Μέρκελ-Σόιμπλε: Η προβληματική συμμαχία της Γερμανίας

Η ελληνική κρίση εξέθεσε μια προβληματική σχέση ανάμεσα στην Άνγκελα Μέρκελ και τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, γράφει το Bloomberg.

Το 2000, η Άνγκελα Μέρκελ παραγκώνισε τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο δρόμο της προς την κορυφή της πολιτικής. Ως υπουργός

Οικονομικών, έχει κερδίσει την υπόσχεση να έχει ελευθερία κινήσεων στη χάραξη πολιτικής, σε αντάλλαγμα για την πίστη του. Τώρα, η δύσκολη συμμαχία που βρίσκεται στον πυρήνα αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης της Ευρώπης βρίσκεται υπό την μεγαλύτερη πίεση που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα. Ενώ οι αξιωματούχοι ετοιμάζουν ένα τρίτο ελληνικό πακέτο διάσωσης, η Μέρκελ επιμένει ότι η νομισματική ένωση των 19 μελών πρέπει να μείνει ανέπαφη. Ο Σόιμπλε πιέζει, απειλώντας με αποχώρηση την αναξιόπιστη, όπως θεωρεί, κυβέρνηση.

«Μέρκελ και Σόιμπλε λειτουργούν με μία διαφορετική λογική» σχολιάζει η Andrea Roemmele, πολιτικός επιστήμονας στην κρατική σχολή του Βερολίνου. Για την Μέρκελ μέχρι ενός σημείου, «είναι ζήτημα διατήρησης της υστεροφημίας της ως Καγκελάριος σε στιγμές κρίσης, κάτι το οποίο ο Σόιμπλε δεν φαίνεται να λογαριάζει».

Η κυρίως εγκάρδια συνεννόηση μεταξύ των δύο έχει οδηγήσει τους σκεπτικούς βουλευτές να στηρίξουν τις διασώσεις, στις οποίες περίπου οι μισοί Γερμανοί αντιτίθενται. Ο εριστικός Σόιμπλε έχει δώσει φωνή στις αμφιβολίες των απλών βουλευτών, ενώ η Μέρκελ υπενθύμισε στη Γερμανία τη μοναδική ευθύνη του, κρατώντας το ευρώ ενωμένο. Τελικά, η Γερμανία παρείχε το μεγαλύτερο μερίδιο στο σχεδόν μισό τρισεκατομμύριο ευρώ των ενισχύσεων που προσφέρθηκαν σε πέντε χώρες της ζώνης του ευρώ τα τελευταία πέντε χρόνια.

«Μέρκελ και Σόιμπλε λένε το ίδιο τραγούδι, αλλά με διαφορετικό ρυθμό» δήλωσε ο Fredrik Erixon, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Διεθνή Πολιτική Οικονομία στις Βρυξέλλες. «Ο υπουργός Οικονομικών έχει τον ρόλο του κακού».

Εντάσεις

Η σχέση τους έχει ενταθεί περαιτέρω από την προφανή αποστροφή του Σόιμπλε για τον Έλληνα Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος επιτίθεται στη Γερμανία. Αυτό έχει βαθύνει τα ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα της Ελλάδας να αποπληρώσει το χρέος της. Σημαντικό για την Μέρκελ είναι να μην αποκόψει έναν σύμμαχο του ΝΑΤΟ σε μια περιοχή ευάλωτη στην όλο και πιο επιθετική εξωτερική πολιτική του Βλαντιμίρ Πούτιν.

Η σύγκρουση μεταξύ των δύο διεξήχθη κατά τη διάρκεια τριών ημερών ευρωπαϊκής διπλωματίας στις Βρυξέλλες αυτόν το μήνα, όπου η άποψη της Μέρκελ ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να κάνει διάλειμμα από το ευρώ χωρίς την συγκατάθεσή της, υπερίσχυσε εν μέσω πιέσεων από τη Γαλλία και την Ιταλία. Αυτό ξεκλείδωσε μια συμφωνία στις 13 Ιουλίου, για να ξεκινήσουν οι συνομιλίες για ένα τρίτο σχέδιο διάσωσης που συνδέεται με περαιτέρω λιτότητα για την Ελλάδα.

Αν και κάποιοι υπέθεσαν ότι ο Σόιμπλε διατύπωσε την επιλογή της αναστολής της συμμετοχής της Ελλάδας στην ευρωζώνη στους συναδέλφους του υπουργούς Οικονομικών, αξιωματούχοι της γερμανικής κυβέρνησης ανέφεραν ότι συντονίστηκε με τη Μέρκελ. Ο Σόιμπλε απλά το θεωρεί την προτιμότερη επιλογή, διότι δεν τίθεται θέμα διαγραφής του ελληνικού χρέους, σύμφωνα με έναν αξιωματούχο ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί.

Το χρέος της Ελλάδας

Ο Σόιμπλε εξέφρασε την άποψή του για μια ακόμη φορά την Πέμπτη, λέγοντας σε έναν γερμανικό ραδιοφωνικό σταθμό ότι το να εγκαταλείψει προσωρινά το ευρώ «θα μπορούσε να είναι καλύτερο» για την Ελλάδα. Την επόμενη μέρα, ήταν και πάλι ο πιστός υπουργός, που στήριζε το κοινοβούλιο της Γερμανίας στην εντολή για συνομιλίες και βοήθεια. Ο συνασπισμός της Μέρκελ πέρασε το μέτρο, αν και 60 από τους 310 βουλευτές της διαφωνήσαν.

