Σπίρτζης: Tο παζάρι με τους εργολάβους για να τελειώσουν τα έργα

της Μαριάννας Τζάννε

Μόνο τις βαθιές πληγές του παρελθόντος σε απαλλοτριώσεις και αρχαιολογία αντιμετωπίζουν οι αποζημιώσεις που συμφώνησε να χορηγήσει η κυβέρνηση στους τρεις αυτοκινητοδρόμους (πάνω από 400 εκατ. ευρώ) καθώς οι ανοικτές εκκρεμότητες για τα έργα που τρέχουν, υποδηλώνουν ότι το δημόσιο θα ξαναβάλει το χέρι στην τσέπη μέχρι την ολοκλήρωση των έργων. Ο λόγος είναι οι αδικαιολόγητα μεγάλες καθυστερήσεις στον καθορισμό των τιμών για τις απαλλοτριώσεις που αυτή την περίοδο κρατούν σε

ομηρεία το 14% της Ιόνιας Οδού (Αντίρριο-Γιάννενα), το 10% του Ε65 και προκαλούν σοβαρές εκκρεμότητες σημειακού αλλά κρίσιμου για την λειτουργία του αυτοκινητοδρόμου, χαρακτήρα στην Ολυμπία Οδό.

Τα προβλήματα δεν έχουν λυθεί ούτε με την αρχαιολογία, η οποία καθυστερεί επί μήνες τις αρχαιολογικές ανασκαφές. Χθες ο υπουργός Υποδομών κ. Χρίστος Σπίρτζης κατά την ψήφιση του νόμου για τις δημόσιες συμβάσεις που ενσωματώνουν κοινοτικές οδηγίες, έδωσε αναλυτικά στοιχεία για τις συμφωνίες με τις κοινοπραξίες των οδικών αξόνων για την ολοκλήρωση των έργων. Απέφυγε πάντως να αναφερθεί στο γεγονός ότι τα προβλήματα δεν έχουν λυθεί, αναγκάζοντας εταιρείες όπως η ΤΕΡΝΑ, να αντικαθιστούν την γη που υπολείπεται για να κατασκευαστεί ο δρόμος, με μισθωμένες εκτάσεις. Ως χώρα έχουμε την παγκόσμια πρωτοτυπία να έχουν προηγηθεί τα ασφαλτικά χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί οι απαλλοτριώσεις και αυτό γιατί οι ανάγκες σε γήπεδα για να γίνουν τα έργα, καλύπτονται από τα ενοίκια χωραφιών! Επιπλέον, οι αποζημιώσεις μπορεί να συμφωνήθηκαν μετά πολλών βασάνων και εργολαβικών εκβιασμών, όμως η καθυστέρηση στην εκταμίευσή των πόρων, εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους στην πορεία εργασιών των έργων, προκειμένου να διατηρηθεί το θετικό μομέντουμ στην πρόοδο εργασιών. Αδιευκρίνιστες παραμένουν οι πηγές χρηματοδότης (άλλοι μιλούν για δάνειο από την ΕΤΕπ, άλλοι για ΕΣΠΑ, άλλοι για εθνικούς πόρους) αλλά και ο χρόνος πληρωμής καθώς τα μηνύματα είναι αντιφατικά. Κατά ορισμένες πηγές η εξόφληση συνδέεται άμεσα και με την αξιολόγηση του Φθινοπώρου.

Από τα στοιχεία που έδωσε χθες ο υπουργός για τις αποζημιώσεις προκύπτει ότι για τον Ε65, λόγω καθυστερήσεων στις απαλλοτριώσεις, το συνολικό αίτημα κατασκευαστή και παραχωρησιούχου ήταν 205 εκατομμύρια. Με βάση την συμφωνία που έγινε τον περασμένο Μάιο για την ολοκλήρωση του έργου, η τελική αποζημίωση θα ανέλθει στα 60 εκ. Ευρώ.

Αντίστοιχα για τον παραχωρησιούχο από τα 23 εκατομμύρια που ζητούσε θα αποζημιωθεί με 7,5 εκατομμύρια ευρώ. Ο κ. Σπίρτζης χαρακτήρισε «γέφυρα στη Σαχάρα», τον Άξονα Κεντρικής Ελλάδας που όπως είπε είχε την πρωτοτυπία να αφαιρεθούν κατά την αναθεώρησή του, η αρχή και το τέλος του δρόμου. Έχει ωστόσο συμφωνήσει να κατασκευαστεί από την ίδια κοινοπραξία, η αρχή του έργου (Λαμία Ξυνιάδα) προϋπολογισμού άνω των 300 εκ. Ευρώ. Αναμένονται όμως οι τελικές εγκρίσεις από την ΕΕ πουν δεν προβλέπεται να δοθούν πριν τα τέλη του έτους.

Αντίστοιχα για την Ιόνια Οδό, ο υπουργός Υποδομών δήλωσε ότι ο κατασκευαστής ζητούσε 317 εκατομμύρια ευρώ. Η τελική συμφωνία αποζημίωσης είναι 150 εκατομμύρια. Ο παραχωρησιούχος ζητούσε επίσης 89 εκατομμύρια και τελικά θα δοθούν 24 εκατομμύρια, δηλαδή από 500 περίπου εκατομμύρια στα δύο έργα, η συμφωνία είναι για 210 εκατομμύρια μόνο για το κόστος των αποζημιώσεων του κατασκευαστή. Η αρχική πάντως σύμβαση που υπογράφτηκε πριν δύο μήνες προέβλεπε 230 εκ. ευρώ. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το υπουργείο "έκοψε" 20 εκ. συνολικά από τα δύο έργα για άγνωστους λόγους.

Οι εκκρεμότητες στις απαλλοτριώσεις και τα σημεία που τέμνεται ο σιδηρόδρομος με τα έργα της Ολυμπίας Οδού, γέννησαν απαιτήσεις ύψους 297 εκατομμυρίων ευρώ σε αποζημιώσεις για την κατασκευή, από τα οποία συμφωνήθηκαν 145. Από τα 90 εκατομμύρια που ζητούσε αντίστοιχα ο παραχωρησιούχος, συμφωνήθηκαν 69 εκ. ευρώ.