Μαρίνα Σάττι: «Δεν μου αρέσει το βόλεμα»

Αργά το απόγευμα της προηγούμενης Κυριακής, η Μαρίνα Σάττι περπατάει σκεπτική παράλληλα με τη λίμνη στις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Ο ήλιος δύει, αλλά εκείνη δεν έχει τελειώσει τις απαιτητικές πρόβες για το Yalla 2.0, οπότε θα συνεχίσει τη δουλειά και μετά τη συνέντευξη. Το τζιν σορτσάκι συνδυασμένο με ένα χαλαρό ροζ Τ-shirt, τα μαλλιά της που είναι μαζεμένα κότσο, όλα δίνουν την αίσθηση πως μάλλον πρόκειται για μαθήτρια

Πώς είσαι αυτό τον καιρό;

Δουλεύω καθημερινά από τις 10.00 έως τις 12.00 το βράδυ. Ετοιμάζουμε το Yalla 2.0, την εξελιγμένη εκδοχή του Yalla, του σόου που ανεβάσαμε πέρσι. Είναι το μεγαλύτερο πρότζεκτ που έχω αναλάβει. Εκτός από μένα, περιλαμβάνει τις Fonés –τέσσερα κορίτσια με τις οποίες τραγουδάμε μαζί τα τελευταία τρία χρόνια–, τη γυναικεία χορωδία μου (σ.σ. Chόres) 50 ατόμων, μια ομάδα χορευτριών, της οποίας ηγείται η Moira Bubblez, που είναι η χορογράφος μου, την μπάντα μου και ένα γκρουπ κρουστών από τη Σενεγάλη, που είχα παίξει μαζί τους πιο παλιά και τους οποίους είχα βρει τυχαία μια μέρα στο Θησείο.

Όταν λες τυχαία…

Έπαιζαν έξω από τον ηλεκτρικό και όσες φορές περνούσα από εκεί σκεφτόμουν «Έλα, τι “φασάρα” είναι αυτή».

Και πώς γνωριστήκατε;

Ήταν μια παράξενη φάση, γιατί υπήρχαν αστυνομικοί εκεί και τους έκαναν παρατήρηση ότι παίζουν δυνατά. Όπου βλέπω τέτοια σκηνικά επεμβαίνω. «Τι τους ζητάτε τώρα;» τους ρώτησα, «Οι άνθρωποι εδώ παίζουν μουσική, έχουν μαζευτεί πενήντα άτομα τριγύρω και χορεύουν, άρα γιατί ακριβώς τους κάνετε παρατήρηση; Είμαστε σε δημόσιο χώρο, στο πάρκο, 6.00 το απόγευμα». Έχω και βίντεο στο Instagram αν πας δύο χρόνια πίσω… Τους έβλεπα φοβισμένους και τους ρώτησα «Έχετε χαρτιά;», γιατί σκέφτηκα ότι ο φόβος τους προέρχεται από αυτό. Εκείνοι δεν μου απάντησαν γιατί φοβούνταν, δεν μου μιλούσαν στην αρχή καθόλου. Μετά τους είπα ότι ασχολούμαι με τη μουσική…

Μετά πώς έγινε και τους πήρες στην Κρήτη μαζί σου;

Ανταλλάξαμε Facebook, όχι τηλέφωνο, δεν έδιναν εκείνοι τον αριθμό τους. Τους έστειλα το βίντεο από τις «Κούπες», για να αποδείξω ποια είμαι. Ενάμιση μήνα μετά παίξαμε στην Κρήτη με τις Fonés κι έπειτα ακολούθησε η εμφάνιση στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Το Yalla 2.0 νιώθω πως είναι ένας τρόπος να ενώσω επί σκηνής και να γιορτάσω όλα αυτά που δουλεύω τα τελευταία δυόμισι χρόνια. Ίσως να βγαίνει στο ευρύ κοινό πως είμαι μόνο τραγουδίστρια, αλλά δεν είναι έτσι. Έχω τις Fonés, τη χορωδία Chόres που αποτελείται από 50 γυναίκες πλέον, ασχολούμαι με τον χορό, έχω κάνει πολύ θέατρο στη ζωή μου, ακόμη και στο Εθνικό. Ένιωθα πως όσα μαθαίνω στη ζωή μου κάποια στιγμή θα με βοηθήσουν στην καλλιτεχνική μου έκφραση. Για παράδειγμα, σπούδασα Αρχιτεκτονική στο Μετσόβιο και βλέπω τώρα που φτιάχνουμε το σκηνικό με τον σκηνογράφο Γιάννη Αρβανίτη –επίσης της Αρχιτεκτονικής– και μπορώ και καταλαβαίνω το πρόγραμμα Autocad στο οποίο σχεδιάζουμε το σκηνικό.

