Η στρατηγική συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ ταράζει την Τουρκία

Το ενεργειακό αλλάζει τη βάση επίλυσης του Κυπριακού

Η ενεργειακή συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ ήταν από τα βασικά θέματα που συζήτησαν ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς με τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη στο Μέγαρο Μαξίμου, μαζί με το Κυπριακό, βέβαια.

Διόλου τυχαίο. Από τη στιγμή που ανακαλύφθηκαν τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην κυπριακή και ισραηλινή ΑΟΖ, και εφόσον δημιουργήθηκε προοπτική σύμπηξης ενός άξονα ενεργειακού,

οικονομικού και ασφαλείας μεταξύ Αθήνας-Λευκωσίας-Τελ Αβίβ, η βάση επίλυσης του Κυπριακού έχει διαφοροποιηθεί. Κύπρος και Ελλάδα έχουν πλέον πολλά περισσότερα να χάσουν από μια κακή λύση.

Αν μια «λύση» τύπου σχεδίου Ανάν ζημίωνε την ελληνική πλευρά συνολικά το 2004, διότι κατέλυε την Κυπριακή Δημοκρατία, προτεκτοροποιούσε και καθιστούσε με τη «βούλα» και θεσμοθετημένα όμηρο της Τουρκίας και του αγγλοσαξονικού παράγοντα και το ελεύθερο τμήμα του νησιού, σήμερα ενα ανάλογο σχέδιο, που θα έρθει «καμουφλαρισμένο» αλλά με τον ίδιο υπονομευτικό πυρήνα προβλέψεων, θα επιφέρει πολλαπλάσιες αρνητικές συνέπειες. Το διακύβευμα -ενεργειακό, διπλωματικό, γεωπολιτικό, συνολικά εθνικό για Ελλάδα και Κύπρο- είναι απείρως μεγαλύτερο.

Αυτά συζητήθηκαν στη συνάντηση Σαμαρά-Αναστασιάδη και αν προσέξει κάποιος τις δηλώσεις του Ελληνα πρωθυπουργού, αν κάνει μια ανάγνωση σε δεύτερο επίπεδο, θα διαπιστώσει κάποιες αναφορές οι οποίες επιχειρούν να θέσουν «δικλίδες ασφαλείας» στην όποια λύση. Σημειώνει, μεταξύ άλλων, ο κ. Σαμαράς: «Συζητήσαμε τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό, πάντα με βάση τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, και, βεβαίως, τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες. Είναι δεδομένο ότι η οποιαδήποτε λύση του κυπριακού προβλήματος θα πρέπει να οδηγήσει σε ένα διζωνικό, κοινωνικό, ομόσπονδο κράτος με μια διεθνή προσωπικότητα, μια κυριαρχία και μια ιθαγένεια. Και, βεβαίως, είναι αυτονόητο ότι όποια τελική κρίση θα πρέπει να εγκριθεί με δημοψήφισμα από τον κυπριακό λαό. Μια λύση η οποία θα είναι ασφαλώς και εντός των πλαισίων που ορίζει η σχέση μας με την Ευρωπαϊκή Ενωση».

Η επιμονή στο ευρωπαϊκό πλαίσιο δεν είναι τυπική. Η συμβατότητα της όποιας λύσης με το ευρωπαϊκό κεκτημένο δημιουργεί «κλωβό» διαφύλαξης από τις διάφορες παρεκκλίσεις που προβλέπονταν και επιχειρήθηκαν στο σχέδιο Ανάν, οι οποίες, όπως φαίνεται, γίνεται προσπάθεια να επανέλθουν και στο «νέο» σχέδιο για το οποίο οι Τούρκοι δηλώνουν ικανοποιημένοι. Τέτοιες ρυθμίσεις έχουν πολλαπλές επιπτώσεις. Μεταβάλλουν την Κυπριακή Δημοκρατία σε διεθνές προτεκτοράτο αφού ακυρώνουν τη θεσμική και διεθνή της υπόσταση, βάζουν στο κράτος και στις πλουτοπαραγωγικές του πηγές συνέταιρο και ρυθμιστή την Τουρκία μέσω των Τουρκοκυπρίων, οι οποίοι αποκτούν εξουσίες δυσανάλογες με τα δημογραφικά τους δεδομένα, κατοχυρώνουν θεσμικά την εμπλοκή του διεθνούς παράγοντα στη διακυβέρνηση του νησιού, επιχειρούν να θέσουν τη βάση για εθνικό αποχρωματισμό των Ελληνοκυπρίων και τη μετάλλαξή τους σε «νεοκυπρίους» ακαθορίστου εθνικής συνείδησης.

Επίσης, καθιστούν την Κύπρο ένα δυσλειτουργικό κράτος με μόνιμο αστερίσκο μέσα στην ίδια την Ε.Ε. και δίνουν την ευχέρεια στην Αγκυρα να δημιουργεί εμπλοκές στη λειτουργία της Ενωσης μέσω των Τουρκοκυπρίων. Γι’ αυτό η συμβατότητα της λύσης με το ευρωπαϊκό κεκτημένο ειναι κεφαλαιώδους σημασίας. Δεν πρέπει να διαφεύγει η αναφορά Σαμαρά σε δημοψήφισμα από τους Κυπρίους για να επικυρωθεί ή να απορριφθεί η όποια συμφωνία.

