Απαιτείται μέτωπο λογικής απέναντι στην ευκολία με την οποία το ακροδεξιό μπλόκ παριστάνει τον «φίλο του λαού»

Η φράση «πέφτω από τα σύννεφα» πρέπει να βγει εκτός δημοσίου διαλόγου στην Ευρώπη.

Η Alt- right, η Ριζοσπαστική δεξιά, γίνεται ανερχομένη δύναμη. Ο εφησυχασμός τελειώνει. Από την τη Κεντροδεξιά, τους Φιλελευθέρους μέχρι την Σοσιαλδημοκρατία και την παραδοσιακή Αριστερά ο διάλογος γίνεται με αμοιβαία επίρριψη ευθυνών. Πετά ο ένας το μπαλάκι στον άλλο.

Τα καθιερωμένα πολιτικά και ιδεολογικά ρεύματα της Ευρώπης δεν κάνουν τον κόπο να ξεβολευτούν από τις κλασσικές τους βεβαιότητες.

Εξηγούμαι. Η όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, οι ηττημένοι της παγκοσμιοποίησης, η εικόνα της Ευρωπαϊκής

Το δόγμα της λιτότητας είναι για τους «πολλούς» και τα «λεφτόδεντρα» για τους λίγους. Τράπεζες, Αεροπορικές εταιρείες off-shore εταιρείες, πάροχοι ενέργειας, μισθοί στελεχών στις Βρυξέλλες, το επιβεβαιώνουν. Διευκολύνσεις για τους δυνατούς, αυστηρότητα για τους αδύναμους.

Και όμως η υγειονομική κρίση απέδειξε ότι σπάνε οι κλειδαριές για να βρεθούν χρήματα.

Οι φτωχοί τα βλέπουν και εξεγείρονται έστω και με την ψήφο διαμαρτυρίας. Η Κεντροδεξιά και οι Φιλελεύθεροι κάνουν ότι δεν βλέπουν και δεν ακούνε.

Από την άλλη πλευρά το Μεταναστευτικό δημιουργεί κρίση ταυτοτήτων και ανασφάλεια. Πίσω από τα ανθρωπιστικά ζητήματα κρύβονται ταυτόχρονα και διεθνείς μπίζνες διακίνησης ανθρώπινου δυναμικού.

Ακόμα και γεωπολιτικά κόλπα. Όποιος στην Προοδευτική πλευρά δεν τα βλέπει κλεισμένος στα στερεότυπα του «No borders» κάνει λάθος.

Οι λαϊκές τάξεις πληρώνουν το αντίτιμο του «αντιρατσισμού» την ιδία στιγμή που τα αστικά στρωματά (από την δεξιά και από την αριστερά) μέσα από τις επιλογές κατοικίας και εκπαίδευσης εξασφαλίζουν πιο άνετο περιβάλλον ζωής.

Είναι πολύ εύκολο από τις αστικά προάστια και τα καλά σχολεία να «κουνάς το δάκτυλο» σε όσους φτωχούς βλέπουν ανταγωνιστικά τους «ξένους» σε λαϊκές γειτονίες και περιθωριακά σχολεία.

Η Κεντροαριστερά, ακόμα και η Ριζοσπαστική Αριστερά με τα ιδεολογικά τους εργαλεία δυσκολεύονται να συνειδητοποιήσουν ότι δεν επαρκούν τα μεγάλα αφηγήματα της πολύ-πολιτισμικότητας.

Και τώρα τι γίνεται; Οι κεντρικές ιδέες των Αμερικάνων πολιτικών επιστημόνων Λεβίτσκυ και Ζίμπλατ  για να αντιμετωπιστεί η υπονόμευση της Δημοκρατίας είναι η επιμονή στην συναίνεση, η αμοιβαία ανοχή των πολιτικών δυνάμεων. Από την άλλη πλευρά ο Ραφαέλ Γλυκσμάν αναζητώντας απαντήσεις  προσεγγίζει την προοδευτική τοποθέτηση με το πάθος της σύγκρουσης ως μια ευκαιρία αναγέννησης της πολιτικής απέναντι στον “χυλό” της συναίνεσης. Κάπου στην μέση βρίσκεται η αλήθεια.

Και σίγουρα η υπόθεση των κοινωνικών ανισοτήτων απαιτεί δομικές αλλαγές. Με μία έννοια μεγάλες συγκρούσεις.

Σαν αυτές που περιγράφει ο Πικετί με την φορολογία στον πλούτο. Εδώ πράγματι δεν χωράνε μισόλογα.

Η παγκοσμιοποίηση φέρνει βέβαια και αναταράξεις με την μετανάστευση. Οι πολίτες στη Δύση οδηγούνται σε συντηρητική αναδίπλωση.

Ο Μπράνκο Μιλάνοβιτς -για παράδειγμα- στο Βιβλίο του «Καπιταλισμός χωρίς αντίπαλο»  προτείνει ένα σύστημα κυκλικής μετανάστευσης όπου οι μετανάστες θα έχουν δικαίωμα να παραμείνουν σε μία χώρα για μία μη ανανεώσιμη χρονική περίοδο (4-5 χρόνια) χωρίς τις οικογένειες τους με σαφή εργοδότη, με οικονομικά δικαιώματα (υγεία, ασφαλιστικά) αλλά με κανένα πολιτικό δικαίωμα (ψήφος).Οι προτάσεις αυτές θεωρεί ότι θα περιορίσουν την άνοδο της Ακροδεξιάς.

Οι λύσεις επομένως απαιτούν αναστοχασμό, χωρίς βεβαιότητες. Απαιτούν ένα μέτωπο λογικής απέναντι στην ευκολία με την οποία το ακροδεξιό μπλόκ παριστάνει τον «φίλο του λαού» αλλά ετοιμάζει νέες ελίτ, νέα σκληρά μέτρα, περιορισμό σε ανθρώπινα δικαιώματα.

Είμαστε χρονικά μακριά από το μεσοπόλεμο. Η ιστορία μπορεί να μην επαναλαμβάνεται αλλά σίγουρα χρειάζεται να την μελετάμε. Για να βγάζουμε συμπεράσματα.

*Ο Θόδωρος Μαργαρίτης είναι μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και της Γραμματείας της Ανανεωτικής Αριστεράς και το άρθρο του δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ»