Το ξέρατε ότι και η σκουριά μπορεί να ανακυκλωθεί;

του Νίκου Αβουκάτου

Η χρήση των σκωριών Σιδήρου/Χαλυβουργίας, δηλαδή της κοινώς λεγόμενης σκουριάς, ως πρώτες ύλες για νέα προϊόντα που προκύπτουν από την ανακύκλωση των παραπροϊόντων αυτών ήταν το θέμα του εφετινού Διεθνούς Συνεδρίου EUROSLAG Conference 2019 που πραγματοποιείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη, έως την Παρασκευή 11

Οκτωβρίου. Το Συνέδριο διοργανώνουν το Εργαστήριο Δομικών Υλικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό EUROSLAG και τη βιομηχανία ΑΕΙΦΟΡΟΣ Α.Ε. του ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ.

Ο EUROSLAG είναι ένας σύνδεσμος οργανώσεων και εταιρειών που παράγουν, επεξεργάζονται και χρησιμοποιούν σκωρίες χαλυβουργείων, με σκοπό την προώθηση των παραγόμενων υλικών αλλά και την ανταλλαγή πληροφοριών και ερευνητικών αποτελεσμάτων.

Μεταξύ των συμμετεχόντων στο συνέδριο βρίσκονται στελέχη των μεγαλύτερων χαλυβουργείων της Ευρώπης, των εταιρειών διαχείρισης, επιστήμονες πανεπιστήμιων και ερευνητικών ιδρυμάτων της Ελλάδος και του εξωτερικού, που παρουσίασαν ευρήματα και απόψεις για ένα ευρύ φάσμα πεδίων σχετικά με τις σκωρίες, όπως το νομικό πλαίσιο, οι αγορές, οι καλές πρακτικές με την αξιοποίηση του συγκεκριμένου παραπροϊόντος.

Η διοργάνωση αποτέλεσε επίσης ευκαιρία για δικτύωση με εταιρείες και ερευνητές από όλο τον κόσμο.

Η καλαμίνα (επιστημονικά ο σμιθσονίτης, ένα ανθρακικό ορυκτό του ψευδαργύρου) και οι μεταλλουργικές σκωρίες χαλυβουργίας χρησιμοποιούνται ευρέως στην παραγωγή τσιμέντου σε μερική αντικατάσταση των φυσικών αδρανών.

Η επεξεργασία των παραπροϊόντων της χαλυβουργίας από την ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΕ και η συνεργασία της με τη βιομηχανία τσιμέντου για τη χρήση αυτών των εναλλακτικών πρώτων υλών προς αντικατάσταση φυσικών πόρων είναι ένα θετικό παράδειγμα της βιομηχανικής συμβίωσης στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας.

«Πρέπει να αλλάξουμε κουλτούρα στη χρήση των παραπροϊόντων, όλα τα παραπροϊόντα από τη βιομηχανία αλλά και τα αστικά απόβλητα θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σαν πρώτες ύλες για αλλά σύνθετα υλικά», επισήμανε η Ιωάννα Παπαγιάννη, καθηγήτρια της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ.

Στο συνέδριο παρουσιάζονται οι έρευνες στην κατεύθυνση των εννοιών της κυκλικής οικονομίας, της βιομηχανικής συμβίωσης και της επαναχρησιμοποίησης.

Η απόθεση των σκωριών έξω από βιομηχανικές μονάδες (η Ευρώπη είναι η δεύτερη παραγωγός στον κόσμο σε χάλυβα) σε σωρούς ήταν λανθασμένη πρακτική καθώς μπορούν να αξιοποιηθούν ως συστατικά του τσιμέντου. Δηλαδή έχουν αξία και δεν επιβαρύνεται το περιβάλλον.

«Όταν αντικαθιστάς ένα μέρος του τσιμέντου με αυτό το υλικό αυτό σημαίνει ότι κερδίζεις. Κερδίζεις, δηλαδή, από τις μη εκκλήσεις του διοξειδίου του άνθρακα και από την εξοικονόμηση των φυσικών πόρων, δηλαδή των υλικών που θα έπρεπε παρθούν από τα λατομεία. Αυτά τα παραπροϊόντα πρέπει να βρουν τον δρόμο τους και, έτσι, δεν θα μείνει ανεκμετάλλευτος και αναξιοποίητος ούτε ένας τόνος σκωρίων», υπογράμμισε η κα. Παπαγιάννη.

Εκτός από τον ασφαλτοτάπητα τρέχουν και άλλες εφαρμογές αξιοποίησης των σκωριών, όπως η χρησιμοποίησή του ως βαρύ σκυρόδεμα για αμυντικούς σκοπούς, για την κατασκευή τούνελ κ.ά. Υπάρχουν, παράλληλα, διάφορα είδη σκωριών που προέρχονται από τον χάλυβα και μπορούν να έχουν εφαρμογές στον ασφαλτόστρωση, στην επεξεργασία υδάτων και στην περιβαλλοντική βιομηχανία.

Ο Αντρέας Χασιώτης, διευθυντής βιώσιμης ανάπτυξης των θυγατρικών εταιριών της ΒΙΟΧΑΛΚΟ της «ΣΙΔΕΝΟΡ» και της «ΑΕΙΦΟΡΟΣ Α.Ε.», του μεγαλύτερου παραγωγού σκωριών χαλυβουργίας στην Ελλάδα, ανέφερε ότι οι σκωρίες μπορούν να αποτελέσουν οδηγό για αλλά υλικά που είναι απόβλητα που απορρίπτονταν συνήθως σε λατομεία. «Πρόκειται για ένα υλικό που μπορεί να αντικαταστήσει υλικά που θα προσέλθουν από τη φύση και άρα θα εξοικονομήσουμε φυσικούς πόρους», είπε ο κ. Χασιώτης, σημειώνοντας ότι είναι ένα υλικό που έχει καλύτερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, μεγαλύτερο κύκλο ζωής και αντοχής.

Η σκωρία άρχισε να αξιοποιείται πριν από 15 χρόνια στην Ευρώπη. «Στη χώρα μας αντιμετωπίσαμε άλλοτε θετική και άλλοτε αρνητική συγκυρία. Ο χαρακτηρισμός του αποβλήτου θα οδηγούσε στην παύση της αξιοποίησής του. Μετά από διαβούλευση με τη δημόσια διοίκηση προχωρά πλέον ως υποπροϊόν και αξιοποιείται κανονικά και μάλιστα θα είναι ο οδηγός για την αξιοποίηση και άλλων υλικών», είπε ο κ. Χασιώτης.