Επιπλέον, ο κ. Σαμαράς υπογράμμισε τα εξής:

«Θέλω, επίσης, να επισημάνω ότι μας δόθηκε η ευκαιρία και συζητήσαμε σε βάθος το αποτέλεσμα των τελευταίων επαφών που είχαμε στο ταξίδι των Ηνωμένων Πολιτειών και στο ταξίδι του Ισραήλ, με τις εκεί ηγεσίες, με επίκεντρο, πλέον, τον αναβαθμισμένο ρόλο που μπορεί η Ελλάδα και η Κύπρος να διαδραματίσουν στην περιοχή, λόγω ακριβώς και των ευρύτερων εξελίξεων, αλλά και του μεγάλου ζητήματος της ενέργειας και των πηγών ενέργειας που υπάρχουν στην περιοχή».

Είναι ακριβώς η επισήμανση ότι η ανακάλυψη των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων και η προοπτική συγκρότησης ενεργειακού και γεωπολιτικού άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ διαφοροποιεί τα δεδομένα για το Κυπριακό. «Λύση» που ακυρώνει τον «αναβαθμισμένο ρόλο που μπορεί η Ελλάδα και η Κύπρος να διαδραματίσουν στην περιοχή» δεν είναι λύση αλλά υπονόμευση των σημαντικών στρατηγικών προοπτικών που ανοίγονται για πρώτη φορά για την Ελλάδα και την Κύπρο μαζί.

Η επιβεβαίωση από πλευράς Σαμαρά, ότι η δυνατότητα αναβαθμισμένου ρόλου Αθήνας – Λευκωσίας στην περιοχή με επίκεντρο τα ενεργειακά και προέκταση στα θέματα αςφαλείας συζητήθηκε με την αμερικανική και ισραηλινή ηγεσία, δείχνει τη μετατόπιση συσχετισμών που αργά αλλά σταθερά σημειώνεται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Χωρίς… φίλους μένει ο Ερντογάν

Η Τουρκία, παρότι διατηρείται για τις ΗΠΑ η αξία του γεωγραφικού της χώρου, καθίσταται όλο και πιο αναξιόπιστος σύμμαχος για τους Αμερικανούς λόγω της διαρκούς ισλαμικής διολίσθησης του Ταγίπ Ερντογάν, με την καχυποψία της Ουάσιγκτον να διευρύνεται και συχνά να μετατρέπεται σε οργή, ιδιαίτερα μετά τις εξελίξεις στη Συρία όπου ο πρωταγωνιστικός ρόλος της Αγκυρας κατέληξε σε διπλό φιάσκο. Ο Ασαντ παρέμεινε στην εξουσία, ταυτόχρονα όμως ενισχύθηκε η «Αλ Κάιντα» στις τάξεις της αντιπολίτευσης. Οι δε σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ έχουν διαρραγεί.

Ολα αυτά τα διαπίστωσε ο πρωθυπουργός στα ταξίδια του σε ΗΠΑ και Ισραήλ. Στην επίσκεψη στο Τελ Αβίβ επιβεβαιώθηκε η βούληση των Ισραηλινών για προώθηση στρατηγικού χαρακτήρα συνεργασίας με την Ελλάδα και την Κύπρο και όλα αυτά βέβαια τα έχει διαγνώσει η Τουρκία.

Προκλήσεις

Το νέο μπαράζ προκλήσεων από την Αγκυρα, τις τελευταίες ημέρες, από τη βάση αμοιβαιότητας που προσπαθεί να θέσει για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, εγείροντας τη γνωστή ατζέντα για τη Θράκη, μέχρι την παραβίαση των ελληνικών χωρικών υδάτων από την κορβέτα «HEYBELIADA», εκτός από την προώθηση της πάγιας τουρκικής πολιτικής, μαρτυρά νευρικότητα. Η είσοδος της τουρκικής κορβέτας σε ελληνικά νερά έγινε εξάλλου ενώ εξελισσόταν ελληνοϊσραηλινή αεροναυτική άσκηση…

Η συνεργασία της Ελλάδας με το Ισραήλ δεν θα είναι πλέον η μόνη πηγή προβληματισμού για την Τουρκία. Οι σχέσεις της με την Ε.Ε. βρίσκονται στο ναδίρ.

Η δε πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να υιοθετήσει ελληνική έκθεση για κοινή πολιτική της Ε.Ε. στην αλιεία, η οποία άπτεται του θέματος της ΑΟΖ, μόνο χαρά δεν προκάλεσε στην Αγκυρα. Με την έκθεση, μεταξύ άλλων, καλούνται «η Ε.Ε. και τα κράτη-μέλη να εργαστούν μαζί για να διασφαλίσουν την παρακολούθηση, τον έλεγχο, την ασφάλεια και την προστασία των χωρικών υδάτων, των ΑΟΖ, της υφαλοκρηπίδας και των θαλάσσιων υποδομών και πόρων»…

Λάμπρος Καλαρρύτης στον Τύπο της Κυριακής