Eurovision: Η ιστορία του διαγωνισμού που ενώνει μουσικά την Ευρώπη και τραγούδια που έγραψαν ιστορία

,Η μεγάλη ώρα έφτασε και απόψε (11.05.2024) είναι ο μεγάλος τελικός της 68ης διοργάνωσης της Eurovision. 

Έτσι λοιπόν eurofans και μη, θα σταθούν μπροστά στις οθόνες τους για να δουν τους εκπροσώπους των χωρών της Eurovision να ξεδιπλώνουν τα φωνητικά και χορευτικά ταλέντα τους πάνω στη σκηνή του Μάλμε Αρένα για να εντυπωσιάσουν και να πείσουν ότι αξίζουν την πρωτιά.

Μέχρι να το ρολόι να γράψει 22:00 και

να αρχίσει η Eurovision ας δούμε μερικά πράγματα για την ιστορία του μουσικού θεσμού που δημιουργήθηκε για να ενώσει τηλεοπτικά την Ευρώπη.

Πώς «γεννήθηκε» η Eurovision

H ιστορία της Eurovision ξεκίνησε με μια ιδέα του Sergio Pugliese της ιταλικής τηλεόρασης RAI στις αρχές της δεκαετίας του 1950 και στη συνέχεια εγκρίθηκε από τον Marcel Bezençon της Ευρωπαϊκής Ραδιοτηλεοπτικής Ένωσης (EBU).

Με πρότυπο του Ιταλικό Φεστιβάλ Μουσικής San Remo ο διαγωνισμός της Eurovision σχεδιάστηκε για να φέρει τους ευρωπαίους γείτονες κοντά στο πνεύμα της ακίνδυνης διασκέδασης στα δύσκολα μεταπολεμικά χρόνια και να δοκιμάσει τα όρια της ζωντανής τηλεοπτικής εκπομπής. 

Ο πρώτος διαγωνισμός τραγουδιού έγινε στο Λουγκάνο τον Μάιο του 1956, όπου συμμετείχαν μόνο 7 χώρες, και κέρδισε η διοργανώτρια Ελβετία. Σήμερα διαγωνίζονται κάθε χρόνο πάνω από 40 χώρες, κάποιες από τις οποίες δεν έχουν ουδεμία γεωγραφική σχέση έχουν με την Ευρώπη, όπως για παράδειγμα η Αυστραλία, το Ισραήλ, το Αζερμπαϊτζάν.

Η Eurovision αποτελεί το δημοφιλέστερο διαγωνισμό του είδους του που διοργανώνεται ανά τον κόσμο και τον παρακολουθεί ετησίως γύρω στο μισό δισεκατομμύριο άτομα σε όλο τον κόσμο, από τη Νέα Ζηλανδία και την Κορέα, μέχρι το Χονγκ Κονγκ και την Αίγυπτο.

Ο διαγωνισμός είναι ετήσιος και διοργανώνεται ανάμεσα στα μέλη της Ευρωπαϊκής Ραδιοτηλεοπτικής Ένωσης (EBU), στον οποίο κάθε χώρα συμμετέχει με ένα τραγούδι που πρέπει να ερμηνευτεί ζωντανά στην τηλεόραση.

Στο διαγωνισμό συνήθως συμμετέχουν τραγούδια που εκπροσωπούν την ποπ μουσική. Πολλές χώρες όμως έχουν πειραματιστεί και με άλλα είδη μουσικής όπως η έθνικ, παραδοσιακές μουσικές, ροκ, ραπ και χέβι μέταλ.

Από την ψηφοφορία προκύπτει το δημοφιλέστερο τραγούδι. Κάθε χώρα συμμετέχει μέσω της δημόσιας της τηλεόρασης (που αποτελεί μέλος της EBU) και αποστολή της είναι να επιλέξει το τραγούδι και τον ερμηνευτή που θα εκπροσωπήσει τη χώρα στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό.

Για την ιστορία να πούμε ότι το 1969 ο διαγωνισμός τραγουδιού της Eurovision δεν είχε έναν νικητή, αλλά τέσσερις!

Λόγω της έλλειψης συστήματος ισοβαθμίας εκείνη την εποχή, οι κριτές δυσκολεύτηκαν να επιλέξουν μεταξύ των τεσσάρων καλύτερων τραγουδιών της Eurovision εκείνης της χρονιάς, μοιράζοντας τελικά τον τίτλο μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας, της Ολλανδίας και της Ισπανίας.

Κάποτε οι συμμετέχουσες χώρες προωθούσαν περισσότερο τη δική τους κουλτούρα και γλώσσα κάτι που εκλείπει τα τελευταία χρόνια με το ποπ στοιχείο και το τι «τρεντάρει» στο διαδίκτυο να είναι πολύ έντονο.

