Τι είναι η ψευδοαρχαιολογία που έπεισε εκατομμύρια ότι τις πυραμίδες τις έχτισαν εξωγήινοι
Η ιδέα ότι οι Αιγύπτιοι κατασκεύασαν τις πυραμίδες δεν ήταν αρκετά εντυπωσιακή για κάποιους. Έτσι γεννήθηκε η θεωρία ότι κάποια ανώτερη εξωγήινη φυλή έδωσε τα σχέδια. Κι όμως, αυτό δεν ξεκίνησε από αρχαιολόγους, αλλά από συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας, τηλεοπτικούς παραγωγούς και διαφημιστές της “χαμένης γνώσης”.
Στη δεκαετία του 1960, ο Εριχ φον Νταίνικεν κυκλοφορεί το βιβλίο «Άρματα των Θεών;», προτείνοντας ότι οι αρχαίοι πολιτισμοί δεν θα μπορούσαν να είχαν δημιουργήσει αυτά τα έργα μόνοι τους. Έφτιαξε έναν νέο κόσμο, όπου οι Αιγύπτιοι, οι Μάγιας και οι Ίνκας ήταν απλώς εργάτες
Η ψευδοαρχαιολογία δεν είναι επιστημονικό ρεύμα. Δεν κάνει ανασκαφές, δεν δημοσιεύει σε επιστημονικά περιοδικά και δεν δέχεται έλεγχο από ειδικούς. Χτίζεται σε υποθέσεις, συναισθήματα και λαχτάρα για μυστήριο. Είναι το Netflix της ιστορίας – με λίγο τρόμο, λίγο δράμα και πολύ φαντασία.
Στις πιο επικίνδυνες μορφές της, συνδέεται με εθνικισμό και ρατσισμό. Οι Ναζί έφτιαξαν ολόκληρο τμήμα «αρχαιολογίας» για να αποδείξουν ότι η Άρια φυλή ήταν πανάρχαια και πολιτισμικά ανώτερη. Έφτασαν να στείλουν αποστολές στο Θιβέτ για να βρουν την «καταγωγή» των Γερμανών.
Άλλοι ψευδοαρχαιολόγοι «απέδειξαν» ότι οι Μάγιας ήταν Έλληνες, ότι οι Ινδιάνοι της Αμερικής ήταν Εβραίοι, ότι η Ατλαντίδα υπήρξε, ή ότι μια υπόγεια αυτοκρατορία ζει ακόμα κάτω από την Ανταρκτική. Και πάντα υπάρχει ένα κανάλι έτοιμο να τα προβάλλει.
Η ψευδοαρχαιολογία αγνοεί πλήρως το επιστημονικό πλαίσιο. Δεν ενδιαφέρεται για το τι λένε τα ευρήματα, αλλά μόνο για το πώς θα ταιριάξουν στη θεωρία. Μυθολογία, αρχιτεκτονική και προφορικές παραδόσεις ανακατεύονται, και η ιστορία γίνεται θέαμα.
Μια δημοφιλής ψευδοθεωρία θέλει το Μεγάλο Σφίγγα να χτίστηκε 10.000 χρόνια πριν τον Χέοπ, και να φέρει σημάδια από… πλημμύρα. Δεν υπάρχουν τέτοια αρχαιολογικά δεδομένα, αλλά η ιδέα ταιριάζει στο σενάριο της επερχόμενης καταστροφής. Ή στο σενάριο γενικά.
Οι αρχαιολόγοι έχουν βαρεθεί να απαντούν. Γιατί δεν είναι μόνο ψευδοθεωρίες – είναι και ψευδοευρήματα. Ψεύτικα χειρόγραφα, χαλκευμένες πινακίδες, «χαμένα» ευαγγέλια και μαγικοί χάρτες. Μια ολόκληρη βιομηχανία «ανακαλύψεων» βασισμένη στο τίποτα.
Το πρόβλημα όμως είναι αλλού: όταν ο κόσμος μαθαίνει περισσότερο από το History Channel παρά από την επιστήμη, η ψευδοαρχαιολογία παύει να είναι αστεία. Γίνεται ο μόνος τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι πιστεύουν ότι καταλαβαίνουν το παρελθόν.
Ορισμένοι φτάνουν να κατηγορούν τους επιστήμονες για συνωμοσία. Ότι «κρύβουν την αλήθεια» για να μη χάσουν τη δουλειά τους. Ότι το κατεστημένο θάβει τις αποδείξεις. Κι έτσι, κάθε κριτική γίνεται απόδειξη για αυτούς ότι… είχαν δίκιο από την αρχή.
Στη βάση της, η ψευδοαρχαιολογία απευθύνεται σε κάτι βαθύ: την ανάγκη του ανθρώπου να πιστέψει ότι υπήρχε κάτι μεγαλύτερο, αρχαιότερο και σοφότερο πριν από αυτόν. Ακόμα κι αν δεν υπήρξε ποτέ. Για κάποιους, είναι πιο εύκολο να πιστέψουν στον Άλιεν, παρά σε έναν τεχνίτη με σμίλη και πέτρα.
Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Αθλητικά
- Τι είπε ο Ντένις Σρέντερ όταν άκουσε για τον Μπαρτζώκα του Ολυμπιακού;
- Παναθηναϊκός: Δεν άκουσαν τον Βιτόρια!
- Πέθανε ο ιδρυτής της Original Δημήτρης Χατζηχρήστος
- Roland Garros: H Γκοφ σταμάτησε το όνειρο της Μπουασόν (vids)
- Roland Garros: Το Top-5 των ημιτελικών (vid)
- Live: Ισπανία - Γαλλία
- 3 συγκλονιστικές επιθυμίες που χρεώνουν στον Μέγα Αλέξανδρο μετά τον θάνατο
- Παναθηναϊκός AKTOR: «Μας χώριζαν μόνο τα χρώματα, μας ένωνε η αληθινή αγάπη»
- Δύο παίκτες... κλέβει από τη Γιουβέντους ο Αλέγκρι
- ΑΕΚ: Πέθανε ο Δημήτρης Χατζηχρήστος – Ένας από τους τελευταίους ρομαντικούς των γηπέδων
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Sportime
- Τι είπε ο Ντένις Σρέντερ όταν άκουσε για τον Μπαρτζώκα του Ολυμπιακού;
- Παναθηναϊκός: Δεν άκουσαν τον Βιτόρια!
- Ολυμπιακός: ΣΟΚ με Μιλουτίνοφ – Τι συνέβη
- Ολυμπιακός μεταγραφές: Γερό μπάσιμο της Τσέλσι για Κωστούλα!
- Ήταν 88 χρονών όταν τον καταδίκασαν σε θάνατο. Είχε διδάξει τον Κολοκοτρώνη πώς να πολεμά.
- ΑΕΚ: Βόμβα από Ιταλία! Επιβεβαιώνουν τις επαφές της ΑΕΚ με τον Βανόλι
- Ολυμπιακός: Δεν ήθελε να πάει δανεικός ο Αναγνωστόπουλος!
- Το πιο τρομακτικό μουσείο της Ελλάδας. Κανείς δεν μπαίνει χωρίς άδεια.
- Θρήνος στην ΑΕΚ – Έφυγε από τη ζωή ο Δημήτρης Χατζηχρήστος
- Παναθηναϊκός: Ψάχνει τρόπο να φύγει από το ελληνικό πρωτάθλημα;
- Τελευταία Νέα Sportime
- Τι είναι η ψευδοαρχαιολογία που έπεισε εκατομμύρια ότι τις πυραμίδες τις έχτισαν εξωγήινοι
- Το πιο τρομακτικό μουσείο της Ελλάδας. Κανείς δεν μπαίνει χωρίς άδεια.
- e-sportime (6/6): Ήταν δεμένος στο άρμα της ΑΕΚ και έτσι έφυγε
- Ήταν το μεγαλύτερο κάστρο της Ελλάδας. Κάποτε ήταν νησί. Έθαψαν μέσα του ανθρώπους ζωντανούς και φυλάκισαν Πατριάρχες
- ΑΕΚ: Βόμβα από Ιταλία! Επιβεβαιώνουν τις επαφές της ΑΕΚ με τον Βανόλι
- Μας έλεγαν ότι η Ικαρία είναι Μπλε Ζώνη, αλλά οι Μπλε Ζώνες ήταν τελικά μύθος και κόλπο marketing
- Ο Έλληνας που άλλαξε για πάντα την επιστήμη των υπολογιστών. Διδάσκουν τα θεωρήματά του σε όλο τον κόσμο.
- Το πιο ακριβό μέταλλο που κάποτε το πέταγαν γιατί νόμιζαν ότι ήταν άχρηστο. Σήμερα το βάζουν από κοσμήματα μέχρι πυραύλους.
- Ο Έλληνας που ανακάλυψε την κυκλοφορία του αίματος στους πνεύμονες, τον είπαν μάγο και τον πέταξαν στη φυλακή με τη μητέρα του και τη γυναίκα του
- Παναθηναϊκός: Ψάχνει τρόπο να φύγει από το ελληνικό πρωτάθλημα;
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Αθλητικά
- Παναθηναϊκός AKTOR: «Μας χώριζαν μόνο τα χρώματα, μας ένωνε η αληθινή αγάπη»
- Ολυμπιακός: ΣΟΚ με Μιλουτίνοφ – Τι συνέβη
- Κυκλοφόρησε φωτογραφία: Είναι αυτό το νέο Καραϊσκάκη;
- Ήταν 88 χρονών όταν τον καταδίκασαν σε θάνατο. Είχε διδάξει τον Κολοκοτρώνη πώς να πολεμά.
- Ο “παράνομος πρίγκιπας” που έγραψε την ιστορία μιας ολόκληρης πατρίδας
- Grand Hotel: Η Κυβέλη χτυπά τον Ρήγα – Ο Πέτρος φυλακή, η Αλίκη όμηρος, όλα ανατρέπονται
- Η πανωλεθρία των Πανελλαδικών: Ο μαθητής που έγινε viral το 1997
- Δεν έχει τέτοιον επιθετικό στην Ελλάδα: Ο Ολυμπιακός τον φέρνει;
- Διαιτησία: Τα τηλέφωνα του Λανουά και ο Ματσούκας!
- Όταν οι Κινέζοι έπαιζαν το Cuju που ήταν το ποδόσφαιρο πριν το ποδόσφαιρο
