Τα μυστικά για να καταφέρετε επιτέλους να απαλλαγείτε από το στρες
Πολύ συχνά νοµίζουµε ότι, όταν µιλάµε για το στρες, εννοούµε το άγχος που βιώνουµε καθηµερινά σε ψυχολογικό επίπεδο: να προλάβουµε να πάµε τα παιδιά µας στην ώρα τους στο σχολείο, να αντιδράσουµε όταν κάποιος µας ενοχλεί, να τελειώσουµε τη δουλειά µας πριν από την εκπνοή της προθεσµίας, να διαχειριστούµε την απώλεια του αγαπηµένου µας κατοικίδιου. Το στρες όµως δεν είναι µόνο αυτό, είναι κι άλλα πολλά που πρέπει να τα ξέρουµε για να το αντιµετωπίσουµε αποτελεσµατικά.
Τι είναι το στρεςΤο στρες προκαλείται από ψυχολογικούς παράγοντες (π.χ., ένα διαζύγιο), αλλά και από τραυµατικά γεγονότα
Χρειάζεται να αντιληφθούµε ότι το στρες είναι ένας όρος που προέρχεται από τη φυσική και αντιπροσωπεύει µια πίεση που ασκείται επάνω µας µε διάφορους τρόπους.
Πώς αντιδρά ο οργανισμός σε αυτόΜόλις κάτι μας αγχώσει-φοβίσει ξαφνικά, το αποτέλεσμα είναι να αυξηθεί μέσα σε δευτερόλεπτα η αδρεναλίνη μας ώστε να υπάρξει η απόκριση της μάχης ή φυγής απέναντι στον κίνδυνο-στρες, όπως είναι προγραμματισμένος να κάνει ο οργανισμός όλων των θηλαστικών, μεταξύ αυτών και του ανθρώπου από την εποχή των σπηλαίων.
Να κάτσει να παλέψει ή να τρέξει για να ξεφύγει από το επικίνδυνο μαμούθ;
Λίγο αργότερα ενεργοποιείται ο άξονας Υπόφυσης-Υποθαλάμου-Επινεφριδίων, που θα μας βοηθήσει να προσαρμοστούμε στο στρες, αλλά και να αντιληφθούμε και να εκτιμήσουμε το μέγεθος του κινδύνου.
Ως απάντηση παράγεται κορτιζόλη, που παίζει σημαντικό ρόλο στις μεταβολικές, καρδιαγγειακές, ανοσοποιητικές και συμπεριφορικές αποκρίσεις στο στρες (π.χ. αυξάνεται ο καρδιακός μας ρυθμός, η αρτηριακή μας πίεση κλπ.).
Όταν όμως το στρες είναι χρόνιο –ακόμη και αν είναι ήπιο–, ο άξονας είναι πιθανό να μην μπορεί να κατασταλεί, με αποτέλεσμα να απορρυθμίζεται και να βρίσκεται σε συνεχή δραστηριότητα.
Έτσι, όταν συνεχώς αδυνατούμε να ελέγξουμε το στρες που νιώθουμε καθημερινά, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να χαλαρώσουμε, ο οργανισμός επιβαρύνεται.
Πότε γίνεται επικίνδυνοΑπέναντι σε ξαφνικό στρες, το συμπαθητικό νευρικό σύστημα δρα γρήγορα, αλλά παροδικά, μέχρι να περάσει η απειλή. Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο θα αντιδράσουμε όταν βρεθούμε αντιμέτωποι με μια απειλή. Αυτό μας προετοιμάζει για μάχη ή φυγή.
Όταν φοβόμαστε, κάνει την καρδιά μας να χτυπά γρήγορα, τις παλάμες μας να ιδρώνουν, το στόμα μας να στεγνώνει. Αυτό εξυπηρετεί έναν σκοπό σε μια επείγουσα κατάσταση. Όταν όμως βρισκόμαστε υπό χρόνιο στρες, το συμπαθητικό νευρικό σύστημα μπορεί να ενεργοποιείται για παρατεταμένες περιόδους σε ένα χαμηλό επίπεδο.
Ο οργανισμός μας δεν προσαρμόζεται καλά στο χρόνιο στρες και τότε είναι που το αυτόνομο νευρικό σύστημα είναι ικανό να μας βλάψει, προκαλώντας υψηλή αρτηριακή πίεση ή ταχυπαλμίες.
Ένα πολύ χαρακτηριστικό επικίνδυνο χρόνιο στρες είναι το ήπιο απρόβλεπτο στρες, όπως ονομάζεται από τους ειδικούς, αυτό που πολλές φορές προκαλείται από μία χρόνια ασθένεια, για παράδειγμα, που μας ασκεί πίεση τόσο ψυχολογική όσο και σωματική, σε μόνιμη βάση.
