Το μεγάλο στοίχημα του Μόρσι

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΑΛΙΜΗΣΗ

Η τελική νίκη στην Αίγυπτο ανήκει πλέον στους ισλαμιστές. Ο Μοχάμεντ Μορσί της μουσουλμανικής αδελφότητας, με ποσοστό 51%, είναι ο νέος παντοδύναμος πρόεδρος της Αιγύπτου. Αυτή ήταν η πιο ιστορική εκλογική αναμέτρηση για τους Αιγύπτιους, αφού συνέβη για πρώτη φορά στη μακραίωνη Ιστορία της χώρας. Ως νέα εποχή, βέβαια, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί

η περίοδος από τις εκλογές και μετά, γιατί η επανάσταση στην πλατεία Ταχρίρ, πριν από ένα χρόνο, ήταν αυτή που έφερε τον άνεμο της αλλαγής.
Δυνατός ως πρόεδρος και ως πνευματικός ηγέτης, ο Μορσί φιγουράρει ως ο αναμορφωτής της Αιγύπτου, με την υπόσχεση ότι μακροχρόνια κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα θα αποτελούν σύντομα παρελθόν. Ωστόσο, το έργο της νέας ηγεσίας θα είναι δυσκολότερο απ’ όσο πίστευαν πολλοί, αφού θα πρέπει πρώτα να ενώσει τον λαό. Δηλαδή, εκείνους που ψήφισαν τον δυτικόφιλο Σαφίκ και τους καχύποπτους (δικαίως σε μεγάλο βαθμό) χριστιανούς. Η βασικότερη, όμως, προτεραιότητα θα είναι προφανώς οι σχέσεις με τον στρατό. Η στρατιωτική ηγεσία παρακολουθεί με αρνητικά συναισθήματα την άνοδο των ισλαμιστών. Η έλλειψη εμπιστοσύνης προς το πρόσωπό τους φάνηκε όταν, μια εβδομάδα πριν από τις εκλογές, το ανώτατο στρατιωτικό συμβούλιο διέλυσε το κοινοβούλιο (όπου ο Μορσί είχε την πλειοψηφία από τον περασμένο Ιανουάριο) και ανακοίνωσε τις αλλαγές στο Σύνταγμα που προβλέπουν μεγαλύτερες εξουσίες στον στρατό και δυνατότητα παρέμβασης, αν θεωρηθεί ότι προσβάλλονται τα συμφέροντα της χώρας.
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να συμφωνηθεί με τον στρατό τι είδους εξουσίες και υποχρεώσεις θα έχει η κάθε πλευρά στο νέο Σύνταγμα, όποτε αυτό δημιουργηθεί. Ταυτόχρονα, εκτός από την ισορρόπηση μεταξύ πολιτικού Ισλάμ και δυτικών θεσμών που ο Μορσί πρέπει να πετύχει, η νέα ηγεσία υποχρεούται να ξεκαθαρίσει τις σχέσεις της με τις χώρες της περιφέρειάς της.

Δύση, Αραβες και Ισραήλ
Στο άκουσμα της νίκης, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός και πολλοί άλλοι ηγέτες έστειλαν τα συγχαρητήριά τους και ευχήθηκαν ειρήνη και σχέσεις καλής γειτονίας. Το στοίχημα της μουσουλμανικής αδελφότητας είναι η αναβάθμιση των σχέσεων με τον νέο αραβικό κόσμο, τη Δύση και το Ισραήλ, ώστε να τηρηθούν οι γεωπολιτικές ισορροπίες στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Ανέκαθεν η Αίγυπτος θεωρείτο η ηγέτιδα δύναμη μεταξύ των αραβικών χωρών και αυτό το προφίλ πρέπει να επανακτήσει το Κάιρο μετά από έναν χρόνο αβεβαιότητας. Η νέα ηγεσία έχει συμφέρον να διατηρήσει καλές σχέσεις με τους υπόλοιπους Άραβες, ιδιαίτερα του Κόλπου, αφού αποτελούν την πηγή χρηματοδότησης για την αιγυπτιακή οικονομία και τόπο εργασίας για νέους που ψάχνουν δουλειά. Αξιωματούχοι της μουσουλμανικής αδελφότητας διαβεβαίωσαν, παράλληλα, την Ουάσιγκτον ότι θα σεβαστούν τη συνθήκη ειρήνης με το Τελ Αβίβ του 1977, ωστόσο έκαναν λόγο για σύσφιξη σχέσεων με το Ιράν. Βέβαια, κάτω από το βλέμμα του στρατού, θα είναι απίθανο να χαλάσει το σχετικά καλό κλίμα με τους Ισραηλινούς.
Λόγω της πίεσης που ασκούν οι στρατιωτικοί, ο Fouad Ajami καθηγητής στο John Hopki