Το διαμέρισμα που πέρασε τα τελευταία της χρόνια η Τζάκι Κένεντι

Ένα από τα ανέκδοτα για την Τζάκι Κένεντι που συνεχίζουν να λένε στη Νέα Υόρκη έχει να κάνει με τον Ναό του Ντεντούρ. Να εξηγήσουμε τι εννοούμε: για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό το αιγυπτιακό κτίριο, ηλικίας άνω των 2.000 ετών, λειτουργούσε για εκείνη ως «λυχνάρι στο κομοδίνο». Όπως συχνά εξηγούν οι ξεναγοί του ΜΕΤ όταν οι επισκέπτες φτάνουν σε αυτό το τμήμα του μουσείου, ήταν εκείνη που, ως Πρώτη Κυρία, το επέλεξε ως δώρο της Αιγύπτου

προς τις Ηνωμένες Πολιτείες για τη βοήθειά της στη διάσωση του μνημείου πολιτιστικής κληρονομιάς που καταστράφηκε από το φράγμα του Ασουάν.

Καθώς το διαμέρισμά της στην Πέμπτη Λεωφόρο έβλεπε στην αίθουσα του μουσείου με το γυάλινο περίβλημα όπου ήταν εγκατεστημένο, αρκούσε να κοιτάξει από το παράθυρο της κρεβατοκάμαράς της για να το δει φωτισμένο.

Δείτε το καρουζέλ με τις εικόνες του διαμερίσματος της Τζάκι Κένεντι Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από @mistercicerone

Η «θέα από το μάτι του πουλιού»

Αλλά υπήρχαν, και εξακολουθούν να υπάρχουν, πολλοί άλλοι λόγοι για να μιλήσει κανείς για το σπίτι της Τζάκι εκτός από την προνομιακή θέα στην Αρχαία Αίγυπτο. Με την πάροδο των ετών, όλο και μεγαλύτερη αξία έχει δοθεί στο γεγονός ότι, όπως και οι υπόλοιπες κατοικίες στον αριθμό 1040 της Fifth Avenue, σχεδιάστηκε από τον Rosario Candela, έναν βασικό αρχιτέκτονα στην ιστορία της Νέας Υόρκης, στον οποίο μόλις πρόσφατα αποδόθηκε η πλήρης αναγνώριση που του αξίζει.

Ήταν, κατ’ αρχάς, ένας από τους κύριους υπεύθυνους που έκαναν τη «θέα από το μάτι του πουλιού» στο Central Park ένα από τα πιο πολύτιμα αγαθά για την ελίτ της Νέας Υόρκης, επειδή τα κτίρια που σχεδίασε μεταξύ των δεκαετιών του 1920 και του 1930 ήταν τόσο άνετα και πολυτελή που πλούσιες οικογένειες όπως αυτή της Τζάκι Κένεντι δεν δίσταζαν να ανταλλάξουν me τις επαύλεις τους για μια ζωή δίπλα σε γείτονες.

Μεγάλα παράθυρα και τζάκι στο σαλόνι

«Η αρχιτεκτονική του Rosario Candela συνέπεσε με τα χρόνια κατά τα οποία η Νέα Υόρκη περνούσε από τις μονοκατοικίες στις πολυκατοικίες», εξηγεί ο σχεδιαστής David Netto, συγγραφέας του πρόσφατου βιβλίου Rosario Candela & The New York Apartment. «Η κομψότητα με την οποία σχεδίαζε τα σπίτια του, η χάρη με την οποία κατάφερνε να στρέφει το βλέμμα προς τα μεγάλα παράθυρα ή το τζάκι κατά την είσοδο σε ένα σαλόνι, σήμαινε ότι οι οικογένειες της ανώτερης τάξης, όταν έκαναν το ίδιο βήμα, δεν έβλεπαν την αλλαγή ως παραίτηση από τον τρόπο ζωής τους».

Ο σχεδιαστής αναφέρει, για παράδειγμα, την περίπτωση της Κονσουέλο Βάντερμπιλτ, μέλους της γνωστής δυναστείας των μεγιστάνων των σιδηροδρόμων, η οποία παρότι μεγάλωσε στο Petit Chateau στην 660 Fifth Avenue (ένα από τα πιο υπέροχα αρχοντικά της Νέας Υόρκης της χρυσής εποχής) και είχε τη δυνατότητα να ζήσει οπουδήποτε, κατέληξε να προτιμά τα διαμερίσματα του Candela.

Αφού έζησε για ένα διάστημα σε ένα από τα duplex του, η πλούσια κληρονόμος μετακόμισε σε ένα διαμέρισμα στον αριθμό 1 της Sutton Place South, ένα άλλο από τα κτίρια που σχεδίασε ο αρχιτέκτονας, όπου έζησε μέχρι το θάνατό της το 1964 (λίγο αργότερα μετακόμισε η Patricia Kennedy Lawford, αδελφή του JFK).

