ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΟΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ: Μεσοσταθμικά μειωμένος κατά 16% – Δείτε παραδείγματα και κατηγορίες – Ποιοι απαλλάσσονται

Σε διαβούλευση δίνεται και στη συνέχεια θα κατατεθεί για ψήφιση στη Βουλή ο ενιαίος φόρος ακινήτων (ΕΝΦΑ) που θα ισχύσει από 1/1/2014, σε αντικατάσταση του έκτακτου ειδικού τέλους ακινήτων και του ΦΑΠ.

Όπως αναφέρει το υπουργείο Οικονομικών, με προσεκτική μελέτη και σχεδιασμό η κυβέρνηση κατέληξε σε ένα Νομοσχέδιο το οποίο ελαφρύνει τους πολίτες.

Ο

ενιαίος φόρος ακινήτων κινείται στην κατεύθυνση των “λιγότερων χρημάτων από περισσότερους πολίτες”. Ο νέος φόρος ακινήτων είναι μεσοσταθμικά μειωμένος κατά 16% σε σχέση με τον προηγούμενο φόρο.

Ο φόρος αφορά και τους αγρότες, όμως, σύμφωνα με το υπουργείο, προκύπτει ένα ελάχιστο κόστος, καθώς, όπως σημειώνει, το 90% των αγροτεμαχίων βρίσκεται μέσα στις τρεις πρώτες ζώνες, όπου η τιμή διαμορφώνεται στα 1,5 έως 2,25 ευρώ ανά στρέμμα.

Παράλληλα, επισημαίνει πως απαλλάσσονται από το φόρο ή πληρώνουν με μεγάλη έκπτωση οι οικονομικά ασθενέστερες τάξεις: Συγκεκριμένες ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (άνεργοι, άτομα με αναπηρία, πολύτεκνοι και φτωχά νοικοκυριά) με οικονομική αδυναμία, είτε εξαιρούνται είτε έχουν πολύ σημαντικές ελαφρύνσεις.

Κύρια χαρακτηριστικά του ενιαίου φόρου ακινήτων

Κατηγορίες Ακινήτων:
Κτίρια
Ακολουθήθηκε το μοντέλο ΕΕΤΑ (πρώην ΕΕΤΗΔΕ)
Έχει όμως πολλές περισσότερες φορολογικές ζώνες (20) σε σχέση με το ΕΕΤΗΔΕ.
Η διαφορά ΕΕΤΗΔΕ –ΕΝΦΑ είναι κατά μ.ο. -16%. Η διαφορά ξεκινά από μείον 10 και φθάνει στο μείον 29% χαμηλότερα από τον προηγούμενο φόρο.
Στις 5 πρώτες ζώνες βρίσκεται το 85% των κτηρίων.
Ο φόρος αυξομειώνεται ανάλογα με συντελεστές παλαιότητας, ορόφου (αυξάνεται από τον 2ο όροφο και πάνω) και προσόψεως.
Οι μονοκατοικίες θα έχουν συντελεστή 1,03 και θα προσμετράται η ηλικία τους.
Προσοχή: μόλις το 0.6% των μονοκατοικιών θα πληρώσει μεγαλύτερο φόρο σε σχέση με τον προηγούμενο.
Σε πολλές περιπτώσεις, κυρίως όταν πρόκειται για οικοδομές της τελευταίας 10ετίας, επειδή η ΔΕΗ υπολόγιζε κύριους και βοηθητικούς χώρους ενιαία, και τώρα αυτό διαχωρίζεται, θα προκύπτει χαμηλότερος φόρος.

Γήπεδα εντός σχεδίου (αστικά οικόπεδα)
Υπολογίζεται η τιμή του οικοπέδου όπως υπολογίζεται και τώρα
25 οι φορολογικές ζώνες από 20ευρ/στρ – 30.000 ευρ/στρ
Τα ¾ των οικοπέδων βρίσκονται σε ζώνες που πληρώνουν μέχρι 250 ευρ/στρ
Συνήθως οι εκτάσεις στα αστικά οικόπεδα δεν είναι μεγάλες και πολλές φορές οι συνδικαιούχοι μοιράζονται τον φόρο.
Η όποια φορολογία μένει για αστικό οικόπεδο στο οποίο υπάρχει κτίσμα είναι -25%.
Νομικό πρόσωπο : ο Φόρος πλέον εκπίπτει ως δαπάνη και άρα αυτό που καταβάλλεται είναι μειωμένο κατά 26%
Σε αγροτεμάχια που έχουν μέσα κτίριο, μπορεί να χαρακτηριστεί ως βοηθητικό κτίριο και να πληρώνει 10%

Γήπεδα εκτός σχεδίου (αγροτεμάχια)
Το 90% των μην αστικών οικοπέδων βρίσκεται μέσα στις 3 πρώτες ζώνες όπου η τιμή διαμορφώνεται στα 1,5 έως 2,25 ευρώ ανά στρέμμα.
Θα υπάρχουν 10 ζώνες
Θα προσμετράται και ο συντελεστής τοποθεσίας, αλλά και ο συντελεστής χρήσης ( μονοετής καλλιέργεια 1, ελαιώνας 2, πολυετής καλλιέργεια: 2,5)
Βοηθητικός χώρος σε αγροτεμάχιο : φόρος 10%
Τα μαντριά θα πληρώνουν κανονικό φόρο