Οι εντυπωσιακές performances, τα ιδιαίτερα εφέ και οι δυνατές ερμηνείες είναι τα στοιχεία που κάνουν τα τραγούδια να ξεχωρίζουν.

Παράλληλα, ο θεσμός έχει ουκ ολίγες φορές επικριθεί για το πολιτικό στοιχείο, τόσο ως προς το περιεχόμενο των τραγουδιών, όσο και στη βαθμολογία.

Το 2016 για παράδειγμα, η νίκη της Ουκρανίας με το τραγούδι «1944» της Ουκρανής Τζαμάλα, μια αναφορά στην απέλαση των Τατάρων της Κριμαίας από τη Σοβιετική Ένωση – θεωρήθηκε μία πολιτικά φορτισμένη επιλογή και προκάλεσε διαμάχη μεταξύ τηλεθεατών.

To κομμάτι δεν άρεσε στην πλειοψηφία αν και κέρδισε στον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision 2016 με 534 βαθμούς.

Το «Number One» της Έλενας Παπαρίζου, το «Wild Dance» της Ρουσλάνα, το «Euphoria» της Loreen ανήκουν στη βασική λίστα των τραγουδιών που έγραψαν ιστορία στον διαγωνισμό και έχουν μείνει χαραγμένα στη μνήμη μας.

Και ναι, αυτά νίκησαν αλλά και το «Nel Blu Dipinto Di Blu» του Domenico Modugno, περισσότερο γνωστό με τον εναλλακτικό τίτλο του «Volare» που δεν νίκησε το 1958, συγκαταλέγεται στα τραγούδια της Eurovision που έχουν γράψει ιστορία.

Λίγες ώρες πριν τον μεγάλο τελικό της 68ης διοργάνωσης του διαγωνισμού της Eurovision, γυρνάμε τον χρόνο πίσω, ξεσκονίζουμε τη μουσική μας μνήμη και αναφέρουμε με μερικές από τις δημοφιλέστερες συμμετοχές του διαγωνισμού. 

ΑΒΒΑ – Waterloo – 1974 (Σουηδία)

Την νικητήρια εμφάνιση των ABBA το 1974, για λογαριασμό της Σουηδίας ελάχιστοι αμφισβήτησαν.

Το κομμάτι έγινε αμέσως επιτυχία και η εμφάνισή τους στη σκηνή της Eurovision εδραίωσε τη θέση τους ως ένα από τα μεγαλύτερα συγκροτήματα παγκοσμίως. 

Ντάνα Ιντερνάσιοναλ – Diva – 1998 (Ισραήλ)

Το 1998, η Ισραηλινή Ντάνα Ιντερνάσιοναλ έρχεται να γράψει ιστορία με το «Diva» και να γίνει η πρώτη τρανσέξουαλ ερμηνεύτρια που διακρίθηκε σε έναν τέτοιου βεληνεκούς διαγωνισμό. 

Αυτή η νίκη αποτέλεσε ορόσημο στην ιστορία της Eurovision και βοήθησε να ανοίξει ο δρόμος για άλλους ΛΟΑΤΚΙ+ καλλιτέχνες να λάβουν μέρος στον διαγωνισμό.

Σερτάμπ – Everyway That I Can – 2003 (Τουρκία)

Το «Everyway That I Can» και η σκηνική παρουσία της εκρηκτικής Τουρκάλας έφεραν την πρώτη και μοναδική νίκη της Τουρκίας στον διαγωνισμό το 2003.

Δεμένη με τις χορεύτριές της από τις μακριές άκρες του φορέματός της αλλά και με το εύρος της φωνητικής της δεινότητας, η Σερτάμπ μάγεψε την Ευρώπη του 2003.

Ruslana – Wild Dance – 2004 (Ουκρανία)

Η αμαζόνα Ρουσλάνα με την μεταδοτική ενέργεια της και τον «άγριο χορό» της κέρδισε το κοινό και η νίκη της βοήθησε να μπει η Ουκρανία στον παγκόσμιο χάρτη ως υπολογίσιμη πλέον δύναμη στη μουσική βιομηχανία.  

Έλενα Παπαρίζου – My Number One – 2005 (Ελλάδα)

Το 2005, η Έλενα Παπαρίζου θριάμβευσε στη σκηνή του Κιέβου της Ουκρανίας και έφερε τον διαγωνισμό της Eurovision στη χώρα μας την επόμενη χρονιά 2006.  

