Ημερίδα στη μνήμη Τσολάκη

"Η κρίση που διάγουμε είναι πράγματι οδυνηρή. Όλα έχουν φυράνει. Παλιότερα οι κρίσεις συνοδευόταν - αντιδρούσαμε έτσι - μ' ένα όραμα. Τώρα πάσχει πρωτίστως η πολιτική. Και δεν βλέπω θεραπεία. Ούτε τους ανθρώπους που θα θεραπεύσουν. Ποτέ δεν είχαμε τόσο αδύνατη πολιτική. Προϋπόθεση όλων είναι η Παιδεία. Αυτή που ξεκινά απ' το σχολείο. Όμως η πολιτική ηγεσία αντιλαμβάνεται το σχολείο σαν το μέσο που θα προετοιμάζει ανθρώπους για την αγορά εργασίας...

...Ο στόχος είναι να αποπροσανατολίσουμε το σχολείο από την αγορά εργασίας και να το προσανατολίσουμε στον άνθρωπο και την Παιδεία. Παιδεία θα πεί

να πραγματώσει την ανώτερη φύση του... την ουσία την πνευματική. Τότε αυτός ο άνθρωπος θα στήσει αγορές εργασίας για όλους ...

... Και η δημοσιογραφία πάσχει γιατί εδώ επικρατεί ο λόγος της συναλλαγής. Η Παιδεία λοιπόν είναι η μόνη έννοια που προσφέρει. Για να φτάσεις στην ευδαιμονία, που είναι η πληρότητα του ανθρώπου, θα πρέπει να είσαι ελεύθερος άνθρωπος. Προϋπόθεση της πληρότητας είναι η ελευθερία ... Προυπόθεση της ελευθερίας είναι η ευψυχία. Η ψυχή δηλαδή που έχει δεχτεί την Παιδεία. Εδώ μην μπερδευτείτε ... Οι αγράμματοι άνθρωποι έχουν συχνά δεχθεί περισσότερη "Παιδεία" από άλλους. Μιλούν κάθε μέρα με το βιβλίο της φύσης ... Η Παιδεία δεν έρχεται μόνο με τα βιβλία αλλά και μέσω του διαλόγου που θα κάνουμε με τη ζωή. Ο άνθρωπος πρέπει να διαλέγεται με τη ζωή, διαρκώς και να εγγράφει στον εγκέφαλό του λόγο. Να στοχάζεται. Στο λόγο είναι η σωτηρία ... Να αναλογίζεται, να διαλογίζεται, να συλλογίζεται ... Η ευαισθησία που θα προκύψει από την Παιδεία θα τον βοηθήσει να κατακτήσει την ελευθερία κι αυτός ο ελεύθερος άνθρωπος θα φτάσει στην πληρότητα. Αυτός ο άνθρωπος είναι πλέον άτρωτος ... Δεν τον αγγίζει τίποτα. Είναι Θεός..." (Χρ.Τσολάκης, από συζήτηση μαζί του το καλοκαίρι του 2009 - με την έναρξη της ... "κρίσης").

Ο ομότιμος - έκτοτε - καθηγητής Γλωσσολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, ο πρόεδρος του συλλόγου αποφοίτων της Φιλοσοφικής σχολής του ΑΠΘ "Φιλόλογος", ο ιδρυτής του Εθνικού Μουσείου Εκπαίδευσης (στη Βέροια), ο συγγραφέας δεκάδων βιβλίων για τη γλώσσα, ο και "ραδιοφωνικός" δάσκαλος (επί δεκαετία, μέσω της συχνότητας του πολιτιστικού ραδιοφώνου της ΕΤ-3 9.58 παρέδιδε μαθήματα σωστής χρήσης της γλώσσας και οι εκπομπές του εκδόθηκαν σε πέντε τόμους υπό το γενικό τίτλο "Τη γλώσσα μου εδωσαν ελληνική"), η "ψυχή" των συνολικά δέκα πανελληνίων συνεδρίων για τη γλώσσα, που διοργάνωνε μέχρι και πέρσι το ΑΠΘ, πέθανε στις 30 του περασμένου Ιουλίου (2012).

Οκτώ μήνες αργότερα, το ερχόμενο Σάββατο 13 Απριλίου, ο Σύλλογος Αποφοίτων της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ ο "Φιλόλογος" - πνευματικό του παιδί κι αυτό καθώς διετέλεσε πρόεδρός του επί 16 συνεχή χρόνια, από το 1996 ως το θάνατό του - διοργανώνει την πρώτη Τιμητική Ημερίδα για τον Χρίστο Τσολάκη.

Η ημερίδα θα διεξαχθεί στην αίθουσα τελετών του παλαιού κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, από τις 9 το πρωί ως τις 14.30 το απόγευμα.

