Ένας «τροχονόμος» του Διαστήματος γεννιέται στο Αστεροσκοπείο του Σκίνακα στον Ψηλορείτη

Ενίσχυση των ερευνητικών υποδομών με νέο κτίριο και υπερσύγχρονο οπτικό τηλεσκόπιο, ανάπτυξη δορυφορικών τηλεπικοινωνιών νέας γενιάς με τη χρήση λέιζερ, πιστοποιημένη παρακολούθηση και επικοινωνία με δορυφόρους, αλλά και προοπτικές επιχειρηματικής δραστηριότητας είναι κάποια από αυτά που συμβαίνουν στον Σκίνακα.

Αν θελήσει κάποιος να ανέβει στο Αστεροσκοπείο Σκίνακα στην Κρήτη, καλύτερα να ξεκινήσει από το Ηράκλειο

νωρίς το απόγευμα, κατά τις 16:00 μ.μ. Και αυτό γιατί αφενός μεν ο δρόμος είναι στενός και η ανάβαση στον πολυτραγουδισμένο Ψηλορείτη είναι απαιτητική και θέλει ώρα, και αφετέρου γιατί θα έχει τη μοναδική ευκαιρία να απλώσει το βλέμμα του μέχρι το λιβυκό πέλαγος και να θαυμάσει από τα 1750 μ. υψόμετρο το μοναδικό ηλιοβασίλεμα.

Αυτό πρότεινε και ο Καθηγητής Αστροφυσικής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης και Διευθυντής του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) αλλά και του Αστεροσκοπείου Σκίνακα, κ. Βασίλης Χαρμανδάρης, και αυτό ακριβώς κάναμε ένα μεσημέρι στα τέλη Μαΐου, για να ζήσουμε αυτή τη μοναδική εμπειρία.

Ο Καθηγητής Αστροφυσικής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης και Διευθυντής του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) αλλά και του Αστεροσκοπείου Σκίνακα, κ. Βασίλης Χαρμανδάρης

Το Αστεροσκοπείο απέχει από το Ηράκλειο σχεδόν 50 χλμ. Για να φτάσει κάποιος εκεί, θα περάσει από την παραδοσιακή πόλη των Ανωγείων, που είναι γνωστή για το σημαντικό της ρόλο στη νεότερη ιστορία της Κρήτης, την υπέροχη παραδοσιακή κουζίνα της, τους δυναμικούς πολιτικούς άνδρες και γυναίκες, και όχι μόνο. Βορειοδυτικά από το Αστεροσκοπείο, σε ευθεία απόσταση περίπου 6 χλμ., βρίσκεται το Ιδαίον Άνδρον, το διάσημο σπήλαιο όπου, σύμφωνα με τη μυθολογία, ανατράφηκε ο Δίας.

Ψηλά στον Σκίνακα η θερμοκρασία είναι περίπου στους 14 βαθμούς Κελσίου και αυτό που συναντάει κάποιος εκεί, μακριά από τον θόρυβο και τα φώτα της πόλης, είναι ένα βραχώδες και άγονο τοπίο, όπου στραφταλίζουν οι αρχαίες πέτρες του βουνού κάτω από τον ήλιο. Πάνω σε ένα ευρύ πλάτωμα ξεχωρίζουν τέσσερα κτίσματα-τρείς θόλοι τηλεσκοπίων και ένας πετρόκτιστος ξενώνας.

Και εκεί ακριβώς είναι που έχεις την αίσθηση ότι αγγίζεις τον ουρανό και ότι αυτός ο ουρανός θα ανοίξει για σένα και θα σου αποκαλύψει τα άγνωστα μυστικά του…

Όταν ο κομήτης Halley επανεμφανίστηκε…

Το Αστεροσκοπείο Σκίνακα είναι μια κοινή ερευνητική υποδομή του Παν. Κρήτης και του ΙΤΕ. Η θέση του δεν αποτελεί μόνο τον ιδανικό τόπο για τα ηλιοβασιλέματα της πανέμορφης Κρήτης αλλά προσφέρει άριστες συνθήκες για αστρονομικές μετρήσεις υψηλής ποιότητας - τις καλύτερες στην περιοχή της Μεσογείου.

Η ερευνητική αυτή υποδομή διαθέτει τρία τηλεσκόπια με διάμετρο κατόπτρου 1.3 μ, 0.6 μ και 0.3 μ., εξοπλισμένα με μία πλειάδα σύγχρονων οργάνων, που την τοποθετούν ανάμεσα στις καλύτερες του κόσμου, τουλάχιστον όσο αφορά το μέγεθός της.

FORTH/Institute of Astrophysics

Η ιδέα να αποτελέσει ο Σκίνακας τόπο αστρονομικής έρευνας γεννήθηκε το καλοκαίρι του 1984 και άρχισε να υλοποιείται με τη διάνοιξη του δρόμου προς την κορυφή του Ψηλορείτη.

«Το Αστεροσκοπείο ιδρύθηκε το 1986 κατόπιν συνεργασίας του Παν. Κρήτης, του ΙΤΕ και του Ινστιτούτου Max Planck Εξωγήινης φυσικής της Γερμανίας. Αφορμή είχε σταθεί η “επίσκεψη” στη γειτονιά μας του κομήτη Χάλεϊ, ο οποίος επρόκειτο να ξαναπλησιάσει τη Γη μετά από 76 χρόνια περιπλάνησής του στο Διάστημα. Αυτή η συγκυρία καθόρισε και τον χρονικό ορίζοντα εγκατάστασης του πρώτου τηλεσκοπίου με διάμετρο κατόπτρου 0,3 μέτρων, τύπου Schmidt-Cassegrain. Η θέση για την παρατήρηση του φαινομένου ήταν η πλέον κατάλληλη, ωστόσο σταδιακά προέκυψε ότι το σημείο ήταν ιδανικό από πολλές απόψεις. Το δεύτερο τηλεσκόπιο τύπου Ritchey-Chrétien με διάμετρο κατόπτρου 1,3 μέτρων τοποθετήθηκε το 1995 και το τρίτο, με διάμετρο 0,6 μέτρων, που προστέθηκε το 2006 λειτουργεί με τηλεχειρισμό μέσω διαδικτύου και έχει μεγάλο οπτικό πεδίο», διηγείται ο Καθηγητής Χαρμανδάρης.

Το καινούργιο κτίριο

Μέσα στη περασμένη χρονιά ολοκληρώθηκε ένα νέο κτίριο με θόλο διαμέτρου 5.3 μ., με συγχρηματοδότηση από ένα ανταγωνιστικό πρόγραμμα “Interreg Ελλάδα-Κύπρος” και από το Παν. Κρήτης, ενώ παραγγέλθηκε ήδη ένα νέο οπτικό τηλεσκόπιο με το όνομα “200+” κόστους 840. 000 ευρώ και με διάμετρο κατόπτρου 1 μ., με χρηματοδότηση της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», το οποίο θα τοποθετηθεί στο νέο θόλο.

FORTH/Institute of Astrophysics «Ο νέος θόλος υψηλών προδιαγραφών και νέας τεχνολογίας μαζί με το νέο τηλεσκόπιο “200+” που περιμένουμε με ανυπομονησία, θα δώσει μια νέα πνοή σε θέματα εκπαίδευσης, εφαρμογών και υπηρεσιών και φυσικά θα συνεισφέρει και σε καινοτόμο έρευνα η οποία από το 1995 μέχρι και σήμερα είχε ως αιχμή του δόρατος το τηλεσκόπιο 1.3μ., το πιο παραγωγικό ερευνητικά τηλεσκόπιο της χώρας μας», συμπληρώνει ο Έλληνας επιστήμονας. Αρκεί να αναφερθεί ότι τα τελευταία 9 χρόνια το Αστεροσκοπείο λειτουργεί και συλλέγει δεδομένα για 7 περίπου μήνες το χρόνο.

Το νέο τηλεσκόπιο θα διπλασιάσει τον διαθέσιμο χρόνο για παρατηρήσεις και έρευνα αιχμής από το Αστεροσκοπείο, αφού το βασικό τηλεσκόπιο του 1,3 μ. έχει δεσμευθεί στην αναζήτηση του αποτυπώματος των πρώτων στιγμών του Σύμπαντος με τη χρήση ενός νέου πρωτοποριακού πολωσίμετρου, του «RoboPol» (επιστημονικό όργανο που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της γωνίας περιστροφής που προκαλείται από το πέρασμα του πολωμένου φωτός μέσω μιας οπτικά δραστικής ουσίας), στο πλαίσιο του έργου PASIPHAE, το οποίο αναπτύχθηκε από το Ινστιτούτο Αστροφυσικής με δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.

