Η διασταύρωση άργησε δύο χρόνια!

Η διασταύρωση άργησε δύο χρόνια!24.03.2018Παρασκήνιο

Η «μοιραία» καθυστέρηση στο σύστημα που θα συνέδεε τους λογαριασμούς με τις «ανοιχτές» φορολογικές υποθέσεις

Μέρος 4ο

Ερευνα:
Μαρία Παναγιώτου
Ντίνα Ιωακειμίδου

Την άνοιξη του 2015 ο τότε ειδικός γραμματέας του ΣΔΟΕ Παναγιώτης Δάνης καλείται να εντοπίσει αξιόποινες πράξεις οικονομικής φύσεως, δηλαδή πράξεις φοροδιαφυγής ή νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες ενέργειες, το γνωστό σε όλους ξέπλυμα χρήματος. Γι' αυτό εξάλλου τοποθετήθηκε σε αυτή τη θέση τον Φεβρουάριο

του 2015 από την πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.

Για να το καταφέρει αυτό, έπρεπε προφανώς να διενεργήσει ελέγχους ώστε να προσδιοριστούν όλες οι περιπτώσεις αύξησης περιουσίας που δεν δικαιολογούνται από σταθερές πηγές εσόδων των φορολογουμένων.

Είχε στα χέρια του τα στοιχεία που έχουν προκύψει από την προανάκριση που ενεργούνταν έπειτα από εισαγγελικές παραγγελίες για διάφορες υποθέσεις («λίστα Λαγκάρντ», λίστα εμβασμάτων, «λίστα Λουξεμβούργου» κ.λπ.) καθώς και στοιχεία τα οποία είχε ζητήσει ο εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος Παναγιώτης Αθανασίου από τις τράπεζες. Ειδικά σε ό,τι αφορά τα στοιχεία από τις τράπεζες, ο κ. Δάνης είχε στα χέρια του δεδομένα αναλυτικών κινήσεων καταθετικών λογαριασμών από το 2000 έως και το 2012, προσώπων με ύψος συναλλαγών στο εξωτερικό άνω των 300.000 ευρώ ή εμβασμάτων στο εξωτερικό άνω των 100.000 ευρώ. Επρόκειτο για ένα πλούσιο αρχείο, που αφορούσε 1.270.047 ταυτοποιημένους ΑΦΜ.

Ολα αυτά τα στοιχεία όμως αποτελούσαν έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών, δύσκολο στον χειρισμό του από τις ελεγκτικές υπηρεσίες του κράτους. Για να αντιμετωπιστεί το δομικό αυτό πρόβλημα και να υπάρξει ταχεία αύξηση των εσόδων του Δημοσίου, αποφασίστηκε η δημιουργία ειδικού ηλεκτρονικού συστήματος μέσω του οποίου θα επιτυγχάνεται αυτόματα ο ακριβής προσδιορισμός της αποκρυβείσας ύλης. Μέσα από αυτό το ηλεκτρονικό σύστημα οι Αρχές θα κατάφερναν ακόμη δύο βασικούς στόχους: την ενιαία οργάνωση του συνόλου του φοροελεγκτικού μηχανισμού που ήταν εν ολίγοις ως εκείνη τη στιγμή σκορποχώρι, αλλά και τη θέσπιση ενός φορολογικού πλαισίου για το μέλλον.

Πρόκειται για το «σύστημα ηλεκτρονικής διασταύρωσης τραπεζικών καταθέσεων και φορολογικών υποθέσεων» που παρουσίασαν με τις σχετικές τυμπανοκρουσίες, τον Μάρτιο του 2017, σε κοινή συνέντευξη Τύπου ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο Γιώργος Πιτσιλής, διοικητής της ΑΑΔΕ (Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων), πρώην ΓΓΔΕ (Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων).

Στη συνέντευξη Τύπου μάλιστα ο κ. Τσακαλώτος ευχαρίστησε τον κ. Δάνη για τη συνεισφορά του στη δημιουργία του συστήματος. «Πρόκειται για ένα έργο που η κυβέρνησή μας άρχισε αμέσως, τον Φλεβάρη του 2015. Είναι ένα έργο που έχει μεγάλη σημασία για τη φοροδιαφυγή και είναι μεγάλη ευχαρίστησή μου που σήμερα ο κ. Πιτσιλής και η ομάδα εργασίας μού παρέδωσαν το έργο ολοκληρωμένο» θα δηλώσει στη συνέντευξη ο κ. Τσακαλώτος.
Φυσικά η εφαρμογή του είχε πραγματοποιηθεί δύο χρόνια μετά την αρχική έμπνευσή του, δηλαδή εντελώς... συμπτωματικά λίγο πριν παραγραφούν οι περισσότερες από τις αξιόποινες πράξεις ύστερα από σχετική απόφαση του ΣτΕ. Κι ας καθησύχασαν σε εκείνη τη συνέντευξη Τύπου ότι δεν τίθεται θέμα παραγραφής.

