Παιδίατρος στο altsantiri.gr για τον μητρικό θηλασμό: Γιατί είναι «θησαυρός» για το μωρό και τη μητέρα; – Τι ισχύει αν μια μαμά έχει covid-19 (video)

Συνέντευξη στη Δέσποινα Καλύβη

Γιατί είναι σημαντικός ο θηλασμός; Γιατί κάτι τόσο φυσιολογικό έπαψε να είναι αυτονόητο και απαιτείται προσπάθεια, δράσεις και πολλή ενημέρωση για να γίνει ξανά αυτονόητο; Εν μέσω πανδημίας, που έχει αλλάξει πολλές από τις σταθερές μας, ο θηλασμός μπορεί να συνεχιστεί απερίσπαστα; Με άλλα λόγια μπορεί να θηλάσει μια μητέρα όταν διαπιστωθεί ότι είναι θετική στον covid-19;

Με αφορμή την εβδομάδα θηλασμού από 1η έως 7 Νοεμβρίου, της οποία το μήνυμα δίνει και μια άλλη διάσταση του ζητήματος, αυτή του οικολογικού αποτυπώματος, μιλήσαμε με την παιδίατρο Βενετία

Βράιλα, επιστημονική συνεργάτιδα του Ινστιτούτου Υγείας Παιδιού που υλοποιεί το πρόγραμμα «Αλκυόνη» για να μάθουμε γιατί είναι τόσο σπουδαίος ο μητρικός θηλασμός αλλά και πόσο διαδεδομένος είναι στη χώρα μας.

Οι αριθμοί θα λέγαμε μιλούν από μόνοι τους. Μετά από έρευνα το 2009 για τα ποσοστά και τους παράγοντες που επηρεάζουν τον μητρικό θηλασμό στην Ελλάδα, διαπιστώθηκε ότι αυτά είναι πολύ χαμηλά και απέχουν πολύ από τα στόχο που βάζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και η Unicef. Με αφορμή την έρευνα αυτή, εξηγεί η Βενετία Βράιλα, δημιουργήθηκε η Αλκυόνη, με στόχο να προάγει τον μητρικό θηλασμό στη χώρα μας μέσω μιας πληθώρας δράσεων.

Και από ότι φαίνεται το έχει πετύχει μιας και μέσα σε σχεδόν μια δεκαετία, το κλίμα αρχίζει να αντιστρέφεται στη χώρα μας υπέρ του θηλασμού, καθώς σε έρευνα του 2017, τα ποσοστά αποκλειστικού μητρικού θηλασμού:

την πρώτη μέρα ζωής του βρέφους ήταν 46% από 41% το 2009,τον πρώτο μήνα 40% από 20% το 2009,τον 3ο με 4ο μήνα 25% από 11% το 2009.Ωστόσο στο τέλος του 6ου μήνα το ποσοστό παραμένει πάλι εξαιρετικά χαμηλό στο 0,8% (από 0,9% που ήταν το 2009) και αυτό συμβαίνει όχι γιατί δόθηκε νωρίτερα τροποποιημένο γάλα αγελάδας, αλλά γιατί μπήκαν νωρίτερα οι στερεές τροφές. Προκειμένου να διατηρηθεί ο αποκλειστικός θηλασμός στον 6ο μήνα, οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες συστήνουν αποκλειστικό θηλασμό τους πρώτους έξι μήνες, χωρίς εισαγωγή άλλης τροφής ή ροφήματος πριν το πρώτο εξάμηνο.

Αναφορικά, λοιπόν, με τη διάρκεια του μητρικού θηλασμού, «η Αλκυόνη συστήνει αυτό που προτείνει και ο ΠΟΥ, ο μητρικός θηλασμός πρέπει να είναι αποκλειστικός τους πρώτους 6 μήνες ζωής, χωρίς καμία εισαγωγή τροφής ή ροφημάτων, ενώ στο δεύτερο 6μηνο ζωής οι στερεές τροφές είναι συμπληρωματικές του μητρικού θηλασμού. Συστήνεται, επίσης, η συνέχιση του θηλασμού μέχρι και μετά τα 2 έτη ζωής» επισημαίνει.