Είπες πως δεν αισθάνεσαι τραγουδίστρια.

Νιώθω πως είμαι τραγουδίστρια τους τελευταίους έξι μήνες. Αλλά δεν πίστευα το ίδιο δυόμισι χρόνια πριν.

Τι νιώθεις, μουσικός;

Ναι. Γενικά, όταν νιώθω ότι μια φάση πάει να καβατζωθεί, δηλαδή να κλειδώσει, να γίνει συνήθεια, προβλέψιμη, κάτι με πιάνει και θέλω να φύγω από αυτή, να δοκιμάσω κάτι νέο. Από έφηβη ήμουν αντιδραστική. Αν κάποιος κάνει το λάθος να μου υποδείξει κάτι, σχεδόν νιώθω ότι έχω την ευθύνη να κάνω το αντίθετο. (γέλια)

Πρέπει να υπέφεραν πολύ οι γονείς σου μέχρι τα 15, 16, 17…

Μέχρι τα 5 έκανα ήδη τρεις γλώσσες, δηλαδή στο προνήπιο πήγαινα σε ένα σχολείο που κάναμε αγγλικά, ελληνικά και αραβικά. Η μαμά μου μου έκανε από μόνη της τα μαθήματα της Α’ και Β’ Δημοτικού στο σπίτι από τότε. Κάναμε πολλές δραστηριότητες ως παιδιά: Αθλητισμό, χορό, πιάνο και πολλή μουσική. Μετά τα αγγλικά ακολούθησαν τα γαλλικά, συνέχισα με τη μουσική, κολυμβητήριο… μέχρι σκάκι πήγαινα! Ό,τι μου κατέβαινε της το έλεγα και με το που τελείωνα το σχολείο έκανα πράγματα. Ήμουν υπερκινητική, χωρίς να με πιέζουν. Στο σχολείο υπήρχαν συγκεκριμένα πράγματα που με πώρωναν και πιο πολύ από όλα τα μαθηματικά. Γύριζα από το φροντιστήριο και στο λεωφορείο διάβαζα μαθηματικά, όχι Σούπερ Κατερίνα. Για να μπω στο Μετσόβιο, έγραψα στα μαθήματα που με αφορούσαν 19,4, 19,6 και στα μαθήματα που δεν ήταν για Πανελλήνιες έγραφα 7! Τέτοιο θράσος! Το απολυτήριό μου έχει βαθμούς που ξεκινούν από 19,6 και πέφτουν στο 11. Είμαι γενικά των άκρων, θεωρώ πως με τα χρόνια ζεις όπως μαθαίνεις τη ζωή σε μικρή ηλικία.

Εξαιτίας αυτού δεν έκανες για δεύτερη χρονιά το Yalla; Θα μπορούσες να μείνεις σε αυτό και να κάνεις και άλλες συναυλίες;

Δεν θέλω να επαναλαμβάνομαι, δεν θέλω να κλειδώνω σε καταστάσεις και συνθήκες. Για να καταλάβεις, τραγουδάω τα κομμάτια που δημιουργώ εγώ, δεν νομίζω ότι ποτέ θα τραγουδούσα κάτι που έχει φτιάξει κάποιος άλλος αν δεν το είχαμε σκεφτεί μαζί. Νιώθω ότι ο ρόλος της τραγουδίστριας έρχεται ως κερασάκι σε μια τούρτα που είναι όλη η υπόλοιπη δουλειά που θέλω να έχω φτιάξει. Και επειδή προφανώς το πρότζεκτ βασίζεται στις δικές μου εικόνες, είναι λογικό εγώ να μπορώ να το εκφράζω στην ολότητά του.

Αυτό δεν έχει να κάνει σε έναν βαθμό στο ότι θες να περνάνε όλα από εσένα; Είσαι control freak;

Ναι, είναι αλήθεια, ειδικά στην αρχή της πορείας μου, αλλά πλέον το έχω βελτιώσει πολύ. Νιώθω ότι έχω μαλακώσει. Βρίσκοντας ανθρώπους με τους οποίους ταιριάζω, υπάρχει μια συνέπεια στην επικοινωνία και εμπιστοσύνη. Όπως σε όλες τις πτυχές της ζωής, και στις φιλίες και στις συναισθηματικές σχέσεις, αυτό χτίζεται. Οπότε, είναι σημαντικό να ξέρεις τι ακριβώς θέλεις από έναν συνεργάτη κι αν αυτός μπορεί να το υποστηρίξει και να το εξελίξει. Στην αρχή εννοείται ότι δεν μπορεί κανείς να σε καταλάβει συνολικά, γιατί δεν έχει ζήσει τη ζωή σου, δεν έχει δει τις εικόνες σου. Κανείς προφανώς δεν μπορεί να δει τα πράγματα μέσα την οπτική μου.

Τι ήθελες να επικοινωνήσεις μέσα από το Yalla 2.0;

Πιστεύω στη δύναμη του ανθρώπου, της πίστης του, του μυαλού του, του ονείρου του, του οράματός του. Ξέρω πως σε πολλές περιπτώσεις επιτυχίας έπαιξαν ρόλο κι άλλοι παράγοντες, που μπορεί να μην είναι και τιμητικοί. Όπως, για παράδειγμα, οι «θεωρίες συνωμοσίας» ότι ο τάδε είχε τον δείνα γνωστό που τον βοήθησε ενώ δεν άξιζε. Υπάρχει κι αυτή η φάση, αλλά προσωπικά με συμφέρει να πιστεύω ότι απλώς κάποιος είχε ένα όνειρο και τα κατάφερε, παρά τους πειρασμούς που βρήκε στην πορεία, ακολουθώντας τον δρόμο που κανείς άλλος δεν πήρε.

Υπάρχουν πειρασμοί, αλλά και ανάγκες…

Ακριβώς, υπάρχουν πειρασμοί και ανάγκες, όπου κάποια στιγμή πρέπει για τον οποιοδήποτε λόγο –βιοπορισμού, ανασφάλειας, φόβου, βολέματος, αυτό είναι που ήθελα να σου πω πριν και είπα «καβάτζωμα», το βόλεμα– να ανταποκριθείς. Νιώθω ότι αν έχεις ένα όραμα και το πιστεύεις και δεν ενδώσεις, στην ουσία δεν προδώσεις αυτό που σκέφτεσαι, κάποια στιγμή θα έρθει ο καιρός που θα το πραγματοποιήσεις. Εγώ έτσι σκέφτομαι για τους ανθρώπους, τέτοιους ανθρώπους και τέτοιες ιστορίες θέλω να βλέπω, αυτές πιστεύω και αυτές με εμπνέουν. Δεν μπορώ να ταυτιστώ με την ιστορία ενός πλούσιου που τα κατάφερε γιατί δεν ήμουν πλούσια, δεν μπορώ να ταυτιστώ με την ιστορία ενός ανθρώπου που γεννήθηκε μέσα στις γνωριμίες, γιατί, επίσης, δεν είναι αυτή η ιστορία μου. Πάντα ήθελα να ταυτίζομαι με ανθρώπους που το πίστεψαν και το έκαναν. Οι γνωριμίες και η οικονομική άνεση μπορεί να σε τοποθετούν σε προνομιούχα αφετηρία, αλλά υπάρχουν παράγοντες όπως οι σπουδές ή μια συνεργασία από την οποία μπορεί να αποκομίσεις συσσωρευμένη σοφία.

