Eurogroup: Συμφωνία μεγάλων συμβιβασμών για το ελληνικό χρέος

Αποστολή στο Λουξεμβούργο: Αργύρης Παπαστάθης, Ιωάννης Αντύπας

Επετεύχθη συμφωνία για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους στο Eurogroup που ολοκληρώθηκε πριν από λίγο, μετά από ολονύχτια συνεδρίαση-θρίλερ εννιά ωρών στο Λουξεμβούργο.

Όπως αναφέρουν πηγές, πρόκειται για συμφωνία μεγάλων συμβιβασμών, με μια περιορισμένη παρέμβαση στο χρέος για την ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου και τη σκληρή εποπτεία μετά τις 20 Αυγούστου.

Οι

πρώτες πληροφορίες κάνουν λόγο για επιμήκυνση των δανείων του EFSF η οποία θα είναι δέκα έτη και η δόση που θα λάβει η Ελλάδα θα είναι 15 δις. Ευρώ. Από αυτό το ποσό τα 3.3 δις θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξαγορά προηγούμενων δανείων όπως αυτών του ΔΝΤ.

Αναμένονται οι σχετικές ανακοινώσεις.

Νωρίτερα όπως μετέδιδε το newmoney.gr, το βασικό θέμα διαφωνίας ήταν η επιμήκυνση των δανείων του EFSF και αυτό φαίνεται ότι είναι και το κύριο διακύβευμα της αποψινής νύχτας.

"Το πράγμα κόλλησε το απόγευμα όταν οι Γερμανοί άρχισαν τα δικά τους" αναφέρει στο newmoney.gr αρμόδια πηγή περιγράφοντας την διαφωνία ανάμεσα στο Βερολίνο και στο μπλοκ των χωρών που υποστηρίζουν την Ελλάδα, όπως Ισπανία και η Ιταλία.

Ακολούθησε τριμερής συνάντηση ανάμεσα στον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, τον υπουργό οικονομικών της Γερμανίας Όλαφ Σόλτς και της Γαλλίας Μπρουνό Λε Μερ.

Η απόφαση του Eurogroup του Ιουνίου του 2017 ανέφερε ότι τα δάνεια του EFSF θα επιμηκυνθούν από 0 έως 15 έτη. Η Γερμανία τις τελευταίες εβδομάδες επέμενε στην πολύ σκληρή γραμμή που έδινε επιμήκυνση 3-5 χρόνια μάξιμουμ. Για μία ακόμη φορά η Γαλλία προσπαθεί να διαδραματίσει τον ρόλο του μεσολαβητή, με τον Μπρούνο Λεμέρ, τον υπουργό Οικονομικών να γίνεται ο ενδιάμεσος.

Από την άλλη πλευρά, η Ιταλία και η Ισπανία είχαν συνταχθεί με την Ελλάδα και ζητούσαν επιμήκυνση για τουλάχιστον 10 έτη. Στην πλευρά αυτή βρίσκονταν επίσης το ΔΝΤ και η ΕΚΤ.

Στη συνέχεια η γενική διευθύντρια του Δ.Ν.Τ. Κριστίν Λαγκάρντ ανέφερε ενώπιον των δημοσιογράφων ότι οι συζητήσεις για το ελληνικό χρέος είναι πιθανό να συνεχιστούν στο υπόλοιπο της βραδιάς.

Η συζήτηση πέρασε στη συνέχεια σε θέματα εμβάθυνσης της ευρωζώνης και ενίσχυση του ρόλου του ΕSM και για να υπάρξει ξανά κινητικότητα για το θέμα της Ελλάδας θα πρέπει να ολοκληρωθεί και αυτός ο κύκλος, που θεωρείται δύσκολος.

Ο στενός... κορσές

Όπως μετέδωσε νωρίτερα το newmoney.gr η ελληνική κυβέρνηση δέχεται απόψε ένα σκληρό πλαίσιο εποπτείας ως το 2022 με αντάλλαγμα μια περιορισμένη ελάφρυνση χρέους που έχει ως πιο αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό τη επιμήκυνση δανείων του EFSF κατά 10 έτη, αντί για 15 που είχε ως περιθώριο η απόφαση του Eurogroup του Ιουνίου 2017.

Το newmoney.gr παρουσιάζει τη κρίσιμη πρόβλεψη του σχήματος της «μετα-μνημονιακής» ενισχυμένης επιτήρησης η οποία προβλέπει ρητά τη δυνατότητα των θεσμών να επιβάλουν νέα μέτρα στην Ελλάδα.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το απόσπασμα του ενημερωτικού σημειώματος της Επιτροπής, «η Επιτροπή μπορεί να προτείνει στο Συμβούλιο Υπουργών να συστήσει στο σχετικό κράτος μέλος τη θέσπιση διορθωτικών μέτρων ή την εκπόνηση ενός σχεδίου προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής». Μπορείτε εδώ να διαβάσετε (http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-457_el.htm) ολόκληρο το σημείωμα.

Ωστόσο αυτό είναι μόνο η βάση. Διότι το συγκεκριμένο πλαίσιο που ισχύει για όλες τις χώρες είναι ο καμβάς πάνω στην οποίο θα σχεδιαστεί ένα ειδικό «εργαλείο», όπως το έχει χαρακτηρίσει ο Πρόεδρος της Ευρωομάδας Μάριο Σεντένο, το οποίο ενεργοποιείται ειδικά για την Ελλάδα εφόσον δεν υπάρχει προηγούμενο ενισχυμένης εποπτείας στην ιστορία της Ευρωζώνης.

Ουσιαστικά τα ισχυρά κράτη-μέλη της Ευρωζώνης ανασύρουν απο το «σεντούκι» των μέτρων της κορύφωσης της κρίσης το πιο στενό κορσέ επιτήρησης που έχει σχεδιαστεί για τις χώρες της Ευρωομάδας. Στη περίπτωση της Ελλάδας βέβαια η ολοκλήρωση των 400 προαπαιτούμενων του τρίτου μνημονίου έχει ως αποτέλεσμα η αυστηρή αυτή επιτήρηση να συνοδεύεται από πανηγυρικούς τόνους από τη πλευρά των Ευρωπαίων για την ολοκλήρωση του προγράμματος.

Βήμα-βήμα η νομική βάση της ενισχυμένης εποπτείας

Η διαδικασία ενισχυμένης εποπτείας, νομικά βασίζεται στη «Δέσμη Δύο Μέτρων», γνωστή και ως «Two-Pack», που θεσμοθετήθηκε το Μάιο του 2013.

Προβλέπει ένα αυστηρό πλαίσιο επιτήρησης και χρονοδιάγραμμα για τα κράτη που υπόκεινται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Κοινοτικές πηγές αναφέρουν πως το σκέλος του που αφορά στην επιτήρηση των κρατών μελών θα χρησιμοποιηθεί ως ένας «σκελετός» στον οποίο σχεδιαστεί η μεταπρογραμματική επιτήρηση της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Eurogroup. Απόψε τη νύχτα θα δούμε τα χαρακτηριστικά του.

Σύμφωνα τις πληροφορίες που υπάρχουν ως τώρα, η τρόικα συμπεριλαμβανομένου του ΔΝΤ θα ελέγχει την τήρηση των δεσμεύσεων ανά τρίμηνο (όπως συμβαίνει και με τα μνημόνια) και θα μπορεί να ζητάει νέα μέτρα αν υπάρχουν αποκλίσεις.

Στα κείμενα που αποτελούν τη βάση του εργαλείου αναφέρεται ότι «με βάση αυτήν την εποπτεία, η Επιτροπή μπορεί να συναγάγει ότι ένα κράτος μέλος πρέπει να λάβει περαιτέρω μέτρα διότι η χρηματοπιστωτική κατάστασή του θα μπορούσε να έχει σημαντικές δυσμενείς επιπτώσεις στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η Επιτροπή μπορεί να προτείνει στο Συμβούλιο Υπουργών να συστήσει στο σχετικό κράτος μέλος τη θέσπιση διορθωτικών μέτρων ή την εκπόνηση ενός σχεδίου προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής».

