Eurobank: Εφικτή μια συμφωνία με την Τρόικα χωρίς οριζόντια μέτρα

Την πεποίθηση πως υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για την επίτευξη συμφωνίας όσον αφορά στο δημοσιονομικό και χρηματοδοτικό κενό του 2014, χωρίς την επιβολή νέων οριζοντίων μέτρων εκφράζουν οι αναλυτές της Eurobank, στην τελευταία τους ανάλυση «7 Ημέρες Οικονομία».

Συγκεκριμένα, οι αναλυτές της τράπεζας, κ.κ. Μαρία Πρανδέκα και Θεόδωρος Σταματίου, τονίζουν πως η ελληνική κυβέρνηση τις επόμενες εβδομάδες είναι αναγκαίο να ολοκληρώσει

Οι αναλυτές, ακόμη, αν και κρίνουν ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για την επίτευξη συμφωνίας όσον αφορά στα θέματα του 2014, χωρίς την επιβολή νέων οριζόντιων μέτρων, δεν αποκλείουν στοχευμένες παρεμβάσεις για να επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς αποτελέσματος του 2014.

Σε γενικές γραμμές, η ολοκλήρωση των δράσεων προϋποθέτει και την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2013, καθώς και την αύξησή του για τα επόμενα χρόνια (ο στόχος για το 2014 είναι πρωτογενές πλεόνασμα 2,8 δις. ή 1,6% του ΑΕΠ, 3,0% του ΑΕΠ για το 2015 και 4,5% του ΑΕΠ για το 2016 κτλ). Μεταβολή των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος για την περίοδο από το 2014 και μετά, σύμφωνα με την ανάλυση, μπορεί να υπάρξει μόνο αν κάτι τέτοιο προβλεφθεί στην αναμενόμενη (για την Άνοιξη του 2014) συμφωνία για τη μείωση του ελληνικού χρέους.

Παράλληλα, μια βασική υπόθεση είναι η συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. «Ας μην ξεχνάμε ότι πέρα από την παρούσα αξιολόγηση θα ακολουθήσουν τουλάχιστον άλλες τρείς (Δεκέμβριος 2013, Μάρτιος 2014 και Ιούνιος 2014) μέχρι να λήξει η χρηματοδότηση από τους εταίρους της Ευρωζώνης. Η χρηματοδότηση του ΔΝΤ αλλά και οι σχετικοί έλεγχοι θα συνεχιστούν μέχρι το 2016. Συνεπώς, ο χρόνος για τη λήξη της χρηματοδότησης είναι περιορισμένος», επισημαίνεται.

Συνεπώς, οι αναλυτές αναμένουν πως οι εκπρόσωποι των δανειστών να ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση για την ολοκλήρωση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Κάθε καθυστέρηση στην εφαρμογή τους είναι δυνατό να προκαλέσει και ανάλογη καθυστέρηση και στις απαιτούμενες δράσεις και κυρίως στις αποφάσεις για τη βελτίωση της διατηρησιμότητας του χρέους. Όμως, η παράταση της αβεβαιότητας για το ζήτημα του χρέους θα θέσει σε κίνδυνο την επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης για το 2014, όπως εκτιμά η Eurobank.

Παράλληλα, θεωρείται ικανοποιητική η εξέλιξη της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, η αβεβαιότητα, όμως, για τα έσοδα και τις πρωτογενείς δαπάνες παραμένει. Το κρίσιμο σημείο για την επίτευξη του στόχου του πλεονάσματος είναι ο ρυθμός αύξησης των φορολογικών εσόδων μέχρι το τέλος του 2013.

Έτσι, όπως σημειώνεται με δεδομένη την παράταση της περιόδου υποβολής των φορολογικών δηλώσεων και τις καθυστερήσεις στην αποστολή των ειδοποιήσεων για φόρους ακίνητης περιουσίας προηγούμενων ετών (ΦΑΠ2011-12) η επίτευξη του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2013 θα κριθεί κυρίως από την δυνατότητα των φορολογουμένων (το 2013 θα είναι η έκτη συνεχόμενη χρονιά με αρνητικό ρυθμό μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ) να εκπληρώσουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.