Το φιλόδοξο ερευνητικό πρόγραμμα PASIPHAE, που συντονίζεται από Έλληνες επιστήμονες του Παν. Κρήτης και του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του ΙΤΕ, έχει λάβει χρηματοδότηση 1,9 εκατομμυρίων ευρώ από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC).

FORTH/Institute of Astrophysics

Οι αστρονόμοι της Κρήτης όμως δεν περιορίζονται στο φως που συλλέγουν τα τηλεσκόπια στην κορυφή του Σκίνακα για να ανακαλύψουν τα μυστικά του Σύμπαντος, χρησιμοποιούν επίσης και διαστημικά τηλεσκόπια. Αξίζει να αναφερθεί ότι η ερευνητική ομάδα του Καθηγητή Χαρμανδάρη ήταν από τις πρώτες ομάδες που έλαβαν μετρήσεις από το τελευταίο διαστημικό τηλεσκόπιο της NASA, “James Webb”-του αστρονομικού κόστους των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων- που εκτοξεύθηκε τα Χριστούγεννα του 2021, αποτελώντας το μεγαλύτερο και ισχυρότερο τηλεσκόπιο που έχει σταλεί στο διάστημα, κινούμενο σε τροχιά πέριξ του Ήλιου σε απόσταση 1,6 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη.

Νέοι ορίζοντες…

Πίσω στο έδαφος και πάλι μαθαίνουμε ότι το νέο τηλεσκόπιο “200+” θα προσφέρει τη δυνατότητα στο Αστεροσκοπείο, να δράσει καταλυτικά και, σε συνεργασία με την τεχνογνωσία που διαθέτουν τα Ινστιτούτα Πληροφορικής και Ηλεκτρονικής Δομής & Λέιζερ του ΙΤΕ, να αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη μιας νέας γενιάς δορυφορικών τηλεπικοινωνιών που βασίζονται στη χρήση λέιζερ και όχι ραδιοφωνικών σημάτων, αλλά και για την παρακολούθηση δορυφόρων.

«Αυτή τη στιγμή υπολογίζεται πως ο αριθμός των δορυφόρων που κινούνται στο Διάστημα είναι περίπου 4000 και περί τα τέλη της δεκαετίας θα έχουν φτάσει τις 100.000!», λέει ο καθηγητής. Σύμφωνα με τον ίδιο ένας από τους βασικούς στόχους είναι τόσο η παρακολούθηση αυτών των δορυφόρων όσο και η επικοινωνία μαζί τους, αυτό δηλ. που απαιτεί η ανάπτυξη της νέας γενιάς δορυφορικών τηλεπικοινωνιών.

Σύμφωνα με τον κ. Χαραμανδάρη, η τεχνολογία οπτικών επικοινωνιών αποτελεί την επόμενη “επανάσταση” στα satcom, φέρνοντας πρωτοφανείς ταχύτητες μετάδοσης, ασφάλεια των δεδομένων με μεθόδους κβαντικής κρυπτογραφίας αλλά και δυνατότητες ανάπτυξης για την κάλυψη των εμπορικών αναγκών της ανθρωπότητας σε ορίζοντα μεγαλύτερο από την επόμενη δεκαετία.

«Καθώς απαιτούμε όλο και περισσότερες δορυφορικές υπηρεσίες, οι παραδοσιακές ζώνες ραδιοσυχνοτήτων satcom δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Ακόμη όμως και η ασφαλής μεταφορά δεδομένων σε μεγάλες αποστάσεις στο έδαφος αντιμετωπίζει πλέον προκλήσεις. Για παράδειγμα οι οπτικές ίνες που διασχίζουν τους ωκεανούς μεταφέροντας δεδομένα έχουν περιορισμούς αφού η σημερινή τεχνολογία δεν επιτρέπει την αποστολή κβαντικά κωδικοποιημένων μηνυμάτων, τα οποία διασφαλίζουν τη μέγιστη ασφάλεια σε απόσταση μεγαλύτερη των 120-150 χλμ. χωρίς αναμεταδότη», εξηγεί ο ίδιος συμπληρώνοντας πως αυτό το πρόβλημα μπορεί να λυθεί αν σταλούν τα δεδομένα με λέιζερ χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο ενός αστεροσκοπείου σε ένα δορυφόρο, και από εκεί σε ένα άλλο τηλεσκόπιο σε μια μακρινή βουνοκορφή στην άλλη πλευρά του ωκεανού.

