Kαθαρή έξοδος και πεντακάθαρη νάρκη (οι πλειστηριασμοί)

Με το βάρος να πέφτει στο Σκοπιανό, η κυβέρνηση κερδίζει χώρο και χρόνο για να ασχοληθεί με ένα ιδιαιτέρως σημαντικό ζήτημα για τους πολιτικούς της σκοπούς. Τους πλειστηριασμούς. Όχι, στο Μέγαρο Μαξίμου δεν έγιναν βασιλικότεροι του βασιλέως σε ό,τι αφορά τις τράπεζες. Απλά γνωρίζουν πολύ καλά πως, χωρίς τράπεζες, καθαρή έξοδος δεν υπάρχει. Και χωρίς πλειστηριασμούς δεν

Ρεπορτάζ: Θεοδόσης Παπανδρέου

Με τα stress test εν όψει σε λίγους μήνες, τα μηνύματα που φτάνουν τόσο στα τραπεζικά επιτελεία όσο και στην κυβέρνηση είναι πως από την ΕΚΤ δεν θα υιοθετηθούν ακραία σενάρια με στόχο να περάσουν οι συστημικές τράπεζες και να μην δημιουργηθεί πρόβλημα στην Ελλάδα λίγο πριν από το τέλος των μνημονίων, όπως Μαξίμου και δανειστές διατείνονται.

Στο οικονομικό επιτελείο αυτό ερμηνεύεται ως δώρο που απαιτεί αντίδωρο. Μια καθαρή έξοδος στις αγορές, όπως σχεδιάζεται, απαιτεί ισχυρές τράπεζες. Αυτές όμως δεν υπάρχουν κρίνοντας από τα κόκκινα χαρτοφυλάκιά τους. Για αυτό άλλωστε η κυβέρνηση σχεδιάζει δύο εξόδους στην αγορά με πενταετή ομόλογα, ώστε να δημιουργήσει μαξιλαράκι ασφαλείας. Το οποίο όμως σε καμία περίπτωση δεν θα είναι αρκετό για να στηρίξει το τραπεζικό σύστημα αν συμβεί το κακό.

Όπως εξηγούν στην «Α» τραπεζικοί κύκλοι, τα κόκκινα χαρτοφυλάκια στην μεγάλη τους πλειοψηφία είναι χαμένα. Αν αυτά διαγραφούν με οποιονδήποτε τρόπο, τότε η ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης θα είναι άμεση. Μόνο που τότε η έξοδος στις αγορές θα είναι ανέφικτη.

Φρέσκο χρήμα στις τράπεζες, αλλά…

Θετικό προς ώρας είναι το γεγονός πως σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία τον Δεκέμβριο μπήκε για πρώτη φορά μετά από χρόνια φρέσκο χρήμα στα ταμεία των τραπεζών. Χρήμα που προέρχεται από κόκκινα δάνεια που ήταν παγωμένα. Στην πλειοψηφία τους πρόκειται για στεγαστικά και ερμηνεύεται από την αλλαγή της νομοθεσίας που διαφοροποιεί τους όρους του παιχνιδιού. Με αυτόν τον τρόπο επιβεβαιώνεται πως κάποιοι που μπορούσαν να καταβάλουν τις οφειλές τους κρύβονταν πίσω από την γενικότερη κρίση.

Όλοι –κυβέρνηση και τραπεζικοί– συνεκτιμούν πως αν η τάση συνεχισθεί και τους επόμενους μήνες, τότε μεγάλο μέρος του πλέον προβληματικού χαρτοφυλακίου δανείων, που δεν είναι άλλο από τα στεγαστικά –εξαιτίας της μείωσης των οικογενειακών εισοδημάτων αλλά και της σημαντικής πτώσης στις τιμές των ενεχύρων–, θα παρουσιάσει σημάδια βελτίωσης.