Να σημειωθεί πως η «Δέσμη Δύο Μέτρων» είχε αρχικά σχεδιαστεί για την αυστηρότερη εποπτεία των κρατών που υπόκεινται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Το σκέλος ωστόσο που αφορά τους κανόνες για ενισχυμένη εποπτεία σε κράτη-μέλη που βγαίνουν από ένα πρόγραμμα θα χρησιμοποιηθεί για πρώτη φορά ως νομικό πλαίσιο στην περίπτωση της Ελλάδας.

Με δεδομένο πως το «ολιστικό σχέδιο ανάπτυξης» του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου δεν θα είναι το σχέδιο βάσει του οποίου θα βαδίσει η χώρα ως το 2022 το ενδιαφέρον εστιάζεται στο κείμενο - παράρτημα που ενδέχεται να συνοδεύει την απόφαση του Eurogroup.

Εκεί θα αναφέρονται καθαρά τα χρονικά όρια υλοποίησης των δεσμεύσεων (όπως συμβαίνει και στα μνημόνια). Εκδοχές (draft) κυκλοφορούν από χθες στο Λουξεμβούργο ωστόσο μένει να φανεί αν θα κλειδώσει απόψε η τελική μορφή του κειμένου των δεσμεύσεων και αν θα δημοσιοποιηθεί.

Με τα μέχρι στιγμής στοιχεία γνωρίζουμε ότι θα περιλαμβάνονται οι ακόλουθες δεσμεύσεις:

-Ρήτρα «μη αντιστρεψιμότητας» των μεταρρυθμίσεων των προηγούμενων μνημονίων

-Η μείωση των συντάξεων (2019) και του αφορολόγητου (2020) θα εφαρμοστούν κανονικά.

-Τήρηση του στόχου για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% ως το 2022.

-Συνέχιση των αποκρατικοποιήσεων με δεσμεύσεις για ολοκλήρωση του προγράμματος του ΤΑΙΠΕΔ

-Αναπροσαρμογή του ΕΝΦΙΑ σύμφωνα με τις τιμές της αγοράς ως τα μέσα του 2020. Ενδέχεται να κρύβει νέες αυξήσεις στις λεγόμενες «λαϊκές γειτονιές»

-Περαιτέρω κινήσεις για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας

-Αλλαγές στα επιδόματα αναπηρίας ως τα μέσα του 2019 με καθολική εφαρμογή της νέας προσέγγισης για τον προσδιορισμό της αναπηρίας «με βάση τόσο την ιατρική όσο και τη λειτουργική αξιολόγηση»

-Εφαρμογή της μεταρρύθμισης για την αποκομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης με τοποθετήσεις των μονίμων διευθυντών στο δημόσιο ως τον Οκτώβριο

-Συνέχιση του σχεδίου εξυγίανσης των τραπεζών και διαρκούς μείωσης των κόκκινων δανείων σε συνεργασία με την ΤτΕ

-Δέσμευση για διατήρηση της ανεξαρτησίας της ΑΑΔΕ και απλοποίηση των φορολογικών διαδικασιών

-Μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής Πρόνοιας με την τεχνική βοήθεια του SRSS, δηλαδή της μόνιμης δύναμης τεχνοκρατών της Κομισιόν που βρίσκεται στην Αθήνα και αποτελεί το διάδοχο σχήμα της Ομάδας Δράσης

-Συνέχιση των διαρθρωτικών αλλαγών στις αγορές προϊόντων

-Η δημιουργία του ενιαίου ταμείου συντάξεων ΕΦΚΑ πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ως τα μέσα του 2020

-Άνοιγμα 120 κέντρων πρωτοβάθμιας περίθαλψης μέχρι τα τέλη του 2018 και 240 ως τα μέσα του 2020