FORTH/Institute of Astrophysics

«Η μετάδοση δεδομένων μέσω σύνδεσης με λέιζερ και όχι μέσω ραδιοφωνικών σημάτων έχει επιπλέον το τεχνολογικό πλεονέκτημα ότι οι αναμεταδότες, είναι μικρότεροι και έτσι καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια. Για το λόγο αυτό η πολιτεία επενδύει σε υποδομές και του χρόνου η οπτική ίνα που συνδέει τη χώρα μας εδώ και χρόνια μέχρι τα Ανώγεια θα επεκταθεί και θα φτάσει μέχρι τον Σκίνακα. Πρόκειται για μέρος ενός πολύ μεγάλου ευρωπαϊκού έργου, του HellasQCI, ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ, με συγχρηματοδότηση κατά 50% από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία αποτελεί ένα ιδανικό παράδειγμα εφαρμοσμένης έρευνας που θα βοηθήσει την ανάπτυξη της χώρας μας ουσιαστικά» καταλήγει ο Καθηγητής.

Focus στις οπτικές ζεύξεις…

Με τις οπτικές ζεύξεις αποφεύγονται οι παρεμβολές και η ανίχνευση. Συγκριτικά, με τις ήδη γεμάτες ραδιοσυχνότητες, η επικοινωνία με λέιζερ είναι εξαιρετικά δύσκολο να υποκλαπεί λόγω της πολύ στενότερης δέσμης εκπομπής. Ένας δορυφόρος σε γεωσύγχρονη τροχιά, όπως ο γνωστός HellasSat, που εκπέμπει σε ραδιοκύματα στέλνει το σήμα του σε ολόκληρη την Ελλάδα, ενώ ένας αντίστοιχος δορυφόρος που θα έστελνε την ίδια πληροφορία με μια δέσμη λέιζερ θα «φώτιζε» μια περιοχή όσο ένα γήπεδο ποδοσφαίρου. Μόνο όσοι βρίσκονται σε αυτή τη μικρή περιοχή θα μπορούσαν να συλλέξουν και να αποπειραθούν να αποκρυπτογραφήσουν το σήμα.

FORTH/Institute of Astrophysics

«Με τη χρήση λέιζερ είμαστε επίσης σε θέση να μεταφέρουμε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες δεδομένων από όλες τις εναλλακτικές λύσεις, κάτι που στη σημερινή πραγματικότητα των Big Data είναι υψίστης σημασίας», προσθέτει ο Έλληνας αστροφυσικός, που μέχρι πρότινος διατελούσε επιστημονικός σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), ενώ εξακολουθεί να είναι μέλος του επιστημονικού συμβουλίου του Ινστιτούτου Επιστημών του Σύμπαντος του CNRS (Γαλλία).

Η εν λόγω έρευνα διενεργείται στο πλαίσιο του προγράμματος ScyLight (Τεχνολογία Ασφαλούς και Λέιζερ επικοινωνίας) του ESA, το οποίο υποστηρίζει την ανάπτυξη και την εξέλιξη των τεχνολογιών οπτικής επικοινωνίας – λέιζερ τηλεσκοπίων και δορυφόρων. Στο πρόγραμμα εκτός από το Ινστιτούτο Αστροφυσικής του ΙΤΕ συμμετέχουν και άλλες ομάδες στην Ελλάδα, όπως π.χ. από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών με το τηλεσκόπιο «Αρίσταρχος» στο Χελμό, αλλά και ιδιωτικές εταιρείες.

«Στο πλαίσιο του ScyLight, ο ESA διεξάγει μελέτες συστημάτων και αναλύσεις των δυνατοτήτων τους για να διερευνήσει πώς οι οπτικές τεχνολογίες μπορούν να αναπτυχθούν και να εφαρμοστούν καλύτερα ώστε να ανταποκριθούν στις ανάγκες της αγοράς», συμπληρώνει ο καθηγητής.

Η χρήση των τηλεσκόπιων όμως δεν περιορίζεται μόνο στις επικοινωνίες. Παρά το φαινομενικό «άπειρο» του διαστήματος η πληθώρα των δορυφόρων σε τροχιά γύρω από τη Γη ενέχει τον πρακτικό κίνδυνο συγκρούσεων. Είναι αναγκαία έτσι η παρουσία ενός «διαστημικού τροχονόμου» που θα τους παρακολουθεί και θα ενημερώνει τους ιδιοκτήτες των δορυφόρων για την επερχόμενη σύγκρουση ώστε να αλλάξουν την τροχιά τους. Το ρόλο αυτό έχουν αναλάβει και πάλι οι αστρονόμοι με τα τηλεσκόπιά τους και το Αστεροσκοπείο Σκίνακα έχει ήδη πιστοποιηθεί για αυτό το σκοπό.

«Ποιος θα περίμενε όταν ο Γαλιλαίος το 1609 σήκωσε ένα μικρό τηλεσκόπιο και παρατήρησε για πρώτη φορά τον Δία και τους δορυφόρους του, ότι σήμερα 400 χρόνια αργότερα η ανθρωπότητα θα έστελνε χιλιάδες τεχνητούς δορυφόρους και θα έπρεπε να διασφαλίζει τη σωστή λειτουργία τους;» διερωτάται ο κ. Χαρμανδάρης.

Ιδανικός τόπος για επενδύσεις

Δίπλα από τα κτίρια με τους θόλους του Αστεροσκοπείου βρίσκεται ο πετρόκτιστος ξενώνας 200 τ.μ. “Ιωάννης Παπαμαστοράκης”, που μπορεί να φιλοξενήσει έως 12 αστρονόμους. Τις εγκαταστάσεις συμπληρώνουν το φωτοβολταϊκό πάρκο και ηλεκτρογεννήτριες που επί του παρόντος αποτελούν την κύρια πηγή ενέργειας, η οποία θα αποτελέσει εφεδρικό σύστημα από το 2024, όταν θα ολοκληρωθεί, χάρη στην χρηματοδότηση της Περιφέρειας Κρήτης, η σύνδεση του Αστεροσκοπείου με το δίκτυο της ΔΕΗ.

Τα 15 στρέμματα γης όπου έχει εγκατασταθεί το Αστεροσκοπείο, αποτελεί δωρεά του Δήμου Ανωγείων προς το Παν. Κρήτης. Παραπλεύρως βρίσκεται ένας επιπλέον χώρος 20 στρεμμάτων, τον οποίο πρόσφατα ο Δήμος παραχώρησε και πάλι με άδεια χρήσης 50 ετών στο Ινστιτούτο Αστροφυσικής του ΙΤΕ για τις ανάγκες του Αστεροσκοπείου, μέσα στον οποίο βρίσκεται το φωτοβολταϊκό πάρκο. Τα τελευταία 35 χρόνια έχουν επενδυθεί συνολικά περίπου 8 εκατομμύρια ευρώ στον Σκίνακα σε κτήρια και επιστημονικά όργανα.

Αναγνωρίζοντας τα πολλαπλά οφέλη για την περιοχή, η τοπική κοινωνία έχει αγκαλιάσει τον Σκίνακα. Ο Δήμος Ανωγείων με χρηματοδότηση από την περιφέρεια έχει ξεκινήσει τα αναγκαία έργα συντήρησης, διάνοιξης και νέας ασφαλτόστρωσης του δρόμου προς την κορυφή. Επιπλέον, υποστηρίζει το αίτημα σύνδεσης του Αστεροσκοπείου με το δίκτυο της ΔΕΗ, ενώ έχει ήδη ξεκινήσει την κατασκευή του “Αστεροσχολείου” ενός πολυχώρου με αίθουσα 85 θέσεων και έναν νέο θόλο, που θα αποτελέσει κομβικό σημείο για την ανάπτυξη κοινών δράσεων σε θέματα τόσο εκπαίδευσης όσο και αστροτουρισμού,

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το πόσο όλοι οι κάτοικοι της Κρήτης, και ειδικά οι Ανωγειανοί αγαπούν τον τόπο τους. Χάρη σε αυτήν την ανιδιοτελή αγάπη και υποστήριξη κάθε δημιουργικής προσπάθειας ένας μικρός ορεινός Δήμος έχει πετύχει θαύματα και έγινε γνωστός σε όλη τη Ελλάδα. Το ίδιο το Αστεροσκοπείο δε θα υπήρχε χωρίς το όραμα του καθηγητή Γιάννη Παπαμαστοράκη και την διορατικότητα του τότε δημάρχου Ανωγείων, Γιώργου Κλάδου.