Υπάρχει και το καλόΕίναι αυτό που µας ενεργοποιεί και µας δραστηριοποιεί για να προφυλαχτούµε από έναν κίνδυνο, από κάτι που µας απειλεί άµεσα και πρέπει να το αντιµετωπίσουµε ή να τρέξουµε να σωθούµε – οπότε µας προστατεύει. Επίσης, το στρες µάς κινητοποιεί.
Είναι αυτό που θα µας ενεργοποιήσει να τελειώσουµε την εργασία µας µέσα στην προθεσµία που έχουµε, που θα µας κάνει να µελετήσουµε για τις εξετάσεις µας ή να ξεκινήσουµε στην ώρα µας ώστε να προλάβουµε την πτήση µας. Τέλος, υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι ο εγκέφαλός µας µαθαίνει καλύτερα υπό την πίεση του… λίγου καλού στρες.
Ποιες ασθένειες σχετίζονται με αυτόΓενικά οι ψυχιατρικές ασθένειες –όταν υπάρχει και κάποια προδιάθεση φυσικά– είναι πιθανό να πυροδοτηθούν ή να επιδεινωθούν από ένα στρεσογόνο γεγονός.
Επιπλέον, υπάρχουν στις µέρες µας ασθένειες οι οποίες συµπεριλαµβάνονται στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών και θεωρείται ότι σχετίζονται κυρίως µε το στρες, όπως, για παράδειγµα, η µετατραυµατική διαταραχή στρες και η οξεία διαταραχή στρες.
Τέλος, το χρόνιο στρες έχει συσχετιστεί µε πολλές ασθένειες, όπως είναι η κατάθλιψη, η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, η άνοια, η νόσος Αλτσχάιµερ, οι διαταραχές του ανοσοποιητικού, η αύξηση των λιπιδίων στο αίµα, τα προβλήµατα γονιµότητας, το µεταβολικό σύνδροµο, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση, τα προβλήµατα στα οστά, τα γαστρεντερικά προβλήµατα, τα αυτοάνοσα νοσήµατα και οι διάφορες ψυχοσωµατικές νόσοι.
Η απάντηση στο στρες διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωποΤο πώς θα αντιδράσει κάθε άνθρωπος στο στρες εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες.
Βλέπουµε ανθρώπους που υπόκεινται σε παρόµοιες καταστάσεις να έχουν τελείως διαφορετικές αντιδράσεις. Οι επιστήµονες έχουν παρατηρήσει ότι σε κάποια άτοµα ο άξονας µπορεί να έχει µικρότερη ή µεγαλύτερη δραστηριότητα.
Αυτό ενδεχοµένως να σχετίζεται µε τη γενετική προδιάθεση, το φύλο (στις γυναίκες ο άξονας γενικά υπερλειτουργεί αν και επηρεάζεται και από τις φάσεις του εµµηνορροϊκού κύκλου), την ηλικία, τις εµπειρίες…
Ενδιαφέρον είναι ότι σύµφωνα µε τους ειδικούς έχει διατυπωθεί η εξής θεωρία: Αν έχουµε µεγαλώσει εκτιθέµενοι σε λίγο στρες, αργότερα το αντιµετωπίζουµε
καλύτερα ως ενήλικες.
Πώς μπορούμε να κάνουμε τον εγκέφαλό μας πιο ανθεκτικό στο στρες;Όπως σε όλες τις ασθένειες, αλλά και στα προβλήματα, η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη. Έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχουν κάποιες μέθοδοι που θα μας βοηθήσουν να ενισχύσουμε τις αντιστάσεις του εγκεφάλου απέναντι στο στρες. Αυτές εμπεριέχουν κυρίως τη σωματική άσκηση και τον διαλογισμό.
Μάλιστα, η δρ Τρέισι Σορς, νευροεπιστήμονας και καθηγήτρια στο τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ρούτγκερς των ΗΠΑ, έχει αναπτύξει μια συγκεκριμένη μέθοδο που ονομάζεται map training και περιλαμβάνει 30 λεπτά διαλογισμού που ακολουθούνται από 30 λεπτά σωματικής αεροβικής άσκησης.
Αυτή η μέθοδος βασίζεται στην έρευνά της σε σχέση με τη νευρογένεση στον εγκέφαλο και τη σημασία της μάθησης σε αυτήν. Με τη μέθοδο αυτή, θεωρεί ότι αυξάνεται η νευροπλαστικότητα του εγκεφάλου, βοηθώντας τον να δημιουργήσει και να διατηρήσει περισσότερα νευρικά κύτταρα μέσω της άσκησης και της συγκέντρωσης της σκέψης και της προσοχής.