Προαπαιτούμενο

Εκείνο που κανείς δεν ομολογεί είναι πως σημαντικός παράγοντας στην εξέλιξη αυτή είναι οι πλειστηριασμοί! Ένα προαπαιτούμενο για να κλείσει η τρίτη αξιολόγηση φαίνεται πως ήδη αποδίδει καρπούς. Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί στέλνουν το μήνυμα πως πλέον δεν υπάρχει διαφυγή, οπότε με εξαίρεση ενός σημαντικού μέρους στρατηγικά κακοπληρωτών, οι οποίοι αντιστέκονται ακόμη και σήμερα, υπάρχουν και εκείνοι οι δανειολήπτες, οι οποίοι έχουν ζοριστεί οικονομικά, ωστόσο είναι διατεθειμένοι να δώσουν ό,τι μπορούν από το εισόδημά τους για να σώσουν την κατοικία τους από τον πλειστηριασμό.

Εξίσου σημαντικό είναι και το γεγονός πως και οι τράπεζες προσφέρουν πλέον πιο ουσιαστικές ρυθμίσεις, ακόμη και με μπόνους ένα ποσοστό κουρέματος ώστε να μειώσουν τα κόκκινα χαρτοφυλάκια.

Είναι ακριβώς αυτό το σημείο που επενδύει και η κυβέρνηση: αν θα προχωρήσουν οι πλειστηριασμοί, τότε τα κόκκινα χαρτοφυλάκια θα περιοριστούν έστω και αν αυτό γίνει τεχνικά. Σε πολλές περιπτώσεις τα ακίνητα δεν αγοράζονται από τρίτους αλλά από τις ίδιες τις τράπεζες. Η οφειλή διαγράφεται και τα περιουσιακά στοιχεία της τράπεζας αυξάνονται!

Μάλιστα, η σημασία που δίνει η κυβέρνηση στους πλειστηριασμούς φαίνεται και από το γεγονός πως στο πολυνομοσχέδιο που θα φτάσει στην Βουλή περιλαμβάνονται και οι αλλαγές στον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων έτσι ώστε να επεκταθούν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί και για τα χρέη προς την Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία. Αυτό την στιγμή που από αυτήν την Τετάρτη αναμένεται να ξαναρχίσουν οι διαδικασίες πλειστηριασμών και στα ειρηνοδικεία.

Παράλληλα, στόχος είναι τον Φεβρουάριο ή το αργότερο αρχές Μαρτίου να ξεκινήσουν οι πλειστηριασμοί και από το Δημόσιο. Οι πλειστηριασμοί για χρέη προς το Δημόσιο, μάλιστα, θα γίνονται στην εμπορική αξία του ακινήτου και όχι στην αντικειμενική, όπως ισχύει και για τα χρέη προς τις τράπεζες.

Το Δημόσιο θα ακολουθήσει την στρατηγική των τραπεζών, βγάζοντας δηλαδή σε πλειστηριασμό περιουσιακά στοιχεία στρατηγικών κακοπληρωτών. Ήδη πάντως η ΑΑΔΕ, ακόμα και όταν προχωρεί σε κατασχέσεις μισθών, ενοικίων και ακινήτων, ξεκινάει από τους οφειλέτες που έχουν περιουσιακά στοιχεία, ανεξαρτήτως ύψους οφειλής.

Σημειώνεται πως το 2017 δεν διενεργήθηκε κανένας πλειστηριασμός από το ελληνικό Δημόσιο, ενώ το αμέσως προηγούμενο έτος πραγματοποιήθηκαν 11, τους οποίους μάλιστα ζήτησαν οι ίδιοι οι οφειλέτες για να αποπληρώσουν τα χρέη τους στην εφορία.

ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΘΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΙ ΤΗΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ, ΒΓΑΖΟΝΤΑΣ ΔΗΛΑΔΗ
ΣΕ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΟ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΚΑΚΟΠΛΗΡΩΤΩΝ