Ετοιμάζεται η πρώτη παραγωγή «πράσινης» τροφής από αέρα, σίγουρα όχι…κοπανιστό

Η Φινλανδική Startup “Solar Foods” χρησιμοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για να μετατρέψει το ατμοσφαιρικό διοξείδιο του άνθρακα σε τροφή, μέσα από μια μορφή κυτταρικής γεωργίας.

Η εταιρεία κατασκευάζει το πρώτο εργοστάσιο εμπορικής κλίμακας κοντά στο Ελσίνκι στη Φινλανδία, για να παράγει 100 τόνους τροφών ετησίως, αρκετών για 4 ή 5 εκατομμύρια γεύματα. «Είμαστε λίγο πίσω από το χρονοδιάγραμμα, αλλά η παραγωγή μπορεί να ξεκινήσει το 2023», λέει ο CEO & Co-founder

Η ζύμωση έχει μακρά, πλούσια ιστορία στην παραγωγή τροφίμων, από μπύρα και κρασί μέχρι γιαούρτι και τυρί, και χρονολογείται από τη νεολιθική περίοδο. Από το 2017 η φινλανδική startup, Solar Foods που ιδρύθηκε ως spin-off του VTT Technical Research Center της Φινλανδίας και του Πανεπιστημίου LUT και έχει επιτύχει ταχεία ανάπτυξη, δίνει στη ζύμωση μια πολύ ιδιαίτερη θέση και στο μέλλον της ανθρώπινης διατροφής.

Η startup εργάζεται για να φέρει στην αγορά και κατ’ επέκταση στο τραπέζι μας μια νέα καθαρή πρωτεΐνη σε μορφή σκόνης που θα προσφέρει μια θρεπτική, βιώσιμη εναλλακτική λύση σε πρωτεΐνες ζωικής προέλευσης. Το προϊόν, που φέρει το σήμα “Solein”, είναι ουσιαστικά ένα βρώσιμο βακτήριο, ένα μονοκύτταρο μικρόβιο που αναπτύσσεται χρησιμοποιώντας αερόβια ζύμωση. Ή αλλιώς η εταιρεία προσφέρει εδώδιμες θερμίδες από μικρόβια που οξειδώνουν το υδρογόνο.

Η “Solein” παράγεται χρησιμοποιώντας μια βιοδιεργασία όπου τα μικρόβια τροφοδοτούνται με αέρια (διοξείδιο του άνθρακα, υδρογόνο και οξυγόνο) και με μικρές ποσότητες θρεπτικών ουσιών. Η βιοδιαδικασία μοιάζει με ζυθοποιείο, με το διοξείδιο του άνθρακα και το υδρογόνο να αντικαθιστούν τη ζάχαρη ως πηγή άνθρακα και ενέργειας, αντίστοιχα.

Το προϊόν απαιτεί μόνο αέρα, νερό και ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, που σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να διατεθούν τεράστιες εκτάσεις γεωργικής γης για την παραγωγή αυτού του μελλοντικού τροφίμου. Θα μπορούσε να παραχθεί σε εργοστάσια που βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές ή μέσα σε πόλεις και αστικά κέντρα. Δεν χρειάζεται άλλα τρόφιμα για την ανάπτυξή του, ώστε να δημιουργηθεί επαρκής απόδοση, όπως συμβαίνει με την εκτροφή ζώων για ανθρώπινη κατανάλωση.

Διατροφικά το προϊόν “Solein” είναι μια πλήρης πρωτεΐνη σε σκόνη που περιέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα. Συγκεκριμένα η σύστασή της είναι 65-70% πρωτεΐνη, 5-8% λιπαρά (κυρίως ακόρεστα λιπαρά), 10-15% διαιτητικές ίνες και 3-5% ανόργανα θρεπτικά συστατικά. Η σύνθεση των μακροθρεπτικών συστατικών των κυττάρων είναι πολύ παρόμοια με αυτή της αποξηραμένης σόγιας ή των φυκιών. Το Solein παρέχει σίδηρο, φυτικές ίνες και βιταμίνες του συμπλέγματος Β, καθώς και τα εννέα απαραίτητα αμινοξέα για το ανθρώπινο σώμα. Η γεύση της σκόνης είναι πολύ ήπια και πολύ ουδέτερη και «χάνεται» μέσα στα τρόφιμα, που σημαίνει ότι είναι εύκολο να συμπεριληφθεί ως συστατικό σε μια ευρεία γκάμα φαγητών χωρίς να καλύψει τη γεύση τους. Η Solar Foods ισχυρίζεται ότι η παραγωγή της Solein είναι 100 φορές πιο φιλική προς το κλίμα από το κρέας και 10 φορές καλύτερη από τις πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης.

