Τα μυστήρια της Χειμάρρας

Στον καιρό αποδίδει η κυβέρνηση την «αναβολή» και όχι «ματαίωση» - όπως σημειώνουν με έμφαση αρμόδιες πηγές - της επίσκεψης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη σε Χειμάρρα, Λειβαδιά και Δερβιτσάνη. Τα χωριά δηλαδή όπου ζει η ελληνική εθνική μειονότητα στην Αλβανία. Ο Πρωθυπουργός, όπως δήλωσε ο ίδιος, σχεδιάζει το ταξίδι να γίνει πριν από το τέλος του χρόνου. Με τα σενάρια ωστόσο για το τι ήταν αυτό που πραγματικά οδήγησε στην «αναβολή» - έστω - της επίσκεψης να συνεχίζονται.

Για το Μέγαρο Μαξίμου ωστόσο και το υπουργείο Εξωτερικών το νούμερο 1 ζήτημα σε αυτό το ταξίδι στην Αλβανία ήταν

το ζήτημα της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών Αθήνας - Τιράνων. Και σε αυτό ήταν προσανατολισμένο το σύνολο των επαφών του Κυριάκου Μητσοτάκη, τουλάχιστον αυτές που πραγματοποιήθηκαν, καθώς το μειονοτικό κομμάτι του ταξιδιού παραπέμπεται στο άμεσο μέλλον.

Εάν τελικά ο καιρός ήταν η πρόφαση και όχι η ακριβής αιτία της αναβολής της επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη στα χωριά όπου ζει η ελληνική μειονότητα αυτό θα σήμαινε ότι υπήρχαν πληροφορίες για κινήσεις που προετοιμάζονταν και ίσως δεν επέτρεπαν στο Σινούκ να προσγειωθεί στη Χειμάρρα, ανεξαρτήτως ομίχλης. Στην περιοχή της Χειμάρρας πάντως δεν καταγράφηκαν χθες ακραία καιρικά φαινόμενα.

Υπήρχε προειδοποίηση για μια σχεδιαζόμενη προβοκάτσια από την πλευρά αλβανών υπερεθνικιστών; Ενα ενδεχόμενο επεισόδιο με Τσάμηδες θα μπορούσε να είναι μια εξήγηση. Με την επίσκεψη να έχει εξαρχής χαρακτηριστεί άσκηση λεπτών ισορροπιών, το ίδιο - ίσως και ακόμα περισσότερο επικίνδυνη - θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η πληροφορία για μια απερίσκεπτη κίνηση εκ μέρους της ελληνικής μειονότητας και στοιχείων που θα ήθελαν να δημιουργήσουν πρόβλημα.

Μια επίδειξη αλυτρωτισμού της ελληνικής πλευράς που θα έφερνε σε δύσκολη θέση τον Πρωθυπουργό, θα μπορούσε να ακυρώσει όχι μόνο τα όσα θετικά καταγράφει η Αθήνα από την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στα Τίρανα και τις επαφές του τόσο με τον πρωθυπουργό, Εντι Ράμα, όσο και με τον πρόεδρο της χώρας και την πρόεδρο της Βουλής, αλλά και να δυναμιτίσει τις καλές σχέσεις που επιθυμεί να οικοδομήσει η Ελλάδα με την Αλβανία με στόχο την προώθηση της επίλυσης των εκκρεμοτήτων. Κανένα από αυτά τα σενάρια δεν επιβεβαιώνεται. Ούτε δίνονται σχετικές πληροφορίες. Ωστόσο παραμένουν λογικές εικασίες.

Ο σχεδιασμός

Να σημειωθεί ότι η περιοδεία Μητσοτάκη στα χωριά όπου ζει η ελληνική μειονότητα σχεδιαζόταν συνοδεία υπουργών της κυβέρνησης της Αλβανίας, ενώ ο Πρωθυπουργός εξέφρασε την ελπίδα να μπορέσει όταν γίνει η επίσκεψη να τον συνοδεύσει και ο Ράμα, με την Αθήνα να αποδεικνύει ότι δεν επιθυμεί σκιές.

Πάντως η συνάντηση Μητσοτάκη - Ράμα φαίνεται ότι έφερε πιο κοντά την προοπτική της Χάγης, με τον Πρωθυπουργό να μιλάει για πρόοδο και τις τεχνικές λεπτομέρειες να μην είναι η αιτία των καθυστερήσεων, αφού η δουλειά που έχει γίνει από το υπουργείο Εξωτερικών χαρακτηρίζεται «εξαιρετική» όσον αφορά την προεργασία για τη σύναψη του συνυποσχετικού. Με διπλωματικές πηγές να υπογραμμίζουν ότι το ζήτημα θα προχωρήσει όταν υπάρξει πολιτική βούληση, κυρίως από την πλευρά των Τιράνων, αφού για την Αθήνα αυτή θεωρείται δεδομένη.

Οι ίδιες πηγές δηλώνουν αισιοδοξία και, με δεδομένο ότι για την κυβέρνηση το κλείσιμο της εν λόγω εκκρεμότητας αποτελεί ένα στοίχημα που θα ήθελε να πετύχει πριν από τις εκλογές, δεν αποκλείουν εξελίξεις.

Η κοινή προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης Ελλάδας - Αλβανίας για την Αθήνα επιβεβαιώνει τη βούλησή της για το κλείσιμο των εκκρεμοτήτων σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, στέλνοντας και ένα ακόμα μήνυμα στην Τουρκία υπέρ της ειρηνικής διευθέτησης και όχι της πολεμικής ρητορικής και των απειλών. Ενώ η Αθήνα θέλει την προσέγγιση με τα Τίρανα δεδομένων και των στενών σχέσεων Τουρκίας - Αλβανίας, με την Αγκυρα να επιχειρεί διαρκώς διεύρυνση της επιρροής της στα Βαλκάνια. Με την επίλυση της ΑΟΖ να χαρακτηρίζεται ικανή να σηματοδοτήσει ενδεχομένως και μια νέα σελίδα στις σχέσεις των δύο χωρών. Ιδιαίτερα σημαντικές για την Αθήνα οι εξηγήσεις που δόθηκαν από την πλευρά Ράμα, για δηλώσεις περί «εξαπάτησης» της ΕΕ.