Το «χρυσό» γάλα: Από συμβολή στη νευροανάπτυξη του βρέφους μέχρι προστασία από λοιμώξεις

Γιατί, όμως είναι τόσο σπουδαίος ο μητρικός θηλασμός, ώστε να γίνεται τόσο μεγάλη προσπάθεια και τόσες δράσεις ώστε να εδραιωθεί ξανά στην καθημερινότητά μας; Αρκεί κανείς να δει τον μακρύ και εντυπωσιακό κατάλογο των άμεσων και έμμεσων πλεονεκτημάτων τόσο για το μωρό όσο και για τη μητέρα για να μην έχει καμία αμφιβολία για τα πραγματικά «θαυματουργό» γάλα, που η «σοφή» φύση δημιούργησε για την επιβίωση του είδους μας.

Πρόκειται, λοιπόν, για την φυσική επιλογή, εξηγεί η κ. Βράιλα, πρόκειται για το αυτονόητο, καθώς έτσι επιβιώνει το είδος μας. Και εδώ ξεκινά ο μακρύς κατάλογος των άμεσων πλεονεκτημάτων.

«Το μητρικό γάλα συμβάλλει στη θερμορύθμιση του νεογνού αλλά και στην αυτορρύθμισή του, καθώς τρώει όσο θέλει και όποτε το θέλει. Πρόκειται για την τροφή που είναι απόλυτα συγγενής με το είδος. Διεγείρει όλες τις αισθήσεις του νεογνού που βγαίνει στο κενό από το κλειστό, ζεστό και γεμάτο ερεθίσματα περιβάλλον της μήτρας, συμβάλλοντας στη νευροανάπτυξή του. Ικανοποιεί την πρώτη του και πιο εξελιγμένη αίσθηση που είναι η γεύση και συμβάλλει στην ωρίμανση του πεπτικού σωλήνα. Επιπλέον, το πρωτόγαλα είναι ανοσοενισχυτικό γιατί είναι γεμάτο από αντισώματα της μητέρας και για αυτό από πολλούς χαρακτηρίζεται το πρώτο εμβόλιο» τονίζει η κ. Βράιλα.

Από εκεί και πέρα υπάρχουν τα πλεονεκτήματα που έχουν να κάνουν με τις ιδιότητες της ίδιας της πράξης και της επαφής όσο και με τα συστατικά που έχει το μητρικό γάλα.

«Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό είναι η προστασία από λοιμώξεις, το μητρικό γάλα έχει δηλαδή ανοσογόνο δράση λόγω των αντισωμάτων που περιλαμβάνει, ενώ προστατεύει το πεπτικό και βοηθάει στην ανάπτυξη του εντερικού βλεννογόνου.

Παράλληλα περιέχει ορμόνες και αυξητικούς παράγοντες, που δεν μπορούν να προστεθούν στο τροποποιημένο γάλα αγελάδας. Έτσι προστατεύει από τις λοιμώξεις του πεπτικού, με τα παιδιά που θηλάζουν να κάνουν λιγότερες γαστρεντερίτιδες, προστατεύει από λοιμώξεις του αναπνευστικού, με τα θηλάζοντα να έχουν μικρότερη επίπτωση και μικρότερη διάρκεια των λοιμώξεων αυτών όπως και των ωτίτιδων. Βοηθά στην αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας λόγω των συστατικών του και της συγκέντρωσης που έχει σε πρωτεΐνη, (το αγελαδινό γάλα έχει σχεδόν διπλάσια συγκέντρωση σε πρωτεΐνη αφού επεξεργαστεί, δηλαδή δεν μπορούν να το μειώσουν άλλο), καθώς η αυξημένη πρωτεΐνη στον πρώτο χρόνο ζωής προδιαθέτει, σύμφωνα με μελέτες, σε μεταβολικό σύνδρομο στον ενήλικα. Επίσης, το γεγονός ότι το μωρό αυτορυθμίζεται, ανάλογα με το πόσο πεινάει, είναι σημαντικό.