Η σέξι εμφάνιση και τα δυνατά φωνητικά στοιχεία συμπορεύτηκαν με την παράδοση, μάγεψαν κυριολεκτικά την Ευρώπη και οι Έλληνες σε κάθε άκρη της χώρας πανηγύρισαν τη νίκη του «My Number One», κατέβηκαν στους δρόμους με τις ελληνικές σημαίες στα χέρια. 

Alexander Rybak – Fairytale – 2009 (Νορβηγία)

Το 2009, ο 23χρονος τότε Νορβηγός Ρίμπακ έκανε το βιολί… μόδα. Κατέλαβε την 1η θέση κάνοντας όλη την Ευρώπη να χορεύει υπό τους ήχους του «Fairytale» ενώ αποτέλεσε έμπνευση για μελλοντικούς διαγωνιζόμενους, αφού το βιολί θα το δούμε συχνά επί σκηνής τα επόμενα χρόνια. 

Lordi – Hard Rock Halleluja – 2006 (Φινλανδία)

Η νίκη των «τεράτων» Lordi αποτελεί μία από τις ιστορικές στιγμές του διαγωνισμού αφού απέσπασαν 262 βαθμούς – βαθμολογία ρεκόρ την εποχή.

Η άκρως τρομακτική εμφάνιση μπορεί να ξένισε πολλούς αλλά ομολογουμένως παρέκκλινε από τα συνηθισμένα της Eurovision και εξύμνησε την ροκ μουσική σκηνή.

Loreen – Euphoria – 2012 (Σουηδία)

Τα λόγια είναι περιττά. Φωνή, αυτοπεποίθηση και σκηνική παρουσία. Η Loreen από τη Σουηδία πήρε και δικαιωματικά τη νίκη το 2012 με το «Euphoria». Η φωνή της «απλώθηκε» σε ολόκληρο το Crystal Hall του Μπακού με το κοινό να ανατριχιάζει.

Έντεκα χρόνια μετά η τραγουδίστρια απέδειξε ότι είναι γεννημένη για την πρωτιά, κερδίζοντας και πάλι τον διαγωνισμό το 2023 με το «Tattoo», με 583 βαθμούς. Ποιος χρειάζεται χορευτές και σκηνικά στη σκηνή όταν έχει τέτοια φωνή; 

Conchita Wurst – Rise Like a Phoenix – 2014 (Αυστρία)

Η «γυναίκα με τα μούσια» Κοντσίτα Βουρστ νικά το 2014 για λογαριασμό της Αυστρίας.

Η drag queen με την δυναμική ερμηνεία της στο «Rise Like a Phoenix» αποτέλεσε μία κραυγή για μία «μουσική για όλους». 

Mans Zelmerlöw – Heroes – 2015 (Σουηδία)

Το 2015 η Σουηδία κατάφερε να κερδίσει τις εντυπώσεις του κοινού με τον Mans Zelmerlöw και το «Heroes» του μαζί με τον γλυκό μικρό animation φίλο του. 

Netta – Toy – 2018 (Ισραήλ)

Η Netta έφερε στο Ισραήλ το 2018 μία από τις πιο viral συμμετοχές και νίκες στην ιστορία του διαγωνισμού.

Ποιος δεν θυμάται τα γατάκια Feng shui που είχαν κατακλύσει τη σκηνή και το ξεσηκωτικό «Toy»;

Duncan Laurence – Arcade – 2019 (Ολλανδία)

Το 2019, το τρόπαιο της Eurovision σήκωσε ο Duncan Laurence για την Ολλανδία με την ατμοφαιρική μπαλάντα του «Arcade». Παίζοντας πιάνο και μαγεύοντας με τη φωνή του κατάφερε να μείνει και εκείνος στην ιστορία του διαγωνισμού. 

Maneskin – Zitti e buoni – 2021 (Ιταλία)

Το 2021 μία παρέα 22χρονων από την Ιταλία, οι «τρελοί» Maneskin έκαναν θόρυβο στη σκηνή του Ρότερνταμ και κέρδισαν με θράσος και περίσσεια ενέργεια την πρωτιά τραγουδώντας στα ιταλικά, κι όχι στα αγγλικά όπως συνηθίζουν πολλοί διαγωνιζόμενοι. 

Μένει να δούμε ποιος θα είναι ο νικητής στη Eurovision 2024, έναν διαγωνισμό που έχει “στιγματιστεί” ως η πιο πολιτική διοργάνωση, λόγω της συμμετοχής του Ισραήλ και των αντιδράσεων που προκαλεί εξαιτίας της κατάστασης στη Γάζα.

To άρθρο Eurovision: Η ιστορία του διαγωνισμού που ενώνει μουσικά την Ευρώπη και τραγούδια που έγραψαν ιστορία δημοσιεύτηκε στο NewsIT .