Πώς οι χαμηλές εισφορές “κλειδώνουν” χαμηλές συντάξεις για χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες

Ένα νέο προφίλ χαμηλοσυνταξιούχων διαμορφώνεται στην ελληνική κοινωνική ασφάλιση: πολίτες με 35 έως 40 χρόνια ασφάλισης που λαμβάνουν τελικά μηνιαίες αποδοχές από 772 έως 886 ευρώ μεικτά. Πρόκειται κυρίως για ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι επέλεξαν να καταβάλουν τις ελάχιστες εισφορές της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας, με αποτέλεσμα να εγκλωβιστούν οριστικά σε επίπεδα σύνταξης που δύσκολα μπορούν να βελτιωθούν.Από την έναρξη του νέου συστήματος το 2020, περίπου το 80% των επαγγελματιών παρέμειναν στην 1η κατηγορία, με εισφορά 180,58 ευρώ μηνιαίως για το 2025. Η επιλογή αυτή, αν και βραχυπρόθεσμα "εύκολη", αποδεικνύεται μακροπρόθεσμα ασύμφορη.Το διπλό αδιέξοδο εισφορών και οφειλώνΗ κατάσταση περιπλέκεται από το γεγονός ότι πολλοί επαγγελματίες αδυνατούν να καταβάλουν ακόμα και αυτό το χαμηλό ασφάλιστρο, συσσωρεύοντας οφειλές. Αν οι οφειλές αυτές δεν ξεπερνούν τις 20.000 ευρώ, τότε συμψηφίζονται κατά τη συνταξιοδότηση, με παρακράτηση από τις ήδη χαμηλές απολαβές. Έτσι, η οικονομική πίεση πολλαπλασιάζεται, στερώντας ουσιαστικά τη δυνατότητα αξιοπρεπούς συνταξιοδότησης.Πριν τις ασφαλιστικές κατηγορίες, το σύστημα Κατρούγκαλου (2016-2019) επέβαλλε εισφορές ως ποσοστό επί του κατώτατου μισθού, με το ελάχιστο να αγγίζει τα 117 ευρώ. Παρ’ όλα αυτά, οι συνέπειες της μακρόχρονης παραμονής σε χαμηλές εισφορές δεν εξαλείφονται ούτε αν κάποιος αλλάξει κατηγορία λίγο πριν τη συνταξιοδότηση.Παραδείγματα και ποσά σύνταξηςΑκόμα και με 35-40 χρόνια ασφάλισης στην 1η κατηγορία, οι συντάξεις διαμορφώνονται από 772 έως 886 ευρώ μεικτά, που μετά τις κρατήσεις υγείας κυμαίνονται μεταξύ 724 και 833 ευρώ. Με 30 έως 33 χρόνια ασφάλισης, οι αποδοχές περιορίζονται περαιτέρω – από 675 έως 727 ευρώ μεικτά, και καθαρά από 634 έως 684 ευρώ.Χαμηλή αναπλήρωση και κατάργηση παλιών παροχώνΗ χαμηλή εισφορά είναι ο βασικός λόγος της μελλοντικής συνταξιοδοτικής φτώχειας, αλλά όχι ο μοναδικός. Τα ποσοστά αναπλήρωσης, δηλαδή το ποσοστό του μέσου μισθού που αντικαθίσταται από τη σύνταξη, παραμένουν χαμηλά, ακόμα και μετά τις βελτιώσεις του νόμου 4670/2020. Για 30-35 χρόνια εργασίας, η αναπλήρωση κυμαίνεται από 26,5% έως 37,31%, ενώ για 36-40 χρόνια φτάνει από 39,81% έως 50,01%.Τι επιλογές υπάρχουνΗ επιλογή μεσαίας ασφαλιστικής κατηγορίας – μεταξύ της 2ης και της 4ης – θα μπορούσε να προσφέρει μεγαλύτερη ισορροπία ανάμεσα στην επιβάρυνση και την προσδοκώμενη σύνταξη. Το σύστημα, όπως διαμορφώνεται σήμερα, επιβραβεύει τη συνέπεια και τη σωστή ασφαλιστική στρατηγική, τιμωρώντας εκείνους που υποτίμησαν τις μελλοντικές τους ανάγκες.Η νέα γενιά χαμηλοσυνταξιούχων είναι αποτέλεσμα μιας σειράς επιλογών και παλαιότερων πολιτικών αποφάσεων, και αναδεικνύει την ανάγκη για στοχευμένες παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό τοπίο της χώρας.Διαβάστε ακόμη Το υπερ – σύστημα PARE για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές ετοιμάζει η ΑΑΔΕ ΕΕ: Μισό δισεκατομμύριο ευρώ «μαύρη τρύπα» από λαθρεμπόριο καυσίμων Μενέλαος Τασόπουλος: Στα 100 εκατ. ευρώ ο πήχης για την Παπουτσάνης ως το 2028 Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα