Αμφίδρομη η σχέση αρθρίτιδας - κατάθλιψης

Αμφίδρομη η σχέση αρθρίτιδας - κατάθλιψης22.08.2019Νέα

Ολα όσα πρέπει να ξέρουν οι πάσχοντες από τις δύο νόσους

Αλληλοεξαρτώμενη έχει αποδειχθεί ότι είναι η σχέση μεταξύ οποιασδήποτε μορφής αρθρίτιδας και κατάθλιψης. Μελέτες δείχνουν ότι η ρευματοειδής, η ψωριασική και η ουρική αρθρίτιδα, η οστεοαρθρίτιδα και τόσες άλλες μορφές της νόσου προκαλούν κατάθλιψη και άγχος στους πάσχοντες.

Η σχέση, ωστόσο, λειτουργεί και αντίστροφα, καθώς τα προβλήματα ψυχικής υγείας μπορεί να επιδεινώσουν την πάθηση.

«Η αρθρίτιδα είναι μια πολύ συχνή, χρόνια και δαπανηρή νόσος, που

μπορεί να οδηγήσει τους ηλικιωμένους σε αναπηρία. Σύμφωνα με έρευνα, η συχνότητα εμφάνισής της αυξάνεται από 24% στους ενήλικες άνω των 45 ετών και σε 47% στους ενήλικες άνω των 65 ετών.

Παραμένει μια σημαντική αιτία λειτουργικής αδυναμίας, με τα ποσοστά περιορισμού της δραστηριότητας που οφείλονται σ’ αυτήν να είναι υψηλά και να αυξάνονται με την πάροδο του χρόνου.

Βέβαια, η έγκαιρη διάγνωση και η πρόοδος που έχει σημειωθεί στη θεραπεία εξασφαλίζουν στους ασθενείς καλύτερη ποιότητα ζωής από ό,τι μερικά χρόνια πριν» σημειώνει ο ορθοπεδικός χειρουργός δρ Αθανάσιος Τσουτσάνης.

Μελέτη

Η νόσος, δυστυχώς, προκαλεί και άλλες παθήσεις, σωματικές ή ψυχικές, γεγονός που έχει αποδειχθεί επιστημονικά. Ενδεικτικά, από μια μελέτη που περιέλαβε στοιχεία 1.000.000 ανθρώπων διαπιστώθηκε ότι το ποσοστό των ασθενών με αρθρίτιδα που χαρακτηρίζουν γενικά την υγεία τους «μέτρια» ή «φτωχή» είναι διπλάσιο εκείνων χωρίς τη νόσο.

Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, οι πάσχοντες αντιμετωπίζουν δυσκολίες εκτέλεσης των καθημερινών δραστηριοτήτων, όπως να εργάζονται, αισθάνονται σωματικά καταβεβλημένοι κατά ποσοστό τουλάχιστον διπλάσιο από εκείνους χωρίς αρθρίτιδα και δηλώνουν κακοδιάθετοι (άγχος, κατάθλιψη ή συναισθηματικά προβλήματα) περισσότερες μέρες τον μήνα, συγκριτικά με τα άτομα χωρίς αρθρίτιδα.

Προβλήματα που βιώνουν οι ασθενείς

Παρότι τα ποσοστά κατάθλιψης και άγχους στους πάσχοντες ποικίλλουν, τα δεδομένα δείχνουν ότι μπορεί να είναι από δύο έως και δέκα φορές υψηλότερα από εκείνα στον γενικό πληθυσμό, με τις διαφορές να οφείλονται στον τύπο της αρθρίτιδας.

Αντίστροφα, σε μια μελέτη που διεξήχθη μεταξύ 2011-2014 φάνηκε ότι η συχνότητα εμφάνισης της αρθρίτιδας στους ασθενείς με κατάθλιψη ήταν από 55% έως 68%.

Το άγχος και η κατάθλιψη μπορεί να μειώσουν το όριο ανοχής του πόνου, ο οποίος -όταν βιώνεται καθημερινά- είναι σωματικά και συναισθηματικά στρεσογόνος παράγοντας και με τη σειρά του επιδεινώνει το άγχος και την κατάθλιψη.