Και ο κατάλογος δεν έχει τελειωμό: «Υπάρχουν ακόμα μελέτες που δείχνουν ότι το μητρικό γάλα μειώνει τον κίνδυνο για το σύνδρομο αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. Επιπλέον υπό τεκμηρίωση είναι η προστασία από αλλεργικές εκδηλώσεις όπως το άσθμα, η ατοπική δερματίτιδα και το έκζεμα. 
Υπό διερεύνηση επίσης είναι η προστασία από κοιλιοκάκη και φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, προστασία από σακχαρώδη διαβήτη και λόγω των συστατικών του και λόγω των συνηθειών που αποκτά το παιδί στη διατροφή, αλλά και προστασία από τα καρδιαγγειακά νοσήματα και υπέρταση κυρίως λόγω των συστατικών του. Το ίδιο ισχύει και για την νευροαναπτυξιακή εξέλιξη. Τα θηλάζοντα θεωρούνται πιο έξυπνα, ωστόσο αυτό έχει να κάνει και με κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες αλλά και το προφίλ της μητέρας» συμπληρώνει.

«Χρυσός» για τα πρόωρα βρέφη

Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει για τα πρόωρα βρέφη, «καθώς το μητρικό γάλα είναι γάλα με υψηλή διατροφική αξία, με πολλή πρωτεΐνη την οποία χρειάζονται τα πρόωρα για να μεγαλώσουν, ενώ συμβάλλει στη νευροανάπτυξη του πρόωρου βρέφους, στη μείωση της νεκρωτικής εντεροκολίτιδας λόγω των συστατικών του και προστατεύει από την αμφιβληστροειδοπάθεια της προωρότητας», συμπληρώνει.

Οφέλη για τη μητέρα: Ασπίδα προστασίας για τον καρκίνο του μαστού

Το οφέλη είναι πολλά και για τη μητέρα. Όπως αναφέρει η παιδίατρος, «η μητέρα που θηλάζει φαίνεται να έχει μειωμένο στρες, πιο θετική διάθεση μετά από τον θηλασμό ενώ την ίδια στιγμή ο ίδιος ο θηλασμός ανατροφοδοτεί το συναίσθημα. Ο θηλασμός αποτελεί, επίσης, ασπίδα προστασίας για τον καρκίνο του μαστού, μειώνει την αιμορραγία μετά τη γέννα, ενώ υπό τεκμηρίωση είναι η προστασία από τον καρκίνο των ωοθηκών, τον σακχαρώδη διαβήτη και τα καρδιαγγειακά νοσήματα».

«Μάλιστα σε μια δημοσίευση του Lancet το 2016 σε ένα review για τον μητρικό θηλασμό αναφέρεται ότι σε παγκόσμια κλίμακα ο μητρικός θηλασμός μπορεί να αποτρέψει 823.000 θανάτους παιδιών ηλικίας κάτω των 5 ετών και 20.000 θανάτους γυναικών από καρκίνο του μαστού», σημειώνει η συνομίλητριά μας.

Ετήσια απώλεια χρημάτων 302 δις η μη επιλογή του θηλασμού

Τα πλεονεκτήματα για την οικογένεια και την κοινωνία γενικά, εξηγεί η παιδίατρος, είναι ότι το μητρικό γάλα είναι άμεσα διαθέσιμο στη σωστή θερμοκρασία και χωρίς μπουκάλι. Είναι μια οικονομική επιλογή που δεν χρειάζεται εξοπλισμό και έχει οφέλη για το περιβάλλον.

