"Επιδημία" πλαστών διαβατηρίων στην ΕΕ

Τα πλαστά και κλεμμένα διαβατήρια στην Ευρώπη είναι εκτός ελέγχου, σε βαθμό που οι ΗΠΑ έδωσαν σε πέντε χώρες της ΕΕ προθεσμία μέχρι την επόμενη εβδομάδα για να δράσουν, ειδάλλως κινδυνεύουν να χάσουν τα δικαιώματά τους για τα ταξίδια χωρίς βίζα. Η απειλή έρχεται ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία σχετικά με τον όλο και μεγαλύτερο αριθμό των απολεσθέντων και κλαπέντων εγγράφων στην ΕΕ, η οποία έχει διπλασιαστεί μέσα σε πέντε χρόνια. Ο αριθμός των πλαστών διαβατηρίων στη Μέση Ανατολή αυξάνεται επίσης ανησυχητικά. Η Ιντερπόλ έχει δεδομένα

για 250.000 κλεμμένα ή απολεσθέντα διαβατήρια Σύριων και Ιρακινών, συμπεριλαμβανομένων και ασυμπλήρωτων εγγράφων. Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ασφαλείας κάνουν λόγο για "επιδημία" που δημιουργήθηκε από μια απότομη αύξηση της ζήτησης από τους αιτούντες άσυλο - και από τους τρομοκράτες, όπως αυτοί που πραγματοποίησαν τις επιθέσεις του Παρισιού τον περασμένο Νοέμβριο, δύο εκ των οποίων έφεραν πλαστά έγγραφα.

Στον απόηχο του Παρισιού, το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ ανησύχησε τόσο για τις συνέπειες, που έδωσε στη Γαλλία, στο Βέλγιο, τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ελλάδα προθεσμία μέχρι την 1η Φεβρουαρίου για να διορθώσουν τα "κρίσιμα παραθυράκια", ειδάλλως θα χάσουν την πρόσβαση στο αμερικανικό πρόγραμμα Visa Waiver. Το πρόγραμμα επιτρέπει περίπου 20 εκατομμύρια άτομα ετησίως από 38 χώρες, τα περισσότερα από αυτά στην Ευρώπη, να εισέλθουν στις Ηνωμένες Πολιτείες για επαγγελματικούς λόγους ή για αναψυχή χωρίς θεώρηση.

Την επόμενη εβδομάδα, ο υπουργός Εσωτερικής Ασφάλειας Τζεχ Τζόνσον θα υποβάλει έκθεση προς τον Πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα σχετικά με την πρόοδο που έχουν σημειώσει αυτές οι χώρες.

Όσον αφορά το θέμα των πλαστών διαβατηρίων, Αμερικανοί αξιωματούχοι βλέπουν ένα ιδιαίτερο πρόβλημα στις δύο από τις πέντε χώρες: την Ελλάδα και την Ιταλία. Η σημασία των πλαστών εγγράφων στην τρομοκρατία δεν είναι κάτι καινούργιο, δήλωσε ο διευθυντής επιχειρησιακής υποστήριξης και ανάλυσης της Interpol Μάικλ Ο'Κόνελ. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν επίγνωση του προβλήματος. Όταν οι υπουργοί Δικαιοσύνης και Εσωτερικών της ΕΕ συνεδρίασαν στο Άμστερνταμ τη Δευτέρα, ο γάλλος Μπερνάρ Καζενέβ ζήτησε την δημιουργία μιας ομάδας εργασίας για την αντιμετώπιση μιας "πραγματικής βιομηχανίας πλαστών εγγράφων στο Ιράκ, τη Συρία και τη Λιβύη", την οποία όπως είπε διαχειρίζονταν το Ισλαμικό Κράτος. Ο Καζενέβ είπε ότι τα πλαστά διαβατήρια είναι "πολύ δύσκολο να ανιχνευθούν" επειδή είναι συχνά γνήσια έγγραφα που κατασχέθηκαν από κάποιους. Ο Γάλλος υπουργός είπε ότι η καταπολέμηση του εμπορίου αυτού ήταν ζωτικής σημασίας για την αποφυγή "περαιτέρω βίαιων πράξεων στο μέλλον".

