Πώς θα επηρεάσει η μεταβολή του κλίματος τη γεωργία, τα δάση, τους υδάτινους πόρους στη Δυτική Ελλάδα

Στην ανάλυση της τρωτότητας των τομέων της οικονομίας, του ανθρωπογενούς και φυσικού περιβάλλοντος της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας στην κλιματική αλλαγή, προχώρησε η μελέτη, που παρουσιάζει το Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, για την αναμενόμενη μεταβολή του κλίματος η οποία εκπονήθηκε στο πλαίσιο της κατάρτισης του περιφερειακού σχεδίου για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, και χρηματοδοτείται από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος.

Στο πλαίσιο της μελέτης εξετάστηκαν, μεταξύ άλλων, οι τομείς της γεωργίας, των δασών, της βιοποικιλότητας, των οικοσυστημάτων, της αλιείας, των υδατοκαλλιεργειών, των υδάτινων πόρων, των ποταμιών και του δομημένου περιβάλλοντος.

Όπως προκύπτει, καταγράφεται από μικρή έως μεγάλη τρωτότητα ανάλογα με το σενάριο, όπως για παράδειγμα ευμενές ή δυσμενές, αλλά και την χρονική περίοδο, δηλαδή βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.

Το περιφερειακό σχέδιο εκπονήθηκε λαμβάνοντας υπόψη τρία σενάρια παγκόσμιας εξέλιξης συγκεντρώσεων αερίων του θερμοκηπίου (RCP2.6-ευμενές, RCP4.5-ενδιάμεσο, RCP8.5-δυσμενές) και για τρεις χρονικές περιόδους, βραχυπρόθεσμο (2011‐2030), μεσοπρόθεσμο (2031‐2050) και μακροπρόθεσμο (2081‐2100).

Ειδικότερα, τα αποτελέσματα της τρωτότητας, σύμφωνα με την μελέτη, είναι τα εξής:

Από τη γεωγραφική ανάλυση της τρωτότητας του τομέα της γεωργίας προέκυψε ότι στο ευμενές σενάριο και σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, οι περισσότερες γεωργικές περιοχές έχουν μικρή τρωτότητα στην κλιματική αλλαγή, με εξαίρεση τις γεωργικές εκτάσεις των δήμων Αμφιλοχίας, Θέρμου, Ακτίου - Βόνιτσας και Ναυπακτίας, στην Αιτωλοακαρνανία, που έχουν μέτρια τρωτότητα.

Στο ενδιάμεσο σενάριο, έως το 2080, όλες σχεδόν οι γεωργικές περιοχές έχουν μέτρια τρωτότητα, ενώ η κατάσταση αναμένεται ακόμα πιο δυσχερής σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, κυρίως στους δήμους Αιγιαλείας, Πατρέων, Ακτίου - Βόνιτσας, Ναυπακτίας, Θέρμου, Αμφιλοχίας και Ζαχάρως, καθώς οι γεωργικές τους εκτάσεις αναμένεται να παρουσιάσουν μεγάλη τρωτότητα στην κλιματική αλλαγή.

Στο δυσμενές σενάριο, έως το 2080, όλες οι γεωργικές περιοχές έχουν σε γενικές γραμμές μέτρια τρωτότητα (ή και μεγάλη σε κάποιες περιπτώσεις), ενώ σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, οι γεωργικές εκτάσεις της Περιφέρειας παρουσιάζουν πολύ μεγάλη τρωτότητα (ή μεγάλη σε κάποιες περιπτώσεις).

Στον τομέα των δασών προέκυψε ότι στο ευμενές σενάριο και σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, οι δασικές εκτάσεις της Περιφέρειας αναμένεται να έχουν αμελητέα, έως μικρή τρωτότητα στην κλιματική αλλαγή. Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα όμως, οι δασικές περιοχές της Ηλείας, καθώς επίσης και οι δασικές περιοχές των δήμων Δυτικής Αχαΐας, Μεσολογγίου, Αγρινίου και Ξηρομέρου αναμένεται να έχουν μέτρια τρωτότητα. Αντίστοιχα, στο δυσμενές σενάριο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, οι δασικές εκτάσεις της Περιφέρειας παρουσιάζουν από μεγάλη (δήμοι Ερυμάνθου, Καλαβρύτων, Αμφιλοχίας, Αιγιαλείας, Θέρμου, Ναυπακτίας και Ζαχάρως) έως πολύ μεγάλη τρωτότητα (δασικές εκτάσεις υπόλοιπων δήμων).

Στον τομέα της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων προέκυψε ότι στο ευμενές σενάριο και σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, η βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα της Περιφέρειας έχουν μικρή τρωτότητα στην κλιματική αλλαγή, με εξαίρεση αυτά των δήμων Ακτίου - Βόνιτσας, Αμφιλοχίας και Θέρμου, που έχουν μέτρια τρωτότητα.