Γιατί χώνεσαι στις μανούρες; Νιώθεις πως είσαι ο υπερασπιστής των αδυνάμων;

Αισθάνομαι πως δεν μπορώ να είμαι αμέτοχη σε όσα συμβαίνουν γύρω μου. Θέλω να υπερασπιστώ αυτό που προσωπικά νιώθω πως είναι δίκαιο. Έχω μια έμφυτη τάση να προστατεύω τον αδύναμο. Μπορεί αυτό, βέβαια, να μην είναι απόλυτα σωστό, γιατί υπήρχαν στιγμές που κι εγώ ένιωθα αδύναμη… Για παράδειγμα, η μητέρα μου πάντα με φρόντιζε, είχε πάντοτε αυτό τον ρόλο. Είναι υπερπροστατευτική. Μεγαλώνοντας ένιωσα πως ίσως να ήταν καλύτερα για εμένα να μη με φρόντιζε τόσο πολύ. Κάποια στιγμή, όταν είχα μεγαλώσει, με ρώτησε τι θέλω να κάνει για εμένα. Της απάντησα: «Αν θες να είμαι καλά, να φτιάξω τη δική μου ζωή, μη μου δώσεις κάτι άλλο, μου έχεις δώσει πάρα πολλά».

Είσαι μοναχοκόρη;

Όχι, έχω έναν μικρότερο αδελφό, που είναι σαν μεγαλύτερος. Τον αγαπώ πολύ, είναι τέλειος.

Έξω από το σπίτι, βρέθηκες στη θέση του αδύναμου;

Ναι. Τώρα που έχω μεγαλώσει λίγο και νιώθω πως πατάω στα πόδια μου, καταλαβαίνω ότι αυτό που αισθάνομαι έχει να κάνει με τη φάση στην οποία βρίσκομαι. Υπάρχουν χιλιάδες αφορμές να νιώσω ανασφάλεια, να νιώσω άσχημα, να νιώσω πως υφίσταμαι bullying ή ρατσισμό. Από ένα σημείο και μετά, έχει σημασία το τι νιώθεις ο ίδιος για τον εαυτό σου. Τα κοριτσάκια στο μπαλέτο με φώναζαν «σοκολάτα» κι εγώ πήγαινα κλαμένη στη διευθύντρια και της έλεγα «Τα κορίτσια με είπαν “σοκολάτα”». Και τώρα θεωρείται προσόν να έχει κάποιος μαυρισμένη επιδερμίδα και κάθονται με τις ώρες κάτω από τον ήλιο. Έχει να κάνει με το πώς το «διαβάζει» ο καθένας. Όλοι θα ακούσουμε κάποια στιγμή πράγματα… Ένα παιδάκι επειδή φοράει σιδεράκια, κάποιος επειδή είναι πιο παχουλός ή κοντός ή δεν μιλάει σωστά τη γλώσσα. Ο καθένας κάτι θα ακούσει.

Πότε συνειδητοποίησες πως αυτή είναι η σωστή διαχείριση; Γιατί όταν ήσουν μικρή έκλαιγες…

Εννοείται πως έκλαιγα. Ερχόταν ο μπαμπάς μου να με πάρει από τα αγγλικά κι εγώ ντρεπόμουν επειδή είναι μαύρος. Ένιωθα συνεχώς ότι πρέπει να απολογηθώ ή να εξηγήσω.  Στα αλήθεια, όμως, αυτό που φοβόμουν ήταν η απόρριψη από τα άλλα παιδάκια. Σκεφτόμουν πως αν δεν μοιάζεις με τους άλλους, αν δεν κάνεις ό,τι κάνουν οι άλλοι, δεν θα σε παίζουν. Αυτό θεωρώ ότι μου έβγαλε αντίδραση μεγαλώνοντας. Σχεδόν αισθάνομαι πως δεν πρέπει να κάνω ό,τι κάνουν οι άλλοι. Όχι για να μη γίνω σαν τους άλλους, καμία σχέση. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που τους θαυμάζω για την προσωπική τους πορεία και τις αποφάσεις που πήραν.

Δεν σε φοβίζει το γεγονός πως συνήθως αυτός ο δρόμος είναι και μοναχικός;

Μα ο κάθε δρόμος είναι μοναχικός. Ακόμη κι όταν ακολουθείς την πεπατημένη και αντιγράφεις ό,τι κάνει κάποιος επιτυχημένος. Υπάρχουν εκείνοι που αισθάνονται ασφάλεια ακολουθώντας τον δρόμο που έχει χαράξει κάποιος άλλος. Προσωπικά δεν το κάνω. Έχω προσπαθήσει στο παρελθόν, αλλά δεν λειτούργησε, δεν μου βγαίνει. Νιώθω πως αν δεν πιστεύω σε κάτι, αν δεν με εμπνέει, δεν είμαι εγώ κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα την προσωπική μου καταπίεση. Άρα, δεν έχω κανέναν λόγο να το κάνω. Επίσης, τι θα μου εξασφάλιζε να βγάλω ένα ακόμη παραδοσιακό τραγούδι στο στιλ της «Μάντισσας»; Ούτε η επανάληψη είναι κάτι που λειτουργεί σε εμένα.