Τα νούμερα εντυπωσιάζουν: «Συγκεκριμένα σε διάφορες μελέτες, φαίνεται ότι κάθε ένα δολάριο που επενδύεται στον θηλασμό, αποδίδει κέρδος από όλα αυτά 35 δολάρια. Ενώ σύμφωνα με περσινά στοιχεία η μη επιλογή του μητρικού θηλασμού ισοδυναμεί με ετήσια απώλεια χρημάτων 302 δις» αναφέρει.

Το μήνυμα για τη φετινή εβδομάδα θηλασμού είναι «Support breastfeeding for a healthier planet» (υποστηρίζουμε τον θηλασμό για έναν πιο υγιή πλανήτη). Τι σημαίνει αυτό; Ότι ο θηλασμός έχει θετικό οικολογικό αποτύπωμα γιατί, όπως εξηγεί η κ. Βράιλα «Δεν χρειάζονται τα εργοστάσια παραγωγής γάλακτος, δεν καταναλώνεται ενέργεια για την παρασκευή του, δεν χρειάζεται συσκευασία άρα δεν έχει απορρίμματα, δεν αφήνει απόβλητα, τόσο από τη συσκευασία όσο και από τη λειτουργία των εργοστασίων, αλλά και από την εκτροφή των ζώων. Ας μην ξεχνάμε και τα αντιβιοτικά αλλά και τα φάρμακα για τη γονιμότητα που μολύνουν τον υδροφόρο ορίζοντα».

Πόσο εύκολο είναι για τη σύγχρονη γυναίκα που εργάζεται να θηλάσει;

Γνωρίζοντας μια μητέρα όλα τα παραπάνω οφέλη, πόσο εύκολο είναι να θηλάσει στο σύγχρονο περιβάλλον, όπου απαιτείται να συνδυάσει την μητρότητα με την εργασιακή καθημερινότητα; «Η σύγχρονη μητέρα έχει μια πίεση από παντού για το ποιος είναι ο ρόλος της. Είναι μητέρα; Είναι τροφός; Είναι σύζυγος; Είναι εργαζόμενη; Η σύγχρονη μητέρα που έχει τόσους πολλούς ρόλους θα πρέπει να τους ιεραρχήσει για να μπορέσει να κερδίσει όλα τα θετικά του θηλασμού» επισημαίνει η συνομιλήτριά μας.

Και συμπληρώνει: «Σε αυτό θα πρέπει να βοηθήσει το περιβάλλον. Εδώ έρχεται και το θέμα της εργασίας, εκτός από τα επιδόματα και τις ειδικές άδειες, που δεν ισχύουν για τις αυτοαπασχολούμενες μητέρες, υπάρχει και ο νόμος 4316 ο οποίος έχει θεσμοθετηθεί μετά από εισήγηση του Ινστιτούτου και ο οποίος προβλέπει την ύπαρξη χώρων άντλησης μητρικού γάλακτος και μητρικού θηλασμού σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες και οπουδήποτε εξυπηρετείται μεγάλος πληθυσμός όπως τα αεροδρόμια, αλλά και σε εταιρείες, που όμως δεν εφαρμόζεται γιατί δεν υπάρχει η σχετική υπουργική απόφαση».

«Διαρκής στόχος της Αλκυόνης είναι ότι αφού πέτυχε το 4316 ως νόμο να υπάρξει υπουργική απόφαση που να επιβάλλει τον νόμο αυτό» τονίζει.

Θηλασμός και Covid: Μπορεί να θηλάσει μια μητέρα που είναι θετική στον ιό;

Και ερχόμαστε στο ερώτημα που πιθανόν να απασχολεί τις νέες μητέρες εν μέσω πανδημίας. Μπορούν να θηλάσουν κανονικά ακόμα και αν έχουν βρεθεί θετικές στον κορονοϊό;

«Καθώς ο κορονοϊός είναι μια πανδημία για την οποία διαρκώς αλλάζουν τα δεδομένα, η συμπεριφορά μας προς τον μητρικό θηλασμό είναι συνεχώς ανατροφοδοτούμενη.
Ενώ στην αρχή της πανδημίας στην Κίνα είχε διακοπεί ο θηλασμός καθώς δεν υπήρχαν δεδομένα για το αν κινδυνεύει το νεογνό, στην πορεία βρέθηκε ότι δεν υπάρχει κίνδυνος για το νεογέννητο καθώς αφενός τα νεογνά δεν νοσούν βαριά, αφετέρου δεν υπάρχει μεγάλη πιθανότητα μετάδοσης από τη μητέρα στο νεογνό ή στο βρέφος που θηλάζει.

Πλέον σε μια μητέρα που έχει συμπτώματα (τα οποία μπορεί να είναι και γρίπης αν δεν υπάρχει διάγνωση) ή που είναι επιβεβαιωμένο κρούσμα κορονοϊού συστήνεται η συνέχιση του θηλασμού, τηρώντας όμως τα μέτρα προστασίας, δηλαδή να φοράει μάσκα, να πλένει πολύ καλά τα χέρια της, να φροντίζει να μην κοιμάται δίπλα της το μωρό. Τα ίδια θα λέγαμε σε μια μητέρα που έχει οποιαδήποτε ίωση.

Στην περίπτωση του κορονοϊού, βρέθηκε ότι το μητρικό γάλα εκτός από τα αντισώματα για τον κορονοϊό τα οποία περνάνε στο νεογνό και στο βρέφος, έχει επιπλέον κάποιες πρωτεΐνες, τις ορολευκοματίνες οι οποίες έχουν κάποια συστατικά που είναι ανοσοενισχυτικά έναντι του covid, ανεξάρτητα αν νοσεί ή όχι η μητέρα. Οι πρωτεΐνες αυτές υπάρχουν και στο αγελαδινό ή κατσικίσιο γάλα, αλλά το μητρικό φαίνεται να έχει μεγαλύτερες συγκεντρώσεις» επισημαίνει η παιδίατρος.

Τι συμβαίνει στα ελληνικά μαιευτήρια;

Αναφορικά με το τι συμβαίνει αμέσως μετά τον τοκετό όταν μια μητέρα βρεθεί θετική στον ιό, η παιδίατρος αναφέρει πως το πρωτόκολλο διαχείρισης στην περίπτωση αυτή προβλέπει ότι αν και δεν υπάρχει ένδειξη ότι ο ιός μεταδίδεται μέσω μητρικού γάλακτος αντενδείκνυται ο θηλασμός του νεογνού στο μαιευτήριο, λόγω έκθεσής του στις αναπνευστικές εκκρίσεις της μητέρας. Αυτές είναι οι ελληνικές οδηγίες.

Αναφορικά με την εν λόγω οδηγία η οποία έρχεται σε αντίθεση με τα τελευταία επιστημονικά ευρήματα, η κ. Βράιλα επισημαίνει πως τον τελικό λόγο τον έχει η Ελληνική Εταιρεία Περιγεννητικής Ιατρικής, (η οποία έχει τον κύριο λόγο για τα πρωτόκολλα διαχείρισης στα μαιευτήρια), ωστόσο, επισημαίνει ότι δεν πρέπει να «ξεχνάμε πόσο σημαντικός είναι ο μητρικός θηλασμός. Να σεβαστούμε την επιθυμία μιας μητέρας να θηλάσει και να εξασφαλίσει τόσο το μαιευτήριο όσο και οι θεράποντες ιατροί της μητέρας τη συνέχιση του μητρικού θηλασμού. Να της δώσουν θήλαστρο, να τη φροντίσουν ώστε να κάνει τακτικές αντλήσεις για να υποστηριχθεί η γαλουχία και μόλις το τεστ κορονοϊού βγει αρνητικό, να μπορέσει να πάρει στα χέρια της το μωρό και να το θηλάσει ή να του χορηγήσει αντλημένο μητρικό γάλα (αν το επιτρέπει η φαρμακευτική θεραπεία)».

Τονίζει ακόμα ότι είναι σημαντικό να υποστηρίξουμε τον θηλασμό και για έναν ακόμα λόγο: εκτός του ότι πρέπει να σκεφτούμε την ανάγκη μιας μητέρας να θηλάσει αλλά και την αξία του μητρικού γάλακτος σημαντικό είναι να γνωρίζουμε πού θα επιστρέψει αυτή η μητέρα μετά τον τοκετό. «Για παράδειγμα στην Ελλάδα που έχουμε πολλά κρούσματα σε δομές φιλοξενίας προσφύγων, υπάρχουν μητέρες που επιστρέφουν εκεί, όπου μπορεί να μην έχουν τη δυνατότητα να πλένουν καλά τα μπουκάλια ή να μην τους παρέχεται το κατάλληλο γάλα για νεογνό, επομένως η πιο ασφαλής επιλογή σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ο μητρικός θηλασμός. Αν δεν υποστηριχθεί από το μαιευτήριο, τότε έχει χαθεί το παιχνίδι για αυτές τις γυναίκες και για αυτά τα μωρά» σημειώνει.

Γιατί όμως «ξεχάστηκε» ο θηλασμός;

Πολύ ενδιαφέρον, ωστόσο, έχει το πώς φτάσαμε ως εδώ. Πώς δηλαδή κάτι τόσο φυσιολογικό, έπαψε να φαίνεται φυσιολογικό; Τα τελευταία χρόνια φαίνεται πως οι νέες μαμάδες ενημερώνονται περισσότερο σε σχέση με τον θηλασμό και θηλάζουν περισσότερο τα μωρά τους. Ωστόσο μεσολάβησε ένα διάστημα, όπου ο θηλασμός ήταν σχεδόν συνώνυμο… παρακμής.

Η κ. Βράιλα εξηγεί: «Έχει προηγηθεί μια μεγάλη προσπάθεια ώστε ο θηλασμός, αυτή η φυσιολογική διαδικασία να μην φαίνεται φυσιολογική. Μετά τους παγκόσμιους πολέμους το μπουκάλι (σ.σ. το ξένο γάλα) είχε μεγάλη άνθηση καθώς ήταν θέμα επιβίωσης. Αφενός υπήρχαν πολλά ορφανά γιατί η περιγεννητική θνησιμότητα ήταν πολύ μεγάλη και για τις μητέρες, αφετέρου πολλές γυναίκες έπρεπε να δουλέψουν για παράδειγμα σε εργοστάσια, πεινούσαν οι ίδιες και οι δυνατότητες τους να θηλάσουν όπως και οι σωματικές τους αντοχές ήταν ελάχιστες. Εκεί λοιπόν εμφανίστηκε το μπουκάλι για να υποστηριχθεί η επιβίωση του είδους.

Εκεί ακριβώς πάτησε στη συνέχεια η τεράστια βιομηχανία γάλακτος, για να αυξήσει τα έσοδά της. Χαρακτηριστικές της προπαγάνδας κατά του θηλασμού είναι διαφημίσεις που έχουν κυκλοφορήσει στην Αφρική όπου το μητρικό γάλα έχει το σύμβολο της… νεκροκεφαλής.

Προκειμένου αυτή η βιομηχανία να συνεχίσει να έχει έσοδα άρχισε να ορίζει τι θεωρείται προηγμένο για μια σύγχρονη γυναίκα που θέλει να βγει στην αγορά εργασίας, να είναι ελεύθερη, να μην έχει εξαρτήσεις. Έφτασε να γίνει δείγμα παρακμής το ότι κάποια γυναίκα θηλάζει. Ας σκεφτούμε πόσο σημαντικός ήταν ο θηλασμός στη γενιά των γιαγιάδων μας που όποιος δεν μπορούσε να θηλάσει είχε τροφό, της θήλαζε το παιδί της η γειτόνισσα.

Είναι τελείως πρόσφατη αυτή η στροφή που έχει κάνει η κοινωνία μας στο να μην θηλάζουμε, έγινε μέσα σε δύο γενιές, ακόμα και τη γενιά των μαμάδων μας ήταν στοιχείο φωτοχοποίησης το να θηλάζει μια γυναίκα.

Έτσι έπαψε να υπάρχει σαν μνήμη μέσα μας η εικόνα της γυναίκας που θηλάζει. Αυτό εντάθηκε από την αλλαγή της δομής της κοινωνίας μας. Παλιά ζούσαν όλοι στα χωριά σε μια κοινότητα, κι έτσι μια νέα μητέρα είχε δει άλλες γυναίκες να θηλάζουν, ήταν μια οικεία εικόνα ενώ όταν το μωρό της έκλαιγε γιατί δεν το έβαζε καλά στο στήθος, πάντα υπήρχε κάποια γυναίκα δίπλα της με εμπειρία για να της πει τι κάνει λάθος.

Τώρα είμαστε κλεισμένοι στη μικροκοινωνία του σπιτιού μας, σε τέσσερις τοίχους και δεν υπάρχει κανείς να σου πει τι πρέπει να κάνεις ή πώς συμπεριφέρεται ένα βρέφος που θηλάζει. Θα περάσουμε από αυτή τη φάση και θα γίνει κάτι φυσιολογικό ξανά. Αλλά αυτό απαιτεί μια διαδρομή αλλαγής προσέγγισης και κουλτούρας για να γίνει ξανά αυτονόητο και φυσιολογικό».

Δράσεις της Αλκυόνης

Η «Αλκυόνη» Εθνική Πρωτοβουλία Προαγωγής του Μητρικού Θηλασμού υλοποιείται από το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού και στοχεύει στην αύξηση του ποσοστού και της διάρκειας του θηλασμού στη χώρα μας. Είναι ένα πρόγραμμα που τρέχει από το 2013 στη Διεύθυνση Κοινωνικής και Αναπτυξιακής Παιδιατρικής του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού, χρηματοδοτούμενο αρχικά από ΕΣΠΑ και στη συνέχεια από το υπουργείο Υγείας.

Οι δράσεις για την προαγωγή του μητρικού θηλασμού στη χώρα μας είναι ποικίλες. Στοχεύοντας στους επαγγελματίες υγείας έχει εκδώσει εγχειρίδιο για τον μητρικό θηλασμό, εποπτεύει τη δημιουργία και υλοποίηση εργαστηρίων ενημέρωσης των επαγγελματιών υγείας, δημιούργησε την ιστοσελίδα epilegothilasmo.gr που ανανεώνει το υλικό της, πραγματοποιεί σεμινάρια πανελλαδικά αλλά και e-learning για επαγγελματίες υγείας.

Προσφέρει ακόμα υποστήριξη στη μητέρα μέσω της τηλεφωνικής γραμμής 10525, έχει οργανώσει συμβουλευτικούς σταθμούς μητρικού θηλασμού και έχει προωθήσει μια εφαρμογή όπου συγκεντρώνει τα φιλικά για θηλασμό σημεία σε όλη την Ελλάδα (με το σήμα λέω ναι στον θηλασμό) όπου μια μητέρα είναι ευπρόσδεκτη να μπει να θηλάσει, όπως φαρμακεία, καφέ, χωρίς απαραίτητα να καταναλώσει ή να αγοράσει κάτι.

Προσπαθεί ακόμα να αλλάξει διάφορα θεσμικά πλαίσια, όπως η συναίνεση για τη χορήγηση τροποποιημένου γάλακτος στα μαιευτήρια από τη μητέρα, ενώ έχει ενσωματώσει στα βιβλιάρια τις καμπύλες για τα θηλάζοντα, αλλά και την καταγραφή του τι γίνεται τις πρώτες ώρες μετά τη γέννα, αν δηλαδή θήλασε το μωρό την πρώτη ώρα ή αν κοιμήθηκε δίπλα στη μαμά.