Αντίθετα, στο δυσμενές σενάριο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, η βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα της Περιφέρειας παρουσιάζουν μεγάλη τρωτότητα, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις που η τρωτότητα αναμένεται να είναι πολύ μεγάλη (οικοσυστήματα δήμων Πηνειού, Άκτιου - Βόνιτσας, Ξηρομέρου και Αιγιάλειας).

Στο ενδιάμεσο σενάριο και σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, οι περισσότεροι δήμοι της Περιφέρειας έχουν μέτρια τρωτότητα ως προς τον τομέα αυτό (πλην των δήμων Δυτικής Αχαΐας, Ερυμάνθου και Αρχαίας Ολυμπίας που έχουν μικρή τρωτότητα).

Μετά το 2080, τα οικοσυστήματα όλων των δήμων της Περιφέρειας βρίσκονται σε επίπεδο μέτριας τρωτότητας, εκτός των δήμων Αιγιάλειας και Ακτίου - Βόνιτσας που μετά το 2080 βρίσκονται σε επίπεδο μεγάλης τρωτότητας.

Ο τομέας της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών παρουσιάζει μακροπρόθεσμα (μετά το 2080) μέτρια τρωτότητα στην κλιματική αλλαγή, σε όλα τα εξεταζόμενα σενάρια. Ειδικά, στο δυσμενές σενάριο έχει μέτρια τρωτότητα και σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα (μετά το 2030). Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα έχει μικρή τρωτότητα σε όλα τα σενάρια.

Από τη γεωγραφική ανάλυση της τρωτότητας του τομέα των υδάτινων πόρων προέκυψε ότι στο ευμενές σενάριο και έως το 2030, τα υδάτινα αποθέματα των περισσότερων δήμων της Περιφέρειας θα έχουν μικρή τρωτότητα στην κλιματική αλλαγή, με εξαίρεση τους υδάτινους πόρους των δήμων Ακτίου - Βόνιτσας, Αγρινίου, Αμφιλοχίας, Θέρμου και Ξηρομέρου, που θα έχουν μέτρια τρωτότητα. Μέτρια τρωτότητα θα έχουν μετά το 2030 οι υδάτινοι πόροι και των υπόλοιπων δήμων της Περιφέρειας.

Στο ενδιάμεσο σενάριο και έως το 2030, το σύνολο των υδάτινων αποθεμάτων της Περιφέρειας αναμένεται να έχει μέτρια τρωτότητα ή ακόμα και μεγάλη σε μεμονωμένες περιπτώσεις (περίπτωση δήμου Καλαβρύτων και δήμου Ανδρίτσαινας - Κρεστένων).

Η κατάσταση μελλοντικά θα γίνει ακόμα πιο δυσχερής, ειδικά μετά το 2080, καθώς το σύνολο των υδάτινων αποθεμάτων της Περιφέρειας θα βρίσκεται σε επίπεδα μεγάλης, έως πολύ μεγάλης τρωτότητας.

Στο δυσμενές σενάριο οι υδάτινοι πόροι της Περιφέρειας έχουν μεγάλη τρωτότητα ακόμα και σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, ενώ μετά το 2080, εμφανίζουν πολύ μεγάλη τρωτότητα.

Από τη γεωγραφική ανάλυση της τρωτότητας για τα ποτάμια, από τη σκοπιά της εκδήλωσης πλημμυρών, στο ευμενές και ενδιάμεσο σενάριο, τα ποτάμια της Περιφέρειας παρουσιάζουν έως το 2100, μέτρια τρωτότητα. Η εικόνα είναι αντίστοιχη και στο δυσμενές σενάριο, μέχρι όμως το 2050.

Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, στο δυσμενές σενάριο, τα ποτάμια της Αχαΐας και Αιτωλοακαρνανίας, αποκτούν μεγάλη τρωτότητα, ενώ τα ποτάμια της Ηλείας παραμένουν σε επίπεδο μέτριας τρωτότητας.

Από την ανάλυση προέκυψε ότι στο ευμενές σενάριο και σε όλους τους χρονικούς ορίζοντες, οι δομημένες περιοχές της Περιφέρειας έχουν μέτρια τρωτότητα στην κλιματική αλλαγή.

Μακροπρόθεσμα, στο ενδιάμεσο σενάριο, μεγάλη τρωτότητα έχουν οι δομημένες περιοχές των δήμων Αιγιάλειας και Ζαχάρως, ενώ στο δυσμενές σενάριο ακόμα πιο πολλές περιοχές παρουσιάζουν μεγάλη τρωτότητα και συγκεκριμένα οι δομημένες περιοχές των δήμων Πατρέων, Αιγιάλειας, Δυτικής Αχαΐας, Μεσολογγίου, Ακτίου - Βόνιτσας, Αμφιλοχίας, Ναυπακτίας, Ξηρομέρου, Ήλιδας, Ανδραβίδας - Κυλλήνης, Ζαχάρως και Πηνειού.