Ποιοι δεν απαλλάσσονται και ουσιαστικά για πρώτη φορά φορολογούνται
Κόμματα
Συνδικαλιστικές οργανώσεις
Κτίρια Νοσοκομείων που αξιοποιούνται εμπορικά
Ακίνητα και εκτάσεις επιταγμένες από το στρατό
Τράπεζα της Ελλάδος
Ανώνυμες εταιρείες του Δημοσίου

Απαλλαγές
Ευπαθείς ομάδες
50% έκπτωση στο φόρο για νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα (7.000 + 1000 για κάθε παιδί)
100% απαλλαγή για νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα και 3 ή περισσότερα παιδιά (δηλαδή: έως 11.000)
Νομικά πρόσωπα
Αναβολή της πληρωμής του φόρου αν έχει χαμηλό τζίρο (δηλαδή όταν ο τζίρος δεν υπερβαίνει το δεκαπλάσιο του φόρου
Αναβολή της πληρωμής του φόρου αν έχει υποστεί 30% μείωση σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Η Επιστολή Διαβούλευσης

Με το παρόν σχέδιο νόμου που κατατίθεται για δημόσια διαβούλευση, εισάγεται ο Ενιαίος Φόρος Ακινήτων (ΕΝΦΑ) και καταργούνται το ΕΕΤΑ (πρώην ΕΕΤΗΔΕ) και ο ΦΑΠ, φόροι οι οποίοι έκλεισαν τον κύκλο τους. Γνώμονας στο σχεδιασμό του νέου φόρου είναι η διεύρυνση της φορολογικής βάσης και η δίκαιη κατανομή του φορολογικού βάρους σε όσο το δυνατόν περισσότερους φορολογούμενους.
Ο ΕΝΦΑ, ο οποίος αντικαθιστά τους προηγούμενους φόρους, έχει τα εξής κύρια χαρακτηριστικά:
1. Ο ΕΝΦΑ επιβάλλεται επί του ακινήτου με κριτήριο την έκταση, την τοποθεσία και άλλα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ακινήτου. Υπ’ αυτή την έννοια πρόκειται για αμιγή φόρο στην κατοχή ακινήτων, παρά για φόρο επί της συνολικής περιουσίας του φορολογουμένου.
2. Ο ΕΝΦΑ, αφού επιβληθεί επί του ακινήτου, στη συνέχεια κατανέμεται μεταξύ των συνιδιοκτητών του κάθε ακινήτου, ανάλογα με τα εμπράγματα δικαιώματά τους. Με τον τρόπο αυτό καταπολεμάται η φοροαποφυγή μέσω του διαμοιρασμού της ακίνητης περιουσίας. Ο κάθε φορολογούμενος θα παραλαμβάνει ενιαίο λογαριασμό με το φόρο που προκύπτει για το κάθε ακίνητο που πιθανόν κατέχει.
3. Ο ΕΝΦΑ επιβάλλεται με ενιαίο τρόπο σε κάθε είδους ακίνητη περιουσία, κτίρια και γήπεδα, ανεξαρτήτως της νομικής μορφής του ιδιοκτήτη (φυσικό πρόσωπο, ή διαφόρων ειδών νομικά πρόσωπα). Με τον τρόπο αυτό καθίσταται άνευ αντικειμένου η φοροαποφυγή μέσω της μετατόπισης του φόρου σε πρόσωπα με χαμηλότερη φορολογική επιβάρυνση.
4. Όλα τα ακίνητα είναι αντικείμενο φορολογίας, εκτός αυτών που ανήκουν στο στενό δημόσιο τομέα, ενώ προκειμένου για άλλους φορείς του Δημοσίου, μη κερδοσκοπικά ιδρύματα κ.λπ. είναι όλοι υποκείμενοι στο φόρο για ακίνητα που δεν ιδιοχρησιμοποιούν. Εξαίρεση αποτελούν μόνο ακίνητα που είναι δεσμευμένα από το δημόσιο, χωρίς καμία αποζημίωση, ή θα έπρεπε να έχουν αποδεσμευτεί ή αποζημιωθεί για την απαλλοτρίωσή τους και το δημόσιο δεν το πράττει.
5. Ειδική πρόνοια έχει ληφθεί για άτομα τα οποία βρίσκονται σε οικονομική δυσπραγία και αδυνατούν να πληρώσουν το φόρο, ιδιαίτερα αν έχουν τρία ή περισσότερα παιδιά, οπότε υπό προϋποθέσεις απαλλάσσονται ολοσχερώς του φόρου. Τα νομικά πρόσωπα τα οποία αδυνατούν, λόγω των συνθηκών, να αντεπεξέλθουν στη φορολογική τους υποχρέωση, μπορούν να μεταθέσουν χρονικά την πληρωμή του φόρου.

