Ηχησαν καμπάνες έπειτα από 42 χρόνια στα Κατεχόμενα!

Ηχησαν καμπάνες έπειτα από 42 χρόνια στα Κατεχόμενα!14.09.2018Ρεπορτάζ

Τελέστηκε θεία λειτουργία (στις 9 Σεπτεμβρίου) στη λεηλατημένη εκκλησία της Παναγίας της Κανακαριάς, στη Λυθράγκωμη της Καρπασίας

Ρεπορτάζ
Στάθης Βασιλόπουλος

Το πρωινό της 9ης Σεπτεμβρίου, η λεηλατημένη από τους Τούρκους εισβολείς εκκλησία της Παναγίας της Κανακαριάς, στο κατεχόμενο χωριό Λυθράγκωμη της Χερσονήσου της Καρπασίας, φόρεσε τα γιορτινά της. Περίπου 500 Ελληνοκύπριοι, διατηρώντας άσβεστη μέσα τους τη φλόγα της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης, επισκέφτηκαν τον ναό για να παρακολουθήσουν

την πρώτη, μετά το 1976, θεία λειτουργία, την οποία τέλεσε ο επίσκοπος Καρπασίας Χριστοφόρος. Τα πρόσωπά τους είχαν ανάψει από τη συγκίνηση, καθώς ο νους τους ταξίδευε στις χαμένες πατρίδες. «Η συναισθηματική φόρτιση ήταν έντονη καθ' όλη τη διάρκεια της λειτουργίας. Στην εκκλησία υπήρχε πολύς κόσμος, όχι μόνο κάτοικοι του χωριού αλλά και Καρπασίτες. Οι πιστοί έφεραν μαζί τους πρόσφορα και κόλλυβα. Ηταν μια στιγμή που θα μείνει χαραγμένη στη μνήμη μας» λέει στη «δημοκρατία» ο Βασίλης Μιχαήλ, που επέστρεψε στην πατρογονική εστία του μαζί με τη σύζυγό του για να προσευχηθούν στον ναό.

Μετά το πέρας της θείας λειτουργίας, ο επίσκοπος Χριστόφορος έψαλε τρισάγιο στη μνήμη των νεκρών της Λυθράγκωμης και ακολούθησε η περιφορά της ιερής εικόνας της Θεοτόκου στο προαύλιο του ναού. Η τελετή έδωσε την ευκαιρία σε πολλούς συγχωριανούς, που βρίσκονται διασκορπισμένοι στην Κύπρο, να σμίξουν ξανά. Η εκκλησία, εξάλλου, λειτουργεί και ως «συγκολλητική ουσία» στους κόλπους των χριστιανών, κι έτσι η επιστροφή τους σε αυτή σηματοδοτεί, τρόπον τινά, την επανένωσή τους στη γενέθλια γη. «Αυτός ήταν και ένας από τους λόγους που οι εισβολείς επιχείρησαν να καταστρέψουν τους ναούς. Ηξεραν πολύ καλά ότι αποτελούν σημείο αναφοράς για τους Ελληνοκυπρίους και πως λεηλατώντας τους θα τους αφαιρούσαν τη δυνατότητα να επιστρέψουν σε κάτι που τους συνδέει» δήλωσε ο Πέτρος Ασσιώτης, πρόεδρος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της «Ελεύθερης Ενιαίας Καρπασίας».

Το ψηφιδωτό

Ο ναός της Κανακαριάς στη Λυθράγκωμη (παλιά, το χωριό ονομαζόταν Ερυθρά Κώμη) χρονολογείται από την εποχή της Εικονομαχίας και αποτελεί σύμβολο της συλημένης εκκλησιαστικής κληρονομιάς της Κύπρου. Σήμερα στέκεται απογυμνωμένος από εικονοστάσια και με ξεφτισμένες τοιχογραφίες.
Αυτό που θεωρείται το πολυτιμότερο στολίδι μέσα στο παλαιοβυζαντινό μνημείο είναι το εξαίσιο ψηφιδωτό, στην κόγχη της κεντρικής αψίδας, που έδειχνε την Παναγία καθιστή σε λυρόσχημο θρόνο, κρατώντας στα γόνατά της τον νεαρό Χριστό. Μετά την εισβολή του 1974, το ψηφιδωτό αφαιρέθηκε από τον Τούρκο αρχαιοκάπηλο Αϊντίν Ντικμέν, ο οποίος με τη βοήθεια του κατοχικού στρατού πούλησε τα κομμάτια του στο εξωτερικό. Κάποια από αυτά, ύστερα από περιπέτειες πολλών ετών και δικαστικές μάχες, επαναπατρίστηκαν και φυλάσσονται στο Βυζαντινό Μουσείο του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ'.