Ναι, αλλά μια συνταγή επιτυχίας μπορεί να σου εξασφαλίσει έσοδα ή να σου χτίσει ένα προφίλ…

Οι «Κούπες» και η «Μάντισσα» δεν γεννήθηκαν από την ανάγκη της εμπορικής επιτυχίας, αλλά από το γεγονός πως κατάφερα να πω κάτι δικό μου, να εκτεθώ, να βρω την ταυτότητά μου, να φτιάξουμε ένα πρότζεκτ που εκφράζει όλα αυτά που είμαι και μου αρέσουν.

Φοβάσαι μην πουν πως έχεις τυποποιηθεί;

Δεν φοβάμαι μην το πουν οι άλλοι, φοβάμαι αν όντως μου συμβεί. Ισχύει αυτό που λένε πως ο εσωτερικός γονέας είναι πιο αυστηρός από τον βιολογικό.

Πότε ήταν η πρώτη φορά που έπαιξες με γκρουπ;

Όταν ήμουν στο Πολυτεχνείο είδα μια αγγελία για μια μπάντα που έπαιζε pop και rock και ζητούσε τραγουδίστρια.

Πώς ήταν το πρώτο βράδυ;

Κάναμε πρόβα στο Καλαμάκι. Ήμασταν ερασιτέχνες. Θυμάμαι πως ντρεπόμουν πολύ.

Κόπηκαν τα πόδια σου όταν ανέβηκες στη σκηνή;

Δεν κόπηκαν, αλλά θυμάμαι πως σε σχέση με αυτό που φαινόταν ήμουν δεκαπέντε φορές πιο φοβισμένη. Τραγουδούσα το «Mad about you» (Hooverphonics), το «Glory box» (Portishead), το «Zombie» (Cranberries) και το «Torn» (Natalie Imbruglia).

Με όλα αυτά που κάνεις…

Έχεις ζωή; θα με ρωτήσεις. (γέλια)

Καλά, ζωή σίγουρα δεν έχεις (γέλια). Αλλά αν έρθει κάποιος να σε φλερτάρει, θα το αντιληφθείς ή το μυαλό σου βρίσκεται συνεχώς στα πρότζεκτ που τρέχεις;

Η αλήθεια είναι ότι δεν με φλερτάρει πολύς κόσμος.

Ή δεν το καταλαβαίνεις…

(γέλια) Γενικά δεν βγαίνω βράδυ. Εκτός από ένα συγκεκριμένο μαγαζί που πηγαίνω επειδή εκεί βγαίνουν οι φίλοι μου. Δεν πάω σε κλαμπ, σε μπαρ… Γενικά μου τη σπάει η πολύ δυνατή μουσική, να φωνάζω για να με ακούσουν, με πειράζει η κάπνα φουλ, δεν πίνω. Κάνω άλλα πράγματα, μαζευόμαστε σε σπίτια, πάω σινεμά, ταξίδια, βόλτες με το αμάξι…

Για να σε συναρπάσει κάποιος πρέπει να είναι στο ίδιο μήκος κύματος με εσένα ή εντελώς κόντρα;

Παλιά έκανα αυτό που κάνουν όλοι μικροί, που μπαίνεις σε φάσεις, θες να καταστρέφεσαι, να ζεις σαν ταινία, ο ένας να κυνηγάει τον άλλο… Μεγαλώνοντας, τελειώνει η ανάγκη τού να ζεις το δράμα. Γενικά, θέλω στο περιβάλλον μου ανθρώπους που με εμπνέουν, με όραμα, με ανησυχίες, με αισιοδοξία. Θέλω να θαυμάζω τους ανθρώπους γύρω μου. Μου αρέσει ο άλλος να έχει στόχους που τον κρατάνε «ζωντανό» κι εξελίσσεται, να έχει ισορροπία στη ζωή του…

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