Κατάθλιψη και άνοια

Γράφει ο Καραλής Φίλιππος, Νευρολόγος και συνεργάτης του doctoranytime.gr

Η κατάθλιψη αποτελεί ένα πολύ κοινό σύμπτωμα σε ασθενείς με άνοια Alzheimer ή άλλου είδους άνοια, ειδικά κατά τη διάρκεια του πρώιμου ή μέσου σταδίου. Υπάρχουν αρκετές διαθέσιμες θεραπείες που μπορεί να επιφέρουν σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς.

Αναγνωρίζοντας την κατάθλιψη σε ασθενή με άνοια μπορεί να είναι δύσκολο, καθώς η άνοια από μόνη της μπορεί να προκαλέσει παρόμοια συμπτώματα. Παραδείγματα

συμπτωμάτων που είναι κοινά σε κατάθλιψη και άνοια είναι:

ΑπάθειαΈλλειψη ενδιαφέροντος για δραστηριότητες ή χόμπιΚοινωνική απόσυρσηΑπομόνωσηΠροβλήματα συγκέντρωσης της προσοχήςΔιαταραχή σκέψης

Επιπλέον, τα γνωστικά ελλείμματα που παρουσιάζουν οι ασθενείς με άνοια, καθιστούν συχνά δύσκολη την επικοινωνία και την έκφραση των συναισθημάτων τους, όπως η θλίψη, η απελπισία, η ενοχή και άλλα που σχετίζονται και με την κατάθλιψη.

Η κατάθλιψη στα πλαίσια της άνοιας δε μοιάζει πάντα με την κατάθλιψη που εμφανίζουν οι ασθενείς χωρίς άνοια. Παρακάτω αναφέρονται ορισμένες παράμετροι που μπορεί να διαφοροποιούν την κατάθλιψη σε ασθενείς με άνοια:

Μπορεί να είναι λιγότερο σοβαρήΜπορεί να μη διαρκεί πολύ και τα συμπτώματα είναι δυνατό να “έρχονται και να φεύγουν”Ο ασθενής με άνοια είναι λιγότερο πιθανό να μιλάει για αυτοκτονία ή να κάνει απόπειρα αυτοκτονίας

Ως φροντιστής ασθενούς με άνοια, αν αναγνωρίσετε σημεία κατάθλιψης, απευθυνθείτε στο θεράποντα νευρολόγο του. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη αντιμετώπιση μπορεί να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής και τη λειτουργικότητα του ασθενούς.

Διάγνωση κατάθλιψης σε ασθενή με άνοια

Δεν υπάρχει κάποιο μεμονωμένο τεστ ή ερωτηματολόγιο για τη διάγνωση της κατάθλιψης. Για τη διάγνωση της κατάστασης απαιτείται ενδελεχής εκτίμηση και αξιολόγηση από επαγγελματία υγείας, ειδικά αφού παρενέργειες ορισμένων φαρμάκων και κάποιες άλλες ιατρικές καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν παραπλήσια συμπτώματα.

Η αξιολόγηση της κατάστασης θα περιλαμβάνει:

Λεπτομερή λήψη του ιατρικού ιστορικού του ασθενούςΦυσική εξέταση, καθώς και εξέταση των νοητικών λειτουργιώνΣυνέντευξη με μέλη της οικογένειας που γνωρίζουν καλά τον ασθενή

Προκειμένου να διαγνωσθεί ένας ασθενής με άνοια ότι πάσχει και από κατάθλιψη πρέπει να εμφανίζει καταθλιπτική διάθεση ή μειωμένη ευχαρίστηση σε συνήθεις δραστηριότητες, μαζί με δύο ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα για χρονικό διάστημα δύο ή περισσότερων εβδομάδων:

Κοινωνική απομόνωση ή απόσυρσηΜειωμένη όρεξη που δεν μπορεί να αποδοθεί σε άλλη ιατρική κατάστασηΔιαταραγμένος ύπνοςΔιέγερση – ΑνησυχίαΕυερεθιστότηταΚόπωση ή μείωση της ενεργητικότηταςΑίσθημα απελπισίας ή υπερβολικής ενοχήςΕπαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου και σχέδια ή απόπειρα αυτοκτονίαςΘεραπεύοντας την κατάθλιψη

Λαμβάνοντας την κατάλληλη θεραπεία για την κατάθλιψη μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής.

Η πιο κοινή αντιμετώπιση της κατάθλιψης σε ασθενείς με άνοια περιλαμβάνει ένα συνδυασμό φαρμακευτικής αγωγής, συμβουλευτικής και σταδιακής επανασύνδεσης του ασθενούς με δραστηριότητες και άτομα που του προκαλούν ευτυχία. Απλά λέγοντας στον ασθενή με άνοια να “είναι πιο χαρούμενος” ή να “ξεφύγει από αυτή την κατάσταση” ή να “προσπαθήσει περισσότερο” σπάνια μπορεί να βοηθήσει μεμονωμένα. Τα άτομα που υποφέρουν από κατάθλιψη, με ή χωρίς άνοια, σπάνια είναι σε θέση να βοηθήσουν μόνοι τους τον εαυτό τους, χωρίς πολλή υποστήριξη από το περιβάλλον και χωρίς ιατρική βοήθεια.

Μη φαρμακευτικές προσεγγίσεις

Εκτός από τη φαρμακευτική αγωγή που θα θέσει ο θεράπων ιατρός υπάρχουν μια σειρά από μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις που μπορεί να είναι εξίσου ή και περισσότερο αποτελεσματικές στη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς, όπως:

Ομάδες υποστήριξης μπορεί να είναι αρκετά βοηθητικές, ειδικά σε πρώιμα στάδια ασθενών με άνοια που έχουν επίγνωση των προβλημάτων τους και προτιμούν να έχουν ενεργό ρόλο στην αναζήτηση βοήθειας από άλλους. Η συμβουλευτική θεραπευτική αποτελεί, επίσης, μια άλλη επιλογή, ιδίως για άτομα που αισθάνονται άβολα να λειτουργήσουν στα πλαίσια μιας ομάδας.Προγραμματισμός μιας προβλέψιμης καθημερινής ρουτίνας, εκμεταλλευόμενοι την καλύτερη χρονική στιγμή κατά τη διάρκεια της ημέρας για να πετύχουν δύσκολες δραστηριότητες.Λίστα με δραστηριότητες, άτομα ή μέρη, στα οποία ο ασθενής χαίρεται να πηγαίνει ή να βλέπει και προγραμματισμός αυτών των δραστηριοτήτων όσο περισσότερο συχνά κατά τη διάρκεια των ημερών.Υποβοηθήση του ατόμου να ασκείται καθημερινά, ειδικά το πρωί.Βοήθεια στο να αναγνωρίσει ο φροντιστής και να αποδεχτεί την ανησυχία ή τη θλίψη του ασθενούς, ενώ συνεχίζει να του εκφράζει την ελπίδα ότι σύντομα θα βελτιωθούν τα συμπτώματα και θα αισθάνεται καλύτερα.«Εορτασμός» μικρών επιτυχιών και περιστάσεων.Ανεύρεση τρόπων, με τους οποίους ο ασθενής μπορεί να συνεισφέρει στην οικογενειακή ζωή και συνεχής επιβράβευση για τη συνεισφορά του.Παροχή συνεχούς διαβεβαίωσης ότι το άτομο είναι αγαπητό, αξιοσέβαστο και εκτιμάται ως μέλος της οικογένειας και όχι μόνο για το τι μπορεί να κάνει.Προσφορά κάποιων αγαπημένων τροφών ή δραστηριοτήτων που είναι χαλαρωτικές για το άτομο.Διαβεβαίωση του ατόμου ότι δεν πρόκειται να παραγκωνιστεί ή να εγκαταλειφθεί.Φαρμακευτικές παρεμβάσεις στην κατάθλιψη σε ασθενείς με άνοια

Υπάρχουν πολλοί τύποι αντικαταθλιπτικών που είναι διαθέσιμοι για τη θεραπεία της κατάθλιψης. Τα αντικαταθλιπτικά που ονομάζονται εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης (SSRIs) είναι αυτά που χρησιμοποιούνται πιο συχνά σε ασθενείς με άνοια και κατάθλιψη, καθώς εμφανίζουν μειωμένο κίνδυνο σε σχέση με άλλα για πρόκληση αλληλεπιδράσεων με άλλες φαρμακευτικές αγωγές.

Όπως και με κάθε άλλου είδους φαρμακευτική αγωγή, ενημερωθείτε από τον γιατρό σας για τους κινδύνους και τα οφέλη, όπως και για την παρακολούθηση που πρέπει να ακολουθήσει.

The post Κατάθλιψη και άνοια appeared first on Doctoranytime Blog.