Προβλήματα σε Ελλάδα και Ιταλία

Δύο από τους άνδρες που ανατινάχθηκαν στο Stade de France, στις 13 Νοεμβρίου, είχαν χρησιμοποιήσει πλαστά συριακά διαβατήρια για να περάσουν στην Ελλάδα. Τέσσερις ημέρες αργότερα, η σερβική αστυνομία συνέλαβε έναν άνδρα με Συριακό διαβατήριο που είχε τα ίδια στοιχεία με αυτά που βρέθηκαν κοντά στο σώμα ενός από τους βομβιστές αυτοκτονίας. Στις 16 Δεκεμβρίου, η αυστριακή αστυνομία συνέλαβε δύο άνδρες που ζήτησαν άσυλο χρησιμοποιώντας πλαστά συριακά διαβατήρια και λίγες ημέρες αργότερα, δύο Σύριοι με ένα αυστριακό και ένα νορβηγικό διαβατήριο, συνελήφθησαν στην Ιταλία καθ' οδόν προς τη Μάλτα.

Η Ελλάδα και η Ιταλία είναι ιδιαίτερα σημαντικές στις προσπάθειες καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης εγγράφων, λόγω της θέσης τους ως κράτη της πρώτης γραμμής στην προσφυγική κρίση της Ευρώπης - και κατ 'επέκταση, στην καταπολέμηση του ISIL. Ένας Έλληνας αξιωματούχος, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, είπε ότι "μεταξύ πέντε και επτά τοις εκατό του συνόλου των ελληνικών διαβατηρίων προέρχονται από πλαστά δελτία ταυτότητας ή πιστοποιητικά γέννησης" τα οποία παραδέχθηκε ότι ήταν "αρκετά εύκολο" να προμηθευτούν.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι ανέφερε αυτό το πρόβλημα στους Έλληνες αξιωματούχους, όταν επισκέφθηκε την Αθήνα στις αρχές Δεκεμβρίου. Δέκα ημέρες αργότερα, το ελληνικό Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και η αστυνομία συνέστησαν κοινή ομάδα εργασίας η οποία έχει περιθώριο μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου να καταλήξει σε ένα σχέδιο για να αντικαταστήσει τις υπάρχουσες εθνικές ταυτότητες με τις ηλεκτρονικές εκδόσεις, με ένα τσιπ υπολογιστή.

Στην Ιταλία, οι εισαγγελείς έχουν δύο εβδομάδες να δημοσιεύσουν τα πορίσματα της έρευνας σχετικά με την κλοπή εκατοντάδων ελαττωματικών διαβατηρίων, από μια παρτίδα χιλιάδων που πήγαιναν προς πολτοποίηση πριν από 18 μήνες. Η αστυνομία ειδοποιήθηκε για την κλοπή λίγους μήνες αργότερα, όταν ένας ταξιδιώτης επιχείρησε να χρησιμοποιήσει ένα διαβατήριο στο αεροδρόμιο Fiumicino της Ρώμης, με έναν αύξοντα αριθμό που έδειχνε ότι είχε καταστραφεί.

Δεν είναι μόνο η Ελλάδα και η Ιταλία που έχουν πρόβλημα. "Υπάρχουν ορισμένες χώρες, όπως η Σουηδία, όπου μπορεί κάποιος να χάσει το διαβατήριό του τέσσερις έως έξι φορές το χρόνο και να πάρει από τέσσερα έως έξι νέα διαβατήρια. Μέχρι σήμερα πιστεύω ότι υπάρχουν τουλάχιστον 20.000 αντίγραφα εκεί έξω", είπε ένας αξιωματούχος των υπηρεσιών ασφαλείας της ΕΕ με γνώση του θέματος, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Ένα ολόκληρο ταξιδιωτικό πακέτο, μαζί με ένα διαβατήριο της ΕΕ, μπορεί να κοστίσει έως και 10.000 ευρώ. Τα πλαστά ευρωπαϊκά διαβατήρια είναι πιο ακριβά από αυτά της Μέσης Ανατολής, επειδή δέχονται λιγότερο έλεγχο στα σύνορα. Σύμφωνα με την αστυνομία από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, οι τιμές στη μαύρη αγορά για κλαπέντα, απολεσθέντα ή πλαστά έγγραφα της ΕΕ κυμαίνονται από 2.000 έως 7.000 ευρώ. "Ένα ταξιδιωτικό πακέτο, μαζί με ένα διαβατήριο της ΕΕ, μπορεί να κοστίσει έως και 10.000 ευρώ", δήλωσε ο Αυστριακός αξιωματούχος. "Από ό,τι γνωρίζουμε, οι κύριες μονάδες παραγωγής βρίσκονται στα Βαλκάνια και ακολουθεί η Τουρκία".

Οι λαθρέμποροι

Η Europol, η υπηρεσία επιβολής του νόμου της ΕΕ, υποστηρίζει ότι οι εγκληματικές συμμορίες έχουν αρχίσει να επενδύουν περισσότερο στην παραγωγή πλαστών εγγράφων, δεδομένου ότι εντόπισαν μια επιχειρηματική ευκαιρία στην μεταναστευτική κρίση. "Κατά την τελευταία περίοδο του περασμένου έτους, είδαμε την αυξανόμενη σημασία των πλαστών εγγράφων και των πλαστών ταυτοτήτων στην επιχείρηση της λαθραίας διακίνησης ανθρώπων στην Ευρώπη" δήλωσε ο διευθυντής της Europol Ρομπ Γουέινραϊτ στο Politico.

"Τα πλαστά έγγραφα αποτελούν σαφώς σημαντικό καταλύτη στο οργανωμένο έγκλημα και στην τρομοκρατία. Υπάρχει μια ολόκληρη εγκληματική ομάδα στον ποινικό τομέα που εμπλέκεται στην κλοπή διαβατηρίων και στην παραγωγή εξελιγμένων διαβατηρίων και στον εφοδιασμό τους στην εγκληματική αγορά " πρόσθεσε.

Κατά τα τελευταία έξι χρόνια, η Interpol έχει δει μια απότομη άνοδο του αριθμού των απολεσθέντων διαβατηρίων, στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο. Στο πλαίσιο των ευρύτερων προσπαθειών για την αντιμετώπιση των σημαντικών ελλείψεων στον συντονισμό των εθνικών υπηρεσιών ασφαλείας και της αστυνομίας που είχαν επισημανθεί μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι, οι υπουργοί Εσωτερικών ζήτησαν τον Νοέμβριο όλα τα σημεία ελέγχου των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ να συνδεθούν με την παγκόσμια βάση δεδομένων της Interpol και να γίνεται αυτόματος έλεγχος των ταξιδιωτικών εγγράφων από τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους. Η πρόσβαση στις βάσεις δεδομένων της Interpol επιτρέπει άμεσους ελέγχους σε σχεδόν 55 εκατομμύρια ταξιδιωτικά έγγραφα. Η βάση δεδομένων του Οργανισμού των Κλεμμένων και Απολεσθέντων Ταξιδιωτικών Εγγράφων ιδρύθηκε το 2002, στον απόηχο της 11ης Σεππτεμβρίου, για να βοηθήσει τις χώρες-μέλη να ανιχνεύουν τα πλαστά ταξιδιωτικά έγγραφα. Μεταξύ των εγγράφων που έχουν καταγραφεί υπάρχουν είναι 30.000 συριακά διαβατήρια, εκ των οποίων περίπου 4.000 είχαν κλαπεί ως ασυμπλήρωτα έγγραφα.

politico.eu/

Διαβάστε περισσότερα