Ο διαλογισμός στη συγκεκριμένη περίπτωση επιτυγχάνεται με τη συγκέντρωση της σκέψης μας στην αναπνοή μας, ενώ αν παρατηρήσουμε ότι το μυαλό μας αρχίζει να χάνει τη συγκέντρωσή του, προσπαθούμε να επαναφέρουμε την προσοχή μας σε αυτήν ώστε να συνεχίσουμε τον διαλογισμό για διάρκεια μισής ώρας (20 λεπτά καθιστοί και 10 λεπτά περπατώντας).
Η έρευνα έδειξε ότι με τη μέθοδο αυτή μειώνονται η κατάθλιψη, το άγχος, οι σκέψεις που τείνουν να επιμένουν και να γυρίζουν συνεχώς στο μυαλό μας, αλλά και οι σκέψεις σχετικά με το τραύμα. Επιπλέον αυξάνεται η σωματική μας ευεξία και υγεία (www.maptrainmybrain.com).
Για παιδιά µε ψυχική ανθεκτικότηταΣτην ψυχική ανθεκτικότητα, όπως ονοµάζουν οι ειδικοί την ικανότητά µας να µην µας καταβάλει το στρες και να µπορούµε να ανακάµπτουµε έπειτα από δύσκολες εµπειρίες, παίζουν ρόλο, µεταξύ άλλων, η γενετική µας προδιάθεση αλλά και ο τρόπος που µεγαλώνουµε ως παιδιά.
Πώς θα κάνουµε τα παιδιά µας πιο ανθεκτικά; Είναι σηµαντικό να έχουν πολλές και διαφορετικές εµπειρίες (ταξίδια, δραστηριότητες κ.λπ.), αλλά επίσης είναι πολύ χρήσιµο και να εκτίθενται σε µικρές ποσότητες στρες, στο µέτρο του φυσιολογικού.
Αυτό σηµαίνει, δηλαδή, ότι τα παιδιά θα ωφεληθούν τελικά εάν κουραστούν λίγο, αρρωστήσουν ήπια και εκτεθούν σε φυσιολογικό στρες, σε µικρές στεναχώριες, όρια και δυσκολίες, έτσι ώστε να µην είναι υπερπροστατευµένα.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να ελέγξουμε το στρεςΣύμφωνα με τις συμβουλές των ειδικών, τόσο για να μην αφήνουμε το στρες να μας επηρεάζει πολύ όσο και για να αισθανθούμε καλύτερα όταν νιώθουμε πολύ στρεσαρισμένοι, χρειάζεται να προσέχουμε τη σωματική μας υγεία, να κάνουμε αερόβια γυμναστική, διαλογισμό, να προσέχουμε τη διατροφή μας, να ακούμε μουσική και να απολαμβάνουμε την τέχνη σε όποια μορφή μάς ευχαριστεί, να έχουμε κοινωνικές σχέσεις και ένα υποστηρικτικό σύστημα από οικογένεια και φίλους, να κοιμόμαστε καλά και να ζητάμε τη βοήθεια των ειδικών ψυχικής υγείας όταν νιώθουμε ότι έχουμε την ανάγκη τους.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τη δρα Χριστίνα Δάλλα, νευροεπιστήμονα, αναπληρώτρια καθηγήτρια Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, μέλος του ΔΣ του Ινστιτούτου Βιολογίας και Ιατρικής του Στρες – ΙΒΙΣ.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Νεκρή η τηλεπερσόνα Ελένη Καριολάκη - Η σορός της ήταν 4 μέρες στο σπίτι με τον σύζυγό της
- Σοκαρισμένος ο οδηγός του ΟΑΣΘ μετά τον άγριο ξυλοδαρμό του από νεαρούς: “Με χτυπούσαν στο κεφάλι και το σώμα”
- Τι είναι το ναρκωτικό «σίσα» που καταδίκασε σε κώμα την 16χρονη από το Βύρωνα- Ο καθηγητής Κώστας Παπαζήσης μιλά για τη νέα μάστιγα
- Φίλος του πατέρα του Στέφανου Κασσελάκη «καρφώνει» τον νέο πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ: «Είναι λιγάκι ανιστόρητος»
- Απεργία: Χωρίς ταξί η Αθήνα για 24 ώρες την Τετάρτη
- Πέθανε η Ελένη Καριολάκη, η διαγωνιζόμενη του «Ελλάδα έχεις ταλέντο» – Βρέθηκε νεκρή μετά από 4 μέρες στο σπίτι της