Ακόμη, η βελτίωση του πρωτογενούς ισοζυγίου μπορεί να αποδοθεί και σε μια σειρά από άλλους παράγοντες, όπως:

1. Τα έσοδα από τη μεταφορά των αποδόσεων των Ελληνικών ομολόγων από τις Κεντρικές Τράπεζες του Ευρωσυστήματος (Securities Market Programme – SMPs).

2. Η συνέχιση της πρακτικής της αναβολής επιστροφής των φόρων.

3. Οι αυξημένες εισροές από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).

4. Η συνέχιση της πρακτικής της συγκράτησης συγκεκριμένων πρωτογενών δαπανών κάτω από τους μηνιαίους (σωρευτικούς) στόχους όπως αυτοί ορίζονται στον Προϋπολογισμό 2013.

5. Η συνέχιση της πρακτικής μείωσης των δαπανών του ΠΔΕ.

Χρονοδιάγραμμα δράσεων για την ελληνική οικονομία

1) Προαπαιτούμενες δράσεις για την καταβολή του 1 δισ. ευρώ σύμφωνα με τις αποφάσεις του Eurogroup Ιουλίου 2013:

• Σχέδιο για την αναδιοργάνωση των αμυντικών βιομηχανιών και της ΛΑΡΚΟ

Η αναδιάρθρωση των αμυντικών βιομηχανιών δεν έχει προχωρήσει. Το σχέδιο για εκκαθάριση εν λειτουργία της κυβέρνησης απορρίπτεται από τους δανειστές. Απαιτούνται ριζικότερες λύσεις.

• Ψήφιση νέου κώδικα για το δικηγορικό επάγγελμα

Ο νέος κώδικας των δικηγόρων έχει ψηφιστεί από το κοινοβούλιο. Η Τρόικα δεν τον θεωρεί ικανοποιητικό (π.χ. το άνοιγμα της διαμεσολάβησης και σε μη δικηγόρους δεν συμπεριελήφθη στον νέο κώδικα).

• Ένταξη 12.500 δημοσίων υπαλλήλων στο πρόγραμμα διαθεσιμότητας

Η ένταξη 12500 δημόσιων υπαλλήλων στο πρόγραμμα διαθεσιμότητας δεν έχει ολοκληρωθεί. Εκκρεμεί το ζήτημα των διοικητικών υπαλλήλων των πανεπιστημίων.

• Σχέδιο αποπληρωμής χρεών γενικής κυβέρνησης προς ΕΥΔΑΠ & ΕΥΑΘ

Έχει ολοκληρωθεί το σχέδιο αποπληρωμής χρεών ΕΥΔΑΠ & ΕΥΑΘ. Η δράση έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου 2013. Είναι αναγκαίο να ολοκληρωθεί άμεσα (μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες).

2) Δημοσιονομικό κενό 2014

Προκύπτει διαφωνία ως προς το ύψος του ελλείμματος εξ’αιτίας κυρίως α) της αστοχίας στην πρόβλεψη για τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων και β) της απώλειας εσόδων από την μη εφαρμογή μέτρων που είχαν αρχικά αποφασιστεί (φόρος 1‰ στα έσοδα των επιχειρήσεων υπέρ ΟΑΕΕ, αλλαγές στο μισθολόγιο των στρατιωτικών).

Η δράση είναι αναγκαίο να ολοκληρωθεί μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες, πριν από την ψήφιση του προϋπολογισμού του 2014.

Εκτίμηση της κυβέρνησης για το κενό είναι περίπου 0,5 δισ. ευρώ που θεωρεί ότι μπορούν να καλυφθούν με επέκταση εφαρμογής ήδη υπαρχόντων μέτρων1. Η τρόικα εκτιμά πως απαιτούνται και νέα επιπρόσθετα μέτρα αφού το κενό σύμφωνα με την δική τους εκτίμηση ανέρχεται σε περίπου 2 δισ. ευρώ.