Η ανοικτή διαφωνία οδήγησε μια περίοδο σε εικασίες ότι ο Σόιμπλε θα μπορούσε να παραιτηθεί, τις οποίες διέψευσε. Καθώς οι συνομιλίες για το χρέος της Ελλάδας και το επόμενο πακέτο διάσωσης προχωρούν, η ένταση ανάμεσα σ 'αυτόν και τη Μέρκελ κινδυνεύει να ξεσπάσει και πάλι.

Θα ήταν μια ακόμη αλλαγή στην μακρόχρονη σχέση δύο πολιτικών με διαφορετικό υπόβαθρο. Η Μέρκελ, η ανεπιτήδευτη φυσικός η οποία μεγάλωσε στην κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία, ήταν στο περιθώριο της ιστορίας όταν ο Σόιμπλε βοήθησε στις διαπραγματεύσεις για την επανένωση της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας το 1990. Εκείνη τη χρονιά, που πυροβολήθηκε από έναν ψυχικά διαταραγμένο ληστή σε μια προεκλογική συγκέντρωση στο σπίτι του στην Βάδη-Βυρτεμβέργη, κοντά στα γαλλικά σύνορα, έμεινε παράλυτος από το στήθος και κάτω και καθηλωμένος σε μια αναπηρική καρέκλα.

Το παρελθόν

Ο Χέλμουτ Κολ, ο καγκελάριος ο οποίος προήδρευε κατά την επανένωση και έδωσε στην Μέρκελ την πρώτη θέση σε Υπουργικό Συμβούλιο, έχρισε τον Σόιμπλε ως διάδοχό του. Το σχέδιο αυτό κατέρρευσε όταν ο Σόιμπλε, ο οποίος κάποτε εργαζόταν ως εφοριακός, είχε εμπλακεί σε ένα σκάνδαλο χρηματοδότησης του κόμματος που ενέπλεκε τον Κολ μετά την αποχώρησή του. Ο Σόιμπλε παραιτήθηκε από πρόεδρος του CDU το 2000, η Μέρκελ ανέλαβε και όταν κέρδισε την καγκελαρία, πέντε χρόνια αργότερα, του ζήτησε να ενταχθεί στο Υπουργικό της Συμβούλιο.

Ο Σόιμπλε έκτοτε βρίσκεται σε αυτή τη θέση, βλέποντας τη Μέρκελ να γίνεται ο πιο ισχυρός ηγέτης στην Ευρώπη. Είναι το «αλεξικέραυνο» της με τους βουλευτές οι οποίοι έχουν απηυδήσει με την Ελλάδα. Η Μέρκελ «χρειάζεται έναν ισχυρό υπουργό Οικονομικών στο πλευρό της» ο οποίος «να σκέφτεται μια λύση σε περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα αποτύχουν», σχολιάζει ο Mark Hauptmann, βουλευτής της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης της Μέρκελ από την πρώην Ανατολική Γερμανία. «Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε χαίρει μεγάλης εκτίμησης στην κοινοβουλευτική ομάδα».

Ανεξάρτητο πνεύμα

Παρόλη τη συνεργασία τους, ο Σόιμπλε έχει υποστεί επανειλημμένες προσβολές στα χέρια της Μέρκελ. Το 2004, ήταν υποψήφιος για να γίνει Γερμανός πρόεδρος, ως επί το πλείστον ένα εθιμοτυπικό αξίωμα. Η Μέρκελ, τότε αρχηγός της αντιπολίτευσης, ματαίωσε την υποψηφιότητά του και πρότεινε τον πρώην επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Χορστ Κέλερ.

Κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους της Ευρώπης το 2010, η Μέρκελ απέρριψε τον Σόιμπλε που ήθελε να ζητήσουν από το ΔΝΤ να βοηθήσει να σώσουν την Ελλάδα. Υποστήριξε ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να χειριστεί την κρίση από μόνη της.

Στο τελευταίο επεισόδιο της διαπραγμάτευσης για την Ελλάδα, ο Σόιμπλε προηγούνταν από τη Μέρκελ σε κάποιες δημοσκοπήσεις. Το 64 τοις εκατό των ερωτηθέντων εγκρίνουν την προσέγγισή του στις συνομιλίες, ενώ το 62 τοις εκατό είπαν το ίδιο για την καγκελάριο, σύμφωνα με μια δημοσκόπηση του Infratest για την τηλεόραση ARD που δημοσιεύτηκε στις 13 Ιουλίου.

«Η καγκελάριος και εγώ δεν παίζουμε ρόλους» δήλωσε ο Σόιμπλε στο περιοδικό Der Spiegel. «Αυτό δεν είναι το στυλ της καγκελαρίου, ούτε το δικό μου. Κάθε ένας από εμάς έχει τις πεποιθήσεις του». Ερωτηθείς αν σκεφτόταν την παραίτησή του, είπε: «Όχι, πώς σας ήρθε;»

bloomberg.com

Διαβάστε περισσότερα