Για την ιστορία, δημοσιεύματα θέλουν ακόμη και τους θεσμούς εντυπωσιασμένους από το ηλεκτρονικό σύστημα, το οποίο μάλιστα βραβεύτηκε και στις Βρυξέλλες.
Γιατί, όμως, άργησε τόσο να παραδοθεί και να εφαρμοστεί;

Κανείς δεν άκουσε το «καμπανάκι» του Δάνη για «ανεξέλεγκτη αγορά»

Με την υπογραφή του τρίτου Μνημονίου, όπως αναφέραμε και στα προηγούμενα μέρη της έρευνάς μας, μεταξύ άλλων, το ελληνικό Κοινοβούλιο συμφώνησε όλες οι ελεγκτικές αρμοδιότητες του ΣΔΟΕ να περάσουν από τις 30/10/2015 στη ΓΔΔΕ, η οποία μάλιστα λίγο αργότερα θα γινόταν ανεξάρτητη Αρχή. Ο έλεγχος, δηλαδή, αυτής της Αρχής από τότε δεν βρίσκεται στα χέρια της εκάστοτε εκλεγμένης ελληνικής κυβέρνησης, αλλά στα χέρια των δανειστών.

Από το φθινόπωρο του 2015 ο κ. Δάνης, όπως φαίνεται και από την επιστολή παραίτησής του, την οποία υπέβαλε στις 27 Νοεμβρίου 2015, ζητάει μόλις άλλους έξι μήνες για να υλοποιήσει το ηλεκτρονικό σύστημα που τελικά παραδόθηκε τον Μάρτιο του 2017. Ζητάει άλλους έξι μήνες γιατί «μέχρι 31/12/2015 θα ολοκληρωνόταν ο έλεγχος (350) περίπου φορολογικών υποθέσεων, εκ των οποίων (20) της “λίστας Λαγκάρντ”, με άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών, που θα απέφεραν ποσά φόρων άνω των 100.000.000 ευρώ για το Ελληνικό Δημόσιο», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στην επιστολή.

Ανθρωποι που δούλεψαν εκείνη την περίοδο στον έλεγχο όλων των υποθέσεων οι οποίες βρίσκονταν στα χέρια της Οικονομικής Εισαγγελίας εκτιμούν ότι εάν το έργο του ΣΔΟΕ εκείνης της περιόδου είχε ολοκληρωθεί, τότε τα οφέλη για το Ελληνικό Δημόσιο θα ήταν συνολικά περίπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ, όσο δηλαδή είναι τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ, που πληρώνει ο ελληνικός λαός.

Κι ενώ ο κ. Δάνης έχει προειδοποιήσει ήδη από τον Ιούλιο του 2015 το τότε οικονομικό επιτελείο, τους κ. Τσακαλώτο και Αλεξιάδη, ότι «μέχρι σήμερα καμία συνεργασία και συντονισμός δεν υφίσταται μεταξύ της ΓΓΔΕ (υπό την Κ. Σαββαΐδου) για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής», κι ενώ έχει προειδοποιήσει ότι «γενική αίσθηση είναι ότι από την 31/10/2013, ημερομηνία κατά την οποία μεταβιβάστηκε η αρμοδιότητα προληπτικού ελέγχου από το ΣΔΟΕ στη ΓΓΔΕ, η αγορά είναι ανεξέλεγκτη, μη δυνάμενη η νέα υπηρεσία να καλύψει τόσο επιχειρησιακά όσο και χωροταξικά (πανελλαδικά) τους μέχρι τότε διενεργούμενους από το ΣΔΟΕ συστηματικούς καθημερινούς ελέγχους», τελικά όλοι οι φορολογικοί έλεγχοι περνούν στον έλεγχο της ΓΓΔΕ. Στη διεύθυνση, δηλαδή, που επέδειξε αδυναμία να προχωρήσει τις μεγάλες υποθέσεις και να καταλογιστεί φόρος.

Αναπόδραστη ήταν, λοιπόν, η παραίτηση του κ. Δάνη, αφού έτσι κι αλλιώς όλες οι αλλεπάλληλες προσπάθειές του από τον Σεπτέμβριο του 2015 να συναντηθεί με τον τότε αναπληρωτή υπουργό Οικονομκών Τρ. Αλεξιάδη έπεσαν στο κενό. Κανείς δεν απάντησε ποτέ στις επιστολές του, που αποτελούσαν μια κραυγή αγωνίας για τα έσοδα που δεν θα έμπαιναν ποτέ στα ταμεία του κράτους, από τους έχοντες και προφανώς -τελικά- απέχοντες!