Επιπλέον, πολλοί ασθενείς με αρθρίτιδα έχουν πολλαπλές συν-νοσηρότητες, συμπεριλαμβανομένης της παχυσαρκίας, της καρδιακής νόσου, της νεφρικής νόσου και του σακχαρώδους διαβήτη, οι οποίες μπορεί να περιορίσουν τις θεραπευτικές επιλογές, δεδομένης της πιθανότητας αλληλεπιδράσεων των φαρμακευτικών θεραπειών.

Ο πιθανότερος λόγος είναι ο περιορισμός της σωματικής δραστηριότητας και οι λιγότερες κοινωνικές επαφές, που οδηγούν συχνά σε μελαγχολία και κατάθλιψη.

Πότε πρέπει να επιλέγεται χειρουργική επέμβαση

Τα άτομα με αρθρίτιδα είναι σε θέση να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους. Ωστόσο, ο πόνος που βιώνουν είναι ανασταλτικός παράγοντας, ιδιαίτερα όταν αυτός εντοπίζεται στις μεγάλες αρθρώσεις του σώματος: το ισχίο και το γόνατο. «Προκειμένου να ξεφύγουν από αυτόν τον φαύλο κύκλο σωματικών και ψυχικών συμπτωμάτων, θα πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να κάνουν μια νέα αρχή» σημειώνει ο ορθοπεδικός χειρουργός Αθανάσιος Τσουτσάνης.

Και συμπληρώνει: «Σε ορισμένες μορφές αρθρίτιδας (π.χ. οστεοαρθρίτιδα και ρευματοειδής αρθρίτιδα), ο τρόπος εξαρτάται από το στάδιο της νόσου.

Βέβαια, παρότι η αρθρίτιδα δεν μπορεί να αντιστραφεί, τα συμπτώματα μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά με αλλαγές στον τρόπο ζωής, φυσικοθεραπείες, φάρμακα και χειρουργική επέμβαση».

Οσον αφορά την οστεοαρθρίτιδα, την πιο συχνή μορφή αρθρίτιδας, η άσκηση και η επίτευξη ενός υγιούς βάρους είναι βασικές προϋποθέσεις ύφεσης του πόνου και της δυσλειτουργίας.

Παράλληλα, μπορεί να συνταγογραφηθούν αναλγητικά, όπως παρακεταμόλη, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα ή ακόμα και ντουλοξετίνη, μια ουσία που έχει αναλγητικές αλλά και αντικαταθλιπτικές ιδιότητες.

Η φυσικοθεραπεία βοηθά στην ενδυνάμωση των μυών της πάσχουσας περιοχής, στη διεύρυνση των κινήσεων και την ύφεση του πόνου.

Ευτυχώς, στις μέρες μας οι επεμβάσεις αυτές είναι τόσο εξελιγμένες, που οι ασθενείς δεν ταλαιπωρούνται καθόλου και επανέρχονται στις καθημερινές υποχρεώσεις τους σε ελάχιστες ημέρες, απαλλαγμένοι από τα συμπτώματα που προηγουμένως τους βασάνιζαν.

«Οι μέθοδοι ελάχιστης επεμβατικότητας με τις οποίες διενεργούνται πια οι επεμβάσεις αυτές πλεονεκτούν συγκριτικά με αυτές του παρελθόντος, αφού δεν απαιτούν μεγάλες τομές αλλά μόνο μια μικρή, μέσω της οποίας γίνεται η αντικατάσταση της άρθρωσης. Οταν δε η αρθρίτιδα έχει προσβάλει το ισχίο, η AMIS (Anterior Minimal Invasive Surgery - Πρόσθια Ελάχιστης Επεμβατικότητας Χειρουργική) υπερτερεί. Κι αυτό διότι είναι η μοναδική που για την εκτέλεσή της δεν χρειάζεται να κοπούν ή να αποκολληθούν μύες. 

Η προσπέλαση επιτυγχάνεται με τη βοήθεια ειδικών εργαλείων, απλά παρεκτοπίζοντας τους μυς. Αυτό έχει ως συνέπεια την πολύ πιο γρήγορη και ανώδυνη ανάρρωση, την απουσία μετεγχειρητικού πόνου, την κινητοποίηση του ασθενούς την ίδια μέρα του χειρουργείου και την επιστροφή στο σπίτι εντός 48 ωρών» διευκρινίζει ο δρ Αθανάσιος Τσουτσάνης, ένας από τους Ευρωπαίους εκπαιδευτές της τεχνικής AMIS.