Δάνεια σε ελβετικό νόμισμα:Νομικές και οικονομικές συνέπειες

Αλυσιδωτές και δυσβάστακτες οικονομικές συνέπειες, φαίνεται πως θα έχει σε πολλούς δανειολήπτες, η σύναψη του στεγαστικού τους δανείου, και η αποπληρωμή του σε ελβετικό νόμισμα, μετά την εξίσωση της ισοτιμίας του με το ευρώ.

Είναι σίγουρο ότι τέτοια δάνεια, που συμφωνήθηκε η αποπληρωμή τους με ελβετικό νόμισμα, δεν προσομοιάζουν με τα συνήθη δάνεια, αλλά στην ουσία είναι τραπεζικά προιόντα επενδυτικού χαρακτήρα, τα οποία είναι συνδεδεμένα και εξαρτώνται τα αποτελέσματα τους, θετικά ή αρνητικά με την πορεία της αγοράς του συναλλάγματος.

Λόγω αυτού

του αυξημένου κινδύνου, ότι δηλαδή το απλό στεγαστικό δάνειο για πολλούς δανειολήπτες έπαιρνε την μορφή ενός επενδυτικού σχεδίου, η Κεντρική Τράπεζα εξέδιδε κατά καιρούς οδηγίες που είχαν αποδέκτες τα τραπεζικά ιδρύματα, με σκοπό να προειδοποιήσει τις τράπεζες να παρέχουν στους συμβαλλόμενους δανειολήπτες λεπτομερή ενημέρωση, για τον συναλλαγματικό κίνδυνο που ενέχουν τέτοια δάνεια, και μάλιστα με αριθμητικά παραδείγματα.

Με λίγα λόγια αφού φαίνεται ότι οι τράπεζες παρακινούσαν τους δανειολήπτες να συμφωνήσουν να αποπληρώνουν τα δάνειο τους σε ελβετικό νόμισμα, όφειλαν στα πλαίσια της ορθής και επαγγελματικής άσκησης των καθηκόντων τους, να παρέχουν στους δανειολήπτες πλήρη ενημέρωση για όλους τους κινδύνους που ενέχουν τέτοια δάνεια, από εξειδικευμένο σύμβουλο της τράπεζας που ασχολείται με θέματα παροχής επενδυτικών συμβουλών για δάνεια σε ξένο νόμισμα, γιατί είναι προφανές πως όλοι οι καταναλωτές δεν μπορούν να κατανοήσουν όρους και προυποθέσεις δανείων, που έχουν σχέση και εξάρτηση με τις συναλλαγματικές ισοτιμίες και τους οικονομικούς μηχανισμούς μέσων των οποίων τα διάφορα νομίσματα συσχετίζονται μεταξύ τους στην παγκόσμια αγορά.

Παρά το γεγονός, ότι σύμφωνα με το δίκαιο των συμβάσεων, μια σύμβαση είναι ισχυρή και έγκυρη εάν και εφόσον αυτή καταρτίστηκε σύμφωνα με την ελεύθερη βούληση των συμβαλλομένων μερών, και σε αυτήν έχουν διατυπωθεί με σαφήνεια οι βασικοί όρoι, ο νομοθέτης θέτει και άλλες ασφαλιστικές δικλείδες ούτως ώστε μπορεί μεν μια συμφωνία να είναι έγκυρη, αλλά κάποιοι από τους όρους της να καταστούν άκυροι εάν αυτοί παραβιάζουν άλλες διατάξεις νόμων πέραν από εκείνες που αναφέρονται στον περί Συμβάσεων Νόμο.

Τέτοιες ασφαλιστικές δικλείδες, τις οποίες θα πρέπει να γνωρίζει ο καταναλωτής με την βοήθεια του νομικού του συμβούλου, πριν την σύναψη οποιουδήποτε τραπεζικού δανείου εμπεριέχονται στον Νόμο περί καταχρηστικών ρητρών σε καταναλωτικές συμβάσεις ,στον περί καταναλωτικής πίστης (συμφωνίες στεγαστικών δανείων και ενοικιαγορών) Ν.2001 καθώς και στον περί Ελευθεροποίησης του επιτοκίου και συναφών θεμάτων Νόμος του 1999 αλλά και σε άλλες Ευρωπαικές οδηγίες και διατάξεις.