Στην ημερίδα μετέχουν με εισηγήσεις τους συνολικά 19 καθηγητές του ΑΠΘ (Γιώργος Κεχαγιόγλου, Αθανάσιος Αϊδίνης, Γιώργος Παπαναστασίου, Φάνης Κακριδής, Γιώργος Αναστασιάδης), φιλόλογοι - μέλη του "Φιλολόγου", σχολικοί σύμβουλοι, ο αντιδήμαρχος Παιδείας και Κοινωνικού Πολιτισμού του Δήμου Βέροιας Νικόλαος Μαυροκεφαλίδης, η αρχαιολόγος Τζένη Βελένη και η δημοσιογράφος Βάνα Χαραλαμπίδου (πρώην διευθύντρια του ραδιοσταθμού 9.58, με πρωτοβουλία της οποίας έγιναν επί δεκαετία τα ραδιοφωνικά μαθήματα - εκπομπές του αείμνηστου καθηγητή και κυκλοφόρησαν στη συνέχεια στο πεντάτομο έργο "Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική").

Το ... αναμενόμενο 11ο πανελλήνιο συνέδριο για τη γλώσσα, που διοργανωνόταν κάθε χρόνο την άνοιξη απ'π το ΑΠΘ (πάντα με πρωτοβουλία και πλήρη προετοιμασία από τον αείμνηστο καθηγητή), δεν θα πραγματοποιηθεί φέτος.

Στις 30 Μαρτίου του 2012 - στη διάρκεια της έναρξης των εργασιών του 10ου πανελλήνιου συνεδρίου για τη γλώσσα στο ΑΠΘ, που έμελλε να είναι και το τελευταίο - ο καθηγητής Χρίστος Τσολάκης διαπίστωνε πως "σήμερα, τα σχολεία είναι στραμμένα στη αγορά εργασίας. Εύχομαι οι μελλοντικοί μαθητές να εκπαιδευτούν έτσι ώστε να διαμορφώσουν καλύτερες αγορές εργασίας". Δεσμευόταν δε, μέσω συνεργατών του, πως το επόμενο - το 11ο συνέδριο για τη γλώσσα που ουδέποτε έγινε - να μεταδοθεί μέσω τηλεδιάσκεψης απευθείας σε όλα τα σχολεία της χώρας.

Στην πεντηκονταετή και πλέον όμως δράση, συγγραφή και διδασκαλία του "Δασκάλου" Χρίστου Τσολάκη με την Παιδεία της γλώσσας, υπάρχει και μια άλλη "σελίδα", η οποία, από παράλειψη ίσως των διοργανωτών της πρώτης μετά τη φυσική του αποχώρηση τιμητικής ημερίδας, τυπικά αγνοήθηκε.

Αυτή της τεράστιας και ουσιαστικότατης προσφοράς του (και μάλιστα αμισθί και με πρόταση - προσφορά γνώσης του ίδιου) στους "εργάτες της γραφής", δημοσιογράφους - μέλη της ΕΣΗΕΜ-Θ), στους οποίους παρέδωσε επί σειρά ετών μαθήματα γραπτής και προφορικής χρήσης της ελληνικής γλώσσας. Δια ζώσης αλλά και μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Δια ... ηλεκτρονικής αλληλογραφίας μέσω του διαδικτύου και της ιστοσελίδας της ΕΣΗΕΜ-Θ.

"...Γιατί ... 'είναι κι αυτοί δάσκαλοι με τον τρόπο τους'. Με την προϋπόθεση όμως πως έχουν λάβει Παιδεία" έλεγε τότε σχολιάζοντας την ακάματη προσφορά του, ενώ στην "υπονομευτική ερώτηση": "Εδώ ο κόσμος καίγεται (κρίσεις ηθικές, κοινωνικές, οικονομικές, του Τύπου, των ΜΜΕ) εσείς ασχολείσθε με τη γλώσσα;", εκείνος απαντούσε: "Έχει δίκαιο όποιος το λέει ... Εφόσον περιφρονήσαμε το δάσκαλο και χρησιμοποιούμε τη γλώσσα και την Παιδεία γενικότερα, όχι με τους νόμους του ανθρώπου αλλά με τους νόμους του εμπορίου ... Οι γλώσσες ακολουθούν τις κοινωνίες. Όταν χειροτερεύουν οι κοινωνίες, χειροτερεύουν οι έννοιες που διέπουν τη ζωή, χειροτερεύει και η γλώσσα που τις εκφράζει. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν πλουτίζει. Προστίθενται νέες έννοιες που εκφράζουν την ευτέλεια που μας διέπει. Ευτελίζεται μαζί με τους ανθρώπους και η γλώσσα. Πλουτίζει μέσα στην ευτέλεια της όμως ... Όπως και οι άνθρωποι ... Η γλώσσα εξάλλου σε προδίδει ... Δεν υπάρχουν χυδαίες λέξεις αλλά χυδαίοι άνθρωποι ... Ο λόγος πάντα ταυτίζεται με τη σκέψη. Εκτός αν ο άνθρωπος γίνει ένα κτήνος και αποβάλει το λόγο...".

Πηγή: ΑΠΕ- ΜΠΕ