Ο ΕΝΦΑ μπορεί να διακριθεί σε τρεις βασικές κατηγορίες:
1. Φόρος επί των κτιρίων. Η φορολογία αυτή επιβάλλεται σε όλα τα κτίσματα, με τον ίδιο τρόπο, ανεξάρτητα από το είδος του ιδιοκτήτη. Ο φόρος επιβάλλεται επί της επιφάνειας του κτίσματος ανά τετραγωνικό μέτρο. Ο βασικός φόρος κυμαίνεται από €2,3/μ2 έως €17/μ2, καθορίζεται από την τρέχουσα τιμή ζώνης του κτίσματος (ορίζονται κατ’ αντιστοιχία 20 φορολογικές ζώνες) και στη συνέχεια διαμορφώνεται αναλόγως των χαρακτηριστικών του κτίσματος (παλαιότητα, όροφος, αριθμός προσόψεων, βοηθητικοί χώροι). Ειδική πρόνοια λαμβάνεται για τα κτίρια ειδικών χρήσεων (π.χ. βιομηχανικά κτίρια, αγροτικές αποθήκες κ.λπ.), καθώς και για ειδικές συνθήκες, όπως τα ημιτελή κτίσματα.
2. Φόρος επί των γηπέδων εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού (οικόπεδα). Ο φόρος επιβάλλεται επί της επιφάνειας του γηπέδου ανά τετραγωνικό μέτρο, αναλόγως της μοναδιαίας αξίας του (ορίζονται κατ’ αντιστοιχία 25 φορολογικές ζώνες) και κυμαίνεται από €0,02/μ2 έως €30/μ2. Η μοναδιαία αξία του γηπέδου προκύπτει από τη συνολική αξία του γηπέδου (η οποία καθορίζεται από χαρακτηριστικά του γηπέδου, τα οποία χρησιμοποιούνται και σήμερα), που διαιρείται με τη συνολική επιφάνεια. Εφ’ όσον στα οικόπεδα βρίσκεται κτίσμα, τότε φορολογείται η επιφάνεια που υπολείπεται από τη χρήση του συντελεστή αξιοποίησης του οικοπέδου. Στην περίπτωση αυτή, επίσης, στο μέρος του οικοπέδου που φορολογείται, ο φόρος μειώνεται κατά 25%. Ειδική μεταχείριση προβλέπεται για τα οικόπεδα που η χρήση τους είναι περιοριστικά καθορισμένη, όπως αεροδρόμια ή Βιομηχανικές Ζώνες, και αποτελούν πολύ ειδικές περιπτώσεις, όπως τα εδαφοτεμάχια έδρασης πυλώνων ή λωρίδες γης για σιδηροτροχιές.
3. Φόρος επί των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού (αγροτεμάχια). Ο βασικός φόρος ανέρχεται σε 0,15 λεπτά του Ευρώ/μ2 (€1,5/στρέμμα) και στη συνέχεια διαμορφώνεται αναλόγως της Αρχικής Βασικής Αξίας του (η οποία περικλείει τα βασικά χαρακτηριστικά της γεωγραφικής θέσης του γηπέδου), καθώς και μία σειρά άλλων παραγόντων, όπως το είδος χρήσης του γηπέδου, η απόστασή του από τη θάλασσα και η πρόσοψη στο οδικό δίκτυο. Η ύπαρξη κατοικίας εντός του γηπέδου, η οποία δεν είναι μοναδική για την οικογένεια, υποδηλώνει διαφορετική χρήση του γηπέδου και, ως εκ τούτου η φορολογική επιβάρυνση του γηπέδου αυξάνεται. Ειδική πρόνοια έχει ληφθεί για την μη υπέρμετρη φορολογική επιβάρυνση των μεγάλων αγροτικών καλλιεργειών πάνω από τα 130 στρέμματα. Επίσης, ειδική μεταχείριση προβλέπεται για τα οικόπεδα που η χρήση τους είναι περιοριστικά καθορισμένη, όπως αεροδρόμια ή Βιομηχανικές Ζώνες, και αποτελούν πολύ ειδικές περιπτώσεις, όπως τα εδαφοτεμάχια έδρασης πυλώνων ή λωρίδες γης για σιδηροτροχιές.
Σύμφωνα με το νέο νόμο, ο φορολογούμενος θα μπορεί να κάνει δήλωση μεταβολών για την ακίνητη περιουσία του οποιαδήποτε χρονική στιγμή μέσα στο έτος, θα φορολογείται δε για αυτά που είχε στην κατοχή του την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους. Προβλέπεται η δυνατότητα ο φόρος να καταβάλλεται σε δόσεις, καθώς και έκπτωση 1,5% για εφ’ άπαξ καταβολή. Πέραν των γενικών μέτρων που προβλέπει ο Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών, η εισπραξιμότητα του φόρου διαφυλάσσεται και μέσω της υποχρέωσης των συμβολαιογράφων και των υποθηκοφυλάκων να βεβαιώνουν ότι έχουν εκπληρωθεί οι φορολογικές υποχρεώσεις για το ακίνητο, προκειμένου να γίνει μεταβίβαση.