Η χαμένη τιμή της Καταρίνα Μπλουμ δια χειρός Ελεάνας Τσίχλη

Στη γλώσσα μιας αφρικάνικης φυλής, «UBUNTU» θα πει «υπάρχω γιατί υπάρχουμε». Αυτό είναι το μότο της νεοσύστατης θεατρικής ομάδας UBUNTU της οποίας ιδρυτικό μέλος είναι η σκηνοθέτης Ελεάνα Τσίχλη.

Το όνομα της Ελεάνας αρχίσαμε να το ακούμε δειλά δειλά, όταν το 2010 μια παιδική παράσταση, η «Στη Φάρμα των Ζώων», συζητήθηκε από τους «μεγάλους». Στη συνέχεια την παράσταση τη διεκδίκησε το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Πάτρας όπου παίζεται με επιτυχία μέχρι και σήμερα. Η πρόσφατη δουλειά της, «Η Χαμένη Τιμή της Καταρίνα Μπλουμ», στο Bios,

έχει αποκτήσει φανατικούς θαυμαστές. Κάτι λίγο το εξαιρετικό έργο του Heinrich Böll, κάτι οι γοητευτικές Καταρίνες που υποδύονται οι ηθοποιοί, κάτι ο συνδυασμός Πολυτεχνείου με Θέατρο, κάτι ένας αέρας νεανικότητας και κάτι ακόμα, που μου διαφεύγει, αλλά είμαι σίγουρη ότι θα μάθουμε στο μέλλον, κάνουν την «Καταρινούλα» τους, όπως της αρέσει να λέει μια από τις πιο φρέσκες και ευχάριστα συγκινητικές παραστάσεις της σεζόν.

Τί σκεφτόσουν όταν διάλεξες το έργο;

Mάλλον σε αυτή την επιλογή λειτούργησε πάνω κάτω ο μηχανισμός του κεραυνοβόλου έρωτα. Ακολουθεί η σύντομη ιστορία: Τρία χρόνια πριν, καλοκαίρι του 2009, βρίσκομαι μπροστά σε μια άγνωστη βιβλιοθήκη, σε ένα άγνωστο σπίτι που με φιλοξενούσαν στην Καλαμάτα. Τραβώ ένα μικρό βιβλίο με τον τίτλο «Η χαμένη τιμή της Katharina Blum», με αρκετά σαρκαστικό ύφος του τύπου «ναι! πρόκειται για άρλεκιν, αλλά τι καλύτερο για να σε πάρει ο ύπνος» –το εξώφυλλο του βιβλίου βοήθούσε εξαιρετικά στο συμπέρασμα αυτό. Τελικά έμεινα όλο το βράδυ άυπνη γιατί, κάθε άλλο παρά άρλεκιν ήταν. Άυπνη με την ουτοπική, για τότε, σκέψη : «Εγώ αυτό, μια μέρα θα το κάνω παράσταση!». Τρια χρόνια μετά, έφτασε το πλήρωμα του χρόνου.

Είναι η πρώτη φορά που ανεβαίνει στην Ελλάδα;

Όχι, είχε ξαναανέβει τη θεατρική σεζόν 2005-2006, στο θέατρο Φούρνος.

Η Καταρίνα είναι μια ηρωίδα με 4 πρόσωπα;

Δεν θα το έλεγα έτσι ακριβώς. Η Καταρίνα, έχει κι αυτή όσα πρόσωπα έχει ο κάθε άνθρωπος. Άλλο αυτό της δημόσιας του ζωής, άλλο αυτό της ιδιωτικής, άλλο στο χώρο εργασίας του, άλλο στις πιο προσωπικές του σχέσεις. Και επιστρατεύει το καθένα ανάλογα με το τι έχει να αντιμετωπίσει. Η αλήθεια, βέβαια, είναι πως στην παράστασή μας, στο σκηνικό μας, αυτό, πείραμα, υπάρχει η επιλογή και οι 4 κοπέλες να αναμετρηθούν με το ένα πρόσωπο, αυτό της κεντρικής ηρωίδας, και για το λόγο αυτό χρειάστηκε να δημιουργηθεί μια ψυχική χαρτογράφηση της ηρωίδας, και να οριστούν οι περιοχές που θα κινηθεί η καθεμία από τις ηθοποιούς.