«Δεν θα είχαμε φθάσει εδώ που είμαστε σήμερα αν αυτή η υποστήριξη, το “δώρο” της τοπικής κοινωνίας προς το αστεροσκοπείο δεν είχε συνεχιστεί αδιάλειπτα. Για εμένα προσωπικά, που διευθύνω το νέο και μικρό ακόμη Ινστιτούτο Αστροφυσικής, αλλά και όλους τους αστρονόμους του ακαδημαϊκού οικοσυστήματος του Παν. Κρήτης και του ΙΤΕ, αυτό το πνεύμα αλληλοϋποστήριξης και οι παραδοσιακές αρχές της ορεινής Κρήτης αποτελούν πηγή έμπνευσης και δύναμης για να συνεχίσουμε. Είμαστε σίγουροι ότι σε 2-3 χρόνια από σήμερα ο Σκίνακας θα έχει μπει σε μια νέα εποχή και με ένα διεθνές αποτύπωμα, θα αποτελέσει ένα μικρό “αντίδωρο” όχι μόνο στην έρευνα και την εκπαίδευση αλλά και στις επιχειρηματικές προοπτικές και οικονομικής ανάπτυξης για την ορεινή Κρήτη», εκτιμά ο κ. Χαρμανδάρης.

Όσο με ξεναγεί στον εξωτερικό χώρο του Αστεροσκοπείου μου αφηγείται την ιστορία ενός ακανθώδους επιστημονικού προβλήματος (το οποίο περιγράφεται στο βιβλίο με τίτλο: «Ρολόγια Εν Πλω» που πρόσφατα εκδόθηκε από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης και το οποίο έχει επιμεληθεί επιστημονικά ο ίδιος) που κυριαρχούσε στους επιστημονικούς και πολιτικούς κύκλους της Βρετανίας και όχι μόνο, τον 18ο αιώνα, το οποίο ήταν τελείως πρακτικό: ο υπολογισμός του γεωγραφικού µήκους. Η αδυναμία µέτρησής του επί αιώνες είχε κοστίσει χιλιάδες ανθρώπινες ζωές χαµένες στη θάλασσα, θέτοντας ταυτόχρονα σοβαρά εμπόδια στην εμπορική επέκταση και την αμυντική θωράκιση της χώρας.

Η συντάκτρια του DNEWS Βασιλική Μιχοπούλου, στο Αστεροσκοπείο του Σκίνακα στον Ψηλορείτη

Με το συγκεκριμένο πρόβλημα καταπιάστηκαν κορυφαίοι αστρονόµοι της εποχής, όμως ένας επίμονος τεχνίτης, ο Τζων Χάρρισον, ήταν αυτός που συνέλαβε µια µηχανική λύση. Αφιερώνοντας 40 χρόνια από τη ζωή του, κατασκεύασε ένα ρολόι που µετρούσε µε ακρίβεια τον χρόνο στη θάλασσα, κάτι που τα ρολόγια της εποχής δεν κατάφερναν ούτε στη στεριά. Τούτο το τέλειο ρολόι, που σήμερα ονομάζεται χρονόμετρο, υπήρξε το επιστέγασμα μιας ηρωικής προσπάθειας η οποία αντιμετώπισε ατέλειωτες δυσκολίες, αμφισβητήσεις και τρικλοποδιές, για να γνωρίσει τέλος την επίσημη αναγνώριση και την καθολική αποδοχή…

Και εδώ κάπου η αφήγηση σταματά γιατί ο Ήλιος αρχίζει να βουτάει στη θάλασσα της Κρήτης και τα λόγια περιττεύουν…

Σημείωση: Σε μία προσπάθεια εξοικείωσης του κοινού με την επιστήμη και την τεχνολογία, το Αστεροσκοπείο Σκίνακα μετά την πανδημία ξανάνοιξε προσφέροντας μέρες ελεύθερης επίσκεψης του κοινού στους χώρους του. Εκεί δίνεται η δυνατότητα στους επισκέπτες να γνωρίσουν τη λειτουργία του Αστεροσκοπείου, να πληροφορηθούν για τα τελευταία επιτεύγματα στην Αστροφυσική και να παρατηρήσουν τον ουρανό μέσα από το τηλεσκόπιο 1.3μ εφόσον οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν. Οι ημέρες κοινού για το καλοκαίρι 2023 στο Αστεροσκοπείο συμπίπτουν με τις πανσελήνους και είναι οι ακόλουθες: Δευτέρα 3 Ιουλίου, Τρίτη 1 Αυγούστου, Πέμπτη 31 Αυγούστου. Επιπλέον, για την Κυριακή 20 Αυγούστου οργανώνεται ειδική βραδιά στον “Τόπο του Βοσκού”, που βρίσκεται λίγο έξω από τα Ανώγεια.

#ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ #ΨΗΛΟΡΕΙΤΗΣ #ΒΑΣΙΛΗΣ_ΧΑΡΜΑΝΔΑΡΗΣ