Το Solein της Solar Foods έλαβε την πρώτη ρυθμιστική έγκριση για νέα τρόφιμα τον Σεπτέμβριο του 2022 από τον Οργανισμό Τροφίμων της Σιγκαπούρης (SFA). Αυτό εγκρίνει την εισαγωγή, την παραγωγή και την πώληση προϊόντων διατροφής που περιέχουν Solein στη Σιγκαπούρη. Η Solar Foods έχει καταθέσει φάκελο για νέα τρόφιμα με Solein σε άλλες βασικές αγορές όπως η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο και σχεδιάζει να αναζητήσει αξιολόγηση κατάστασης GRAS (Γενικά Αναγνωρισμένη ως Ασφαλής) για τη Solein στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η μεγαλύτερη επιχορήγηση μέχρι τώρα

Ο Κυβερνητικός Οργανισμός της Φινλανδίας Business Finland ενέκρινε την περασμένη βδομάδα επιχορήγηση 34 εκατομμυρίων ευρώ στην Solar Foods, η οποία μέχρι στιγμής, είναι η μοναδική μεγαλύτερη δημόσια επιχορήγηση για την κυτταρική γεωργία στον κόσμο. Η επιχορήγηση είναι το πρώτο μέρος χρηματοδότησης της Solar Foods ως Σημαντικού Έργου Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος- ΣΕΚΕΕ (Important Project of Common European Interest – IPCEI).

Τον Σεπτέμβριο του 2022 η Solar Foods επιλέχθηκε ως μέρος του στρατηγικού πυρήνα της οικονομίας υδρογόνου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το επενδυτικό πρόγραμμα 600 εκατ. ευρώ της Solar Foods, το οποίο περιλαμβάνει και το μελλοντικό Factory 02, κοινοποιήθηκε ως έργο υδρογόνου IPCEI με μέγιστη κρατική ενίσχυση 110 εκατ. ευρώ. Σε ευθυγράμμιση με το σχέδιο φάσης Ε&Α της κοινοποίησης IPCEI, η Solar Foods θα χρησιμοποιήσει την επιχορήγηση για να ενισχύσει την εγκατάσταση ζύμωσης υδρογόνου “Factory 01”, και να εισέλθει στη φάση δημιουργίας του ακόλουθου “Factory 02”. Το Factory 01 έχει στόχο να είναι πλήρως λειτουργικό το 1ο τρίμηνο του 2024. Τα δεδομένα και οι επιχειρησιακές εμπειρίες από το εργοστάσιο εφαρμόζονται στην ολοκλήρωση της μηχανικής μελέτης για το Factory 02.

«Η επιχορήγηση δείχνει πώς το σύστημα καινοτομίας της Φινλανδίας είναι έτοιμο να σκεφτεί «έξω από το κουτί» και θέλει να υποστηρίξει την εμπορευματοποίηση επιστημονικών ανακαλύψεων που προκύπτουν από τις διασταυρώσεις επιστημονικών κλάδων. Δεν ταιριάζουμε πραγματικά σε καμία παραδοσιακή κατηγορία έρευνας και καινοτομίας. Κάνουμε καθαρή τεχνολογία, τεχνολογία τροφίμων, τεχνολογία υδρογόνου και σε συστημικό επίπεδο υποστηρίζουμε την αποκατάσταση των φυσικών οικοσυστημάτων», συμπληρώνει ο Pasi Vainikka.

Η Solar Foods αναμένεται να φέρει επανάσταση στην παραγωγή τροφίμων με μια μέθοδο που δεν εξαρτάται από τη γεωργία, τον καιρό ή το κλίμα, παράγοντας πρωτεΐνη από τον αέρα και την ηλεκτρική ενέργεια. Ο κύριος στόχος είναι η βιώσιμη παραγωγή τροφίμων στη Γη, αλλά θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για αποστολές στον Άρη. Ο βιοαντιδραστήρας είναι μια μικρή, ελαφριά συσκευή που καθιστά δυνατή μια διαδικασία παραγωγής τροφής στο διάστημα. Το ταξίδι στον Άρη διαρκεί αρκετούς μήνες και η επιτυχία απαιτεί την ικανότητα παραγωγής τροφής τόσο κατά τη διάρκεια των εξερχόμενων όσο και των εισερχόμενων πτήσεων, καθώς και στον ίδιο τον πλανήτη. Οι συνθήκες στον Άρη είναι πολύ διαφορετικές από εκείνες στη Γη, αλλά έχουν ηλιοφάνεια και υπάρχουν τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα του πλανήτη.