Κατά την άποψη των αναλυτών, θα επέλθει συμφωνία τις επόμενες ημέρες, χωρίς νέα οριζόντια μέτρα. Αντίθετα, δε θα αποφευχθούν στοχευμένες παρεμβάσεις σε υψηλές συντάξεις ή σε παροχές ασφαλιστικών ταμείων.

3) Χρηματοδοτικό κενό 2014

Στο δεύτερο Πρόγραμμα Σταθεροποίησης αναγνωρίζεται χρηματοδοτικό κενό 4,5 δισ. ευρώ για το δεύτερο εξάμηνο του 2014. Η δράση είναι αναγκαίο να ολοκληρωθεί μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες, πριν την ψήφιση του προϋπολογισμού του 2014.

Το ΔΝΤ απαιτεί την κάλυψη του για να συνεχίσει την χρηματοδότηση του προγράμματος για το 2013.

Ο στόχος για κάλυψη του με δανεισμό από την αγορά φαίνεται ανέφικτος αν πρώτα δεν επιλυθεί το ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους. Η δεύτερη πρόταση για μετακύλιση ομολόγων που είχαν χορηγηθεί ως κεφαλαιακή ενίσχυση στις τράπεζες και ομολόγων του προγράμματος ANFA απορρίφθηκε ήδη από την ΕΚΤ.

Θεωρούμε ότι θα βρεθεί λύση για παροχή γραμμής χρηματοδότησης από τον ESM με την αφορμή της μη- εφαρμογής του προγράμματος ANFA.

4) Ψήφιση Μεσοπρόθεσμου ΣχεδίουΔημοσιονομικής Στρατηγικής 2014 – 17

Σύμφωνα με το δεύτερο Πρόγραμμα Σταθεροποίησης για την περίοδο 2015 – 16 υπάρχει χρηματοδοτικό κενό 6.5 δισ. ευρώ το οποίο για να καλυφθεί απαιτεί είτε λήψη δημοσιονομικών μέτρων είτε χρηματοδότηση από τις αγορές.

Η δράση είναι αναγκαίο να ολοκληρωθεί μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες, πριν την ψήφιση του προϋπολογισμού του 2014.

Η κυβέρνηση επιθυμεί το κενό αυτό να συμπεριληφθεί σε μια συνολική λύση για το πρόβλημα του χρέους. Με δεδομένο ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για μια τέτοια λύση τις επόμενες εβδομάδες δεν επιθυμεί ταυτοποίηση των μέτρων για 2015 – 2016 αλλά μια πιο ευέλικτη λύση που να μην έχει πολιτικό κόστος και να συγκεκριμενοποιηθεί όταν θα έρθει η ώρα της λύσης του προβλήματος του χρέους.

5) Μέτρα για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους σύμφωνα με τις αποφάσεις του Eurogroup Νοεμβρίου 2012

Οι εταίροι της Ευρωζώνης έχουν δεσμευθεί να λάβουν όλα εκείνα τα μέτρα που θα επιτρέψουν την μείωση του χρέους σε επίπεδα χαμηλότερα του 110% του ΑΕΠ το 2022.

Τον Απρίλιο 2014 μετά και από την τυπική αναγνώριση του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2013 από την Eurostat.

Το ΔΝΤ πιέζει για απομείωση των διμερών δανείων του πρώτου προγράμματος. Κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να έχει πολλές ελπίδες υπό τις παρούσες συνθήκες.

Μια πιο έμμεση λύση με μείωση επιτοκίων και παράταση της περιόδου αποπληρωμής φαίνεται πιθανότερη.

Κρίνουμε ότι το σχέδιο λύσης είναι απαραίτητο να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Απριλίου 2013. Παράταση της αβεβαιότητας θα θέσει σε κίνδυνο την επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης για το 2014.