Eίναι μια γυναίκα εξίσου τραγική όσο και κωμική;

Η Καταρίνα αναμφισβήτητα είναι ένα πρόσωπο με πολύ έντονη την αίσθηση του χιούμορ, σε τέτοιο βαθμό που ενίοτε αγγίζει τα όρια του σαρκασμού. Αυτό και μόνο, την κάνει να συνδυάζει το κωμικό και το τραγικό. Για το λόγο αυτό μάλιστα τη θεωρώ άκρως συγκινητική ηρωίδα.

Πιστεύεις ότι οι νέοι σκηνοθέτες πρέπει να διαμορφώνουν μια νέα θεατρική αφήγηση στο χώρο και ειδικά στην Ελλάδα;

Νομίζω, πως χρειάζεται ένα μέτρο και σίγουρα καθόλου έπαρση για να γίνει κάτι πραγματικό καινούργιο. Για την ακρίβεια, χρειάζεται να είμαστε εξαιρετικά ανοικτοί, σε όποιο ερέθισμα τέχνης με τρόπο δυναμικό και κριτικό. Γιατί και από τους παλιότερους έχουμε πολλά να μάθουμε, όλοι εμείς που μόλις κάνουμε τα πρώτα μας βήματα, και παράλληλα, βέβαια, να αναζητούμε καινούργιους τρόπους, «τις καινούργιες φόρμες», όπως λέει και ο Τρέπλιεβ στον «Γλάρο» του Τσέχωφ.

Κάνεις ένα επάγγελμα κυρίως ανδροκρατούμενο, σε φοβίζει αυτό;

Όχι ιδιαιτέρως. Πριν ασχοληθώ με τη σκηνοθεσία, σπούδαζα Μηχανολόγος στο Πολυτεχνείο – μεταφράζεται ως 1 γυναίκα στους 60 αντρες-, στη σκηνοθεσία φαντάζομαι πως η αναλογία είναι περίπου 1 στους 20. Πέρα από την πλάκα, πάντως, ώρες ώρες οφείλεις να γίνεις πιο σκληρή για να διαχείριστείς κάποιες καταστάσεις και, ναι, αυτό είναι κάπως δύσκολο. Τόσο λόγω φύλου, όσο και λόγω ηλικίας.

Θα σε έφερνε σε αμηχανία το να σκηνοθετήσεις ένα μεγαλύτερο σου κατά πολύ ηθοποιό ο οποίος μπορεί να είναι καταξιωμένος;

Για να πετύχει μια συνεργασία οφείλουν όλοι οι συνεργάτες να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό. Μου ήρθε μια εικόνα: κάθε συνεργασία είναι σαν μια γιορτή που όλοι θα βάλουμε τα καλά μας και θα επιστρατεύσουμε όλο μας το κέφι για να πάμε εκεί και να περάσουμε καλά. Έτσι, λοιπόν, μια συνεργασία με έναν μεγαλύτερο και πιο έμπειρο και καταξιωμένο ηθοποιό, μου φαίνεται εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνάντηση, αλλά σίγουρα χρειάζεται μια πολύ καλή εκ των προτέρων προετοιμασία, ώστε να μπορεί να επιτευχθεί η ουσιαστική συνδημιουργία.

Τί είδους θεατρικά έργα σε ελκύουν περισσότερο;

Μου αρέσουν τα έργα που με κάνουν να συνειδητοποιήσω κάτι σε τέτοιο βαθμό, που να θέλω να το μοιραστω δημόσια και με άλλους. Μόνο αυτό.

Έχετε κάνει μια πλούσια παραγωγή με πολύ λίγα χρήματα, πώς το καταφέρατε αυτό;

Σπάσαμε τους κουμπαράδες μας! Δεν μπορεί να γίνει κι αλλιώς. Η οικονομική και κοινωνική συγκυρία που βιώνουμε έχει κάνει τους «παραγωγούς» είδος προς εξαφάνιση. Πόσο μάλλον, στην δικιά μας περίπτωση που κάνουμε τα πρώτα μας βήματα στο χώρο. Οπότε για την «παραγωγή» αυτής της παράστασης, επιστρατεύσαμε συλλογικά η ομάδα τα πενιχρά μας οικονομικά, και με λίγα χρήματα, πολύ φαντασία και πολύτιμους φίλους που δούλεψαν για μας αφιλοκερδώς καταφέραμε να φτάσουμε σε ένα άρτιο αποτέλεσμα, με το λιγοτερο δυνατό κόστος.

Ποιές είναι οι θεατρικές σου αναφορές και πρότυπα;

Αφού, ως γνωστόν, στην Ελλάδα σχολή σκηνοθεσίας δεν υπάρχει, τα μεγαλύτερα μου πρότυπα είναι είτε οι δάσκαλοί μου στους οποίους κοντά μαθήτευσα στη δραματική σχολή του Ωδείου Αθηνών, όπου σπούδασα Υποκριτική, είτε οι σκηνοθέτες με τους οποίους συνεργάστηκα ως βοηθός τους και με έμαθαν και με ενέπνευσαν για να συνεχίσω σε αυτό το επάγγελμα. Αυτοί είναι σίγουρα ο Θοδωρής Αμπαζής, που μου έκανε την τιμή για 4 χρόνια να με επιλέξει ως βοηθό του σε όλες τις δουλειές με την ομάδα του ΟΠΕRA, η Ελένη Μποζά, την οποία είχα δασκάλα και με την οποία εν συνεχεία εργάστηκα και ως βοηθός της, οι δάσκαλοι μου Δημήτρης Ήμελλος, Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης, Λυδία Κονιόρδου, Ακύλλας Καραζήσης, Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Έλσα Ανδριανού αλλά και η Άννα Κοκκίνου, με την οποία έκανα την πρώτη μου επαγγελματική δουλειά ως ηθοποιός. Από εκεί και πέρα σημαντικά μαθήματα έχω λάβει και από μεγάλους έλληνες σκηνοθέτες και τις κατα καιρούς παραστάσεις τους, όπως για παράδειγμα από τον κ. Λευτέρη Βογιατζή ή τον κ. Μιχαήλ Μαρμαρινό.

Ποια είναι τα άμεσα σχέδια σου;

Επαγγελματικά, ετοιμαζόμαστε για μια ακόμα παράσταση της ομάδας μας, σε αρκετά σύντομο χρόνο, μιας που ξεκινάμε 14/01 στο θέατρο του Ν. Κόσμου με την παράσταση «Νιού Γουόρλντ» Μια devised – κωμωδία που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του φεστιβάλ του θεάτρου του Ν. Κόσμου «Επινοώντας την παράσταση». Για την υλοποίηση της παράστασης αυτής επιστρατεύεται και το υπόλοιπο δυναμικό της Ubuntu, δηλ. εκτός από την Ελεάνα Στραβοδήμου, ο Άρης Λάσκος, η Κατερίνα Πατσιάνη, η Μάγια Ανδρέου και ο Σωτήρης Μεντζέλος. Επίσης, ένα ταξίδι στο Βερολίνο, που το περιμένω πώς και πώς!

Η Καταρίνα πήγε σε ένα πολύ ωραίο πάρτι και ερωτεύτηκε, εσύ θυμάσαι ένα τέτοιο πάρτι;

Θυμάμαι σίγουρα έναν «κεραυνοβόλο» έρωτα! Δε συνέβη, βέβαια, σε πάρτυ αλλά όσο διήρκησε – όχι πολύ, όπως συνήθως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις – εγώ ζούσα σε ένα παράλληλο ροζ σύμπαν το δικό μου/μας ψυχικό πάρτι!

INFO: Η Χαμένη Τιμή της Καταρίνα Μπλουμ ανεβαίνει στο BIOS Cinemateque κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 9 μ.μ.