«Το 2004 είναι το manual για το μέλλον»

Σε μια κατάμεστη αίθουσα, με αφορμή το βιβλίο του Γιώργου Λακόπουλου «Η Μπαλάντα των Ολυμπιακών Αγώνων», πολιτικοί, δημοσιογράφοι και επιχειρησιακοί του 2004 μαζεύτηκαν για να ακούσουν την ιστορία «του τελευταίου καλοκαιριού χαράς και περηφάνιας», αλλά και, όπως τόνισε ο συντονιστής Παύλος Τσίμας, την απάντηση «στο μυστήριο της εκούσιας απαξίωσης» από δύο πρωταγωνιστές των Αγώνων: την πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής, Γιάννα Αγγελοπούλου, και τον πρώην υπουργό Ευάγγελο Βενιζέλο.

«Κανείς δεν πίστευε ότι θα τα καταφέρουμε. Και τα καταφέραμε», είπε η Γιάννα Αγγελοπούλου, περιγράφοντας τα τρία χρόνια αμηχανίας της προετοιμασίας από το 1997 έως το 2000. «Κινδυνεύαμε να εξευτελιστούμε. Τα καταφέραμε όλοι μαζί: η Επιτροπή, οι 40.000 εθελοντές που δούλεψαν με αυταπάρνηση για μια στολή και δύο σάντουιτς την ημέρα, οι εργάτες που δούλεψαν με φιλότιμο, οι δημόσιοι υπάλληλοι που δούλεψαν με ρυθμούς και επαγγελματισμό που κανείς δεν περίμενε», σχολίασε, κάνοντας λόγο για τέσσερα δώρα που άφησαν οι Αγώνες στη χώρα – τις υποδομές, τον εθελοντισμό, τη λάμψη που συνεισέφερε στον τουρισμό, αλλά κυρίως ένα νέο μοντέλο λειτουργίας του κράτους, με συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, που «ποτέ άλλοτε δεν λειτούργησε με τέτοια ταχύτητα (…) Το 2004 είναι το manual για το μέλλον, το manual της επιτυχίας. Το διαβάζουμε και έχουμε τρόπο να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις».  Η Αγγελοπούλου έδωσε ειδική έμφαση στη συμμετοχή των πολιτών, καθώς, όπως είπε, «ο κόσμος συμμετείχε, γιατί έλαβε το μήνυμα πως σοβαρευόμαστε, το κάνουμε ό,τι κι αν πληρώσουμε από την ψυχή μας, γιατί όλοι κάτι πληρώσαμε». Δεν παρέλειψε να αναφερθεί, βέβαια, και στην «αδιαφορία, την εγκατάλειψη και την κατασυκοφάντηση που ακολούθησε» από μερίδα του πολιτικού κόσμου «που έψαχνε εξιλαστήρια θύματα (…) Εμένα ρωτάτε αν πονούσα; Αν έλεγα κάτι θα ήταν σαν να αξιώνω θέσεις. Είχα ιδέες, δεν είχα αρμοδιότητα».

Από την πλευρά του, ο Ευάγγελος Βενιζέλος περιέγραψε τους Αγώνες ως μια «οργανωτική, αναπτυξιακή, πολιτική, κοινωνική και εθνική πρόκληση» που βγήκε εις πέρας με «εντυπωσιακή υπερένταση δυνάμεων. Το χρονοδιάγραμμα ήταν απολύτως αυστηρό, αμετάθετο, και υπήρχε συνεχής και απηνής διεθνής έλεγχος, όχι μόνο από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή αλλά και από συμφέροντα που κινούνται γύρω από τους Ολυμπιακούς Αγώνες και από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης», σχολίασε, επισημαίνοντας πως το μοντέλο θυμίζει και το μοντέλο των Μνημονίων, την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Αποκάλεσε «καταλυτική» την επιλογή να ηγηθεί της προσπάθειας, τόσο της διεκδίκησης όσο και της οργάνωσης, ένα πρόσωπο όπως η Αγγελοπούλου, αποκαλύπτοντας πως ο Κώστας Σημίτης τού είχε παραδεχθεί πως ήταν λάθος το γεγονός ότι δεν τοποθετήθηκε αμέσως ως πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, αφήνοντας να περάσουν τρία κρίσιμα χρόνια – χρόνια τα οποία, συμπλήρωσε αργότερα στη συζήτηση η ίδια, «κόστισαν σε χρήμα». «Χωρίς τη Γιάννα και την οικογένεια Αγγελοπούλου», είπε και ο συγγραφέας του βιβλίου, «δεν θα είχε αίσιο τέλος ούτε η διεκδίκηση ούτε η κατάληξη των Αγώνων».

Καταρρίπτοντας τον μύθο της υπερβολικής δαπάνης, ο Βενιζέλος αναφέρθηκε στην έρευνα του ΙΟΒΕ, στην οποία η συνολική δαπάνη από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και τον προϋπολογισμό ήταν 6,5 εκατ. «Κατά τον υπολογισμό του ΙΟΒΕ το δημοσιονομικό όφελος από την είσπραξη του ΦΠΑ και του φόρου εισοδήματος είναι άμεσα 1,5 δισεκατομμύριο και στο βάθος της δεκαετίας 2,9 δισεκατομμύρια. Δηλαδή (…) πρέπει να τα αφαιρέσουμε ως δημοσιονομικό όφελος, χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη το όφελος στην ανάπτυξη της χώρας». Για τον Βενιζέλο, το πρόβλημα με τους Αγώνες είναι «πρόβλημα συλλογικής ψυχολογίας», καθώς «η χώρα, η κοινωνία ένιωσε την ανάγκη να απωθήσει αυτή την επιτυχία, δεν μπορούσε να διαχειρισθεί αυτό το επίπεδο της χώρας. Νομίζω ότι σε αυτό συνετέλεσε και το γεγονός ότι πριν αυτά καλά καλά αφομοιωθούν, μπήκαμε στην περιπέτεια της οικονομικής κρίσης (…) Ομως τώρα, που κάνουμε μία συνολική εθνική προσπάθεια αναστοχασμού και επαναξιολόγησης, τώρα δεν πρέπει να πούμε την αλήθεια και να την πιστέψουμε;», αναρωτήθηκε.

Και ο πρώην υπουργός, όπως και η Γιάννα Αγγελοπούλου, περιέγραψαν επί της ουσίας πώς ένα κράτος που δεν λεγόταν επιτελικό, κατάφερε να είναι επιχειρησιακό για να φέρει εις πέρας τους Αγώνες, κινητοποιώντας όλες του τις δυνάμεις, χωρίς να περιχαρακώνεται. Παρόντες ήταν πολιτικά πρόσωπα και από τα τρία κόμματα που έχουν κυβερνήσει, μεταξύ των οποίων ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, οι πρώην υπουργοί του ΠΑΣΟΚ Κώστας Λαλιώτης, Κώστας Σκανδαλίδης, Αλέκος Παπαδόπουλος και Χρήστος Παπουτσής, ο πρώην υπουργός της ΝΔ Γιώργος Αλογοσκούφης, η πρώην υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ Ολγα Γεροβασίλη και ο πρώην βουλευτής Κώστας Ζαχαριάδης, καθώς και η πρώην επίτροπος Μαρία Δαμανάκη.