση σοβαρής και διαρκούς παραβίασης στην Τουρκία των αρχών της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών και του κράτους δικαίου, στις οποίες εδράζεται η Ένωση, η Επιτροπή, με δική της πρωτοβουλία ή κατόπιν αιτήματος του ενός τρίτου των κρατών μελών, συνιστά την αναστολή των διαπραγματεύσεων και προτείνει τους όρους για ενδεχόμενη επανάληψή τους».