Βέβαια αποτελεί παρήγορο ότι καταναλωτές που προσέφυγαν στην δικαιοσύνη σε άλλες Ευρωπαικές χώρες για δάνεια που χορηγήθηκαν σε ελβετικό ή σε ξένο νόμισμα έχουν δικαιωθεί και αυτές θα μπορούσαν να καταστούν καθοδηγητικές και για τα συμφέροντα των δανειοληπτών στην Κύπρο.

Σύμφωνα λοιπόν με τις αποφάσεις δικαστηρίων άλλων κρατών μελών της Ευρωπαικής Ένωσης έχει αποφασισθεί σε συγκεκριμένες υποθέσεις, όπως ο καταναλωτής που συνήψε δάνειο σε ελβετικό νόμισμα, να συνεχίσει να πληρώνει το δάνειο του με βάση την ισοτιμία του ελβετικού νομίσματος προς το ευρώ που ίσχυε κατά την ημέρα ένάρξης της συμφωνίας και όχι με την τρέχουσα ισοτιμία του ελβετικού νομίσματος προς το ευρώ.

Σε μια τελευταία δε απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Ξάνθης (23/2014) το Δικαστήριο έκρινε ως αόριστο ασαφή και άκυρο τον όρο της σύμβασης δανείου που αφορούσε στεγαστικό δάνειο σε ελβετικό νόμισμα το οποίο αναφερόταν στην καταβολή των δόσεων και στην μετατροπή του νομίσματος της χορήγησης στην τρέχουσα τιμή πωλήσεως του νομίσματος χορήγησης την ημέρα της καταβολής . Συγκεκριμένα η απόφαση μεταξύ άλλων αναφέρει

Ως εκ τούτου ο Κύπριος καταναλωτής δανειολήπτης θα πρέπει να αναζητήσει στην βάση των ενδεικνυόμενων και νόμιμων μέσων που του παρέχει ο νομοθέτης , όλα τα δικαιώματα του από πιθανές τέτοιες συμφωνίες, που είτε στην ολότητα τους είτε εν μέρει είναι άκυρες και συνεπώς να εξαλείψει ή να περιορίσει τις τυχόν αρνητικές συνέπειες από την κατάρτιση του στεγαστικού του δανείου, και την αποπληρωμή του σε ελβετικό ή άλλο νόμισμα.

Φυσικά θα πρέπει να γνωρίζει και παρά την θετική έκβαση κάποιων υποθέσεων σε δικαστήρια Ευρωπαικών Χωρών, ότι κάθε υπόθεση κρίνεται σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες που συνθέτουν την κάθε σύμβαση στεγαστικού δανείου και τα συγκεκριμένα γεγονότα είτε αυτά αφορούν τα σχετικά έγγραφα των συμφωνιών, είτε τους ίδιους τους καταναλωτές και το επίπεδο γνώσεων που είχαν, όταν υπέγραφαν την σχετική συμφωνία δανείου.

Δεν γνωρίζω και δεν είναι βέβαιο τι αποκόμισαν οι τράπεζες ή οι υπάλληλοι τους όταν συμβούλευαν τους καταναλωτές στην κατάρτιση συμφωνίας για αποπληρωμή του δανείου τους σε ξένο νόμισμα, αλλά εκείνο που είναι βέβαιο, είναι το γεγονός ότι οι καταναλωτές θα κληθούν να καταβάλουν βαρύ τίμημα για την επιλογή τους αυτήν, εάν και εφόσον έστω και τώρα δεν λάβουν ορθή καθοδήγηση και συμβουλή πώς να διαφυλάξουν τα συμφέροντα τους.

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΙΑΚΩΒΟΥ

ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