- Αναδρομικά και αυξήσεις στους απόστρατους - Δικαιούχοι και ποσά
- «Κατακόκκινος συναγερμός» στο Μαξίμου
- Γιάννης Κατσιλάμπρος: Ο καθηγητής μουσικής που τσιμέντωσε τη γυναίκα του στο πάρκο που έπαιζαν τα παιδιά τους
- Καιρός: Έκτακτο δελτίο για αύριο, Τετάρτη, προαναγγέλλει ο Θ.Κολυδάς
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Τα Νεα
- Έτσι θα προστατέψετε την καρδιά σας ενώ είστε στο γραφείο
- Καιρός: «Έρχεται σοβαρή πανβαλκανική επιδείνωση του καιρού» – Έκτακτο δελτίο της ΕΜΥ προαναγγέλλει ο Κολυδάς
- Το ασανσέρ του ΦΠΑ στα αναψυκτικά φέρνει νέες αυξήσεις στην εστίαση
- Πέθανε η τηλεπερσόνα Ελένη Καριολάκη – Ο άντρας της έμενε με το πτώμα της στο σπίτι επί τέσσερις ημέρες
- Τι συμβαίνει στο σώμα μας όταν μασάμε τσίχλα;
- Σκιάθος: Άνδρας εντοπίστηκε νεκρός σε δωμάτιο ξενοδοχείου
- Άυπνες πόλεις: Πώς οι θόρυβοι και τα φώτα, αφού μας γοητεύσουν, μας κρατούν ξύπνιους τη νύχτα
- ΣΥΡΙΖΑ: Το κάλεσμα Τσακαλώτου σε Αχτσιόγλου, τα μηνύματα Κασσελάκη και τα επόμενα βήματα των «6+6»
- Η πιο ονειρική δουλειά: Εταιρεία ψάχνει άτομο για να βλέπει χριστουγεννιάτικες ταινίες με μισθό πάνω από 2.000 ευρώ
- Τα μυστικά για να καταφέρετε επιτέλους να απαλλαγείτε από το στρες
- Τελευταία Νέα Τα Νεα
- Τα μυστικά για να καταφέρετε επιτέλους να απαλλαγείτε από το στρες
- Πέθανε η τηλεπερσόνα Ελένη Καριολάκη – Ο άντρας της έμενε με το πτώμα της στο σπίτι επί τέσσερις ημέρες
- Τι συμβαίνει στο σώμα μας όταν μασάμε τσίχλα;
- Έτσι θα προστατέψετε την καρδιά σας ενώ είστε στο γραφείο
- Σκιάθος: Άνδρας εντοπίστηκε νεκρός σε δωμάτιο ξενοδοχείου
- Καιρός: «Έρχεται σοβαρή πανβαλκανική επιδείνωση του καιρού» – Έκτακτο δελτίο της ΕΜΥ προαναγγέλλει ο Κολυδάς
- Η πιο ονειρική δουλειά: Εταιρεία ψάχνει άτομο για να βλέπει χριστουγεννιάτικες ταινίες με μισθό πάνω από 2.000 ευρώ
- Άυπνες πόλεις: Πώς οι θόρυβοι και τα φώτα, αφού μας γοητεύσουν, μας κρατούν ξύπνιους τη νύχτα
- Το ασανσέρ του ΦΠΑ στα αναψυκτικά φέρνει νέες αυξήσεις στην εστίαση
- ΣΥΡΙΖΑ: Το κάλεσμα Τσακαλώτου σε Αχτσιόγλου, τα μηνύματα Κασσελάκη και τα επόμενα βήματα των «6+6»
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Υπογράφηκαν τα συμβόλαια για ασφαλτόστρωση πέραν 90 οδών στη Λευκωσία
- H Toyota αναβαθμίζει το Yaris Cross - Όλες οι αλλαγές
- Το ευρώ ενισχύεται 0,11% στα 1,095 δολάρια, σήμερα Τρίτη 21 Νοεμβρίου
- Σε διαπραγματεύσεις βρίσκεται ο ΟΤΕ για την πώληση της θυγατρικής του «Telekom Romania Mobile» στην Ρουμανία
- Εργατικό ατύχημα στον Βόλο: 44χρονος εργάτης έπεσε από μεγάλο ύψος και δίνει μάχη για τη ζωή του
- Στέφανος Κασσελάκης: Δεν είμαι φαινόμενο
- Αυξήσεις «φωτιά» στο τραπέζι και νεό κύμα ανατιμήσεων από την Πρωτοχρονιά - Λαχανικά από «χρυσάφι»
- Ένας νεκρός, έξι τραυματίες από ρωσικούς πυραύλους στην ανατολική Ουκρανία
- Τριαντάφυλλος: Δεν ασχολούμαι με τον Κωνσταντίνο Βασάλο, να ‘ναι καλά το παιδί
- «Ήταν στην Ελλάδα τρεις μέρες πριν από το μακελειό» – Συγκλονίζει ο πατέρας της Σάνι Λουκ