Προβλέψεις για αργή ανάπτυξη της παγκόσμιας ζήτησης για φυσικό αέριο

Η παγκόσμια κατανάλωση φυσικού αερίου αναμένεται να συρρικνωθεί το 2022 και να αυξηθεί με αργό ρυθμό τα επόμενα τρία χρόνια, καθώς ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει προκαλέσει άνοδο στις τιμές και τροφοδοτεί φόβους για περαιτέρω διαταραχές του εφοδιασμού, σύμφωνα με την τελευταία Έκθεση για την Αγορά Φυσικού Αερίου του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ - ΙΕΑ).

Οι σημερινές υψηλές τιμές του φυσικού αερίου μειώνουν τη ζήτηση και αναγκάζουν ορισμένους χρήστες φυσικού αερίου να στραφούν στον άνθρακα και το πετρέλαιο,

ενώ οι πρόσφατες απότομες περικοπές στις ροές ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη πυροδοτούν συναγερμό σχετικά με τις προμήθειες ενόψει του χειμώνα. Η αναταραχή βλάπτει τη φήμη του φυσικού αερίου ως αξιόπιστης και οικονομικά προσιτής πηγής ενέργειας, δημιουργώντας αμφιβολίες για τον ρόλο που αναμενόταν να παίξει βοηθώντας τις αναπτυσσόμενες οικονομίες να ανταποκριθούν στην αυξανόμενη ζήτηση ενέργειας και τη μετάβαση από καύσιμα με μεγαλύτερη ένταση άνθρακα.

Οι πρόσφατες εξελίξεις οδήγησαν σε σημαντική επί τα χείρω αναθεώρηση των προοπτικών ανάπτυξης του φυσικού αερίου. Η παγκόσμια ζήτηση φυσικού αερίου αναμένεται να αυξηθεί συνολικά κατά 140 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) μεταξύ 2021 και 2025, σύμφωνα με τη νέα Έκθεση για την Αγορά Φυσικού Αερίου, δηλαδή λιγότερο από το ήμισυ της ποσότητας που προβλεπόταν προηγουμένως και λιγότερο από την αύξηση κατά 170 bcm που παρατηρήθηκε μόνο το 2021.

Η καθοδική αναθεώρηση της αύξησης της ζήτησης φυσικού αερίου τα επόμενα χρόνια είναι ως επί το πλείστον αποτέλεσμα της ασθενέστερης οικονομικής δραστηριότητας και της μικρότερης μετάβασης από άνθρακα ή πετρέλαιο σε φυσικό αέριο. Μόνο το 1/5 του προέρχεται από κέρδη απόδοσης και την υποκατάσταση του φυσικού αερίου με ανανεώσιμες πηγές, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για μεγαλύτερη πρόοδο στη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια.

«Ο απρόκλητος πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία διαταράσσει σοβαρά τις αγορές φυσικού αερίου που ήδη έδειχναν σημάδια στενότητας», δήλωσε ο διευθυντής αγορών ενέργειας και ασφάλειας του IEA, Keisuke Sadamori και πρόσθεσε: «Βλέπουμε τώρα αναπόφευκτες αυξήσεις τιμών καθώς χώρες σε όλο τον κόσμο ανταγωνίζονται για αποστολές LNG, αλλά η πιο βιώσιμη απάντηση στη σημερινή παγκόσμια ενεργειακή κρίση είναι ισχυρότερες προσπάθειες και πολιτικές για την αποτελεσματικότερη χρήση της ενέργειας και την επιτάχυνση της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια».

Η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού αναμένεται να αντιπροσωπεύει το ήμισυ της αναμενόμενης αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης φυσικού αερίου έως το 2025. Όσον αφορά τους κλάδους, η βιομηχανία αναμένεται να αντιπροσωπεύει το 60% της παγκόσμιας ζήτησης. Ωστόσο, αυτές οι προβλέψεις υπόκεινται σε καθοδικούς κινδύνους από υψηλές τιμές και δυνητικά χαμηλότερη οικονομική ανάπτυξη.

Η δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταργήσει σταδιακά τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία -ιστορικά τον μεγαλύτερο προμηθευτή της- έχει παγκόσμιες επιπτώσεις, καθώς η αυξανόμενη ζήτηση της Ευρώπης για LNG προσελκύει παραδόσεις που αρχικά προορίζονταν για άλλες περιοχές. Η βασική περίπτωση της Έκθεσης Αγοράς Φυσικού Αερίου υποθέτει ότι οι εξαγωγές φυσικού αερίου από τους ρωσικούς αγωγούς προς την ΕΕ θα μειωθούν κατά πάνω από 55% μεταξύ 2021 και 2025, αλλά η έκθεση εξετάζει επίσης μια επιταχυνόμενη περίπτωση κατά την οποία μειώνονται πάνω από 75%.

Οι προσθήκες εξαγωγικής ικανότητας LNG πρόκειται να επιβραδυνθούν τα επόμενα τρία χρόνια ως αποτέλεσμα των περιορισμένων επενδυτικών σχεδίων κατά τη διάρκεια μιας περιόδου χαμηλότερων τιμών στα μέσα της δεκαετίας του 2010 και των καθυστερήσεων στην κατασκευή που προέρχονται από τα lockdown Covid-19. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο διαρκούς στενότητας προμηθειών. Παρόλο που υπήρξε πρόσφατη αύξηση στις επενδυτικές αποφάσεις LNG, η αναμενόμενη υποδομή δεν θα είναι λειτουργική παρά μόνο μετά το 2025.

Μαρία Μπερτζελέτου

IEAΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟΕΚΘΕΣΗαύξηση ζήτησηςάνθρακαςΠΕΤΡΕΛΑΙΟLNG