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη OurLovelyJackie (@ourlovelyjackie)

Ολόκληρος ο 15ος όροφος

Η Τζάκι Κένεντι είχε επίσης γνωρίσει τις ανέσεις των διαμερισμάτων του Rosario Candela όταν, ένα χρόνο μετά τη δολοφονία του συζύγου της στις 22 Νοεμβρίου 1963, αποφάσισε να εγκαταλείψει την Ουάσιγκτον και να επιστρέψει στη Νέα Υόρκη των παιδικών της χρόνων. Ο παππούς της από τη μητέρα της, James T. Lee, ήταν ο κατασκευαστής αυτού που θεωρείται ένα από τα πιο αξιόλογα κτίρια του αρχιτέκτονα, το 740 Park Avenue, και σε ένα διαμέρισμα σε αυτό το τετράγωνο η πρώτη κυρία πέρασε τα πρώτα της χρόνια.

Το διαμέρισμά της στην 1040 Fifth Avenue, που άνοιξε το 1930, της επέτρεψε να περιβάλλεται και πάλι με μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία των κτιρίων του Candela. Με επιφάνεια περίπου 500 τετραγωνικών μέτρων, το διαμέρισμα καταλαμβάνει ολόκληρο τον 15ο όροφο του κτιρίου και, στην εποχή της Τζάκι, διέθετε μια πτέρυγα προσωπικού, πέντε κύρια υπνοδωμάτια, το καθένα με δικό του μπάνιο και ιδιωτικό καμαρίνι, κουζίνα και αίθουσα κρασιών, τραπεζαρία, τρία τζάκια, ωδείο, διάδρομο, φουαγιέ, βιβλιοθήκη και σαλόνι.

Πίσω στη Νέα Υόρκη

Ο πιο εντυπωσιακός χώρος είναι η βεράντα με θέα το Central Park και τον ορίζοντα του Μανχάταν με τον ρομαντικό αέρα από αιωρούμενα κάστρα και καταρρακτώδη διαμερίσματα -χωρίς τον οποίο η Νέα Υόρκη δεν θα ήταν η ίδια πόλη. Η Τζάκι Κένεντι το αγόρασε για περίπου 200.000 δολάρια από τον Ρεπουμπλικανό πολιτικό Lowell Weicker. Μετά τη δολοφονία του συζύγου της και την επακόλουθη αποχώρησή της από τον Λευκό Οίκο, μετακόμισε με τα δύο παιδιά της στο Newton D. Baker House, ένα ιστορικό αρχοντικό στη γειτονιά Georgetown της Ουάσινγκτον, αλλά η συνεχής παρουσία θαυμαστών στην είσοδό της την έκανε να αλλάξει γνώμη και να αποφασίσει να βάλει αυτούς τους δεκαπέντε ορόφους απόσταση μεταξύ των ανθρώπων και της ιδιωτικής της ζωής.

Η Νέα Υόρκη της έδωσε μια ανάμεικτη αίσθηση γαλήνης. Ο Netto αφηγείται στο βιβλίο του πώς ένα βράδυ, όταν δύο γείτονές της, οι γονείς του σημερινού γερουσιαστή Sheldon Whitehouse, διοργάνωναν ένα δείπνο, ο θυρωρός κατά λάθος και έστειλε μερικούς από τους καλεσμένους στο διαμέρισμα της Τζάκι, όπου εκείνη βγήκε να ανοίξει την πόρτα φορώντας μια ζακέτα και ξυπόλητη.

Αλλά η πραγματική ενόχληση ήταν οι παπαράτσι που την κυνηγούσαν, και κυρίως ο Ron Galella, ο οποίος κατέληξε να καταδικαστεί σε επτά χρόνια φυλάκισης για 12 παραβιάσεις της περιοριστικής εντολής. Δική του είναι, μεταξύ άλλων, η περίφημη φωτογραφία της Τζάκι που κατάφερε να τραβήξει αφού κόρναρε με το ταξί που την ακολουθούσε και την έκανε να κοιτάξει τον φακό.

Παλιό χρήμα και διακόσμηση

«Ήταν το διαμέρισμα κάποιου που προέρχεται από μια παλιά οικογένεια. Όχι ένας εκθεσιακός χώρος γεμάτος μάρμαρα, όπως τα σπίτια όλων αυτών των νέων ανθρώπων» δήλωσε η σχεδιάστρια Carolina Herrera, μία από τις φίλες της Τζάκι Κέκεντι που την επισκέφθηκε στο σπίτι. Αυτή η παλιά οικογένεια ήταν οι Μπουβιέ, το πατρικό όνομα της Τζάκι, και τιμώντας τη γαλλική καταγωγή τους (ο προ-προ-προπάππους της ήταν επιπλοποιός από το Pont-Saint-Esprit που πολέμησε στους Ναπολεόντειους πολέμους), πολλά από τα έπιπλα στο διαμέρισμά της είχαν την ίδια προέλευση.

