Πάπας Λέων ΙΔ΄: Ο «Αγιος του Βορρά» που θέλει να συνεχίσει το έργο του Φραγκίσκου

Ο Πάπας Λέων ΙΔ΄ τέλεσε την πρώτη του Λειτουργία την Παρασκευή (9/5) μετά την ιστορική εκλογή του ως ο πρώτος Πάπας της Βόρειας Αμερικής, συναντώντας τους καρδινάλιους που τον επέλεξαν για να ηγηθεί της Καθολικής Εκκλησίας και να ακολουθήσει τα μεταρρυθμιστικά βήματα του Πάπα Φραγκίσκου.

Ο νέος προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, γεννημένος στο Σικάγο, Αυγουστίνος ιεραπόστολος Ρόμπερτ Πρέβοστ, εξέπληξε τον κόσμο την Πέμπτη όταν εμφανίστηκε στη στοά της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου, ξεπερνώντας την παραδοσιακή απαγόρευση εισόδου Πάπα από τις

Ο 69χρονος φορούσε την παραδοσιακή κόκκινη κάπα - την οποία ο Φραγκίσκος είχε αποφύγει κατά την εκλογή του το 2013 - και στολίδια του παπισμού, υποδηλώνοντας μια επιστροφή σε κάποιο βαθμό στην τήρηση της παράδοσης μετά την ανορθόδοξη θητεία του Φραγκίσκου.

Αλλά ονομάζοντας τον εαυτό του Λέοντα, ο νέος Ποντίφικας ίσως θέλει να σηματοδοτήσει μια ισχυρή γραμμή συνέχειας: ο αδελφός Λέων ήταν μοναχός του 13ου αιώνα που ήταν ένας σπουδαίος συνοδοιπόρος του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, συνονόματου του εκλιπόντος Πάπα.

«Μαζί, πρέπει να προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε πώς να είμαστε μια ιεραποστολική εκκλησία, μια εκκλησία που χτίζει γέφυρες, καθιερώνει διάλογο, που είναι πάντα ανοιχτή να δεχτεί - όπως σε αυτή την πλατεία με ανοιχτές αγκάλες - για να μπορεί να δεχτεί όλους όσους χρειάζονται τη φιλανθρωπία μας, την παρουσία μας, τον διάλογο και την αγάπη μας», είπε ο Λέων σε σχεδόν τέλεια ιταλικά στα πρώτα του λόγια προς τον κόσμο.

Ο Πρέβοστ ήταν ένας από τους κορυφαίους υποψηφίους για τον παπισμό από τότε που ο Φραγκίσκος τον όρισε επικεφαλής της ισχυρής Επιτροπής Επισκόπων του Βατικανού, η οποία εξετάζει τους διορισμούς επισκόπων σε όλο τον κόσμο. Υπήρχε εδώ και καιρό ένα ταμπού για την εκλογή ενός Πάπα από τις ΗΠΑ, δεδομένου του καθεστώτος υπερδύναμης της Αμερικής στον κόσμο, αλλά ο Πρέβοστ επικράτησε, ίσως επειδή είναι επίσης Περουβιανός υπήκοος και είχε ζήσει για χρόνια στο Περού, πρώτα ως ιεραπόστολος και στη συνέχεια ως επίσκοπος.

Ο Φραγκίσκος, ο πρώτος Λατινοαμερικανός Πάπας, σαφώς είχε ξεχωρίσει τον Πρέβοστ και από πολλές απόψεις τον έβλεπε ως τον προφανή διάδοχό του. Έστειλε τον Πρέβοστ να αναλάβει μια περίπλοκη επισκοπή στο Περού το 2014 και στη συνέχεια τον έφερε στο Βατικανό το 2023. Νωρίτερα φέτος, ο Φραγκίσκος ανέβασε τον Πρέβοστ στις ανώτερες τάξεις των καρδιναλίων, δίνοντάς του εξέχουσα θέση στο κονκλάβιο που λίγοι άλλοι καρδινάλιοι είχαν.

Από την άφιξή του στη Ρώμη, ο Πρέβοστ διατηρούσε χαμηλό δημόσιο προφίλ, αλλά ήταν γνωστός στα πρόσωπα που μετράνε. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρωτοστάτησε σε μια από τις πιο επαναστατικές μεταρρυθμίσεις που έκανε ο Φραγκίσκος, όταν πρόσθεσε τρεις γυναίκες στο εκλογικό σώμα που αποφασίζει ποιοι υποψήφιοι επίσκοποι θα προωθηθούν στον Πάπα.

«Ακόμα και οι επίσκοποι του Περού τον αποκαλούσαν άγιο, Άγιο του Βορρά, και είχε χρόνο για όλους», δήλωσε ο αιδεσιμότατος Αλεξάντερ Λαμ, ένας Αυγουστινιανός μοναχός από το Περού που γνωρίζει τον νέο Πάπα.

Το πλήθος στην πλατεία του Αγίου Πέτρου ξέσπασε σε ζητωκραυγές την Πέμπτη όταν λευκός καπνός ξεχύθηκε από την Καπέλα Σιξτίνα λίγο μετά τις 6 μ.μ., τη δεύτερη ημέρα του κονκλαβίου . Κουνώντας σημαίες από όλο τον κόσμο, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εξεπλάγησαν μια ώρα αργότερα, όταν ο ανώτερος καρδινάλιος διάκονος ανακοίνωσε ότι ο νικητής ήταν ο Πρέβοστ.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι είναι «μεγάλη τιμή για τη χώρα μας» που ο νέος Πάπας είναι Αμερικανός. «Ποια μεγαλύτερη τιμή μπορεί να υπάρξει;» είπε. Και πρόσθεσε ότι «είμαστε λίγο έκπληκτοι και χαρούμενοι».

Ο τελευταίος Πάπας που έλαβε το όνομα Λέων ήταν ο Λέων ΙΓ΄, ένας Ιταλός που ηγήθηκε της εκκλησίας από το 1878 έως το 1903. Εκείνος ο Λέων είχε μαλακώσει την αρνητική στάση της εκκλησίας απέναντι στη νεωτερικότητα, ιδιαίτερα στην επιστήμη και την πολιτική, και έθεσε τα θεμέλια για τη σύγχρονη καθολική κοινωνική σκέψη. Η πιο διάσημη εγκύκλιός του, Rerum Novarum του 1891, ασχολήθηκε με τα δικαιώματα των εργαζομένων και τον καπιταλισμό στην αρχή της βιομηχανικής επανάστασης και το Βατικανό την επικαλέστηκε για να  εξηγήσει την επιλογή ονόματος από τον νέο Πάπα.

Οι παρατηρητές του Βατικανού δήλωσαν ότι η απόφαση του Πρέβοστ να ονομάσει τον εαυτό του Λέοντα ήταν ιδιαίτερα σημαντική δεδομένης της κληρονομιάς του προηγούμενου Λέοντα στην κοινωνική δικαιοσύνη και τις μεταρρυθμίσεις, υποδηλώνοντας ότι θα δώσει συνέχεια σε ορισμένες από τις κύριες ανησυχίες του Φραγκίσκου. Συγκεκριμένα, ο Λέων ανέφερε μία από τις βασικές προτεραιότητες του Φραγκίσκου να κάνει την Καθολική Εκκλησία πιο προσεκτική προς τον απλό λαό και συμπεριληπτική.

«Συνεχίζει μεγάλο μέρος της διακονίας του Φραγκίσκου», εξηγεί η Ναταλία Ιμπερατόρι-Λι, πρόεδρος του τμήματος θρησκευτικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Μανχάταν. Λέει, όμως, επίσης ότι η εκλογή του θα μπορούσε να στείλει ένα μήνυμα στην εκκλησία των ΗΠΑ, η οποία έχει διχαστεί έντονα μεταξύ συντηρητικών και προοδευτικών.

Ο Λέων θα τελέσει τη Λειτουργία με καρδινάλιους στην Καπέλα Σιστίνα την Παρασκευή, θα εκφωνήσει την πρώτη του ευλογία το μεσημέρι της Κυριακής (11/5) από τη στοά του Αγίου Πέτρου και θα παραστεί σε ακρόαση με τα μέσα ενημέρωσης τη Δευτέρα (12/5) στο αμφιθέατρο του Βατικανού.

Πέρα από αυτό, έχει ένα πιθανό πρώτο ταξίδι στο εξωτερικό στα τέλη Μαΐου: Ο Φραγκίσκος είχε προσκληθεί να ταξιδέψει στην Τουρκία για να τιμήσει την 1.700ή επέτειο της Πρώτης Συνόδου της Νίκαιας, ένα ορόσημο στην χριστιανική ιστορία και μια σημαντική στιγμή στις σχέσεις Καθολικών-Ορθοδόξων. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος Α’, ο πνευματικός ηγέτης των Ορθοδόξων Χριστιανών όλου του κόσμου, χαιρέτισε την εκλογή του Λέοντα και δήλωσε ότι ελπίζει ότι θα συμμετάσχει στον εορτασμό της επετείου.

Ο νέος Πάπας ήταν ο ηγέτης του Τάγματος του Αγίου Αυγουστίνου, το οποίο σχηματίστηκε τον 13ο αιώνα ως κοινότητα «επαιτών» μοναχών - αφιερωμένων στη φτώχεια, την προσφορά και τον ευαγγελισμό. Το Vatican News αναφέρει ότι ο Λέων είναι ο πρώτος Αυγουστινιανός Πάπας.

Στο Περού, είναι γνωστός ως ο άγιος ιεραπόστολος που περπάτησε μέσα στη λάσπη μετά τις καταρρακτώδεις βροχές που πλημμύρισαν την περιοχή, προσφέροντας βοήθεια σε ανθρώπους που είχαν ανάγκη, και ως ο επίσκοπος που πρωτοστάτησε στην αγορά μονάδων παραγωγής οξυγόνου που σώζουν ζωές κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού.