Μέσα οι βάσεις του θανάτου (κι' ο τελευταίος να κλείσει την πόρτα)

Η νέα συμφωνία για τις αμερικανικές βάσεις διευρύνει θεαματικά το "αμερικανικό αποτύπωμα", όπως επαναλαμβάνουν κουραστικά οι Έλληνες υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας, αφού προστίθενται πολλές ακόμα στρατιωτικές διευκολύνσεις προς τις ΗΠΑ, πέραν της εξίσου θεαματικής αναβάθμισης της βάσης της Σούδας.

Ωστόσο, από το κείμενο

της συμφωνίας που υπέγραψαν προ μηνών Δένδιας - Πομπέο, και έχει ήδη κατατεθεί στη Βουλή, προκειμένου να ψηφιστεί, εύλογα προκύπτουν ορισμένα σοβαρά ερωτήματα:

1.Θα μπορούν να χρησιμοποιούν οι ΗΠΑ όποιες ελληνικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις θέλουν; Διότι, ναι μεν στο κείμενο γίνεται λόγος συγκεκριμένα για τη Σούδα (ναυτική και αεροπορική βάσεις), την αεροπορική βάση στη Λάρισα, τη βάση ελικοπτέρων στο Στεφανοβίκειο Βόλου, και τις διευκολύνσεις στην Αλεξανδρούπολη, πλην όμως, αναφέρεται "και σε άλλες" εγκαταστάσεις των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Εγκαταστάσεις, ωστόσο, τις οποίες δεν διευκρινίζει.

Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση στο σχέδιο νόμου "κύρωση του πρωτοκόλλου τροποποίησης της συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας μεταξύ της κυβέρνησης της ελληνικής Δημοκρατίας και της κυβέρνησης των ΗΠΑ", εκτός της Λάρισας και Στεφανοβίκειου, γίνεται λόγος "και για άλλες εγκαταστάσεις των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, όπως συμφωνούνται αμοιβαία από τα Μέρη ή τους ορισμένους εκπροσώπους τους, σύμφωνα με τις αντίστοιχες εσωτερικές διαδικασίες".

Σε ποιες άλλες ελληνικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις αναφέρεται, άραγε, η συμφωνία; Γιατί αποκρύπτονται; Γιατί αποφεύγει η κυβέρνηση να τις συμπεριλάβει στη συμφωνία; Διότι είναι αμφίβολο εάν αυτές οι "επιπλέον", είναι περισσότερες των δυο ή τριών.

Πολύ περισσότερο, εάν χρησιμοποιηθούν και άλλες, οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στις συγκεκριμένες διευκολύνσεις που ορίζονται στη συμφωνία, δεν θα πρέπει να εγκριθούν από την ελληνική Βουλή; Διότι, στο κείμενο της συμφωνίας γίνεται λόγος για έγκριση της χρήσης των όποιων ελληνικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων από τα δυο μέρη και τους διορισμένους εκπροσώπους τους. Κάτι που σημαίνει πρακτικά ότι δεν θα περνάει από τη Βουλή το θέμα, αλλά θα συμφωνείται με συνοπτικές διαδικασίες από τα ελληνικά υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας από τη μια μεριά και το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ από την άλλη.

[photo_0]

2.Εφόσον ορίζονται οι αποστολές και οι δραστηριότητες των ΗΠΑ, στο πλαίσιο των στρατιωτικών διευκολύνσεων που τους παρέχονται, για ποιο λόγο στο κείμενο της συμφωνίας αναφέρεται ότι μπορούν να προστεθούν και "άλλες αποστολές - δραστηριότητες, τις οποίες "περαιτέρω είναι δυνατόν να συμφωνήσουν τα Μέρη (σ.σ. υπουργεία της Ελλάδας και των ΗΠΑ) ή οι ορισμένοι εκπρόσωποί τους αμοιβαία να καθορίσουν, σύμφωνα με τις αντίστοιχες εσωτερικές τους διαδικασίες";

Κοντολογίς, εάν, για παράδειγμα, οι ΗΠΑ αποφασίσουν να εκτελέσουν μια αποστολή τύπου δολοφονίας Σουλεϊμανί, με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, κάτι για το οποίο, εννοείται ότι δεν πρόκειται να ενημερώσουν προηγουμένως την ελληνική κυβέρνηση, ποιες δικλείδες ασφαλείας υπάρχουν ούτως ώστε να μην εκτεθεί η χώρα μας σε περιπέτειες;

Επίσης, πόσο ελεγχόμενες από την Ελλάδα θα είναι οι αποστολές των ΗΠΑ, ούτως ώστε να μην προκληθεί σοβαρή πολιτική-διπλωματική ζημιά στις σχέσεις μας με άλλες μεγάλες δυνάμεις, όπως για παράδειγμα τη Ρωσία (ή άλλες χώρες), τις ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις της οποίας, παρακολουθούν οι αμερικανικές που βρίσκονται στην Ελλάδα;

[photo_1]

3.Εκτός του λιμένος Αλεξανδρούπολης που ρητώς αναφέρεται η παροχή διευκολύνσεων προς τις ΗΠΑ και μάλιστα "η ανεμπόδιστη πρόσβαση και χρήση" του με "καθεστώς προτεραιότητας", σε ποιες "άλλες τοποθεσίες" αναφέρεται η συμφωνία ότι θα δοθεί αντίστοιχο καθεστώς διευκολύνσεων στις ΗΠΑ; Και σε αυτή την περίπτωση, βέβαια, με συνοπτικές διαδικασίες, κατόπιν συνεννόησης των δυο μερών (υπουργείων Ελλάδας και ΗΠΑ).

[photo_2]

4.Σε όλες τις περιπτώσεις της χρήσης στη Λάρισα, το Στεφανοβίκειο και την Αλεξανδρούπολη, όπως διευκρινίζεται στο κείμενο της συμφωνίας, το καθεστώς διαφέρει από εκείνο της βάσης της Σούδας. Κι' αυτό, διότι στη μεν τελευταία υπάρχει "συγκυβέρνηση" Έλληνα και Αμερικανού διοικητών, προεξάρχοντος του Έλληνα, ενώ στις πρώτες πρόκειται για καθαρά ελληνικές στρατιωτικές βάσεις.

Γεννάται, όμως, το εξής ερώτημα: Γιατί στο κείμενο αναφέρεται ότι όλα αυτά "ισχύουν όπως τούτα καθορίζονται στις ισχύουσες ή μελλοντικές συμφωνίες ή διευθετήσεις, κατά περίπτωση"; Γιατί, δηλαδή, αφήνει ανοικτό το παραθυράκι για "διευθετήσεις, κατά περίπτωση";

Επίσης, απόλυτο σκότος καλύπτει τα σχέδια αναβάθμισης της Σούδας τόσο για ναυτικές διευκολύνσεις (αεροπλανοφόρα, πυρηνοκίνητα υποβρύχια, κ.ο.κ), όσο και αεροπορικές.

[photo_3]

5.Στο σχέδιο νόμου που κατετέθη στη Βουλή δεν αναφέρεται η χρονική διάρκεια της ισχύος της νέας ελληνοαμερικανικής συμφωνίας, αν και, δεδομένου ότι δεν γίνεται λόγος περί αλλαγής του σχετικού άρθρου της συμφωνίας του 1990, το πιθανότερο είναι ότι ισχύει το ένα έτος.

Να σημειωθεί ότι, τόσο ο Αμερικανός πρέσβης, Τζέφρυ Πάγιατ, δημοσίως, όσο και δημοσιογραφικοί "κύκλοι" προκείμενοι στην πρεσβεία, σημείωναν ότι επιθυμία της Ουάσιγκτον είναι να ανανεώνεται ανά δέκα χρόνια, ή τουλάχιστον ανά πέντε. Ο ίδιος ισχυριζόταν ότι οι ΗΠΑ ζητούν κάτι τέτοιο για να είναι δυνατή η εκταμίευση μεγαλύτερων κονδυλίων. Τώρα, με τη νέα συμφωνία, κάτι τέτοιο θα είναι δυνατόν, αφού λέγεται ότι θα παραμείνει το ένα έτος; Κι' αν ναι, ποιο "παραθυράκι" εφευρέθηκε;

Ως γνωστόν, στο τέλος του 2017, όταν ο τότε πρωθυπουργός, Α.Τσίπρας, επισκεπτόταν τις ΗΠΑ, η Νέα Δημοκρατία, ως αντιπολίτευση, τον πίεζε, ακόμα και με δελτία Τύπου της, να κάνει πιο "γενναία" ανοίγματα προς τις ΗΠΑ στο θέμα των αμερικανικών βάσεων. Αντίθετα, αντιδρούσε ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, επιμένοντας ότι η συμφωνία πρέπει να έχει ετήσια ισχύ. Το σκεπτικό φαίνεται πως ήταν ότι είναι προτιμότερο για τα ελληνικά συμφέροντα να επαναδιαπραγματεύεται "ανταλλάγματα" η χώρα μας έναντι των ΗΠΑ χρόνο με τον χρόνο, παρά να κινούνται άνετα οι Αμερικανοί για πέντε και πολύ περισσότερο για δέκα χρόνια.

Το τι ακριβώς ισχύει, μένει να ξεκαθαριστεί εντός της Βουλής. Πάντως, η κυβέρνηση έχει υποστηρίξει ότι η ισχύς της συμφωνίας είναι ενός έτους.

Αντιιμπεριαλιστικές κωλοτούμπες

Άγνωστο παραμένει τι προέβλεπε, τόσο σε αυτό το σημείο, όσο και συνολικότερα, η συμφωνία που είχε διαμορφώσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Της οποίας, εξάλλου, όπως επιμένει η κυβέρνηση της ΝΔ, είναι "παιδί" της η ελληνοαμερικανική συμφωνία. Επιβεβλημένο είναι, λοιπόν, να ξεκαθαρίσουν σημερινές κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση εάν τα κείμενα είναι τα ίδια ή εάν έχει κάτι αλλάξει, και, εάν ναι, τι. Επιπλέον, κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση επιβάλλεται να δώσουν πειστικές απαντήσεις στα ερωτήματα που γεννά αυτό καθεαυτό το κείμενο της συμφωνίας. Διότι φαίνεται πως υπάρχουν αρκετές "γκρίζες ζώνες".

Όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος εσχάτως σήκωσε αντιιμπεριαλιστική παντιέρα, καλώντας την κυβέρνηση Μητσοτάκη να αναβάλλει την έγκριση της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας, η ίδια η Κουμουνδούρου δεν υποστηρίζει ότι πρόκειται για "κακή" συμφωνία και γι' αυτό δεν θα την ψηφίσει, αλλά ότι δεν πρέπει να ψηφιστεί στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, επειδή ο Ντόναλντ Τράμπ δεν συμπεριφέρθηκε καλά προς την Ελλάδα.

Μπορεί, βέβαια, η κυβέρνηση της ΝΔ να βιάστηκε να υπογράψει τη συμφωνία, ωστόσο, η αντιιμπεριαλιστική γυμναστική του ΣΥΡΙΖΑ μάλλον υποκριτικά ηχεί, και γίνεται προς τέρψιν του εσωτερικού ακροατηρίου του και κάποιων "αντιιμπεριαλιστικών" συνιστωσών του. (βλέπε: Οι «αντιιμπεριαλιστικές» κωλοτούμπες του ΣΥΡΙΖΑ με τις αμερικανικές βάσεις)

Να σημειωθεί, τέλος, πως ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, ο οποίος υπέγραψε προ μηνών τη συμφωνία με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μάϊκ Πομπέο, είχε αναφέρει για τη νέα συμφωνία: "Η Αμυντική Συμφωνία, κατ' αρχήν κατοχυρώνει την ύπαρξη στο ελληνικό έδαφος μέσα σε ένα συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο άλλων τεσσάρων αμερικανικών εγκαταστάσεων, οι οποίες δεν θα έχουν το καθεστώς της Σούδας, αλλά θα έχουν καθεστώς εντός ελληνικής βάσης, η οποία θα έχει Έλληνα διοικητή και οι επιχειρήσεις από τις οποίες έχουν κατ' αρχήν προδιαγραφεί στη συμφωνία: τι είδους επιχειρήσεις μπορεί να γίνονται, και αν οι επιχειρήσεις των Αμερικανών εξέρχονται εκτός του πλαισίου, προβλέπεται ειδική Επιτροπή, η οποία θα παρέχει την εξουσιοδότησή της και τελικά αν αυτό δεν γίνεται θα φτάνει στους αρμόδιους υπουργούς".

1990: Δέσμευση για προστασία της Ελλάδας

Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι με την προηγούμενη συμφωνία του 1990, οι ΗΠΑ δεσμεύονταν να περιφρουρούν και να προστατεύουν την ασφάλεια της Ελλάδας. Κάτι που καθίσταται άκρως επίκαιρο, ιδιαίτερα στις σημερινές συγκυρίες των τουρκικών προκλήσεων, αλλά και της γενικότερης αναταραχής στην περιοχή μας.

Ειδικότερα, στη συμφωνία αναφερόταν:

-"Η Ελλάς και οι ΗΠΑ διακηρύσσουν την αφοσίωσή τους στη διατήρηση της ειρήνης και τη δέσμευσή τους να σέβονται την αρχή της αποχής από ενέργειες οι οποίες απειλούν την ειρήνη, επαναλαμβάνουν τη σταθερή απόφασή τους να περιφρουρούν και να προστατεύουν αμοιβαίως την ασφάλεια, την κυριαρχία, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα των αντιστοίχων χωρών τους κατά ενεργειών οι οποίες απειλούν την ειρήνη, περιλαμβανομένης της ένοπλης επίθεσης ή της απειλής επίθεσης και επιβεβαιώνουν την απόφασή τους να αντιταχθούν ενεργά και ανεπιφύλακτα σε κάθε τέτοια απόπειρα ή ενέργεια και τη δέσμευσή τους να καταβάλλουν τις κατάλληλες μείζονες προσπάθειες για να αποτρέψουν τέτοια πορεία δράσης".

-"Η Ελλάς και οι ΗΠΑ επιβεβαιώνουν την αφοσίωσή τους στην αρχή ότι οι διεθνείς διαφορές θα επιλύονται με ειρηνικά μέσα και τη συνεχή σταθερή απόφασή τους να συμβάλλουν ενεργά στην ταχεία και δίκαιη επίλυση των υφιστάμενων στην περιοχή διεθνών διαφορών που ενδιαφέρουν ειδικότερα εκάτερο από τα συμβαλλόμενα Μέρη στη συμφωνία αυτή, με ειρηνικά μέσα, τα οποία είναι σύμφωνα με τους σκοπούς και τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών".

Διαβάστε περισσότερα