Αξιοσημείωτα, για παράδειγμα, ήταν ένα ζευγάρι πολυθρόνες Λουδοβίκου XVI που είχαν ανήκει στον Τόμας Τζέφερσον (και τις οποίες η Τζάκι είχε ήδη επιλέξει λίγα χρόνια νωρίτερα για να διακοσμήσει τον Λευκό Οίκο), ένα τραπέζι Λουδοβίκου XV που της δάνεισε ένας από τους έμπιστούς της φίλους, ο καλλιτέχνης τοπίου Bunny Mellon, ο οποίος της χάρισε επίσης το κρεβάτι με ουρανό και κάποιες κουρτίνες John Fowler με σχέδιο εμπνευσμένο από τις Tuileries, στο υπνοδωμάτιό της.

Και μια πινελιά μποέμικη

Η μποέμικη πινελιά του σπιτιού δόθηκε από εκτυπώσεις με αφρικανικό θέμα από το Design Works of Bedford-Stuyvesants, ένα πρόγραμμα που χρηματοδοτήθηκε από τη Τζάκι για την τόνωση της οικονομίας αυτής της γειτονιάς του Μπρούκλιν μέσω του σχεδιασμού υφασμάτων, και από αντικείμενα που έφτιαξαν τα παιδιά της, όπως το βάζο που έφτιαξε ο John John από ένα μπουκάλι Coca-Cola και κοχύλια που μάζεψε από την παραλία.

Στα περισσότερα δωμάτια υπήρχαν πορτραίτα ιππέων (η Τζάκι αγαπούσε την ιππασία)- στοίβες βιβλίων (τα τελευταία χρόνια εργάστηκε ως εκδότρια)- αντίκες και αναμνηστικά από τα ταξίδια της (κινεζική πορσελάνη- κρυστάλλινα κομπολόγια και χάντρες-μάτια που έφερε από τις ελληνικές διακοπές με τον δεύτερο σύζυγό της, τον εφοπλιστή Αριστοτέλη Ωνάση- και μερικά δώρα από τις αιγυπτιακές αρχές για τη βοήθεια προς τη χώρα αυτή).

Τα πράγματα της Τζάκι

Όλα αυτά εξαφανίστηκαν από το διαμέρισμα μετά το θάνατο του ιδιοκτήτη του στις 19 Μαΐου 1994, και με την εξαφάνιση της Τζάκι και των αντικειμένων της, ο τελευταίος δεσμός μεταξύ του Candela και των Μπουβιέ έσπασε. Το διαμέρισμα πωλήθηκε για 9,5 εκατομμύρια δολάρια στον Αμερικανό επιχειρηματία David Koch, ο οποίος, αν και κατέληξε να τριπλασιάσει το ποσό αυτό όταν το πούλησε το 2006, πάντα μετάνιωσε που σπατάλησε τρία χρόνια από τη ζωή του και τα χρήματά του για να το ανακαινίσει.

«Αν γνώριζα τι θα έπιαναν τα υπάρχοντα της Τζάκι στον οίκο Sotheby’s, θα είχα πάρει το σπίτι επιπλωμένο» δήλωσε ο επιχειρηματίας σε άρθρο του στους New York Times το 1998 για το πάρτι με το οποίο εγκαινίασε το διαμέρισμα: ο πρωταγωνιστής της βραδιάς δεν ήταν άλλος από τον πρώην πρόεδρο Τζορτζ Μπους.

Πράγματι, η δημοπρασία της συλλογής επίπλων, έργων τέχνης και αρχαιοτήτων της Τζάκι που πραγματοποιήθηκε από τον οίκο Sotheby’s δύο χρόνια μετά τον θάνατό της ήταν ιστορική. Όχι μόνο λόγω των τιμών που επιτεύχθηκαν, αλλά και επειδή η έκθεση των διαφόρων παρτίδων ήταν μια από τις συγκινήσεις της πόλης εκείνη τη χρονιά.

Σύμφωνα με τους New York Times, οι τυχεροί που είχαν κερδίσει ένα εισιτήριο αγοράζοντας ένα από τα 75.000 αντίτυπα του καταλόγου πήγαν στα κεντρικά γραφεία του Sotheby’s στη Νέα Υόρκη από μέρη τόσο μακρινά όσο το Χονγκ Κονγκ και περίμεναν σε μεγάλες ουρές τη σειρά τους για να μπουν στην αίθουσα της δημοπρασίας, όπου αναδημιουργήθηκαν ορισμένοι από τους χώρους του διαμερίσματος της Τζάκι στο 1040 της Fifth Avenue. Για μια φορά, ο κόσμος μπόρεσε να διεισδύσει στα μυστικά της χήρας του Κένεντι.

*Με στοιχεία από elpais.com