Το «παιχνίδι» των αμερικανικών, ευρωπαϊκών και ρωσικών κυρώσεων

Όταν η αμερικανική κυβέρνηση ανακοίνωσε τα ονόματα των Ρώσων και των Ουκρανών των οποίων τα κεφάλαια στις ΗΠΑ θα παγώσουν, αξιωματούχοι είπαν ότι αυτές ήταν οι πιο δύσκολες κυρώσεις με στόχο της Ρωσία, μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Η απάντηση όσων περιλαμβάνονταν στον κατάλογο έδειχνε μια διαφορετική άποψη. «Δεν έχω λογαριασμούς στο εξωτερικό», δήλωσε ο Βλαντισλάβ Σουρκόφ, ένας από τους αρχιτέκτονες της υποτιθέμενης δημοκρατίας της Ρωσίας. «Τα μόνα πράγματα που με

ενδιαφέρουν στις ΗΠΑ είναι ο Τούπακ Σακούρ, ο Άλεν Γκίνσμπεργκ και ο Τζάκσον Πόλοκ. Η απάντηση των αμερικανών πολιτικών που ξεχώρισαν οι Ρώσοι ήταν εξίσου παιχνιδιάρικη. «Υποθέτω ότι αυτό σημαίνει πως η ανοιξιάτικη βόλτα μου στη Σιβηρία τελείωσε», δήλωσε ο γερουσιαστής Τζον ΜακΚέιν. Για την Μέρι Λάντριου, γερουσιαστή των Δημοκρατικών, μια θέση στη μαύρη λίστα του Βλαντιμίρ Πούτιν θα πρέπει να μοιάζει με ευλογία. Δεδομένου ότι οι στόχοι τους φαίνονται τόσο ικανοποιημένοι, έχουν πραγματικά καμιά σημασία αυτές οι κυρώσεις;

Σε σύγκριση με τη συγκρατημένη, ευφημιστική γλώσσα με την οποία διαπραγματεύονται συνήθως οι διπλωμάτες, οι κυρώσεις που ανακοινώθηκαν από την Αμερική και την Ευρώπη εις βάρος των ατόμων για τη συμμετοχή τους στην αρπαγή της Κριμαία είναι εντυπωσιακά άμεση και προσωπική. Πολύ διαφορετικοί Αμερικανοί πρόεδροι προσπάθησαν παρόμοιες προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση της Ρωσίας. Ο Τζορτζ Μπους κοίταξε τον Πούτιν στα μάτια και πήρε μια ιδέα για το σκέφτεται. Ο Μπαράκ Ομπάμα προσπάθησε να επαναφέρει τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προτίμησαν να αποφύγουν την αντιπαράθεση με τον Πούτιν, όπου είναι δυνατόν. Δεν επιβλήθηκαν κυρώσεις μετά τη δολοφονία στο Λονδίνο του Αλεξάντερ Λιτβινένκο, πρώην πράκτορα της KGB, ούτε ως απάντηση στον πόλεμο της Ρωσίας με τη Γεωργία το 2008. Μέχρι στιγμής τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν δεν είναι σε καμιά περίπτωση τόσο ισχυρά όσο οι κυρώσεις στο Ιράν, οι οποίες συνέβαλαν στον ακρωτηριασμό της οικονομίας της χώρας. Όμως, η ίδια προσέγγιση με τη Ρωσία θα ήταν δύσκολη: η οικονομία της δεν είναι τόσο απομονωμένη όσο του Ιράν. Η απληστία και ο φόβος παίζουν επίσης μεγάλο ρόλο.

Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν από την κυβέρνηση της Ρωσίας θα έχουν ελάχιστα πρακτικά αποτελέσματα, αλλά οι ευρωπαϊκές και αμερικανικές κυρώσεις είναι πιο ουσιαστικές. Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ επισημαίνει ότι ακόμα και οι άνθρωποι που δεν έχουν κανένα περιουσιακό στοιχείο στην Αμερική για να παγώσει, συχνά δυσκολεύονται να αποκτήσουν χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και αλλού. Δεν θα μπορούν, για παράδειγμα, να είναι σε θέση να εκτελέσουν οποιεσδήποτε συναλλαγές χρησιμοποιούν δολάρια. Οι δυτικές τράπεζες, λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες κυβερνητικές έρευνες της HSBC και της Standard Chartered για το σπάσιμο παρόμοιων εμπάργκο, δεν θα θέλουν να τους πλησιάσουν. Για πολλούς από τους Ρώσους και Ουκρανούς το όνομα των οποίων αναφέρθηκε, αυτό θα έχει ελάχιστη σημασία. Για άλλους, όπως ο Γκενάντι Τιμτσένκο, το αφεντικό μιας εταιρείας εμπορίου πετρελαίου που ονομάζεται Gunvor και που σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών έχει δεσμούς με το Κρεμλίνο, οι κυρώσεις είναι πιθανό να βλάψουν.

Τίποτα από αυτά δεν είναι πιθανό να αλλάξει τη συμπεριφορά της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι κυρώσεις είναι ασήμαντες. Η επιβολή της απαγόρευσης χορήγησης βίζα, το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και ούτω καθεξής μοιάζουν σαν μια ιστορική αναδρομή σε μια παλαιότερη εποχή, όταν οι διαφωνίες μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και της Δύσης είχαν ως αποτέλεσμα την τελετουργική απέλαση διπλωματών από πρεσβείες. Σηματοδοτεί ένα χαμηλό επίπεδο στις μετα- σοβιετικές σχέσεις Ρωσίας και Δύσης. Η στιγμή που υπήρχε η ελπίδα ότι η Ρωσία του Πούτιν θα μπορούσε να είναι ένας χρήσιμος σύμμαχος πέθανε. Ωστόσο, οι κυρώσεις μπορεί επίσης να προσφέρουν κάποια ανακούφιση σε εκείνους τους Ρώσους οι οποίοι έχουν απηυδήσει με τις δυτικές κυβερνήσεις που μιλούν για τη σημασία της δημοκρατίας, ενώ καλωσορίζουν ολιγάρχες οι οποίοι εκμεταλλεύονταν την απουσία της για να πλουτίσουν.

http://www.economist.com/

Διαβάστε περισσότερα